Phonk

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia

Phonk (/fɒŋk/ ) là một thể loại con của hip hoptrap được truyền cảm hứng trực tiếp từ Memphis rap những năm 1990. Hầu hết các bài nhạc đều hiện diện trên nền tảng SoundCloud, nhạc phonk được đặc trưng bởi giọng hát Memphis rap cũ từ những đoạn băngsample hip hop đầu thập niên 1990, thường được kết hợp với các yếu tố của jazzfunk. Thể loại này thường sử dụng các kĩ thuật bóp méo âm thanh như chopped and screwed (en) để tạo ra những âm thanh đen tối hơn.

Phonk ban đầu được phát triển ở miền Nam Hoa Kỳ vào thập niên 1990, chủ yếu ở HoustonMemphis, những người tiên phong của thể loại này bao gồm DJ Screw, X-Raided, DJ Spanish Fly, DJ Squeeky và tập thể Three 6 Mafia. Vào cuối những năm 2010, thông qua những nền tảng phát trực tuyến như SoundCloud, thể loại này đã tập trung nhiều hơn vào các yếu tố như jazz và hip-hop cổ điển.

Được phổ biến bởi TikTok và cộng đồng drift trên mạng xã hội, "drift phonk" là một thể loại phụ của phonk nổi lên ở Nga vào cuối thập niên 2010; những điểm đặc trưng chính là sử dụng cowbellbass cao. Thể loại này thường được sử dụng trong các video lo-fi cho thấy những chiếc xe đang drift. Với sự phát triển của drift phonk, từ "phonk" được sử dụng cho thể loại con thay vì thể loại gốc.

Lịch sử[sửa | sửa mã nguồn]

Phonk lấy cảm hứng từ trap ở miền Nam Hoa Kỳ giữa thập niên 1990.[1] Các nghệ sĩ hay nhóm nhạc như DJ Screw, X-Raided, DJ Spanish Fly,[2] DJ Squeeky[3] và tập thể Three 6 Mafia đã tạo tiền đề cho thể loại này giúp nó phát triển nhiều năm sau đó, Houston chopped and screwed (en) được coi là tiền thân của thể loại này.[1] Các nhạc sĩ như SpaceGhostPurrp đã làm phonk sống lại vào đầu thập niên 2010.[4][5]

Từ "phonk" được phổ biến bởi SpaceGhostPurrp,[6] người đã phát hành các bản nhạc như "Pheel tha Phonk", "Bringin' tha Phonk" và "Keep Bringin' tha Phonk".[7][8] Trong một cuộc phỏng vấn, anh giải thích rằng "phonk là tiếng lóng của funk", ám chỉ thể loại nhạc G-funk.[9] Kênh YouTube Ryan Celsius cũng đã góp phần phổ biến thể loại nhạc này.[10] Các nhà sản xuất phonk hoạt động ở underground trước khi thể loại nhạc này có động lực phát triển vào giữa thập niên 2010.[1]

Vào cuối năm 2017, phonk đã chuyển định hướng từ "âm thanh nặng nề, u tối, theo định hướng Memphis rap", kết hợp với giọng hát hiện đại hơn cùng với các yếu tố như jazzhip hop cổ điển.[1] Nhờ đó phonk được mô tả là "rare phonk" bởi Celsius, được đặc trưng bởi "âm thanh trap trong trẻo hơn, gần như chính thống".[11] Từ năm 2016 đến 2018, phonk là một trong những thể loại được nghe nhiều nhất trên SoundCloud với việc hashtag #phonk nằm trong top thịnh hành mỗi năm.[12][13][14]

Đặc trưng[sửa | sửa mã nguồn]

Được lấy cảm hứng trực tiếp từ Memphis rap từ những năm 1990, phonk được đặc trưng bởi giọng hát Memphis rap vũ và sample từ hip hop những năm 1990.[15] Chúng thường được kết hợp với sample jazz và funk.[1] Kĩ thuật "chopped and screwed" thường được sử dụng để tạo ra những âm thanh đen tối hơn.[1][15]

Một điểm đặc biệt của phonk là nó không gắn liền với "scene" khu vực nào:[1][15] nó được gắn với chính nền tảng trực tuyến SoundCloud giúp làm nổi bật các thể loại con của hip hop"experimental pop" (en).[2][16] Các nghệ sĩ đáng chú ý khác của "new-age phonk" (thời đại mới của phonk) bao gồm DJ Smokey,[17] DJ Yung Vamp,[18] Soudiere,[19] và Mythic.[2][7]

