Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Harald Blåtand”

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
n replaced: chiều rộng → chiều rộng using AWB
n Danh từ riêng không thể dịch.
Dòng 5: Dòng 5:
|chức vị = [[List of Danish monarchs|King of Denmark]]
|chức vị = [[List of Danish monarchs|King of Denmark]]
|tại vị = c. 958 – c. 986
|tại vị = c. 958 – c. 986
|tiền nhiệm = [[Gorm Già]]
|tiền nhiệm = [[Gorm the Old]]
|kế nhiệm = [[Sweyn Forkbeard]]
|kế nhiệm = [[Sweyn Forkbeard]]
|chức vị 1 = [[Danh sách vua Na Uy|Vua Na Uy]]
|chức vị 1 = [[Danh sách vua Na Uy|Vua Na Uy]]
Dòng 15: Dòng 15:
|issue-link = #Kết hôn và con cái
|issue-link = #Kết hôn và con cái
|hoàng tộc = Nhà Gorm
|hoàng tộc = Nhà Gorm
|cha = [[Gorm Già]]
|cha = [[Gorm the Old]]
|mẹ = [[Thyra]]
|mẹ = [[Thyra]]
|mất = 986/87
|mất = 986/87
Dòng 21: Dòng 21:
}}
}}


'''Harald "Bluetooth" Gormsson''' ({{lang-non|Haraldr Gormsson}},<ref>''[[Fagrskinna]]'' ch. 7 (ed. [[Finnur Jónsson]] 1902–8, tr 31) ''af Harallde Gormssyne'' (tặng cách), ch. 14 (tr 58) ''við Haralld konong Gorms sun'' (đối cách).</ref> {{lang-da|Harald Blåtand Gormsen}} (có thể sinh ra khoảng năm 935.) Là một vị vua Đan Mạch và Na Uy. Ông là con trai của vua Gorm Già và của Thyra Dannebod. Ông qua đời năm 985 hay 986 đã làm vua Đan Mạch từ khoảng 958 và vua của Na Uy trong một vài năm; có lẽ khoảng 970. Một số nguồn cho biết con trai ông [[Svend Tveskæg]] đã lật đổ ông.
'''Harald "Bluetooth" Gormsson''' ({{lang-non|Haraldr Gormsson}},<ref>''[[Fagrskinna]]'' ch. 7 (ed. [[Finnur Jónsson]] 1902–8, tr 31) ''af Harallde Gormssyne'' (tặng cách), ch. 14 (tr 58) ''við Haralld konong Gorms sun'' (đối cách).</ref> {{lang-da|Harald Blåtand Gormsen}} (có thể sinh ra khoảng năm 935.) Là một vị vua Đan Mạch và Na Uy. Ông là con trai của vua Gorm the Old và của Thyra Dannebod. Ông qua đời năm 985 hay 986 đã làm vua Đan Mạch từ khoảng 958 và vua của Na Uy trong một vài năm; có lẽ khoảng 970. Một số nguồn cho biết con trai ông [[Svend Tveskæg]] đã lật đổ ông.
==Trị vì==
==Trị vì==
[[File:Harald bluetooth.PNG|thumb|right|Vương quốc của Harald (màu đỏ), các chư hầu và các đồng minh của ông (màu vàng), như được mô tả trong "Heimskringla", "Knytlinga Saga", và các nguồn Scandinavian thời trung cổ khác.]]
[[File:Harald bluetooth.PNG|thumb|right|Vương quốc của Harald (màu đỏ), các chư hầu và các đồng minh của ông (màu vàng), như được mô tả trong "Heimskringla", "Knytlinga Saga", và các nguồn Scandinavian thời trung cổ khác.]]

