Vương tộc Wettin

Nhà Wettin
Nhà Wettin
Quốc gia	Bỉ, Bulgaria, Đức, Latvia, Litva, Ba Lan, Bồ Đào Nha, Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ireland
Thành lập năm	Thế kỷ 10
Thành lập bởi	Theodoric I
Lãnh đạo hiện tại	Michael, Thân vương của Sachsen-Weimar-Eisenach
Tước hiệu	Danh sách Nhánh Ernst: (see more) Đại công tước xứ Sachsen-Weimar-Eisenach; Vua của Bỉ; Vua của Bồ Đào Nha; Vua/Nữ vương của Liên hiệp Anh và Bắc Irlenad; Sa hoàng của Bulgaria; Nhánh Albretch: Vua của Sachsen; Vua của Ba Lan; Đại công tước của Litva; Công tước xứ Warsaw; Công tước xứ Courland; Công tước xứ Teschen; Đại Bậc thẩy của Huân chương Teutonic; ;
Nhánh phụ	Nhánh Ernst Sachsen-Weimar-Eisenach; Sachsen-Meiningen; Sachsen-Coburg và Gotha Windsor (ngoại trừ hậu duệ của Elizabeth II); Sachsen-Coburg-Gotha-Koháry Braganza-Sachsen-Coburg và Gotha; Nhánh Bulgaria; Sachsen-Coburg and Braganza; ; Bỉ; ; ; Nhánh Albrecth Sachsen-Gessaphe; Sachsen; ;

Nhà Wettin (tiếng Đức: Haus Wettin), là một hoàng tộc, bao gồm các Bá tước, Công tước, Thân vương và các vị vua từng cai trị các lãnh thổ thuộc bang Sachsen, Sachsen-Anhalt và Thuringia của Đức ngày nay. Vương triều này là một trong những triều đại lâu đời nhất ở châu Âu, và nguồn gốc của Nhà Wettin đến từ thị trấn Wettin, Sachsen-Anhatl. Người nhà Wettin bắt đầu trở thành người cai trị một số lãnh thổ từ năm 1030, đầu tiên là Saxon Eastern March, năm 1098 họ dành được quyền cai trị Meissen, năm 1263 nắm quyền Thuringia và năm 1423 thì kiểm soát Sachsen.

Gia tộc Wettin chia thành hai nhánh cai trị vào năm 1485 theo Hiệp ước Leipzig: Nhánh Ernestine và Albertine. Nhánh Ernestine đóng một vai trò quan trọng trong cuộc Cải cách Tin lành. Nhiều vị quân chủ cầm quyền bên ngoài nước Đức sau đó có nguồn gốc từ chi nhánh của Ernestine, đó là Nhà Saxe-Coburg và Gotha. Nhánh Albertine ít nổi bật hơn, họ đã cai trị phần lớn Sachsen và đóng vai trò quan trọng trong lịch sử Ba Lan.

Người nhà Wettin đã từng giữ ngai vàng của Vương quốc Anh, Bồ Đào Nha, Bulgaria, Ba Lan, Sachsen và Bỉ. Hiện nay hoàng tộc này vẫn còn giữ ngai vàng của Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc Ai Len và Vương quốc Bỉ.

Nguồn gốc: Wettin của Sachsen[sửa | sửa mã nguồn]

Thành viên được biết đến sớm nhất của Nhà Wettin chính là Theodoric I của Wettin, có lẽ lúc đầu sống ở Liesgau (rìa phía Tây của sông Harz). Vào năm 1000, gia tộc này đã mua lại Lâu đài Wettin, được xây dựng bởi người Slav ở địa phương và lấy tên lâu đài để đặt làm họ của mình. Khoảng năm 1030, gia tộc Wettin nhận được đất "Eastern March" làm thái ấp.^[1]

Địa vị nổi bật của Nhà Wettin tại Eastern March đã thuyết phục Hoàng đế Henry IV chuyển lãnh thổ March của Meissen cho người nhà Wettin làm thái ấp vào năm 1089. Gia tộc này phát triển lãnh thổ liên tục suốt thời Trung cổ: Năm 1263, họ thừa kế Landgraviate của Thuringia, và năm 1423 họ có thêm Công quốc Sachsen, do đó Nhà Wettin trở thành 1 trong 8 Tuyển đế hầu bầu chọn ra Hoàng đế La Mã Thần thánh.