Lý chua đen

Đừng nhầm lẫn với Nho.

Ribes nigrum
Phân loại khoa học
Giới (regnum)	Plantae
(không phân hạng)	Angiospermae
(không phân hạng)	Eudicots
(không phân hạng)	Core eudicots
Bộ (ordo)	Saxifragales
Họ (familia)	Grossulariaceae
Chi (genus)	Ribes
Loài (species)	R. nigrum
Danh pháp hai phần
Ribes nigrum L.
Danh pháp đồng nghĩa
List R. nigrum forma chlorocarpum (Späth) Rehder R. nigrum var. chlorocarpum Späth R. nigrum var. sibiricum W.Wolf R. cyathiforme Pojark. R. olidum Moench, nom. illeg. List source:

Lý chua đen (tên khoa học Ribes nigrum) là một loại cây bụi từ chi lý chua (Ribes), họ Grossulariaceae, được trồng để lấy quả. Là cây bản địa của một số vùng Trung Âu, Bắc Âu và Bắc Á. Cây ưa lạnh, ra nhiều quả thành chùm dọc thân vào mùa hè. Quả lý chua đen giàu vitamin C, chất dinh dưỡng và chất chống ôxi hóa.

Lý chua đen châu Âu, tươi

Giá trị dinh dưỡng cho mỗi 100 g (3,5 oz)
Năng lượng	264 kJ (63 kcal)
Cacbohydrat	15.4 g
Chất béo	0.4 g
Chất đạm	1.4 g
Vitamin
Thiamine (B1)	(4%) 0.05 mg
Riboflavin (B2)	(4%) 0.05 mg
Niacin (B3)	(2%) 0.3 mg
Pantothenic acid (B5)	(8%) 0.398 mg
Vitamin B6	(5%) 0.066 mg
Vitamin C	(218%) 181 mg
Vitamin E	(7%) 1 mg
Chất khoáng
Canxi	(6%) 55 mg
Sắt	(12%) 1.54 mg
Magiê	(7%) 24 mg
Mangan	(12%) 0.256 mg
Phốt pho	(8%) 59 mg
Kali	(7%) 322 mg
Natri	(0%) 2 mg
Kẽm	(3%) 0.27 mg
Liên kết đến cơ sở dữ liệu của USDA
Đơn vị quy đổi μg = microgam • mg = miligam IU = Đơn vị quốc tế (International unit)
Tỷ lệ phần trăm xấp xỉ gần đúng sử dụng lượng hấp thụ thực phẩm tham chiếu (Khuyến cáo của Hoa Kỳ) cho người trưởng thành. Nguồn: CSDL Dinh dưỡng của USDA

Mô tả

Lý chua đen cao khoảng từ 1–2 m, là một loại cây bụi, lá rộng tới 10 cm, hình trái tim, bề dưới có lông, mép lá có răng cưa. Hoa màu xanh tím nâu, nở vào tháng 4 tới tháng 5 ở Trung Âu. Trái màu đen, mọc thành chùm. Bụi cây này không có gai, có mùi nặng, nhờ đó có thể phân biệt được với cây lý chua đỏ (Ribes rubrum).

Phân bố

Lý chua đen là cây địa phương tại những vùng khí hậu ôn hòa hay ôn đới lạnh (boreal zone) từ Anh, Pháp ở phía Tây cho tới vùng Mãn Châu ở phía Đông. Về phía Bắc thì loại cây này hiện diện ở cả vùng Lapland, về phía Nam ở Armenia hay Himalaya.

Sử dụng

Từ thế kỷ thứ 16 ở Trung Âu lý chua đen đã được trồng trong vườn làm cây ăn trái. Ở Đông Bắc Âu có lẽ nó đã được trồng sớm hơn nữa. Cái trái chín được gặt hái ở Trung Âu khoảng từ tháng 7 tới tháng 8. Trái lý chua đen có thể ăn sống, nhưng thường được dùng để nấu ăn, làm mứt, xi rô Cassis, rượu ngọt Cassis (Crème de Cassis), thuốc, hoặc thuốc nhuộm.

Thành phần

Trái lý chua đen có chứa nước, cacbohydrat, chất đạm, các chất khoáng, chất dinh dưỡng, chất chống ôxi hóa, ngoài ra còn có:

• Terpene như ß-Pinen và Caryophyllen
• Anthocyane và Flavonoide như (+)-Catechin
• Sinh tố C, Axít citric, Pektin

Hình ảnh

• 

  Hoa

• 

  Quả

• 
• 
• 
• 

Tham khảo

• Dữ liệu liên quan tới Ribes nigrum tại Wikispecies
• Phương tiện liên quan tới Ribes nigrum tại Wikimedia Commons