Tổng lãnh vương cung thánh đường Thánh Gioan Latêranô

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Tổng lãnh vương cung thánh đường Thánh Gioan tại Latêranô
Tổng lãnh Vương cung thánh đường chính tòa Giáo tông, Trưởng phụ và La Mã của Chúa Cứu Thế Cực Thánh và Thánh Gioan Tẩy giả và Thánh Gioan Phúc âm trứ giả tại Latêranô, Nhà thờ Mẹ và Đứng Đầu của tất cả các nhà thờ tại Roma và toàn thế giới
Arcibasilica Papale Romana Maggiore di San Giovanni in Laterano (tiếng Ý)
Archibasilica Sanctissimi Salvatoris ac Sancti Ioannis Baptistae et Ioannis Evangelistae ad Lateranum (tiếng Latinh)
Mặt tiền của Tổng lãnh vương cung thánh đường Thánh Gioan tại Latêranô
Tổng lãnh vương cung thánh đường Thánh Gioan tại Latêranô trên bản đồ Rome
Tổng lãnh vương cung thánh đường Thánh Gioan tại Latêranô
Tổng lãnh vương cung thánh đường Thánh Gioan tại Latêranô
Địa điểm Tổng lãnh vương cung thánh đường Thánh Gioan Latêranô tại Roma
41°53′9″B 12°30′20″Đ / 41,88583°B 12,50556°Đ / 41.88583; 12.50556
Địa điểmRoma
Quốc giaÝ[1]
Hệ pháiCông giáo
Truyền thốngGiáo hội Latinh
Trang chínhTổng lãnh vương cung thánh đường Thánh Gioan Latêranô
Lịch sử
Cung hiến choThánh Gioan Tẩy giả và Thánh Gioan Phúc âm trứ giả
Thánh hiến324
Kiến trúc
Tình trạngĐại vương cung thánh đường thuộc Giáo hoàng, Nhà thờ chính tòa
Kiến trúc sưAlessandro Galilei
Dạng kiến trúcNhà thờ chính tòa
Phong cáchBaroque, Tân cổ điển
Động thổThế kỷ IV
Hoàn thành1735 (1735)
Thông số
Chiều dài140 mét (460 ft)
Rộng140 mét (460 ft)
Chiều rộng khoảng giữa65 mét (213 ft)
Vật liệu xây dựngCẩm thạch, đá hoa cương, và xi măng
Quản lý
Giáo phậnGiáo phận Roma
Giáo sĩ
Giám mụcGiáo hoàng Phanxicô
Tên chính thứcTrung tâm lịch sử Roma, Tài sản của Tòa Thánh và Nhà thờ Thánh Phaolô Ngoại thành
LoạiDi sản văn hóa
Tiêu chuẩni, ii, iii, iv, vi
Đề cử1980 (Mục 4)
Số tham khảo91
Nước tham giaÝ và Tòa Thánh
Khu vựcChâu Âu và Bắc Mỹ

Nhà thờ chính tòa Chúa Cứu thế Cực Thánh và Thánh Gioan Tẩy giả và Thánh sử Gioan tại Latêranô (tiếng Ý: Santissimo Salvatore e Santi Giovanni Battista ed Evangelista in Laterano) – còn được biết đến với tên gọi Tổng lãnh Vương cung thánh đường Giáo tông Thánh Gioan [tại] Latêranô, hay Đại Vương cung thánh đường Latêranô – là nhà thờ chính tòa của Giáo phận Rôma tại thủ đô Roma của Ý và do đó là nơi đặt ngai giám mục của Tổng Giám mục Rôma, tức Giáo hoàng.

Vương cung thánh đường Thánh Gioan Latêranô là nhà thờ lâu đời nhất và cao cấp nhất trong bốn đại vương cung thánh đường thuộc giáo hoàng, nắm giữ tước hiệu độc nhất vô nhị Tổng lãnh vương cung thánh đường (tiếng Latinh: Archibasilica). Bởi vì là nhà thờ cổ nhất tại Roma cũng như lâu đời nhất và quan trọng nhất trong thế giới phương Tây,[2] và là nơi đặt ngai giám mục của Giám mục thành Roma,[3][4] nên có danh hiệu nhà thờ mẹ đại kết của tín hữu Công giáo.

Vị tổng linh mục hiện tại là Angelo De Donatis, Hồng y Đẳng Phó tế và Giám quản Giáo phận Rôma.[5] Tổng thống nước Cộng hòa Pháp, đương nhiệm là Emmanuel Macron, là "đấng pháp chính đệ nhất và danh dự" theo chức vụ (ex officio) của nhà thờ, danh hiệu của những nguyên thủ quốc gia Pháp có từ thời vua Henri IV của Pháp.

