Quốc tế ca
![]() | Bài viết này cần được cải thiện ngữ văn tiếng Việt, ví dụ như ngữ pháp, cách dùng từ, văn phong, cấu trúc câu,... |
![]() "L'Internationale" trong phiên bản tiếng Pháp gốc | |
Tên khác | L'Internationale (tiếng Pháp) |
---|---|
Lời | Eugène Pottier, 1871 |
Nhạc | Pierre De Geyter, 1888 |
Được chấp nhận | 1890 |
Đoạn nhạc mẫu | |
| |
Quốc tế ca (tiếng Pháp: L'Internationale) là bài tụng ca chủ nghĩa cánh tả. Nó từng là ngọn cờ của phong trào xã hội chủ nghĩa từ cuối thế kỉ 19, khi Đệ Nhị Quốc tế chấp nhận ca khúc là bài ca tranh đấu chính thức. Nguyên bản tiếng Pháp được sáng tác năm 1871 bởi Eugène Pottier (1816 – 1887) sau thất bại của Công xã Paris, một người Pháp theo chủ nghĩa vô chính phủ, hội viên của Đệ Nhất Quốc tế, sau này là một hội viên trong Hội đồng thành phố Công xã Paris).[1][2][3] Nhà xã hội người Bỉ Pierre Degeyter (1848 – 1932) phổ thơ thành nhạc năm 1888 (lúc ban đầu họ dự định hát theo điệu nhạc của bài La Marseillaise).
Quốc tế ca đã trở thành bài hát quen thuộc trong cách mạng xã hội chủ nghĩa. Tác phẩm được dịch ra nhiều ngôn ngữ, như Tiếng Trung Quốc, Tiếng Nga, thậm chí đã được dịch sang Tiếng Việt.
Tại nhiều quốc gia châu Âu, bài hát đã bị cấm vào đầu thế kỷ 20 vì liên hệ với chủ nghĩa cộng sản và có thông điệp lật đổ chính phủ tư bản.[1]
Phiên bản tiếng Nga được chọn làm quốc ca của Liên Xô từ năm 1917 đến 1944; khi Liên Xô chọn bài quốc ca khác ("Quốc ca Liên bang Xô viết") thì "Quốc tế ca" trở thành đảng ca của Đảng Cộng sản Liên Xô. Lời tiếng Nga do Aron Kots (Arkadiy Yakolevich Kots) soạn vào năm 1902 và được phổ biến trong một nguyệt san tiếng Nga in tại Luân Đôn.
"Quốc tế ca" được những người theo cánh tả như vô chính phủ, xã hội, cộng sản, dân chủ xã hội, công đoàn hát.[4][5] Nó cũng là bài ca cuộc Nổi dậy tại Đông Đức 1953 do phe đệ tứ lãnh đạo chống lại ách đế quốc chủ nghĩa Nga kiểu Stalin; của các sinh viên và công đoàn trong cuộc biểu tình tại Quảng trường Thiên An Môn năm 1989 chống đối chính phủ Trung Hoa.
Nhạc của bài Quốc tế ca vẫn còn thuộc bản quyền tại Pháp cho đến năm 2014, nhưng bản quyền không được các thành phần cánh tả tuân theo. Trong năm 2005 một nhà làm phim đã phải trả 1000 Euro để sử dụng bài này trong phim.
Lời tiếng Pháp[sửa | sửa mã nguồn]
Lời tiếng Pháp |
---|
Đoạn 1 |
Debout, les damnés de la terre Du passé faisons table rase C'est la lutte finale Groupons-nous, et demain L'Internationale Sera le genre humain |
Đoạn 2 |
Il n'est pas de sauveurs suprêmes C'est la lutte finale Groupons-nous, et demain L'Internationale Sera le genre humain |
Đoạn 3 |
L'état comprime et la loi triche C'est la lutte finale Groupons-nous, et demain L'Internationale Sera le genre humain |
Đoạn 4 |
Hideux dans leur apothéose C'est la lutte finale Groupons-nous, et demain L'Internationale Sera le genre humain |
Đoạn 5 |
Les rois nous saoulaient de fumées C'est la lutte finale Groupons-nous, et demain L'Internationale Sera le genre humain |
Đoạn 6 |
Ouvriers, paysans, nous sommes C'est la lutte finale Groupons-nous, et demain L'Internationale Sera le genre humain |
Lời tiếng Nga[sửa | sửa mã nguồn]
Internatsional | |
![]() "Quốc tế ca" trên một cuốn sách âm nhạc năm 1951. | |
Quốc ca của ![]() ![]() Đảng ca của ![]() | |
Lời | Arkady Kots, 1902 |
---|---|
Nhạc | Pierre Degeyter, 1888 |
Được chấp nhận | 1918 (Nga Xô viết) 1922 (Liên Xô) |
Cho đến | 1944 |
Đoạn nhạc mẫu | |
| |
- Вставай проклятьем заклейменный,
- Весь мир голодных и рабов !
