Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Bán thần”

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
n replaced: ( → (, . → . (3), . <ref → .<ref (8), removed: Thể loại:Pages with unreviewed translations using AWB
Dòng 1: Dòng 1:
{{chất lượng dịch}}
{{chất lượng dịch}}
[[Tập tin:Cuslayshound.jpg|nhỏ|356x356px| " Cuchulain giết chết chó săn ", minh họa bởi Stephen Reid từ Eleanor Hull 's ''The Boys 'Cuchulain'', 1904 ]]
[[Tập tin:Cuslayshound.jpg|nhỏ|356x356px| " Cuchulain giết chết chó săn ", minh họa bởi Stephen Reid từ Eleanor Hull 's ''The Boys 'Cuchulain'', 1904]]
'''Á thần''' hay '''bán thần''' là một vị thần nhỏ, có thể bất tử hoặc không, là con đẻ của một vị thần với một người phàm, hoặc một nhân vật đã đạt được tư cách như một vị thần sau khi chết.
'''Á thần''' hay '''bán thần''' là một vị thần nhỏ, có thể bất tử hoặc không, là con đẻ của một vị thần với một người phàm, hoặc một nhân vật đã đạt được tư cách như một vị thần sau khi chết.


== Cổ điển ==
== Cổ điển ==
Trong thế giới Hy Lạp và La Mã cổ đại, khái niệm về một á thần không có một định nghĩa nhất quán và thuật ngữ liên quan hiếm khi xuất hiện. <ref name="Talbert">{{Chú thích tạp chí|last=Talbert|first=Charles H.|date=January 1, 1975|title=The Concept of Immortals in Mediterranean Antiquity|journal=Journal of Biblical Literature|volume=94|issue=3|pages=419–436|doi=10.2307/3265162|issn=0021-9231|jstor=3265162}}</ref>   <ref name="Lewis">{{Chú thích sách|title=[[A Latin Dictionary |An Elementary Latin Dictionary]]|last=Lewis|first=Charlton T.|last2=Short|first2=Charles|date=1980|publisher=Clarendon Press|isbn=9780198642015|edition=Revised|location=Oxford|page=767}}</ref>   <ref>[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus:text:1999.04.0059:entry=semi&highlight=semideus semi-] - "half, demi-, semi-; as, semestris, semi-monthly; semesus, half-eaten; semideus, demigod, etc.; hence, also, for small, thin, light, etc.; as, semicinctium, semifunium, semipiscina, semispatha, al.—Only a very few of these compounds are ante-Aug.; most of them, indeed, belong only to the post-class. per."</ref>
Trong thế giới Hy Lạp và La Mã cổ đại, khái niệm về một á thần không có một định nghĩa nhất quán và thuật ngữ liên quan hiếm khi xuất hiện.<ref name="Talbert">{{Chú thích tạp chí|last=Talbert|first=Charles H.|date=January 1, 1975|title=The Concept of Immortals in Mediterranean Antiquity|journal=Journal of Biblical Literature|volume=94|issue=3|pages=419–436|doi=10.2307/3265162|issn=0021-9231|jstor=3265162}}</ref>   <ref name="Lewis">{{Chú thích sách|title=[[A Latin Dictionary|An Elementary Latin Dictionary]]|last=Lewis|first=Charlton T.|last2=Short|first2=Charles|date=1980|publisher=Clarendon Press|isbn=9780198642015|edition=Revised|location=Oxford|page=767}}</ref>   <ref>[http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus:text:1999.04.0059:entry=semi&highlight=semideus semi-] - "half, demi-, semi-; as, semestris, semi-monthly; semesus, half-eaten; semideus, demigod, etc.; hence, also, for small, thin, light, etc.; as, semicinctium, semifunium, semipiscina, semispatha, al.—Only a very few of these compounds are ante-Aug.; most of them, indeed, belong only to the post-class. per."</ref>