Dòng văn tự Latinh lớn khắc ở mặt tiền của nhà thờ: Clemens XII Pont Max Anno V Christo Salvatori In Hon SS Ioan Bapt et Evang có thể được dịch là "Giáo hoàng Clêmentê XII, vào năm thứ 5 [trong niên hiệu Giáo hoàng của ngài, cung hiến cho nhà thờ này] đến Đấng cứu thế Kitô, để vinh danh Thánh Gioan Tẩy giả và Thánh sử Gioan".[6] Mẫu khắc cùng với tiêu đề đầy đủ của nhà thờ (xem bên dưới) cho biết rằng tổng lãnh vương cung thánh đường ban đầu được dành riêng để cung hiến cho Chúa Kitô Cứu Thế và hàng thế kỷ sau đó, đồng cung hiến cho Thánh Gioan Tẩy giả và Thánh Gioan Phúc âm trứ giả. Với cương vị là Nhà thờ chính tòa của Giáo hoàng thông qua Ngôi Giám mục thành Roma, nó đứng trên tất cả các nhà thờ thuộc Giáo hội Công giáo Rôma, kể cả Vương cung thánh đường Thánh Phêrô, và do đó duy nhất giữ danh hiệu Tổng lãnh vương cung thánh đường trong số tất cả các vương cung thánh đường khác.

Tổng lãnh vương cung thánh đường tọa lạc ngay trong trung tâm thành phố Roma và bên ngoài và cách biệt lãnh thổ Thành quốc Vatican khoảng 4 kilômét về phía tây bắc của nhà thờ, tuy vậy nó vẫn thuộc tài sản và chủ quyền của Tòa Thánh với lãnh thổ nằm ngoài Vatican và bên trong nước Ý theo Hiệp ước Latêranô năm 1929 với dưới thời Benito Mussolini.[1]

Lễ cung hiến Tổng lãnh vương cung thánh đường[sửa | sửa mã nguồn]

Tổng linh mục[sửa | sửa mã nguồn]

Giáo hoàng Bônifaciô VIII thành lập văn phòng tổng linh mục của nhà thờ này vào năm 1299.[7]

Danh sách các vị tổng linh mục của Tổng lãnh vương cung thánh đường:[8]

Thư viện ảnh[sửa | sửa mã nguồn]

Xem thêm[sửa | sửa mã nguồn]

Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]

  1. ^ a b The archbasilica is within Italian territory and not the territory of the Vatican City State. (Lateran Treaty of 1929, Article 15 (The Treaty of the Lateran by Benedict Williamson; London: Burns, Oates, and Washbourne Limited, 1929; pages 42–66)) However, the Holy See fully owns the archbasilica, and Italy is legally obligated to recognize its full ownership thereof (Lateran Treaty of 1929, Article 13 (Ibidem)) and to concede to it "the immunity granted by International Law to the headquarters of the diplomatic agents of foreign States" (Lateran Treaty of 1929, Article 15 (Ibidem)).
  2. ^ “San Giovanni in Laterano”. Giubileo 2000. Santa Sede - vatican.va.
  3. ^ “Papal basilicas” (bằng tiếng Tiếng Anh). vatican.va. Truy cập ngày 18 tháng 2 năm 2016.Quản lý CS1: ngôn ngữ không rõ (liên kết)
  4. ^ Pope Benedict XVI's theological act of renouncing the title of "Patriarch of the West" had as a consequence that the "patriarchal basilicas" are now officially known as "papal basilicas.
  5. ^ “Basilica Papale” (bằng tiếng Ý). Vicariatus Urbis: Portal of the Diocese of Rome. Truy cập ngày 7 tháng 11 năm 2013.
  6. ^ Landsford, Tyler (2009). The Latin Inscriptions of Rome: A Walking Guide. JHU Press. tr. 236. Truy cập ngày 21 tháng 10 năm 2014.
  7. ^ Moroni, Gaetano (1840–61). Dizionario di Erudizione Storico–Ecclesiastica da S. Pietro sino ai Nostri Giorni (bằng tiếng Ý). 12. Venezia: Tipografia Emiliana. tr. 31.
  8. ^ Respective biographic entries in “Essay of a General List of Cardinals”. The Cardinals of the Holy Roman Church..

Lỗi chú thích: Thẻ <ref> có tên “cennistorici” được định nghĩa trong <references> không được đoạn văn bản trên sử dụng.
Lỗi chú thích: Thẻ <ref> có tên “FannyDavenport” được định nghĩa trong <references> không được đoạn văn bản trên sử dụng.
Lỗi chú thích: Thẻ <ref> có tên “SaudiAramco” được định nghĩa trong <references> không được đoạn văn bản trên sử dụng.
Lỗi chú thích: Thẻ <ref> có tên “pbsnova” được định nghĩa trong <references> không được đoạn văn bản trên sử dụng.
Lỗi chú thích: Thẻ <ref> có tên “RudolphWittkower” được định nghĩa trong <references> không được đoạn văn bản trên sử dụng.

Lỗi chú thích: Thẻ <ref> có tên “Conforti” được định nghĩa trong <references> không được đoạn văn bản trên sử dụng.
Thư mục

Liên kết ngoài[sửa | sửa mã nguồn]

Tứ đại vương cung thánh đường tại Roma

Vương cung thánh đường Thánh Phêrô | Tổng lãnh vương cung thánh đường Thánh Gioan Latêranô
Vương cung thánh đường Thánh Phaolô Ngoại thành | Vương cung thánh đường Đức Bà Cả

Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Tổng_lãnh_vương_cung_thánh_đường_Thánh_Gioan_Latêranô&oldid=69635369”