- Кипит наш разум возмущённый
- И в смертный бой вести готов.
- Весь мир насилья мы разрушим
- До основанья, а затем
- Мы наш мы новый мир построим,
- Кто был никем тот станет всем!
- Припев:
- Это есть наш последний
- И решительный бой;
- С Интернационалом
- Воспрянет род людской!
II
- Никто не даст нам избавленья:
- Ни бог, ни царь и не герой
- Добьёмся мы освобожденья
- Своею собственной рукой.
- Чтоб свергнуть гнёт рукой умелой,
- Отвоевать своё добро,-
- Вздувайте горн и куйте смело,
- Пока железо горячо!
- Припев:
III
- Довольно кровь сосать вампиры,
- Тюрьмой, налогом нищетой!
- У вас — вся власть, все блага мира,
- А наше право — звук пустой !
- Мы жизнь построим по иному-
- И вот наш лозунг боевой:
- Вся власть народу трудовому!
- А дармоедов всех долой!
- Припев:
IV
- Презренны вы в своём богатстве,
- Угля и стали короли!
- Вы ваши троны тунеядцы,
- На наших спинах возвели.
- Заводы, фабрики, палаты -
- Всё нашим создано трудом.
- Пора! Мы требуем возврата
- Того что взято грабежём.
- Припев:
V
- Довольно, королям в угоду,
- Дурманить нас в чаду войны!
- Война тиранам ! Мир Народу!
- Бастуйте армии сыны!
- Когда ж тираны нас заставят
- В бою геройски пасть за них -
- Убийцы в вас тогда направим
- Мы жерла пушек боевых!
- Припев:
VI
- Лишь мы, работники всемирной
- Великой армии труда!
- Владеть землёй имеем право,
- Но паразиты — никогда!
- И если гром великий грянет
- Над сворой псов и палачей,
- Для нас всё также солнце станет
- Сиять огнём своих лучей.
- Припев:
- Это есть наш последний
- И решительный бой;
- С Интернационалом
- Воспрянет род людской!
Chuyển tự La-tinh:[sửa | sửa mã nguồn]
- Vstavay proklyat'yem zakleymennyy,
- Ves' mir golodnykh i rabov !
- Kipit nash razum vozmushchonnyy
- I v smertnyy boy vesti gotov.
- Ves' mir nasil'ya my razrushim
- Do osnovan'ya, a zatem
- My nash my novyy mir postroim,
- Kto byl nikem tot stanet vsem!
- Eto yest' nash posledniy
- I reshitel'nyy boy;
- S Internatsionalom
- Vospryanet rod lyudskoy!
- II
- Nikto ne dast nam izbavlen'ya:
- Ni bog, ni tsar' i ne geroy
- Dob'yomsya my osvobozhden'ya
- Svoyeyu sobstvennoy rukoy.
- Chtob svergnut' gnot rukoy umeloy,
- Otvoyevat' svoyo dobro, -
- Vzduvayte gorn i kuyte smelo,
- Poka zhelezo goryacho!
- Eto yest' nash posledniy
- I reshitel'nyy boy;
- S Internatsionalom
- Vospryanet rod lyudskoy!
- III
- Dovol'no krov' sosat' vampiry,
- Tyur'moy, nalogom nishchetoy!
- U vas — vsya vlast', vse blaga mira,
- A nashe pravo — zvuk pustoy !
- My zhizn' postroim po inomu -
- I vot nash lozung boyevoy:
- Vsya vlast' narodu trudovomu!
- A darmoyedov vsekh doloy!
