Xem mã nguồn của Calci hydroxide

{{Dữ liệu hóa chất|Hình = Calcium hydroxide.jpg
 |Tiêu đề = Calcium hydroxide
 | Danh pháp IUPAC = Calcium hydroxide
 | Tên khác = Calcium hydroxide, vôi tôi
 | Công thức hóa học = Ca(OH)<sub>2</sub>
 | Phân tử gam = 74,093g/mol
 | Biểu hiện = Bột mềm màu trắng
 | Số đăng ký CAS=<nowiki>[1305-62-0]</nowiki>
 | Tỷ trọng và pha = 2,211 g/cm³, rắn
 | Độ hòa tan trong nước = 0,185 g/ cm³<br>[[Cân bằng hòa tan|K<sub>sp</sub>]] = 4,68 × 10<sup>−6</sup>
 | Điểm nóng chảy = 580 °C (853 K) (phân hủy)
 | Điểm sôi = Không có
 | Hằng số điện ly acid= 
 | Hằng số điện ly base = -2,37 
 | Độ nhớt = 
 | MSDS = [[Dữ liệu hóa chất bổ sung của Calci hydroxide#Bảng chỉ dẫn an toàn hóa chất|MSDS ngoài]] <!-- đề nghị thay bằng liên kết chính xác-->
 | Nguy hiểm chính = Chất ăn mòn ('''C''') 
 | Biểu tượng NFPA = [[Hình:nfpa h3.png]][[Hình:nfpa f0.png]][[Hình:nfpa r1.png]]
 | Điểm bắt lửa = Không cháy và không dễ cháy
 | Thông báo R/S = R: 34, 36, 37, 38, 41<br>S: 22, 26, 39, 45
 | Số RTECS = EW2800000
 | Chiết suất & hằng số điện môi = ''n &epsilon;<sub>r</sub>'', v.v.
 | Nhiệt động lực = Các trạng thái<br>rắn, lỏng, khí
 | Dữ liệu quang phổ = [[Phổ UV/VIS|UV]], [[Phổ hồng ngoại|IR]], [[Phổ NMR|NMR]], [[Phương pháp phổ khối lượng|MS]]
 | Hợp chất tương tự = [[Magnesi hydroxide]]<br/>[[Stronti hydroxide]]<br />[[Bari hydroxide]]<br />[[Radi hydroxide]]
 |-
 | Hợp chất liên quan = [[Calci bicarbonat]]<br/>[[Calci carbonat]]<br/>[[Calci oxide]]}}

'''Calci hydroxide''' là một [[hợp chất|hợp chất hóa học]] với công thức hóa học [[Calci|Ca]]([[Oxy|O]][[Hydro|H]])<sub>2</sub>. Nó là một chất dạng tinh thể không màu hay bột màu trắng, và thu được khi cho [[calci oxide]] (CaO, tức ''vôi sống'') tác dụng với [[nước]] (gọi là vôi tôi). Nó cũng có thể kết tủa xuống khi trộn [[dung dịch]] chứa [[calci chloride]] (CaCl<sub>2</sub>) với dung dịch chứa [[natri hydroxide]] (NaOH). Tên gọi dân gian của calci hydroxide là '''''vôi tôi''''' hay đơn giản chỉ là '''''vôi'''''. Tên gọi của khoáng chất tự nhiên chứa calci hydroxide là [[portlandit]].

Nếu bị nung nóng tới 512&nbsp;°C,<ref>Nhiệt độ mà tại đó áp suất của hơi H<sub>2</sub>O đạt tới 101 kPa, Halstead, Moore, ''J.Chem.Soc'' (1957) 3873</ref> calci hydroxide sẽ bị phân hủy thành oxide calci và hơi nước. Thể vẩn của các hạt calci hydroxide rất mịn trong nước gọi là vôi sữa. Dung dịch chứa calci hydroxide gọi chung là ''[[vôi nước]]'' và có tính [[base]] trung bình-mạnh, có phản ứng mạnh với các [[acid]] và ăn mòn nhiều [[kim loại]] khi có mặt nước. Nó trở thành dạng sữa nếu [[carbon dioxide]] đi qua đó, do sự kết tủa của [[calci carbonat]] mới tạo ra.