Phiên bản lúc 08:44, ngày 7 tháng 5 năm 2020

Harald Bluetooth
Harald được rửa tội bởi mục sư Poppo, khoảng năm 1200.[1]
King of Denmark
Tại vịc. 958 – c. 986
Tiền nhiệmGorm the Old
Kế nhiệmSweyn Forkbeard
Vua Na Uy
Tại vịkhoảng 970 – khoảng 975/986
Nhiếp chínhHaakon Sigurdsson (người trị vì trên thực tế)
Tiền nhiệmHarald Greycloak
Kế nhiệmSweyn Forkbeard
Thông tin chung
Mất986/87
Phối ngẫuGunhild (m)
Tove (m)
Gyrid Olafsdottir (m)
Hoàng tộcNhà Gorm
Thân phụGorm the Old
Thân mẫuThyra
Tôn giáoCông giáo Chalcedonia (Tiền ly giáo)

Harald "Bluetooth" Gormsson (tiếng Bắc Âu cổ: Haraldr Gormsson,[2] tiếng Đan Mạch: Harald Blåtand Gormsen (có thể sinh ra khoảng năm 935.) Là một vị vua Đan Mạch và Na Uy. Ông là con trai của vua Gorm the Old và của Thyra Dannebod. Ông qua đời năm 985 hay 986 đã làm vua Đan Mạch từ khoảng 958 và vua của Na Uy trong một vài năm; có lẽ khoảng 970. Một số nguồn cho biết con trai ông Svend Tveskæg đã lật đổ ông.

Trị vì

Vương quốc của Harald (màu đỏ), các chư hầu và các đồng minh của ông (màu vàng), như được mô tả trong "Heimskringla", "Knytlinga Saga", và các nguồn Scandinavian thời trung cổ khác.

Trong suốt thời kỳ trị vì của ông, Harald giám sát việc xây dựng bia đá Jelling và nhiều công trình công cộng khác. Nổi tiếng nhất trong số đó là việc củng cố pháo đài Aros (nay là Aarhus, thủ phủ của Jutland) nằm ở vị trí trung tâm trong vương quốc của ông vào năm 979. Một số người tin rằng những dự án này là cách để ông hợp nhất kiểm soát kinh tế và quân sự của đất nước mình và thành phố chính. Các lâu đài vành đai được xây dựng tại năm địa điểm chiến lược với Aarhus tọa lạc một cách hoàn hảo ở chính giữa: Trelleborg trên Zealand, Borrering ở đông Zealand (việc xây dựng bên trong của pháo đài này vẫn chưa được thiết lập), Nonnebakken trên Funen, FyrkatHimmerland (bắc Jutland) và Aggersborg gần Limfjord.. Tất cả năm pháo đài đều có thiết kế tương tự: ‘’’hoàn hảo với những cánh cửa mở ra bốn góc trái đất, và một sân nhỏ chia thành bốn khu vực chứa những ngôi nhà lớn được đặt theo hình vuông’’’[3]

Trelleborg thứ sáu có thiết kế tương tự, nằm tại Borgeby, ở Scania, đã có lịch sử từ năm 1000 và có thể được ra lệnh xây dựng bởi vua Harald và pháo đài thứ hai có tên là Trelleborg nằm gần thị trấn Trelleborg in Scania ngày nay ở Thu Sweden Điển, nhưng ngày xưa cũ hơn và do đó -ngày ra đời của Harald Bluetooth.

Ông đã cho xây dựng cây cầu cổ nhất được biết đến ở miền nam Scandinavia, chiều rộng 5 mét, cây cầu Ravning dài 760 mét tại các đồng cỏ Ravning.

Trong khi chiếm ưu thế một cách thầm lặng trong nước, ông chuyển sức mạnh của mình cho các nước ngoài. Ông đã giúp đỡ Richard Fearless của Normandy vào năm 945 và 963, trong khi con ông chinh phục Samland, và sau vụ ám sát vua Harald Greycloak của Na Uy, đã cố gắng buộc người dân của nước đó phải khuất phục trước ông.