- Eto yest' nash posledniy
- I reshitel'nyy boy;
- S Internatsionalom
- Vospryanet rod lyudskoy!
- IV
- Prezrenny vy v svoyom bogatstve,
- Uglya i stali koroli!
- Vy vashi trony tuneyadtsy,
- Na nashikh spinakh vozveli.
- Zavody, fabriki, palaty -
- Vso nashim sozdano trudom.
- Pora! My trebuyem vozvrata
- Togo chto vzyato grabezhom.
- Eto yest' nash posledniy
- I reshitel'nyy boy;
- S Internatsionalom
- Vospryanet rod lyudskoy!
- V
- Dovol'no, korolyam v ugodu,
- Durmanit' nas v chadu voyny!
- Voyna tiranam ! Mir Narodu!
- Bastuyte armii syny!
- Kogda zh tirany nas zastavyat
- V boyu geroyski past' za nikh -
- Ubiytsy v vas togda napravim
- My zherla pushek boyevykh!
- Eto yest' nash posledniy
- I reshitel'nyy boy;
- S Internatsionalom
- Vospryanet rod lyudskoy!
- VI
- Lish' my, rabotniki vsemirnoy
- Velikoy armii truda!
- Vladet' zemloy imeyem pravo,
- No parazity — nikogda!
- I yesli grom velikiy gryanet
- Nad svoroy psov i palachey,
- Dlya nas vso takzhe solntse stanet
- Siyat' ognom svoikh luchey.
- Eto yest' nash posledniy
- I reshitel'nyy boy;
- S Internatsionalom
- Vospryanet rod lyudskoy!
Lời tiếng Trung[sửa | sửa mã nguồn]
(1)
起来,饥寒交迫的奴隶!
起来,全世界受苦的人!
满腔的热血已经沸腾,
要为真理而斗争!
旧世界打个落花流水,
奴隶们起来,起来!
不要说我们一无所有,
我们要做天下的主人!
这是最后的斗争,
团结起来到明天,
英特纳雄耐尔
就一定要实现!
这是最后的斗争,
团结起来到明天,
英特纳雄耐尔
就一定要实现!
(2)
从来就没有什么救世主,
也不靠神仙皇帝!
要创造人类的幸福,
全靠我们自己!
我们要夺回劳动果实,
让思想冲破牢笼!
快把那炉火烧得通红,
趁热打铁才能成功!
这是最后的斗争,
团结起来到明天,
英特纳雄耐尔
就一定要实现!
这是最后的斗争,
团结起来到明天,
英特纳雄耐尔
就一定要实现!
(3)
压迫的国家、空洞的法律,
苛捐杂税榨穷苦。
富人他无务尽享逍遥,
穷人权利尽是空话。
受够了监护下的沉沦,
平等呼唤新的法律:
没有无义务的权利,
也没有无权利的义务!
这是最后的斗争,
团结起来到明天,
英特纳雄耐尔
就一定要实现!
这是最后的斗争,
团结起来到明天,
英特纳雄耐尔
就一定要实现!
(4)
矿井和铁路的帝王,
神坛上奇丑无比。
他们除去了掠夺劳动,
还会做些什么呢?
在他们的保险箱里,
劳动创造的财富融化。
从那些剥削者的手里,
人民只是讨回血债。
这是最后的斗争,
团结起来到明天,
英特纳雄耐尔
就一定要实现!
这是最后的斗争,
团结起来到明天,
英特纳雄耐尔
就一定要实现!
(5)
国王用硝烟迷惑我们,
我们团结讨伐暴君。
让军中战士一齐罢工,
暴力机器乱作一团。
食人魔们若敢再下命令,
叫我们送死为他虚荣;
就让他们看看我们子弹,
全都射向自己将军。
这是最后的斗争,
团结起来到明天,
英特纳雄耐尔
就一定要实现!
这是最后的斗争,
团结起来到明天,
英特纳雄耐尔
就一定要实现!
(6)
是谁创造了人类世界?
是我们劳动群众!
一切归劳动者所有,
哪能容得寄生虫?!
最可恨那些毒蛇猛兽,
吃尽了我们的血肉!
一旦把它们消灭干净,
鲜红的太阳照遍全球!
这是最后的斗争,
团结起来到明天,
英特纳雄耐尔
就一定要实现!
