Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Chính trị cánh tả”

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
n AlphamaEditor, General Fixes
n chính tả, replaced: bải bỏ → bãi bỏ
Dòng 1: Dòng 1:
{{Rất sơ khai}}
{{Rất sơ khai}}
Trong [[hệ thống chính trị tả-hữu]], '''chính trị cánh tả''' dùng để chỉ khuynh hướng chính trị trái ngược với [[cánh hữu]], bao gồm các lập trường hay hoạt động chính trị chấp nhận hoặc hỗ trợ [[sự bình đẳng xã hội]], thường phản đối [[sự phân tầng xã hội]] và [[sự bất bình đẳng xã hội]].<ref>{{chú thích sách |last=Smith |first=T. Alexander |first2=Raymond |last2=Tatalovich |title=Cultures at War: Moral Conflicts in Western Democracies |location=Toronto, Canada |publisher=Broadview Press |year=2003 |page=30 |isbn= }}</ref><ref>{{chú thích sách |last=Bobbio |first=Norberto |first2=Allan |last2=Cameron |title=Left and Right: The Significance of a Political Distinction |publisher=University of Chicago Press |year=1997 |page=37 }}</ref><ref name=Lukes/><ref>{{chú thích sách |last=Thompson |first=Willie |year=1997 |title=The left in history: revolution and reform in twentieth-century politics |publisher=Pluto Press }}</ref> Chính trị cánh tả thường bao gồm việc quan tâm đến những người trong xã hội được coi là có hoàn cảnh bất lợi khi so sánh với những người khác, đồng thời cũng bao gồm giả thuyết là có những bất công trong xã hội cần bị giảm thiểu hay bải bỏ.<ref name=Lukes>Lukes, Steven. '[http://as.nyu.edu/docs/IO/244/cup.pdf Epilogue: The Grand Dichotomy of the Twentieth Century']: concluding chapter to T. Ball and R. Bellamy (eds.), [http://books.google.com/books?id=N1h4_NqTOFoC&printsec=frontcover&dq=The+Cambridge+History+of+Twentieth-Century+Political+Thought&hl=en&src=bmrr&ei=Hm1YTuKCIsjd0QH7iOCkDA&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=1&ved=0CCoQ6AEwAA#v=onepage&q&f=false The Cambridge History of Twentieth-Century Political Thought].</ref>
Trong [[hệ thống chính trị tả-hữu]], '''chính trị cánh tả''' dùng để chỉ khuynh hướng chính trị trái ngược với [[cánh hữu]], bao gồm các lập trường hay hoạt động chính trị chấp nhận hoặc hỗ trợ [[sự bình đẳng xã hội]], thường phản đối [[sự phân tầng xã hội]] và [[sự bất bình đẳng xã hội]].<ref>{{chú thích sách |last=Smith |first=T. Alexander |first2=Raymond |last2=Tatalovich |title=Cultures at War: Moral Conflicts in Western Democracies |location=Toronto, Canada |publisher=Broadview Press |year=2003 |page=30 |isbn= }}</ref><ref>{{chú thích sách |last=Bobbio |first=Norberto |first2=Allan |last2=Cameron |title=Left and Right: The Significance of a Political Distinction |publisher=University of Chicago Press |year=1997 |page=37 }}</ref><ref name=Lukes/><ref>{{chú thích sách |last=Thompson |first=Willie |year=1997 |title=The left in history: revolution and reform in twentieth-century politics |publisher=Pluto Press }}</ref> Chính trị cánh tả thường bao gồm việc quan tâm đến những người trong xã hội được coi là có hoàn cảnh bất lợi khi so sánh với những người khác, đồng thời cũng bao gồm giả thuyết là có những bất công trong xã hội cần bị giảm thiểu hay bãi bỏ.<ref name=Lukes>Lukes, Steven. '[http://as.nyu.edu/docs/IO/244/cup.pdf Epilogue: The Grand Dichotomy of the Twentieth Century']: concluding chapter to T. Ball and R. Bellamy (eds.), [http://books.google.com/books?id=N1h4_NqTOFoC&printsec=frontcover&dq=The+Cambridge+History+of+Twentieth-Century+Political+Thought&hl=en&src=bmrr&ei=Hm1YTuKCIsjd0QH7iOCkDA&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=1&ved=0CCoQ6AEwAA#v=onepage&q&f=false The Cambridge History of Twentieth-Century Political Thought].</ref>