Ca(OH)<sub>2</sub> + CO<sub>2</sub> → CaCO<sub>3</sub>↓ + H<sub>2</sub>O

==Sử dụng==
Do các tính chất base mạnh của nó nên hydroxide calci có một số ứng dụng, như:
* Chất kết bông trong xử lý nước, nước thải và cải tạo độ chua của đất.
* Thành phần của [[nước vôi]], [[vữa (vật liệu)|vữa]] trong xây dựng.
* Thay thế cho [[natri hydroxide]] trong một số loại hóa, mỹ phẩm uốn tóc của [[người Mỹ gốc Phi]].
* Trong một số loại thuốc làm rụng lông.
* Thuốc thử hóa học:
** Trong các [[bể nuôi đá ngầm]] để bổ sung calci sinh học cho các động vật sử dụng nhiều calci sống trong bể như [[tảo]], [[ốc]], [[giun ống]] cứng và [[san hô]] (còn gọi là hỗn hợp Kalkwasser)
** Trong công nghiệp [[thuộc da]] để trung hòa lượng [[acid]] dư thừa.
** Trong công nghiệp [[lọc dầu]] để sản xuất các [[phụ gia]] cho [[dầu mỏ|dầu thô]] (alkilsalicatic, sulphatic, fenatic)
** Trong [[công nghiệp hóa chất]] để sản xuất [[calci stearat]] (C<sub>17</sub>H<sub>35</sub>COO)<sub>2</sub>Ca
** Trong [[công nghiệp thực phẩm]] để xử lý nước (để sản xuất các loại đồ uống như [[thức uống có cồn|rượu]] và [[thức uống không cồn|đồ uống không cồn]])
** Để làm sạch [[nước biển]] khởi các [[carbonat]] của calci và [[magnesi]] trong sản xuất muối dành cho thực phẩm và dược phẩm.
** Trong ẩm thực của [[thổ dân châu Mỹ]] và [[mỹ Latinh|châu Mỹ Latinh]], hyđroxyt calci được gọi là "cal". Ngô được nấu lẫn với một chút cal có tác dụng làm gia tăng giá trị dinh dưỡng cũng như làm cho món ngô trở nên thơm ngon và dễ tiêu hóa hơn.
* Chất nhồi:
** Trong công nghiệp [[hóa dầu]] để sản xuất dầu rắn ở các mức tiêu chuẩn khác nhau.
** Trong sản xuất [[thắng (cơ học)|phanh]].
** Trong sản xuất [[ebonit]].
** Để sản xuất các hỗn hợp khô cho nghề sơn và trang trí.
** Trong sản xuất các hỗn hợp cho một số loại [[thuốc trừ dịch hại]].
** Trong sản xuất một loại thuốc gọi là "Polikar" để chống lại sự thối rữa (do nấm) của rau, quả trong khi lưu giữ.
* Trong dạng bột nhão có tác dụng kháng vi trùng để điều trị [[sâu răng]] <ref>[http://www.scielo.br/scielo.php?pid=S0103-64402002000300002&script=sci_arttext www.scielo.br]</ref>.
* Trong nông nghiệp: Dùng để khử chua đất trồng.


==Nguy hiểm==
Khi dùng calci hydroxide quá liều có thể gây ra các triệu chứng nguy hiểm, bao gồm:
* [[Khó thở]] (thở gấp)
* Chảy máu trong
* Hạ huyết áp
* Liệt cơ xương, gây nhiễu hệ thống actin-myosin.
* Tăng [[pH]] trong máu, gây tổn thương các nội tạng.

Đặc biệt là đối với [[mắt người]] khi tiếp xúc vì có nguy cơ gây mù mắt nếu xử trí không đúng cách và không kịp thời.

==Liên kết ngoài==
* [http://www.omri.org/CaOH_final.pdf Ca(OH)<sub>2</sub>] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071031101142/http://www.omri.org/CaOH_final.pdf |date = ngày 31 tháng 10 năm 2007}}
* [http://www.physchem.ox.ac.uk/MSDS/CA/calcium_hydroxide.html Dữ liệu MSDS] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060924202345/http://physchem.ox.ac.uk/MSDS/CA/calcium_hydroxide.html |date = ngày 24 tháng 9 năm 2006}}.

==Tham khảo==
{{tham khảo|30em}}
{{hợp chất calci|state=}}

[[Thể loại:Hợp chất calci]]
[[Thể loại:Base]]
[[Thể loại:Nha khoa]]
[[Thể loại:Vật liệu xây dựng]]
[[Thể loại:Hợp chất vô cơ]]
[[Thể loại:Hydroxide]]