Bên cạnh khía cạnh âm nhạc, phonk còn được đặc trưng bởi tính thẩm mỹ khác biệt kết hợp với các hình ảnh hoạt hình bao gồm cả fan-art của The Simpsons.[20][21][22] Các nhạc sĩ phonk thường sử dụng đồ họa phong cách "Pen & Pixel" cho các EP và album của họ.[21]

Drift phonk[sửa | sửa mã nguồn]

Sample của nhịp điệu drift phonk

"Drift phonk", một thể loại phụ của phonk, nổi lên vào cuối thập niên 2010 ở Nga.[23][24] Nó được đặc trưng bởi việc sử dụng bass cao, cowbell và âm thanh bị bóp méo[11] khiến cho lời bài hát của sample thường khó có thể hiểu được.[24] Nhịp độ của các bài drift phonk cũng cao.[5] Nhạc drift phonk thường được sử dụng trong các video có chủ đề cử tạ, drift và đua xe trên đường phố[24][25] khiến nó phổ biến trong văn hóa ô tô trực tuyến.[5][26] Thể loại này nhanh chóng thu hút được sự chú ý thông qua ứng dụng TikTok vào năm 2020.[24][25] Hầu hết các nhà sản xuất nhạc drift phonk đều đến từ Nga.[24][25] Những người tiên phong của thể loại này có thể kể đến như Ghostface Playa, Pharmacist, Prxsxnt Fxture, Dvrst (ru), Kaito Shoma và KSLV.[27]

Khi drift phonk phổ biến trên TikTok, nó cũng trở nên phổ biến hơn so với thể loại gốc của nó là phonk; điều này khiến cho "phonk" gắn liền với thể loại con drift phonk.[28] Sau khi thể loại này gia tăng sự phổ biến ở Nga,[29] Spotify đã phát hành album chính thức của mình bao gồm các bài nhạc được tuyển chọn vào tháng 5 năm 2021,[30] hầu hết trong số đó đều là các bài nhạc drift phonk.[28]

Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]

