Xứ bảo hộ Nam Ả Rập

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Xứ bảo hộ Nam Ả Rập
Vị trí của Xứ bảo hộ Nam Ả Rập trên bán đảo Ả Rập
Vị trí của Xứ bảo hộ Nam Ả Rập trên bán đảo Ả Rập
Vị thếBảo hộ của Anh
Ngôn ngữ thông dụngTiếng Ả Rập
Lịch sử
Thời kỳChiến tranh Lạnh
• Thành lập
18/1/1963
• Giải thể
30/11/1967
Kinh tế
Đơn vị tiền tệShilling Đông Phi
Dinar Nam Ả Rập (1965-67)
Tiền thân
Kế tục
Thuộc địa Aden
Nam Yemen


Bán đảo Ả Rập năm 1914

Xứ bảo hộ Nam Ả Rập bao gồm nhiều tiểu bang nằm ở cuối phía nam của Bán đảo Ả Rập theo các hiệp ước bảo hộ với Anh . Khu vực thuộc lãnh thổ bảo hộ trước đây đã trở thành một phần của Nam Yemen sau cuộc nổi dậy Radfan và hiện là một phần của Cộng hòa Yemen.

Lịch sử[sửa | sửa mã nguồn]

Xứ Bảo hộ Nam Ả Rập là một phần trong nỗ lực của Đế quốc Anh nhằm bảo vệ Tuyến đường Đông Ấn, tuyến đường biển giữa Địa Trung HảiẤn Độ, trong và qua các bờ biển phía Nam của Ả Rập. . Ngay từ trước khi mở Kênh đào Suez, Anh công nghiệp với nền kinh tế đang mở rộng nhanh chóng, cần cải thiện liên lạc với Ấn Độ thuộc Anh.

Các vùng đồng bằng ven biển của bán đảo đã bị tàn phá trước đó vào thế kỷ 19 bởi Wahhabi người Hồi giáo thuần thành từ Trung Ả Rập, sau đó là cuộc xâm lược của Ai Cập [1]. Từ hiệp ước thương mại đầu tiên với Vương quốc Hồi giáo Lahej năm 1802, nhiều nỗ lực khác nhau đã được thực hiện để tránh sự cướp bóc của các tàu Đông Ấn, dẫn đến sự sáp nhập Aden của Công ty Đông Ấn vào năm 1839. Chính quyền bảo hộ Aden được thành lập vào năm 1869, cùng năm khai trương kênh đào Suez, báo trước một kỷ nguyên thương mại và liên lạc mới.

Thế kỷ 20[sửa | sửa mã nguồn]

Chính quyền Bảo hộ Nam Ả Rập được chỉ định vào ngày 18 tháng 1 năm 1963 bao gồm những khu vực của Chính quyền Bảo hộ Aden không tham gia Liên bang Nam Ả Rập, và nói chung, nhưng không chính xác, tương ứng với sự phân chia của Chính quyền Bảo hộ Aden được gọi là Vùng bảo hộ Đông Aden.

Xứ bảo hộ bao gồm Hadhrami của Kathiri, Mahra, và Qu'aiti ngoại trừ ba Wahidi trong Vùng bảo hộ Đông Aden , với Thượng Yafa trong Vùng Bảo hộ Tây Aden. Xứ Bảo hộ Nam Ả Rập bị giải thể vào ngày 30 tháng 11 năm 1967 và các quốc gia thành viên của nó nhanh chóng sụp đổ, dẫn đến việc các chế độ quân chủ ở các bang bị bãi bỏ. Lãnh thổ này được sáp nhập vào Nam Yemen mới độc lập, trở thành một phần của Yemen vào năm 1990.

Các bang[sửa | sửa mã nguồn]

Cờ Tên Thành lập Gia nhập Ghi chú
Vương quốc Hồi giáo Mahra Thế kỷ 15 1886
Kathiri State Thế kỷ 14 1888
Qu'aiti State 1858 1888
Thượng Yafa khoảng năm 1800 1903 Hình thành từ 5 Sheikhdom: Al-Busi, Al-Dhubi, Al-Hadrami, Al-Muflihi, and Al-Mausata
Sheikhdom al-Hawra Thế kỷ 19 1890
Sheikhdom al-`Irqa Thế kỷ 19 1890
Vương quốc Hồi giáo Tarim Chưa xác định Chưa xác định Bị thôn tính bởi Say'un (Kathiri) in 1945.[2][3]

Các quốc gia cũ của Aden thuộc Anh đã được thống nhất vào những năm 1960 để thành lập Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Yemen, độc lập vào ngày 30 tháng 11 năm 1967. Nam Yemen sau đó thống nhất với Bắc Yemen để thành lập nhà nước Yemen hiện đại vào năm 1990 [4][5].