这是最后的斗争,
团结起来到明天,
英特纳雄耐尔
就一定要实现!
Lời tiếng Việt[sửa | sửa mã nguồn]
Bản dịch của nhà thơ Hoàng Trung Thông (1925 - 1993) (Thể thơ Tự do)
- Vùng lên! Hỡi những tội đồ trên trái đất
- Vùng lên! Hỡi những ai đói rét lầm than
- Lửa chân lý sục sôi trong miệng núi
- Vụt bùng lên trong trận sống còn
- Chế độ cũ chúng ta phá sạch
- Hỡi những người nô lệ, vùng đứng lên thôi
- Cả thế giới sẽ đổi thay tận gốc
- Ta chẳng là chi, nay chủ cả cuộc đời
- Đấu tranh này là trận cuối cùng
- Kết đoàn lại để ngày mai
- Lanh-téc-na-xi-ô-na-lơ
- Sẽ là xã hội tương lai
- Làm gì có những vị cứu thế
- Không Chúa trời cũng chẳng thánh nhân
- Người sản xuất, phải trả đồ cướp giật
- Để tinh thần ta thoát khỏi chốn lao lung
- Ta phải tự thổi lò kéo bễ
- Rèn sắt lên khi sắt đã hồng
- Đấu tranh này là trận cuối cùng
- Kết đoàn lại để ngày mai
- Lanh-téc-na-xi-ô-na-lơ
- Sẽ là xã hội tương lai
- Nhà nước đang áp bức, luật pháp đang dối lừa
- Sưu thuế nạo dân nghèo đến tuỷ
- Bọn giàu sang không gánh vác việc gì
- Quyền người đói chỉ là bánh vẽ
- Kêu rên hoài trong sự chăm non
- Sự bình đẳng đòi phải theo luật khác
- Không lợi quyền nào không nghĩa vụ kèm gánh vác
- Đấu tranh này là trận cuối cùng
- Kết đoàn lại để ngày mai
- Lanh-téc-na-xi-ô-na-lơ
- Sẽ là xã hội tương lai
- Quá xấu xa trong hào quang chói lọi
- Những tên vua hầm mỏ với đường ray
- Chúng nó đã làm những điều gì khác
- Ngoài cướp công lao động ta đây?
- Trong tủ sắt nhà băng chất chứa
- Những cái gì lao động làm ra
- Ta chỉ đòi chúng đem nộp cả
- Của ta làm, chúng phải trả cho ta
- Đấu tranh này là trận cuối cùng
- Kết đoàn lại để ngày mai
- Lanh-téc-na-xi-ô-na-lơ
- Sẽ là xã hội tương lai
- Bọn vua chúa chỉ cho ta ăn khói
- Hoà với nhau ta đánh với cường quyền
- Việc đánh chác, ta ngừng cả lại
- Súng chúi nòng, bỏ ngũ cho yên!
- Bọn côn đồ nếu chúng còn ngoan cố
- Bắt chúng ta thành những yêng hùng
- Thì lập tức súng ta sẽ nổ
- Bắn vào đầu lũ tướng cường hung
- Đấu tranh này là trận cuối cùng
- Kết đoàn lại để ngày mai
- Lanh-téc-na-xi-ô-na-lơ
- Sẽ là xã hội tương lai
- Các thợ thuyền, dân cày tất cả
- Đảng hùng cường của giới cần lao
- Ruộng đất thuộc về người cày ruộng
- Lũ ký sinh trùng hãy cút đi mau
- Bao xương thịt của ta chúng nuốt
- Những lũ diều hâu với lũ quạ đen
- Một ngày kia sạch sành sanh diệt hết
- Mặt trời vĩnh viễn sáng bừng lên
- Đấu tranh này là trận cuối cùng
- Kết đoàn lại để ngày mai
- Lanh-téc-na-xi-ô-na-lơ
- Sẽ là xã hội tương lai
Bản dịch của Chủ tịch Hồ Chí Minh (Bác Hồ) (1890-1969) (Thể thơ Lục bát)
- Điệp khúc
- Trận này là trận cuối cùng
- Ầm ầm đoàn lực, đùng đùng đảng cơ,
- Lanh-téc-na-xi-ô-na-lơ
- Ấy là nhân đạo, ấy là tự do.