Các từ mang tính chất chính trị "Cánh tả" và "Cánh hữu" được đặt ra trong thời kì [[Cách mạng Pháp]] (1789–1799), chỉ sự sắp xếp chỗ ngồi trong [[Quốc hội Pháp]]: những người ngồi bên trái thường phản đối [[chế độ quân chủ]] và ủng hộ cách mạng, bao gồm sự thiết lập của [[Chế độ cộng hòa|chế độ cộng hoà]] và [[sự tục hoá]] (phi tôn giáo)<ref name="Knapp">{{cite book|author=Andrew Knapp and Vincent Wright|url=http://books.google.com/books?id=67ttjXHhT3wC&dq=the+government+and+politics+of+france&printsec=frontcover#v=onepage&q=&f=false|title=The Government and Politics of France|year=2006|publisher=Routledge | isbn=978-0-415-35732-6}}</ref> trong khi những người ngồi bên phải ủng hộ các thể chế truyền thống của [[Chế độ Cũ]]. Việc dùng từ "Cánh tả" trở nên phổ biến hơn sau sự phục hồi của chế độ quân chủ Pháp vào năm 1815.<ref>''Realms of memory: conflicts and divisions'' (1996), ed. Pierre Nora, "Right and Left" by Marcel Gauchet, p. 248</ref>
Các từ mang tính chất chính trị "Cánh tả" và "Cánh hữu" được đặt ra trong thời kì [[Cách mạng Pháp]] (1789–1799), chỉ sự sắp xếp chỗ ngồi trong [[Quốc hội Pháp]]: những người ngồi bên trái thường phản đối [[chế độ quân chủ]] và ủng hộ cách mạng, bao gồm sự thiết lập của [[Chế độ cộng hòa|chế độ cộng hoà]] và [[sự tục hoá]] (phi tôn giáo)<ref name="Knapp">{{cite book|author=Andrew Knapp and Vincent Wright|url=http://books.google.com/books?id=67ttjXHhT3wC&dq=the+government+and+politics+of+france&printsec=frontcover#v=onepage&q=&f=false|title=The Government and Politics of France|year=2006|publisher=Routledge | isbn=978-0-415-35732-6}}</ref> trong khi những người ngồi bên phải ủng hộ các thể chế truyền thống của [[Chế độ Cũ]]. Việc dùng từ "Cánh tả" trở nên phổ biến hơn sau sự phục hồi của chế độ quân chủ Pháp vào năm 1815.<ref>''Realms of memory: conflicts and divisions'' (1996), ed. Pierre Nora, "Right and Left" by Marcel Gauchet, p. 248</ref>

Phiên bản lúc 15:52, ngày 12 tháng 5 năm 2015

Trong hệ thống chính trị tả-hữu, chính trị cánh tả dùng để chỉ khuynh hướng chính trị trái ngược với cánh hữu, bao gồm các lập trường hay hoạt động chính trị chấp nhận hoặc hỗ trợ sự bình đẳng xã hội, thường phản đối sự phân tầng xã hộisự bất bình đẳng xã hội.[1][2][3][4] Chính trị cánh tả thường bao gồm việc quan tâm đến những người trong xã hội được coi là có hoàn cảnh bất lợi khi so sánh với những người khác, đồng thời cũng bao gồm giả thuyết là có những bất công trong xã hội cần bị giảm thiểu hay bãi bỏ.[3]

Các từ mang tính chất chính trị "Cánh tả" và "Cánh hữu" được đặt ra trong thời kì Cách mạng Pháp (1789–1799), chỉ sự sắp xếp chỗ ngồi trong Quốc hội Pháp: những người ngồi bên trái thường phản đối chế độ quân chủ và ủng hộ cách mạng, bao gồm sự thiết lập của chế độ cộng hoàsự tục hoá (phi tôn giáo)[5] trong khi những người ngồi bên phải ủng hộ các thể chế truyền thống của Chế độ Cũ. Việc dùng từ "Cánh tả" trở nên phổ biến hơn sau sự phục hồi của chế độ quân chủ Pháp vào năm 1815.[6]

Ở những nước đa nguyên đa đảng, cánh tả hay được sự ủng hộ của tầng lớp trung lưu lớp dưới và tầng lớp thấp trong xã hội, vì các chính sách của cánh tả thường có lợi cho họ, tuy nhiên điều này không phải là nhất quán, vì nhiều chính phủ cánh tả không thực hiện đúng lời hứa, chính sách kinh tế vấp phải thất bại, tham nhũng...Những người sùng đạo (có thể ở tầng lớp dưới) cũng không hay nghiêng về cánh tả. Trong chính sách quốc tế, cánh tả (ở các nước đa đảng) thường có xu hướng quốc tế hơn, "mềm mại" hơn, ít có tính dân tộc chủ nghĩa hơn so với cánh hữu và do đó ít có nguy cơ xảy ra chiến tranh hơn.

Tích cực

Làm xã hội thay đổi và tiến lên một cách nhanh chóng.

Tiêu cực

Việc đổi mới sẽ khiến cho xã hội trở nên bất ổn định về lâu dài.

Chú thích

  1. ^ Smith, T. Alexander; Tatalovich, Raymond (2003). Cultures at War: Moral Conflicts in Western Democracies. Toronto, Canada: Broadview Press. tr. 30.
  2. ^ Bobbio, Norberto; Cameron, Allan (1997). Left and Right: The Significance of a Political Distinction. University of Chicago Press. tr. 37.
  3. ^ a b Lukes, Steven. 'Epilogue: The Grand Dichotomy of the Twentieth Century': concluding chapter to T. Ball and R. Bellamy (eds.), The Cambridge History of Twentieth-Century Political Thought.
  4. ^ Thompson, Willie (1997). The left in history: revolution and reform in twentieth-century politics. Pluto Press.
  5. ^ Andrew Knapp and Vincent Wright (2006). The Government and Politics of France. Routledge. ISBN 978-0-415-35732-6.
  6. ^ Realms of memory: conflicts and divisions (1996), ed. Pierre Nora, "Right and Left" by Marcel Gauchet, p. 248