Phong Lê

Giáo sư, nhà nghiên cứu, phê bình văn học Phong Lê (Lê Phong Sừ)
Giáo sư Phong Lê trong một buổi hội thảo khoa học
Sinh	10 tháng 11, 1938 Hà Tĩnh
Quốc tịch	Việt Nam
Nghề nghiệp	nghiên cứu, giảng dạy
Đảng phái chính trị	Đảng Cộng sản Việt Nam
Học hàm	Giáo sư
Bút danh	Lê Phong Sừ
Chức vụ Viện trưởng Viện Văn học Việt Nam (1988–1995)
Tiền nhiệm	Hoàng Trinh
Kế nhiệm	Hà Minh Đức
Sự nghiệp khoa học
Ngành	nghiên cứu, phê bình văn học
Nơi công tác	Viện Văn học Việt Nam
Công trình nổi bật	Văn học Việt Nam hiện đại - những chân dung tiêu biểu Một số gương mặt văn chương - học thuật Việt Nam hiện đại
Giải thưởng Giải thưởng Nhà nước 2005 Khoa học Công nghệ

Phong Lê (tên thật là Lê Phong Sừ, sinh ngày 10 tháng 11 năm 1938) là một nhà nghiên cứu, phê bình văn học Việt Nam hiện đại, nguyên Viện trưởng Viện Văn học thuộc Trung tâm Khoa học Xã hội và Nhân văn Quốc gia (nay là Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam); hội viên Hội nhà văn Việt Nam. Ông được phong học hàm Phó giáo sư năm 1984 và Giáo sư năm 1991.

Tiểu sử

Ông sinh ngày 10 tháng 11 năm 1938 ở Sơn Trà, huyện Hương Sơn, Hà Tĩnh.

Sau khi tốt nghiệp khoa ngữ văn của Đại học Tổng hợp Hà Nội năm 1959, ông trở về công tác tại Viện Văn học từ những ngày đầu tiên Viện chính thức tách ra từ Ban nghiên cứu Văn, Sử Địa và mang tên như ngày nay. Ông lần lượt trải qua các chức vụ: biên tập viên tòa soạn Tạp chí Văn học của Viện (1960); Nghiên cứu viên, trưởng phòng Phòng văn học Việt Nam hiện đại (1965-1987); Ủy viên Hội đồng khoa học Viện Văn học (từ 1968); Viện trưởng Viện Văn học kiêm Tổng biên tập Tạp chí Nghiên cứu Văn học, Nghiên cứu viên cao cấp, Ủy viên Hội đồng khoa học Viện Khoa học Xã hội Việt Nam (1988-1995). Ông là hội viên Hội nhà văn Việt Nam. Ông được phong học hàm Phó giáo sư năm 1984 và Giáo sư năm 1991.

Sự nghiệp

Cuộc đời làm việc của Phong Lê đã để lại nhiều dấu ấn trên cả ba phương diện: nghiên cứu, phê bình văn học, quản lý khoa học và giảng dạy, đào tạo cán bộ.

Trong lĩnh vực nghiên cứu, phê bình văn học, Phong Lê đã có nhiều đóng góp lớn trong lĩnh vực nghiên cứu về văn học Việt Nam thế kỷ XX. Tính đến nay, ông là tác giả của 30 cuốn sách in riêng và hàng chục công trình tập thể do ông chủ biên, tham gia biên soạn cùng hàng trăm bài viết trên các tạp chí, bài tham luận trong các hội thảo quốc gia và quốc tế. Các tác phẩm gây chú ý của ông là Văn học Việt Nam hiện đại - Lịch sử và lý luận (1980 - 1987, bảy tập), Chủ tịch Hồ Chí Minh và văn học Việt Nam hiện đại (1986), Văn học và công cuộc đổi mới (1994), Nam Cao - Phác thảo sự nghiệp và chân dung (1997), Văn học trên hành trình của thế kỷ 20 (1997).

Phong Lê tham gia giảng dạy ở nhiều trường đại học, viện nghiên cứu trong cả nước, đào tạo nên nhiều thế hệ học trò trong ngành nghiên cứu, phê bình văn học của Việt Nam.

Năm 2005, ông được tặng Giải thưởng Nhà nước về Khoa học và Công nghệ (lĩnh vực Khoa học Xã hội) với cụm công trình về Văn học hiện đại Việt Nam, gồm: Văn học Việt Nam hiện đại - những chân dung tiêu biểu (2001), Một số gương mặt văn chương - học thuật Việt Nam hiện đại (2001).

Công trình chính

In riêng

• Mấy vấn đề văn xuôi Việt Nam 1945-1970 (1972)
• Văn và người (1976)
• Văn xuôi Việt Nam trên con đường hiện thực xã hội chủ nghĩa (1980)
• Văn học Việt Nam hiện đại – Lịch sử và lý luận (1980 - 1987, 7 tập)
• Chủ tịch Hồ Chí Minh và văn học Việt Nam hiện đại (1986)
• Văn học và công cuộc đổi mới (1994)
• Nam Cao - Phác thảo sự nghiệp và chân dung (1997)
• Văn học trên hành trình của thế kỷ XX (1997)
• Một số gương mặt văn chương học thuật Việt Nam hiện đại (2001)
• Văn học Việt Nam hiện đại - những chân dung tiêu biểu (2001)
• Người trong văn (2006)
• 90 chân dung văn hóa, văn chương Việt (2021)

In chung

• Tác gia văn xuôi Việt Nam hiện đại (1976)
• Nhà thơ Việt Nam hiện đại (1984)
• Văn học về đề tài công nhân, tập 1 năm 1983 và tập 2 năm 1985
• Nhà văn các dân tộc thiểu số Việt Nam (1988)
• Cách mạng, kháng chiến và đời sống văn học 1945-1954, 3 tập (1987-1995)
• Nghĩ tiếp về Nam Cao (1992).
• Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí Minh - Tư tưởng và sự nghiệp văn học (Viết chung với GS Hà Minh Đức, GS Nguyễn Đăng Mạnh; Nhà xuất bản Lý luận chính trị xuất bản năm 2005).

Vinh danh

• Giải thưởng Nhà nước về Khoa học và Công nghệ năm 2005.

Liên kết ngoài

• Nhà lý luận phê bình Phong Lê Lưu trữ ngày 11 tháng 3 năm 2007 tại Wayback Machine

Xem thêm

• Giải thưởng Nhà nước