Phi Ngư – Wikipedia tiếng Việt

Phi Ngư
Volans
Chòm sao
Danh sách các sao trong chòm sao Phi Ngư
Viết tắt	Vol
Sở hữu cách	Volantis
Xích kinh	8 h
Xích vĩ	-70°
Diện tích	141 độ vuông (76)
Giáp với các chòm sao	Thuyền Để Hội Giá Kiếm Ngư Sơn Án Yển Diên
Nhìn thấy ở vĩ độ giữa +15° và −90°. Nhìn thấy rõ nhất lúc 21:00 (9 giờ tối) vào tháng 3.

Chòm sao Phi Ngư (chữ Hán: 飛魚, nghĩa: cá bay, tiếng La Tinh: Volans) là một trong 88 chòm sao hiện đại, mang hình ảnh con cá bay.

Chòm sao nhỏ này có diện tích 141 độ vuông, nằm trên thiên cầu nam, chiếm vị trí thứ 76 trong danh sách các chòm sao theo diện tích.

Chòm sao Phi Ngư nằm kề các chòm sao Thuyền Để, Hội Giá, Kiếm Ngư, Sơn Án, Yển Diên.

Tranh bản khắc gỗ năm 1661 của Johann Bayer vẽ 12 chòm sao trên bầu trời.^[1]

Tên gọi[sửa | sửa mã nguồn]

Thiên thể[sửa | sửa mã nguồn]

Các thiên thể đáng quan tâm

Thiên hà xoắn ốc NGC 2442 (còn có tên là Meathook), cách Trái Đất khoảng 50 triệu năm ánh sáng
Sao biến đổi kiểu Mira S Vol, với chu kì 14 tháng, cấp sao biểu kiến của nó xê dịch trong khoảng 13,6^m đến 8,6^m.
Sao đôi ε Vel, ξ Vel, γ Vel, χ Vel

Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]

^
12 chòm sao:
1. Ấn Đệ An
2. Đỗ Quyên
3. Khổng Tước
4. Kiếm Ngư
5. Nam Tam Giác
6. Phi Ngư
7. Phượng Hoàng
8. Thương Dăng
9. Thiên Yến
10. Yển Diên
11. Thiên Hạc
12. Thủy Xà

Liên kết ngoài[sửa | sửa mã nguồn]

Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về Phi Ngư.

88 chòm sao hiện đại

Tiên Nữ • Tức Đồng • Thiên Yến • Bảo Bình • Thiên Ưng • Thiên Đàn • Bạch Dương • Ngự Phu • Mục Phu • Điêu Cụ • Lộc Báo • Cự Giải • Lạp Khuyển • Đại Khuyển • Tiểu Khuyển • Ma Kết • Thuyền Để • Tiên Hậu • Bán Nhân Mã • Tiên Vương • Kình Ngư • Yển Diên • Viên Quy • Thiên Cáp • Hậu Phát • Nam Miện • Bắc Miện • Ô Nha • Cự Tước • Nam Thập Tự • Thiên Nga • Hải Đồn • Kiếm Ngư • Thiên Long • Tiểu Mã • Ba Giang • Thiên Lô • Song Tử • Thiên Hạc • Vũ Tiên • Thời Chung • Trường Xà • Thủy Xà • Ấn Đệ An • Hiết Hổ • Sư Tử • Tiểu Sư • Thiên Thố • Thiên Bình • Sài Lang • Thiên Miêu • Thiên Cầm • Sơn Án • Hiển Vi Kính • Kỳ Lân • Thương Dăng • Củ Xích • Nam Cực • Xà Phu • Lạp Hộ • Khổng Tước • Phi Mã • Anh Tiên • Phượng Hoàng • Hội Giá • Song Ngư • Nam Ngư • Thuyền Vĩ • La Bàn • Võng Cổ • Thiên Tiễn • Nhân Mã • Thiên Hạt • Ngọc Phu • Thuẫn Bài • Cự Xà • Lục Phân Nghi • Kim Ngưu • Viễn Vọng Kính • Tam Giác • Nam Tam Giác • Đỗ Quyên • Đại Hùng • Tiểu Hùng • Thuyền Phàm • Thất Nữ • Phi Ngư • Hồ Ly

