Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Jorightu Khan”
Không có tóm lược sửa đổi |
Không có tóm lược sửa đổi |
||
| Dòng 1: | Dòng 1: | ||
{{Thông tin nhân vật hoàng gia |
|||
| tên = Nguyên Cung Tông <br/>元恭宗 <br/>Trác Lý Khắc Đồ hãn |
|||
| tước vị =[[Khả hãn|Khả Hãn]] [[Đế quốc Mông Cổ|Mông Cổ]] |
|||
| hình = |
|||
| cỡ hình = 150px |
|||
| chức vị = [[Khả hãn|Khả Hãn]] [[Đế quốc Mông Cổ|Mông Cổ]] |
|||
| tại vị = 1388 – 1392 |
|||
| tiền nhiệm = <font color="grey">[[Nguyên Ích Tông|Ô Tư Cáp Lặc hãn]]</font> |
|||
| kế nhiệm = <font color="blue">[[Nguyên Khang Tông|Ngạch Lặc Bá Khắc hãn]]</font> |
|||
| hoàng tộc = Dòng họ [[Bột Nhi Chỉ Cân]] (Боржигин, 孛兒只斤) |
|||
| tên đầy đủ = Thoát Cổ Tư Thiết Mộc Nhi (脫古思鐵木兒, Tögüs Temür) |
|||
| miếu hiệu = Cung Tông (恭宗) |
|||
| thụy hiệu = Hưng Nguyên hoàng đế 興原皇帝 |
|||
Trác Lý Khắc Đồ hãn (Jorightu Khan) |
|||
| niên hiệu = |
|||
| cha = |
|||
| mẹ = |
|||
| vợ = |
|||
| con cái = |
|||
| sinh = [[1358]] |
|||
| mất = [[1392]] |
|||
| nơi mất = |
|||
| ngày an táng = |
|||
| nơi an táng = |
|||
}} |
|||
Tư Khắc Trác Lý Đồ hãn ( '''Jorightu Khan)''' hay Nguyên Cung Tông, tên trước khi lên ngôi là Dã Tốc Điệt Nhi (Yesüder) là một vị Khả hãn của triều đại [[Bắc Nguyên]] Mông Cổ sau khi triều đại [[nhà Nguyên]] đã mất quyền kiểm soát Trung Quốc vào tay [[nhà Minh]]. Hiện nay, vẫn còn nhiều tranh cãi về sự tồn tại của ông, khi một số học giả cho rằng, Dã Tốc Điệt Nhi là một hậu duệ của [[A Lý Bất Ca]] (Ariq Böke) và sau triều đại của ông còn một vị Hãn là Ân Khắc Khả ( Engke ). Tuy nhiên, một số học giả khác lại cho rằng, không có sự tồn tại của Ân Khắc Khả, mà chỉ duy nhất có một triều đại của Yesüder. Tước vị Tư Khắc Trác Lý Đồ hãn của ông có nghĩa là " vị vua dũng cảm" trong tiếng Mông Cổ. |
Tư Khắc Trác Lý Đồ hãn ( '''Jorightu Khan)''' hay Nguyên Cung Tông, tên trước khi lên ngôi là Dã Tốc Điệt Nhi (Yesüder) là một vị Khả hãn của triều đại [[Bắc Nguyên]] Mông Cổ sau khi triều đại [[nhà Nguyên]] đã mất quyền kiểm soát Trung Quốc vào tay [[nhà Minh]]. Hiện nay, vẫn còn nhiều tranh cãi về sự tồn tại của ông, khi một số học giả cho rằng, Dã Tốc Điệt Nhi là một hậu duệ của [[A Lý Bất Ca]] (Ariq Böke) và sau triều đại của ông còn một vị Hãn là Ân Khắc Khả ( Engke ). Tuy nhiên, một số học giả khác lại cho rằng, không có sự tồn tại của Ân Khắc Khả, mà chỉ duy nhất có một triều đại của Yesüder. Tước vị Tư Khắc Trác Lý Đồ hãn của ông có nghĩa là " vị vua dũng cảm" trong tiếng Mông Cổ. |
||
Phiên bản lúc 13:43, ngày 22 tháng 3 năm 2018
| Nguyên Cung Tông 元恭宗 Trác Lý Khắc Đồ hãn | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Khả Hãn Mông Cổ | |||||||||||||
| Khả Hãn Mông Cổ | |||||||||||||
| Tại vị | 1388 – 1392 | ||||||||||||
| Tiền nhiệm | Ô Tư Cáp Lặc hãn | ||||||||||||
| Kế nhiệm | Ngạch Lặc Bá Khắc hãn | ||||||||||||
| Thông tin chung | |||||||||||||
| Sinh | 1358 | ||||||||||||
| Mất | 1392 | ||||||||||||
| |||||||||||||
| Hoàng tộc | Dòng họ Bột Nhi Chỉ Cân (Боржигин, 孛兒只斤) | ||||||||||||
Tư Khắc Trác Lý Đồ hãn ( Jorightu Khan) hay Nguyên Cung Tông, tên trước khi lên ngôi là Dã Tốc Điệt Nhi (Yesüder) là một vị Khả hãn của triều đại Bắc Nguyên Mông Cổ sau khi triều đại nhà Nguyên đã mất quyền kiểm soát Trung Quốc vào tay nhà Minh. Hiện nay, vẫn còn nhiều tranh cãi về sự tồn tại của ông, khi một số học giả cho rằng, Dã Tốc Điệt Nhi là một hậu duệ của A Lý Bất Ca (Ariq Böke) và sau triều đại của ông còn một vị Hãn là Ân Khắc Khả ( Engke ). Tuy nhiên, một số học giả khác lại cho rằng, không có sự tồn tại của Ân Khắc Khả, mà chỉ duy nhất có một triều đại của Yesüder. Tước vị Tư Khắc Trác Lý Đồ hãn của ông có nghĩa là " vị vua dũng cảm" trong tiếng Mông Cổ.
Ngôi vị của Yesüder có được sau khi ông đã giết chết vị Khả hãn trước đó là Nguyên Ích Tông. Sau khi tức vị, đế chế của Mông Cổ nhanh chóng chia rẽ và rơi vào nội loạn. Gunashiri, một hậu vệ trực hệ của Oa Khoát Đài hãn, đã tách ra khỏi đế chế và tự thành lập một nước nhỏ tên gọi Qara Del. Trong lúc đó, một tướng cũ khác của Nguyên Ích Tông là Necelai đã đầu hàng nhà Minh và được vua Minh thu dụng. Triều đình trung nguyên sử dụng Necelai để thành lập một đội quân người Mông Cổ ( còn được biết đến với tên gọi Tam quân ) đóng tại vùng mà ngày nay là Nội Mông. Tuy nhiên, một tướng cũ khác của vị đại hãn trước đây là Shirmen lại thần phục Cung Tông và sau đó giết chết được Necelai.
Ajashir - vị quận công Liêu Đông cũ và là một trong những thủ lĩnh của Tam quân, đã quay về đầu hàng Cung Tông sau năm 1389. Năm 1392, quân Minh lại tấn công vào Mông Cổ, cướp động rất nhiều người và gia súc.