Phan Xuân Nhuận

Phan Xuân Nhuận
Sinh	1916 Quảng Bình
Năm tại ngũ	1948-1966
Quân hàm	Chuẩn tướng
Đơn vị	Tiểu khu Bình Thuận Bộ chỉ huy Biệt động quân Sư đoàn 1 Bộ binh
Chỉ huy	Quân đội Liên hiệp Pháp Quân đội Quốc gia Việt Nam Quân lực Việt Nam Cộng hòa

Phan Xuân Nhuận (1916-?), nguyên là một tướng lĩnh bộ binh của Quân lực Việt Nam Cộng hòa, mang quân hàm Chuẩn tướng. Xuất thân từ Trường Võ bị Quốc gia do Chính phủ Quốc gia Việt Nam và Quân đội Liên hiệp Pháp mở ra ở miền Trung. Trong suốt thời gian tại ngũ ông được giao cho những chức vụ chỉ huy trên nhiều lĩnh vực chủ yếu là những đơn vị bộ binh tác chiến.

Tiểu sử & Binh nghiệp

Ông sinh vào tháng 2-1916 tại Quảng Bình, Trung phần Việt Nam. Tốt nghiệp Trung học phổ thông với văn bằng Tú tài Pháp.

Ông đã từng là Công chức phục vụ cho nhà nước Bảo hộ Pháp một thời gian dài trước khi gia nhập Quân đội

Năm 1948: Ông nhập ngũ vào Quân đội Liên hiệp Pháp, mang số quân: 36/200.147. Theo học khoá 1 Phan Bội Châu tại trường Võ bị Huế(trước đó đặt tên khoá học là Bảo Đại, khai giảng: 1/10/1948, mãn khoá: 1/6/1949). Tốt nghiệp với cấp bậc Thiếu úy, làm Trung đội trưởng trong đơn vị Bộ binh.

• (Trường Võ bị Quốc gia Huế sau khi đào tạo được 2 khoá sĩ quan hiện dịch gồm khoá 1 kể trên và khoá 2 Quang Trung, trường dời về Đà Lạt đổi tên thành Võ bị Liên quân).

Quân đội Quốc gia

Từ năm 1950: Ông được chuyển sang phục vụ Quân đội Quốc gia và được thăng cấp Trung úy giữ chức Đại đội trưởng trong Tiểu đoàn bộ binh Việt Nam. Qua năm 1952, ông được lên cấp Đại úy làm Tiểu đoàn phó.

Năm 1954: Sau Hiệp định Genève ông được thăng cấp Thiếu tá và được giữ chức Tiểu đoàn trưởng.

Quân đội Việt Nam Cộng hòa

Năm 1955: Sau khi hình thành Quân đội Việt Nam Cộng hòa cải danh từ danh xưng Quân đội Quốc gia, ông được thăng cấp Trung tá và được cử giữ chức vụ Tiểu khu trưởng Tiểu khu Bình Thuận.

Năm 1963: Sau cuộc đảo chính 1/11, ông được thăng cấp Đại tá và được giữ chức vụ Chỉ huy phó Binh chủng Biệt động quân.

Năm 1964: Tháng 8, ông được chỉ định giữ chức vụ Chỉ huy trưởng Bộ chỉ huy Biệt động quân thay thế Thiếu tướng Tôn Thất Xứng. Ngay sau thời điểm này, ông được vinh thăng cấp Chuẩn tướng tại nhiệm.

Năm 1966: Tháng 3, bàn giao Bộ chỉ huy Biệt động quân lại cho Đại tá Trần Văn Hai. Cùng thời điểm nhận chức Tư lệnh Sư đoàn 1 bộ binh thay thế Thiếu tướng Nguyễn Văn Chuân đi làm Tư lệnh Quân đoàn I & Vùng 1 Chiến thuật. Tháng 6 cùng năm, ông được lệnh bàn giao chức vụ Tư lệnh Sư đoàn 1 Bộ binh lại cho Đại tá Ngô Quang Trưởng (nguyên Tư lệnh phó Sư đoàn Nhảy Dù).

Ngày 8 và 9 tháng 7/1966, ông bị Hội đồng Kỷ luật của Quân lực Việt Nam Cộng hòa đưa ra xét xử và cho giải ngũ (vì có liên quan đến vụ Biến động Miền Trung ngày 9/3/1966.)

1975

Sau ngày 30/4, ông trình diện Uỷ ban Quân quản của Chính quyền Cách Mạng và bị đưa đi tù cải tạo ở Hoàng Liên Sơn.

Sau khi được trả tự do (không rõ thời gian được thả), sang định cư tại Hoa Kỳ và đã từ trần (không rõ nơi định cư và nơi từ trần).

Tham khảo

• Trần Ngọc Thống, Hồ Đắc Huân, Lê Đình Thụy (2011), Lược sử Quân lực Việt Nam Cộng hòa.