- Đoạn I
- Hỡi ai nô lệ trên đời,
- Hỡi ai cực khổ đồng thời đứng lên!
- Bất bình này chịu sao yên,
- Phá cho tan nát một phen cho rồi!
- Bao nhiêu áp bức trên đời,
- Sạch sành sanh phá cho rồi mới tha!
- Cuộc đời này đã đổi ra,
- Xưa kia con ở nay là chủ ông!
- Đoạn II
- Công nông ta có đảng to,
- Có nhờ ta mới có kho có tài.
- Trời sinh đất để cho người,
- Những đồ lười biếng thì mời đi đi,
- Những đồ ǎn xổi ở thì,
- Mình làm chúng hưởng lẽ gì xưa nay.
- Nếu đem diệt sạch lũ này,
- Mặt trời vẫn cứ ngày ngày xuân dung!
- Đoạn III
- Việc ta ta phải gắng lo,
- Chẳng nhờ trời phật chẳng nhờ thần linh.
- Công nông mình cứu lấy mình,
- Sửa sang thế đạo kinh dinh nhân quyền.
- Muốn cho đánh đổ cường quyền,
- Tự do bình đẳng vẹn tuyền cả hai.
- Thụt lò ta phải ra tay,
- Sắt kia đang nóng đập ngay mà dùng!
Lời viết lại của một nhà thơ nghiệp dư:
- Đoạn 1:
- Vùng lên ! Hỡi các nô lệ của thế gian
- Vùng lên ! Những ai cực khổ bần hàn
- Sục sôi, nhiệt huyết trong tim đầy chứa rồi
- Quyết phen này sống chết mà thôi.
- Chế độ xưa ta mau phá sạch tan tành
- Toàn nô lệ vùng đứng lên đi
- Nay mai cuộc đời của toàn dân khác đi
- Toàn bộ lợi quyền sẽ qua tay mình.
- Đấu tranh này là trận cuối rồi,
- Kết đoàn lại rồi lại đi.
- Lanh-téc-na-xi-ông-na-lơ,
- Sẽ là xã hội tương lai.
Đoạn 2:
- Chiến tranh, đã cướp bao nhiêu mạng người
- Chiến tranh, đã cướp bao nhiêu cuộc đời
- Thân ta đã không chịu được nữa rồi
- Phải đứng dậy chiến đấu mà thôi
- Mau đứng lên cho chân ta bớt mỏi
- Mau đứng lên để xây lại cuộc đời
- Dù cho ta phải hi sinh cả thân này
- Quyết không chịu phục dưới quân thù.
- Đấu tranh này là trận cuối rồi,
- Kết đoàn lại rồi lại đi.
- Lanh-téc-na-xi-ông-na-lơ
- Sẽ là xã hội tương lai.
Đoạn 3:
- Vì ai, đã gây ra cuộc bạo tàn
- Vì ai, cả thế giới lầm than
- Vì ai, ta phải sống trong cảnh cơ hàn
- Ta phải quét sạch lũ ác ôn.
- Chân ta đạp lên xác của quân thù
- Khiến cho chúng thịt nát xương tan
- Máu chúng lẫn với dòng nước tự do
- Thì ta mới hạ được cơn giận này.
- Đấu tranh này là trận cuối rồi,
- Kết đoàn lại rồi lại đi.
- Lanh-téc-na-xi-ông-na-lơ
- Sẽ là xã hội tương lai.
Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]
- ^ a ă Phóng sự Quốc tế: Bài Quốc tế ca. Truyền hình Nhân dân. Ngày 2 tháng 5 năm 2017. Truy cập ngày 14 tháng 4 năm 2020.
- ^ Nic Maclellan. Louise Michel: Rebel Lives. Ocean Press. tr. 7, 89.
- ^ Donny Gluckstein. “Decyphering ‘The Internationale’”.
- ^ World Book Encyclopedia, 2018 ed., s.v. "Internationale, The"
- ^ “The International Anarchist Congress, Amsterdam, 1907” (PDF). www.fdca.it. Truy cập ngày 7 tháng 12 năm 2018.
Liên kết ngoài[sửa | sửa mã nguồn]
![]() |
Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về Quốc tế ca. |
![]() |
Wikisource tiếng Việt có toàn văn tác phẩm về: |