Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Shaka”

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
List of common interwiki articles missing in vi.wiki, extended sample of articles
 
Dòng 45: Dòng 45:
{{sơ khai tiểu sử}}
{{sơ khai tiểu sử}}
{{sơ khai lịch sử}}
{{sơ khai lịch sử}}

[[Thể loại:Sinh 1787]]
[[Thể loại:Mất 1828]]
[[Thể loại:Nam Phi]]

Phiên bản lúc 11:42, ngày 16 tháng 9 năm 2014

Shaka
1824 European artist's impression of Shaka with a long throwing assegai and heavy shield. No drawings from life are known.[1]
Tại vị1816–1828
Thông tin chung
Sinhc. 1787
KwaZulu-Natal, near Melmoth
Mấtc. 1828 (aged 41)
KwaDukuza, KwaZulu-Natal
Hậu duệNone known or recognized
Thân phụSenzangakhona kaJama
Thân mẫuNandi
Nghề nghiệpMonarch of the Zulu Kingdom

Shaka kaSenzangakhona (~1787-24 Tháng Chín 1828), còn được gọi là Shaka[2] Zulu (tiếng Zulu: [ʃaːɠa]), là một trong những vị vua có ảnh hưởng nhất của Vương quốc Zulu.

Ông được coi là có công thống nhất nhiều bộ tộc Nguni phía Bắc, đặc biệt là Mthethwa Paramountcy và Ndwandwe vào vương quốc Zulu. Đây là sự khởi đầu của một quốc gia thống trị trên các phần của miền nam châu Phi giữa các con sông Phongolo và Mzimkhulu. Địa vị và sức mạnh đáng nể của ông đã đưa ông trở thành một trong những vị vua Zulu nổi bật nhất.[3] Ông được coi là một thiên tài quân sự vì các cải cách và đổi mới của mình, và bị lên án vì sự tàn bạo.[4][5] Các sử gia khác tranh luận về vai trò của Shaka như một người thống nhất các bộ tộc, hay là một kẻ cướp ngôi của đặc quyền cha truyền con nối kiểu Zulu truyền thống. Họ còn tranh cãi về khái niệm nhà nước Zulu là một thể chế độc đáo, tách rời khỏi nền văn hóa địa phương và các hệ thống trước đây được người tiền nhiệm của ông,Dingiswayo, xây dựng.[6] Các nghiên cứu vẫn còn tiếp tục tập trung vào cá tính và phương pháp chiến đấu của vị vua chiến binh Zulu này, với triều đại vẫn còn ảnh hưởng rất nhiều đến nền văn hóa Nam Phi hiện nay.

Tham khảo

  1. ^ B. Johanneson, M. Fernandez, B. Roberts, M. Jacobs, Y. Seleti. 2011. Focus History, Grade 10. Maskew Miller Longman (Pty) Ltd. Cape Town. p. 150
  2. ^ Sometimes spelled Tshaka, Tchaka or Chaka
  3. ^ Omer-Cooper, J. D. (1965) The Zulu Aftermath, London: Longman, pp. 12–86
  4. ^ See Encyclopædia Britannica article (Macropaedia Article "Shaka" 1974 ed.)
  5. ^ Morris, pp. 17–69
  6. ^ Hamilton, Carolyn (1998) Terrific Majesty: the Powers of Shaka Zulu and the Limits of Historical Invention, Cambridge MA: Harvard University Press, pp. 5–34

Đọc thêm

  • Chanaiwa, David Shingirai (1980), "The Zulu Revolution: State Formation in a Pastoralist Society", In: African Studies Review 23(3) (Dec. 1980): 1–20.
  • Edgerton, Robert (1988) Like Lions They Fought
  • Hamilton, Carolyn (1998) Terrific Majesty: the Powers of Shaka Zulu and the Limits of Historical Invention
  • Knight, Ian (1995) Anatomy of the Zulu Army
  • Laband, John (1997). The Rise and Fall of the Zulu Nation. Arms & Armour. ISBN 978-1854094216.
  • Morris, Donald R. (1965) [1994]. The Washing of the Spears: The rise and fall of the Zulu nation. Pimlico. ISBN 978-0-7126-6105-8. Chú thích có tham số trống không rõ: |coauthors= (trợ giúp)
  • Mostert, Noel (1992) Frontiers
  • Omer-Cooper, J. D. (1965) The Zulu Aftermath
  • Ritter, E. A. (1955) Shaka Zulu: The Rise of the Zulu Empire
  • Wylie, Dan (2006) Myth of Iron: Shaka in History
  • The South African Military History Society – The Zulu Military Organization and the Challenge of 1879
  • Shaka: Zulu chieftain
  • The History of Shaka
  • Statue proposal
  • "Shaka Zulu", Carpe Noctem
  • Rory Carroll in Johannesburg, Shaka Zulu's brutality was exaggerated, says new book, Monday 22 May 2006, The Guardian.