Việc sử dụng thuật ngữ này được ghi lại sớm nhất xảy ra trong các văn bản được gán cho các nhà thơ [[Hy Lạp Cổ xưa|Hy Lạp cổ đại]] [[Hómēros|Homer]] và [[Hēsíodos|Hesiod]] . Cả hai đều mô tả những anh hùng đã chết là {{Lang|grc-Latn|hemitheoi}} hay "nửa thần". Trong những trường hợp này, từ này không có nghĩa đen là những nhân vật này có một cha mẹ là thần thánh và một người là phàm nhân. <ref name="Hansen">{{Chú thích sách|title=Classical Mythology: A Guide to the Mythical World of the Greeks and Romans|last=William|first=Hansen|date=2005|publisher=Oxford University Press|isbn=0195300351|location=New York|page=199}}</ref> Thay vào đó, những người thể hiện "sức mạnh, quyền lực, gia đình tốt và hành vi tốt" được gọi là [[anh hùng]], và sau khi chết, họ có thể được gọi là ''hemitheoi'', một quá trình được gọi là "anh hùng hóa". <ref name="Price">{{Chú thích tạp chí|last=Price|first=Theodora Hadzisteliou|date=1 January 1973|title=Hero-Cult and Homer|journal=Historia: Zeitschrift für Alte Geschichte|volume=22|issue=2|pages=129–144|issn=0018-2311|jstor=4435325}}</ref> Pindar cũng sử dụng thuật ngữ này thường xuyên như một từ đồng nghĩa với "anh hùng". <ref name="Lid&S">{{Chú thích sách|title=[[A Greek–English Lexicon]]|last=Liddell|first=Henry George|last2=Scott|first2=Robert|date=1894|publisher=Oxford University Press|edition=5th|location=Oxford|page=596}}</ref>
Việc sử dụng thuật ngữ này được ghi lại sớm nhất xảy ra trong các văn bản được gán cho các nhà thơ [[Hy Lạp Cổ xưa|Hy Lạp cổ đại]] [[Hómēros|Homer]] và [[Hēsíodos|Hesiod]]. Cả hai đều mô tả những anh hùng đã chết là {{Lang|grc-Latn|hemitheoi}} hay "nửa thần". Trong những trường hợp này, từ này không có nghĩa đen là những nhân vật này có một cha mẹ là thần thánh và một người là phàm nhân.<ref name="Hansen">{{Chú thích sách|title=Classical Mythology: A Guide to the Mythical World of the Greeks and Romans|last=William|first=Hansen|date=2005|publisher=Oxford University Press|isbn=0195300351|location=New York|page=199}}</ref> Thay vào đó, những người thể hiện "sức mạnh, quyền lực, gia đình tốt và hành vi tốt" được gọi là [[anh hùng]], và sau khi chết, họ có thể được gọi là ''hemitheoi'', một quá trình được gọi là "anh hùng hóa".<ref name="Price">{{Chú thích tạp chí|last=Price|first=Theodora Hadzisteliou|date=1 January 1973|title=Hero-Cult and Homer|journal=Historia: Zeitschrift für Alte Geschichte|volume=22|issue=2|pages=129–144|issn=0018-2311|jstor=4435325}}</ref> Pindar cũng sử dụng thuật ngữ này thường xuyên như một từ đồng nghĩa với "anh hùng".<ref name="Lid&S">{{Chú thích sách|title=[[A Greek–English Lexicon]]|last=Liddell|first=Henry George|last2=Scott|first2=Robert|date=1894|publisher=Oxford University Press|edition=5th|location=Oxford|page=596}}</ref>


Theo tác giả La Mã [[Cassius Dio]], [[Viện nguyên lão La Mã|Thượng viện La Mã đã]] tuyên bố [[Julius Caesar]] là một á thần sau chiến thắng 46 TCN của ông tại [[Trận Thapsus|Thapsus]] . <ref name="Dio">{{Chú thích sách|title=Roman History|last=Dio|first=Cassius|at=43.21.2}}</ref> Tuy nhiên, Dio đã viết vào thế kỷ thứ ba CE - nhiều thế kỷ sau cái chết của Caesar - và các nhà phê bình hiện đại đã đặt ra nghi ngờ về việc Thượng viện có thực sự làm điều này hay không. <ref name="Fishwick">{{Chú thích tạp chí|last=Fishwick|first=Duncan|date=January 1, 1975|title=The Name of the Demigod|journal=Historia: Zeitschrift für Alte Geschichte|volume=24|issue=4|pages=624–628|issn=0018-2311|jstor=4435475}}</ref>
Theo tác giả La Mã [[Cassius Dio]], [[Viện nguyên lão La Mã|Thượng viện La Mã đã]] tuyên bố [[Julius Caesar]] là một á thần sau chiến thắng 46 TCN của ông tại [[Trận Thapsus|Thapsus]].<ref name="Dio">{{Chú thích sách|title=Roman History|last=Dio|first=Cassius|at=43.21.2}}</ref> Tuy nhiên, Dio đã viết vào thế kỷ thứ ba CE - nhiều thế kỷ sau cái chết của Caesar - và các nhà phê bình hiện đại đã đặt ra nghi ngờ về việc Thượng viện có thực sự làm điều này hay không.<ref name="Fishwick">{{Chú thích tạp chí|last=Fishwick|first=Duncan|date=January 1, 1975|title=The Name of the Demigod|journal=Historia: Zeitschrift für Alte Geschichte|volume=24|issue=4|pages=624–628|issn=0018-2311|jstor=4435475}}</ref>