  1. ^ a b c d e f g Anand, Aashna (13 tháng 4 năm 2020). “The Evolution of Soundcloud's Popular New Genre: Phonk”. Lucid Monday (bằng tiếng Anh). Bản gốc lưu trữ ngày 16 tháng 1 năm 2022. Truy cập ngày 14 tháng 4 năm 2020.
  2. ^ a b c Albors, Maxime (2 tháng 11 năm 2017). “Lowpocus nous explique pourquoi le phonk est en train de ressusciter”. Vice (bằng tiếng Pháp). Truy cập ngày 14 tháng 4 năm 2020.
  3. ^ Luján, David (20 tháng 1 năm 2022). “Rap y terror: una introducción al horrorcore en 11 canciones”. Shock (bằng tiếng Tây Ban Nha). Truy cập ngày 21 tháng 3 năm 2022.
  4. ^ “What the Phonk”. coeo (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 23 tháng 10 năm 2021.
  5. ^ a b c Calamel Duprey, Charlotte (24 tháng 1 năm 2022). “Qu'est-ce que le "drift phonk", ce phénomène internet qui mêle hip-hop, ados russes et street racing” [What is "drift phonk", this internet phenomenon that mixes hip-hop, Russian teens and street racing]. Trax Magazine (bằng tiếng Pháp). Bản gốc lưu trữ ngày 3 tháng 12 năm 2022. Truy cập ngày 19 tháng 3 năm 2022.
  6. ^ Houghton, Edwin (31 tháng 8 năm 2012). “The Okayplayer Interview: SpaceGhostPurrp Reveals The Mysteries of Phonk”. Okayplayer (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 23 tháng 10 năm 2021.
  7. ^ a b “La vaportrap s'impose en bande son des Internets”. SURL (bằng tiếng Pháp). 26 tháng 10 năm 2017. Truy cập ngày 14 tháng 4 năm 2020.
  8. ^ Bassil, Ryan (13 tháng 2 năm 2017). “Please, Kids. Help Us: What Is "Phonk"?”. Vice (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 14 tháng 4 năm 2020.
  9. ^ Saxelby, Ruth (30 tháng 3 năm 2012). “Back to the funking phuture”. the Guardian (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 21 tháng 3 năm 2022.
  10. ^ Broc, David (1 tháng 3 năm 2017). 'Phonk', o som futurista do hip hop, faz sucesso na Internet”. EL PAÍS (bằng tiếng Bồ Đào Nha). Truy cập ngày 14 tháng 4 năm 2020.
  11. ^ a b Leight, Elias (29 tháng 4 năm 2021). “Russian Producers Obsessed With Three 6 Mafia Can't Stop Going Viral”. Rolling Stone (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 28 tháng 8 năm 2021.
  12. ^ “SoundCloud » A Throwback to 2016”. blog.soundcloud.com. Truy cập ngày 28 tháng 5 năm 2020.
  13. ^ “SoundCloud » The 2017 SoundCloud Playback”. blog.soundcloud.com. Truy cập ngày 28 tháng 5 năm 2020.
  14. ^ “SoundCloud » The 2018 SoundCloud Playback”. blog.soundcloud.com. Truy cập ngày 28 tháng 5 năm 2020.
  15. ^ a b c Haynes, Gavin (27 tháng 1 năm 2017). “What the phonk? The genre that's gripping Generation Z”. The Guardian (bằng tiếng Anh). ISSN 0261-3077. Truy cập ngày 14 tháng 4 năm 2020.
  16. ^ Broc, David (2 tháng 3 năm 2017). “El 'phonk', el sonido futurista del 'hip hop', triunfa en Internet”. El País (bằng tiếng Tây Ban Nha). ISSN 1134-6582. Truy cập ngày 14 tháng 4 năm 2020.
  17. ^ “Nostalgická jízda jménem phonk. Lo-fi, špína & přetočené beaty z kazet”. Radio Wave (bằng tiếng Séc). 15 tháng 1 năm 2022. Truy cập ngày 21 tháng 3 năm 2022.
  18. ^ “DJ Yung Vamp”. StuckMagazine (bằng tiếng Anh). 2 tháng 11 năm 2020. Truy cập ngày 2 tháng 11 năm 2020.
  19. ^ Guillard, Eloïse (25 tháng 6 năm 2021). “5 artistes à découvrir dès maintenant !”. BLOW ENTERTAINMENT (bằng tiếng Pháp). Truy cập ngày 21 tháng 3 năm 2022.
  20. ^ Prévost, Clarisse (21 tháng 1 năm 2021). “Soudiere aka young Pirelli unveils a phonk mixtape ☁️”. Source Radio (bằng tiếng Anh). Bản gốc lưu trữ ngày 3 tháng 12 năm 2022. Truy cập ngày 21 tháng 3 năm 2022.
  21. ^ a b O'Flaherty, Aidan (31 tháng 10 năm 2020). “Phonk, Fonk, Funk, and France?”. WECB (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 20 tháng 10 năm 2021.
  22. ^ Mackenzie, Mica (13 tháng 8 năm 2019). “Explore the New Music that's Lingering in the Underground Music Scene- Are You On the Future Funk Wave?”. THE QUIET NONSENSE. Truy cập ngày 9 tháng 11 năm 2021.
  23. ^ Лейзаренко, Даша (23 tháng 12 năm 2021). “Дрифт, тачки, мемы и тикток: фонк — один из жанров года. Российские музыканты сделали его популярным во всём интернете — Интернет на TJ”. TJ. Truy cập ngày 3 tháng 2 năm 2022.
  24. ^ a b c d e Bola, David (30 tháng 4 năm 2021). “Il faut que l'on vous parle du Drift Phonk”. Radio Nova (bằng tiếng Pháp). Truy cập ngày 17 tháng 8 năm 2021.
  25. ^ a b c Leight, Elias (18 tháng 11 năm 2022). “All You Need To Know About Phonk, the Dance Subgenre That's Taking Off”. Billboard (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 2 tháng 4 năm 2023.
  26. ^ “Synthwave car culture: A new wave of automotive enthusiasts”. Hagerty Media (bằng tiếng Anh). 1 tháng 5 năm 2020. Truy cập ngày 10 tháng 5 năm 2021.
  27. ^ Dasha Leyzarenko (23 tháng 12 năm 2021). “Дрифт, тачки, мемы и тикток: фонк — один из жанров года. Российские музыканты сделали его популярным во всём интернете”. TJournal.ru (bằng tiếng Nga). Bản gốc lưu trữ ngày 18 tháng 12 năm 2022. Truy cập ngày 18 tháng 12 năm 2022.
  28. ^ a b Crocker, Jackson (27 tháng 4 năm 2022). “Phonk, and the Carcasses of A Million Sub-Genres”. The Summit Pinnacle. Truy cập ngày 24 tháng 1 năm 2023.
  29. ^ “Музыкальные итоги 2021 в Spotify: что слушали геймеры?” [Spotify Music Results 2021: What Have Gamers Been Listening to?]. vc.ru (bằng tiếng Nga). Spotify. 10 tháng 12 năm 2021. Truy cập ngày 3 tháng 2 năm 2022.
  30. ^ “Сегодня в карточках рассказываем о наследнике мемфис-рэпа — фонке” [Today in the cards we talk about the heir of Memphis rap — Phonk.]. Facebook (bằng tiếng Nga). Spotify. 12 tháng 5 năm 2021. Truy cập ngày 3 tháng 2 năm 2022.