Bang Cai trị Thời gian bị lật đổ Hoàng tộc Trị vì Ghi chú
Audhali Salih ibn al-Husayn 17/9/1967 Al Audhali Sultan cuối cùng trị vì (1928–1967). [5]
Lower Aulaqi Nasir ibn Aidrus 29/11/1967 Al Awlaqi Sultan cuối cùng trị vì (1947–1967). [5]
Upper Aulaqi Awad ibn Salih 29/11/1967 Al Awlaqi Sultan cuối cùng trị vì (1935–1967). [5]
Beihan Saleh bin al-Husayn 28/8/1967 Al Habieli Emir cuối cùng trị vì (1935–1967). [5]
Dhala Shafaul ibn Ali Shaif 17/8/1967 Al Amiri Emir cuối cùng trị vì (1954–1967). [5]
Fadhli Nasir bin Abdullah 29/11/1967 Al Fadhli Sultan cuối cùng trị vì (1964–1967). [5]
Haushabi Faisal bin Surur 29/11/1967 Al Haushabi Sultan cuối cùng trị vì (1955–1967). [5]
Kathiri Husayn ibn Ali 2/10/1967 Al Kathiri Sultan cuối cùng trị vì (1949–1967). [5]
Lahej Fadhl VI bin Ali 17/8/1967 [as 1] Al Abdali Sultan cuối cùng trị vì (1958–1967). [5]
Mahra Abdullah ibn Ashur 16/10/1967 Al Mahri Sultan cuối cùng trị vì (1966–1967). [5]
Qu'aiti Ghalib II 17/9/1967 Al Qu'aiti Sultan cuối cùng trị vì (1966–1967). [6][7]
Wahidi Balhaf[as 2] Ali ibn Muhammad 17/8/1967 [as 3] Al Wahidi Hakim cuối cùng cai quản (1967). [5]
Wahidi Bir Ali Alawi ibn Salih 29/11/1967[as 4] Sultan cuối cùng trị vì (1955–1967). [5]
Wahidi Haban Husayn ibn Abdullah 29/11/1967[as 5] Sultan cuối cùng trị vì (cho đến 1967). [5]
Hạ Yafa Mahmud ibn Aidrus 28/8/1967[as 6] Al Afifi[as 7] Sultan cuối cùng trị vì (1954–1967). [5]
Thượng Yafa Muhammad ibn Salih 29/11/1967 Harharah[as 7] Sultan cuối cùng trị vì (1948–1967). [5]

Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]

  1. ^ Sarah Searight, The Charting of the Red Sea. History Today, 2003
  2. ^ “States of the Aden Protectorates”. www.worldstatesmen.org. Truy cập ngày 26 tháng 6 năm 2019.
  3. ^ “WHKMLA : History of Yemen”. www.zum.de. Truy cập ngày 23 tháng 6 năm 2019.
  4. ^ Montgomery-Massingberd, Hugh (1980). Burke's Royal Families of the World: Africa and the Middle East. London: Burke's Peerage. tr. 320. ISBN 978-0-85011-029-6.
  5. ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v Cahoon, Ben. “States of the Aden Protectorates”. World Statesmen.org. Truy cập ngày 27 tháng 4 năm 2010.
  6. ^ Soszynski, Henry. “Shihr and Mukalla”. Genealogical Gleanings. University of Queensland. Bản gốc lưu trữ ngày 7 tháng 8 năm 2009. Truy cập ngày 20 tháng 4 năm 2010.
  7. ^ Kaaki, Lisa (4 tháng 5 năm 2011). “The holy cities”. Arab News. Saudi Research & Publishing Company. Bản gốc lưu trữ ngày 7 tháng 6 năm 2011. Truy cập ngày 28 tháng 5 năm 2011.
  8. ^ A Collection of First World War Military Handbooks of Arabia, 1913–1917. 3. Archive Editions. 1988. tr. 84–93. ISBN 978-1-85207-086-1.


Lỗi chú thích: Đã tìm thấy thẻ <ref> với tên nhóm “as”, nhưng không tìm thấy thẻ tương ứng <references group="as"/> tương ứng, hoặc thẻ đóng </ref> bị thiếu