Lịch sử các chòm sao

48 chòm sao của Ptolemy sau năm 150 sau Công Nguyên

Thể loại

41 chòm sao được thêm vào trong thế kỷ XVI–XVII

▶ Bayer 1603: Thiên Yến • Yển Diên • Hậu Phát • Kiếm Ngư • Thiên Hạc • Thủy Xà • Ấn Đệ An • Thương Dăng • Khổng Tước • Phượng Hoàng • Nam Tam Giác • Đỗ Quyên • Phi Ngư • Hồ Ly ▶ Plancius&Bartsch 1624: Lộc Báo • Kỳ Lân ▶ Royer 1679: Thiên Cáp • Nam Thập Tự ▶ Hevelius 1683: Lạp Khuyển • Hiết Hổ • Tiểu Sư • Thiên Miêu • Thuẫn Bài • Lục Phân Nghi • Hồ Ly ▶ de Lacaille 1763: Tức Đồng • Điêu Cụ • Lạp Khuyển • Thuyền Để • Viên Quy • Thiên Lô • Thời Chung • Sơn Án • Hiển Vi Kính • Củ Xích • Nam Cực • Hội Giá • Thuyền Vĩ • La Bàn • Võng Cổ • Ngọc Phu • Viễn Vọng Kính • Thuyền Phàm

88 chòm sao hiện đại với tên La Tinh tương ứng

Tiên Nữ (Andromeda) • Tức Đồng (Antlia) • Thiên Yến (Apus) • Bảo Bình (Aquarius) • Thiên Ưng (Aquila) • Thiên Đàn (Ara) • Bạch Dương (Aries) • Ngự Phu (Auriga) • Mục Phu (Boötes) • Điêu Cụ (Caelum) • Lộc Báo (Camelopardalis) • Cự Giải (Cancer) • Lạp Khuyển (Canes Venatici) • Đại Khuyển (Canis Major) • Tiểu Khuyển (Canis Minor) • Ma Kết (Capricornus) • Thuyền Để (Carina) • Thiên Hậu (Cassiopeia) • Nhân Mã (Centaurus) • Tiên Vương (Cepheus) • Kình Ngư (Cetus) • Yển Diên (Chamaeleon) • Viên Quy (Circinus) • Thiên Cáp (Columba) • Hậu Phát (Coma Berenices) • Nam Miện (Corona Australis) • Bắc Miện (Corona Borealis) • Ô Nha (Corvus) • Cự Tước (Crater) • Nam Thập Tự (Crux) • Thiên Nga (Cygnus) • Hải Đồn (Delphinus) • Kiếm Ngư (Dorado) • Thiên Long (Draco) • Tiểu Mã (Equuleus) • Ba Giang (Eridanus) • Thiên Lô (Fornax) • Song Tử (Gemini) • Thiên Hạc (Grus) • Vũ Tiên (Hercules) • Thời Chung (Horologium) • Trường Xà (Hydra) • Thủy Xà (Hydrus) • Ấn Đệ An (Indus) • Hiết Hổ (Lacerta) • Sư Tử (Leo) • Tiểu Sư (Leo Minor) • Thiên Thố (Lepus) • Thiên Xứng (Libra) • Sài Lang (Lupus) • Thiên Miêu (Lynx) • Thiên Cầm (Lyra) • Sơn Án (Mensa) • Hiển Vi Kính (Microscopium) • Kỳ Lân (Monoceros) • Thương Dăng (Musca) • Củ Xích (Norma) • Nam Cực (Octans) • Xà Phu (Ophiuchus) • Lạp Hộ (Orion) • Khổng Tước (Pavo) • Phi Mã (Pegasus) • Anh Tiên (Perseus) • Phượng Hoàng (Phoenix) • Hội Giá (Pictor) • Song Ngư (Pisces) • Nam Ngư (Piscis Austrinus) • Thuyền Vĩ (Puppis) • La Bàn (Pyxis) • Võng Cổ (Reticulum) • Thiên Tiễn (Sagitta) • Cung Thủ (Sagittarius)• Thiên Hạt (Scorpius) • Ngọc Phu (Sculptor) • Thuẫn Bài (Scutum) • Cự Xà (Serpens) • Lục Phân Nghi (Sextans) • Kim Ngưu (Taurus) • Viễn Vọng Kính (Telescopium) • Tam Giác (Triangulum) • Nam Tam Giác (Triangulum Australe) • Đỗ Quyên (Tucana) • Đại Hùng (Ursa Major) • Tiểu Hùng (Ursa Minor) • Thuyền Phàm (Vela) • Xử Nữ (Virgo) • Phi Ngư (Volans) • Hồ Ly (Vulpecula)

x t s Các chòm sao của Pieter Dirkszoon Keyser và Frederick de Houtman (tạo ra khoảng 1595-1597) được Johann Bayer giới thiệu trong Uranometria (1603 ), với các tên Việt hóa (không chính thức)
Thiên Yến Yển Diên Kiếm Ngư Thiên Hạc Thủy Xà Ấn Đệ An Thương Dăng Khổng Tước Phượng Hoàng Nam Tam Giác Đỗ Quyên Phi Ngư

Bài viết liên quan đến thiên văn học này vẫn còn sơ khai. Bạn có thể giúp Wikipedia mở rộng nội dung để bài được hoàn chỉnh hơn.