Người La Mã đầu tiên sử dụng thuật ngữ "demigod" có thể là nhà thơ [[Ovidius|Ovid]] (17 hoặc 18 sau CN), người đã sử dụng từ Latin {{Lang|La|semideus}} hiều lần trong khi nhắc đến các vị thần nhỏ. <ref name="Lewis">{{Chú thích sách|title=[[A Latin Dictionary |An Elementary Latin Dictionary]]|last=Lewis|first=Charlton T.|last2=Short|first2=Charles|date=1980|publisher=Clarendon Press|isbn=9780198642015|edition=Revised|location=Oxford|page=767}}</ref> Nhà thơ Lucan (39-65) cũng sử dụng thuật ngữ này để nói về việc [[Pompey]] đạt được thiên tính khi qua đời vào năm 48 trước Công nguyên. <ref name="Lucan">{{Chú thích sách|title=The Civil War|last=Lucan|volume=Book 9}}</ref> Vào thời cổ đại, nhà văn La Mã [[Martianus Capella]] ( {{floruit}} 410-420) đã đề xuất một hệ thống các vị thần như sau: <ref name="Capella">
Người La Mã đầu tiên sử dụng thuật ngữ "demigod" có thể là nhà thơ [[Ovidius|Ovid]] (17 hoặc 18 sau CN), người đã sử dụng từ Latin {{Lang|La|semideus}} hiều lần trong khi nhắc đến các vị thần nhỏ.<ref name="Lewis"/> Nhà thơ Lucan (39-65) cũng sử dụng thuật ngữ này để nói về việc [[Pompey]] đạt được thiên tính khi qua đời vào năm 48 trước Công nguyên.<ref name="Lucan">{{Chú thích sách|title=The Civil War|last=Lucan|volume=Book 9}}</ref> Vào thời cổ đại, nhà văn La Mã [[Martianus Capella]] ({{floruit}} 410-420) đã đề xuất một hệ thống các vị thần như sau:<ref name="Capella">
{{Chú thích sách|title=De nuptiis Philologiae et Mercurii|last=Capella|first=Martianus|at=2.156}}
{{Chú thích sách|title=De nuptiis Philologiae et Mercurii|last=Capella|first=Martianus|at=2.156}}
</ref>
</ref>


* các vị thần thực sự, hoặc [[Mười hai vị thần trên đỉnh Olympus|các vị thần lớn]]
* các vị thần thực sự, hoặc [[Mười hai vị thần trên đỉnh Olympus|các vị thần lớn]]
Dòng 21: Dòng 21:


== Celtic ==
== Celtic ==
Chiến binh Celtic [[Cú Chulainn]], người anh hùng trong sử thi quốc gia Ailen ''Táin Bo Cuailnge'', là một ''á'' thần. Anh là con trai của vị thần Ailen Lugh và công chúa phàm trần Deichtine .
Chiến binh Celtic [[Cú Chulainn]], người anh hùng trong sử thi quốc gia Ailen ''Táin Bo Cuailnge'', là một ''á'' thần. Anh là con trai của vị thần Ailen Lugh và công chúa phàm trần Deichtine.


==Tham khảo==
==Tham khảo==
{{tham khảo}}
{{tham khảo}}

[[Thể loại:Thần thoại Hy Lạp]]
[[Thể loại:Thần thoại Hy Lạp]]
[[Thể loại:Thần thánh]]
[[Thể loại:Thần thánh]]
[[Thể loại:Pages with unreviewed translations]]

Phiên bản lúc 07:44, ngày 31 tháng 5 năm 2020

" Cuchulain giết chết chó săn ", minh họa bởi Stephen Reid từ Eleanor Hull 's The Boys 'Cuchulain, 1904

Á thần hay bán thần là một vị thần nhỏ, có thể bất tử hoặc không, là con đẻ của một vị thần với một người phàm, hoặc một nhân vật đã đạt được tư cách như một vị thần sau khi chết.