Các châm ngôn Norse lại miêu tả Harald trong một hình ảnh khá tiêu cực. Ông đã bị buộc phải khuất phục trước hoàng tử Thụy Điển Styrbjörn Mạnh mẽ của Jomsvikings - lần đầu bằng cách cống nạp cho Styrbjörn một hạm đội tàu và con gái ông Thyra, lần thứ hai bằng cách tự bỏ mình làm con tin, cùng với một đội tàu khác. Khi Styrbjörn đưa đội tàu này đến Uppsala để tuyên bố ngai vàng của Thụy Điển, Harald đã tuyên thệ và bỏ trốn khỏi Đan Mạch để tránh phải đối mặt với quân đội Thu Swedish Điển trong trận Fýrisvellir.

Do hậu quả của việc quân đội Harald đã thua trước người Đức tại Danevirke năm 974, ông ta không còn kiểm soát Na Uy nữa, và người Đức đã định cư trở lại khu vực biên giới giữa Scandinavia và Đức. Họ bị trục xuất khỏi Đan Mạch vào năm 983 do liên minh của những người lính Obodrite và quân đội trung thành với Harald, nhưng ngay sau đó, Harald đã giết chết trong cuộc chiến chống lại cuộc nổi dậy do con trai ông là Swein. Người ta tin rằng ông ta đã chết vào năm 986, mặc dù một số tài liệu ghi chép đã tuyên bố 985 là năm ông qua đời. Theo Adam của Bremen, ông đã chết trong Jumne / Jomsborg do các vết thương của mình.[4]

Dựa trên văn bia đĩa Curmsun, nhà khảo cổ Thụy Điển Sven Rosborn cho rằng Harald có thể đã được chôn cất ở nhà thờ Wiejkowo, gần Jomsborg.[4]

Từ năm 1835 đến năm 1977, người ta đã lầm tưởng rằng Harald đã ra lệnh cho giết chết của Người phụ nữ Haraldskær, một xác chết trước đây được cho là Gunnhild, mẹ của các vị vua cho đến khi hẹn hò bằng đồng hồ bằng tín hiệu bằng chứng khác.[5]

Kho báu của Hiddensee, một khối vàng lớn, được tìm thấy vào năm 1873 trên hòn đảo Hiddensee của Đức ở Biển Baltic. Người ta tin rằng những vật này thuộc về gia đình của Harald.[6]

Công nghệ kết nối Bluetooth

Bài chi tiết: Bluetooth

Bluetooth là một công nghệ kết nối các thiết bị vô tuyến với nhau để truyền tải dữ liệu và truyền tải âm thanh. Công nghệ này được phát triển bởi các công ty Sony Ericsson, IBM, Toshiba, Intel, Nokia và các công ty khác. Công nghệ này đã được ra mắt lần đầu tiên vào ngày 20 tháng 5 năm 1999, lấy theo tên của vua Harald Blåtand (Harald Bluetooth). Phiên bản Bluetooth mới nhất hiện tại là Bluetooth 5.1, được ra mắt vào ngày 29 tháng 1 năm 2019. Bluetooth có chuẩn IEEE 802.15.1.

Tham khảo

  1. ^ “Tamdrup Kirke”. Den store danske.
  2. ^ Fagrskinna ch. 7 (ed. Finnur Jónsson 1902–8, tr 31) af Harallde Gormssyne (tặng cách), ch. 14 (tr 58) við Haralld konong Gorms sun (đối cách).
  3. ^ Fortehad, Oram and Pedersen, Viking Empires, Cambridge University Press (2005) p. 180. ISBN 0-521-82992-5
  4. ^ a b Rosborn, Sven (2015) A unique object from Harald Bluetooth´s time? Malmö: Pilemedia, pp. 4-5 www.academia.edu
  5. ^ " Haraldskaer Woman: Bodies of the Bogs", Archaeology, Archaeological Institute of America, December 10, 1997
  6. ^ Pontus Weman Tell (2016), The Curmsun Disc - Harald Bluetooth´s Golden Seal? www.academia.edu