Boesenbergia albolutea

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Boesenbergia albolutea
Tình trạng bảo tồn
Phân loại khoa học
Giới (regnum)Plantae
(không phân hạng)Angiospermae
(không phân hạng)Monocots
(không phân hạng)Commelinids
Bộ (ordo)Zingiberales
Họ (familia)Zingiberaceae
Phân họ (subfamilia)Zingiberoideae
Tông (tribus)Zingibereae
Chi (genus)Boesenbergia
Loài (species)B. albolutea
Danh pháp hai phần
Boesenbergia albolutea
(Baker) Schltr., 1913[2]
Danh pháp đồng nghĩa
Gastrochilus alboluteus Baker, 1894[3]

Boesenbergia albolutea là một loài thực vật có hoa trong họ Gừng. Loài này được John Gilbert Baker mô tả khoa học đầu tiên năm 1894 dưới danh pháp Gastrochilus albo-luteus (in là Gastrochilus albo-lutens, nhưng điều này có thể chỉ là lỗi chính tả do alboluteus / albo-luteus trong tiếng Latinh nghĩa là màu vàng nghệ ánh trắng, trong khi albolutens / albo-lutens là vô nghĩa).[3] Năm 1913, Friedrich Richard Rudolf Schlechter chuyển nó sang chi Boesenbergia với danh pháp tổ hợp là Boesenbergia albo-lutea (= Boesenbergia albolutea).[1][2][4][5] Tuy nhiên, hiện tại cả IPNI và ZRC đều sử dụng danh pháp Boesenbergia albolutens.[6][7]

Mẫu định danh[sửa | sửa mã nguồn]

Mẫu định danh: Man E.H. s. n.; là cây trồng tại Kew thu thập ngày 26 tháng 6 năm 1894, barcode: K000640518; nguyên là cây thu thập năm 1889 từ quần đảo Andaman và gửi về Vườn Thực vật Hoàng gia tại Kew.[7]

Phân bố[sửa | sửa mã nguồn]

Loài bản địa quần đảo Andaman, Ấn Độ.[1][8] Môi trường sống không rõ (khoảng 6-7 lần cố gắng kiếm lại loài này trong giai đoạn 1998-2018 đều không thành công), nhưng cao độ không quá 730 m.[1] Schlechter cho rằng loài này có ở Selangor, nhưng điều này có lẽ là không chính xác.[2]

Mô tả[sửa | sửa mã nguồn]

Năm 1890 Baker ghi nhận Gastrochilus là danh từ giống cái,[9] giống như Wallich (1829) và Kuntze (1891);[10][11] nhưng trong bài viết năm 1894 thì ông cho rằng nó là danh từ giống đực, khi viết G. pulcherrimusG. longiflorus.[3]

Tương tự về kiểu phát triển như G. pulcherrimusG. longiflorus, nhưng hoa nhỏ hơn, với cánh môi phẳng màu trắng, gờ màu vàng tươi. Lá 2 tới thành chùm, cuống lá thẳng đứng, xẻ rãnh sâu, dài 7,5–10 cm; phiến lá tỏa ngang, thuôn dài, nhẵn nhụi, dài 10–13 cm, mặt màu xanh lục sẫm, gờ màu ánh trắng, lưng màu xanh lục nhạt. Hoa 2 tới 3 tới thành chùm, mọc từ thân rễ, giữa các cuống lá. Ống tràng màu trắng, hình trụ, dài 3,8 cm; 3 thùy, đứng ở phía trước, hình mác, màu trắng. Các nhị lép phía trên ngắn hơn thùy tràng hoa; cánh môi phía dưới phẳng, rộng, thuôn dài, dài 1,9 cm, rộng 1,3 cm, màu trắng, với gờ trung tâm màu vàng tươi và các gân màu tía mờ nhạt. Nhị và vòi nhụy ngắn hơn thùy tràng hoa.[3]

Chú thích[sửa | sửa mã nguồn]

  • Tư liệu liên quan tới Boesenbergia albolutea tại Wikimedia Commons
  • Dữ liệu liên quan tới Boesenbergia albolutea tại Wikispecies
  • Vườn thực vật hoàng gia Kew; Đại học Harvard; Australian Plant Name Index (biên tập). “Boesenbergia albolutens”. International Plant Names Index.
  1. ^ a b c d Sabu M. (2019). Boesenbergia albolutea. The IUCN Red List of Threatened Species. 2019: e.T117299854A124280945. doi:10.2305/IUCN.UK.2019-3.RLTS.T117299854A124280945.en. Truy cập ngày 25 tháng 6 năm 2021.
  2. ^ a b c Schlechter R., 1913. LIV. Die Gattungen Gastrochilus Don. und Gastrochilus Wall.: Boesenbergia albo-lutea trong Friedrich Fedde, 1913. Repertorium Specierum Novarum Regni Vegetabilis. Centralblatt für Sammlung und Veroffentlichung von Einzeldiagnosen neuer Pflanzen 12: 315.
  3. ^ a b c d Baker J. G., 1894. Gastrochilus albo-lutens. Gardeners' Chronicle ser. 3, vol. 16: 34.
  4. ^ Boesenbergia albolutea trong World Checklist of Selected Plant Families. Tra cứu ngày 25-6-2021.
  5. ^ The Plant List (2010). Boesenbergia albolutea. Truy cập ngày 16 tháng 7 năm 2013.
  6. ^ Vườn thực vật hoàng gia Kew; Đại học Harvard; Australian Plant Name Index (biên tập). “Boesenbergia albolutens”. International Plant Names Index.
  7. ^ a b Boesenbergia albolutens trong Zingiberaceae Resource Centre. Tra cứu ngày 25-6-2021.
  8. ^ Boesenbergia albolutea trong Plants of the World Online. Tra cứu ngày 25-6-2021.
  9. ^ Baker J. G., 1890. CXLIX. Scitamineae: Gastrochilus Wall. trong Hooker J. D., 1890. Flora of British India 17: 217-218.
  10. ^ Wallich N., 1829. Gastrochilus. Plantae Asiaticae rariores, or, Descriptions and figures of a select number of unpublished East Indian plants 1: 22-23, tab. 24 và 25.
  11. ^ Kuntze O., 1891. Boesenbergia trong Revis. Gen. Pl. 2: 685