Cổ điển

Trong thế giới Hy Lạp và La Mã cổ đại, khái niệm về một á thần không có một định nghĩa nhất quán và thuật ngữ liên quan hiếm khi xuất hiện.[1]   [2]   [3]

Việc sử dụng thuật ngữ này được ghi lại sớm nhất xảy ra trong các văn bản được gán cho các nhà thơ Hy Lạp cổ đại HomerHesiod. Cả hai đều mô tả những anh hùng đã chết là hemitheoi hay "nửa thần". Trong những trường hợp này, từ này không có nghĩa đen là những nhân vật này có một cha mẹ là thần thánh và một người là phàm nhân.[4] Thay vào đó, những người thể hiện "sức mạnh, quyền lực, gia đình tốt và hành vi tốt" được gọi là anh hùng, và sau khi chết, họ có thể được gọi là hemitheoi, một quá trình được gọi là "anh hùng hóa".[5] Pindar cũng sử dụng thuật ngữ này thường xuyên như một từ đồng nghĩa với "anh hùng".[6]

Theo tác giả La Mã Cassius Dio, Thượng viện La Mã đã tuyên bố Julius Caesar là một á thần sau chiến thắng 46 TCN của ông tại Thapsus.[7] Tuy nhiên, Dio đã viết vào thế kỷ thứ ba CE - nhiều thế kỷ sau cái chết của Caesar - và các nhà phê bình hiện đại đã đặt ra nghi ngờ về việc Thượng viện có thực sự làm điều này hay không.[8]

Người La Mã đầu tiên sử dụng thuật ngữ "demigod" có thể là nhà thơ Ovid (17 hoặc 18 sau CN), người đã sử dụng từ Latin semideus hiều lần trong khi nhắc đến các vị thần nhỏ.[2] Nhà thơ Lucan (39-65) cũng sử dụng thuật ngữ này để nói về việc Pompey đạt được thiên tính khi qua đời vào năm 48 trước Công nguyên.[9] Vào thời cổ đại, nhà văn La Mã Martianus Capella (Bản mẫu:Floruit 410-420) đã đề xuất một hệ thống các vị thần như sau:[10]

  • các vị thần thực sự, hoặc các vị thần lớn
  • genii hoặc daemones
  • các á thần hoặc semones (người sống trong bầu khí quyển phía trên)
  • các bóng ma (manes) và bóng ma của anh hùng (sống ở trong tầng khí quyển thấp)
  • các vị thần sống trên trái đất như các fauns và satyrs

Celtic

Chiến binh Celtic Cú Chulainn, người anh hùng trong sử thi quốc gia Ailen Táin Bo Cuailnge, là một á thần. Anh là con trai của vị thần Ailen Lugh và công chúa phàm trần Deichtine.

Tham khảo

  1. ^ Talbert, Charles H. (1 tháng 1 năm 1975). “The Concept of Immortals in Mediterranean Antiquity”. Journal of Biblical Literature. 94 (3): 419–436. doi:10.2307/3265162. ISSN 0021-9231. JSTOR 3265162.
  2. ^ a b Lewis, Charlton T.; Short, Charles (1980). An Elementary Latin Dictionary . Oxford: Clarendon Press. tr. 767. ISBN 9780198642015.
  3. ^ semi- - "half, demi-, semi-; as, semestris, semi-monthly; semesus, half-eaten; semideus, demigod, etc.; hence, also, for small, thin, light, etc.; as, semicinctium, semifunium, semipiscina, semispatha, al.—Only a very few of these compounds are ante-Aug.; most of them, indeed, belong only to the post-class. per."
  4. ^ William, Hansen (2005). Classical Mythology: A Guide to the Mythical World of the Greeks and Romans. New York: Oxford University Press. tr. 199. ISBN 0195300351.
  5. ^ Price, Theodora Hadzisteliou (1 tháng 1 năm 1973). “Hero-Cult and Homer”. Historia: Zeitschrift für Alte Geschichte. 22 (2): 129–144. ISSN 0018-2311. JSTOR 4435325.
  6. ^ Liddell, Henry George; Scott, Robert (1894). A Greek–English Lexicon (ấn bản 5). Oxford: Oxford University Press. tr. 596.
  7. ^ Dio, Cassius. Roman History. 43.21.2.
  8. ^ Fishwick, Duncan (1 tháng 1 năm 1975). “The Name of the Demigod”. Historia: Zeitschrift für Alte Geschichte. 24 (4): 624–628. ISSN 0018-2311. JSTOR 4435475.
  9. ^ Lucan. The Civil War. Book 9.
  10. ^ Capella, Martianus. De nuptiis Philologiae et Mercurii. 2.156.