Tiếng Ả Rập
Tiếng Ả Rập (العَرَبِيَّة, Al-ʻarabiyyah IPA: [ʔalʕaraˈbijːah] ( listen) hay عَرَبِيّ ʻarabiyy IPA: [ʕaraˈbijː] (
listen)) là một ngôn ngữ Trung Semit đã được nói từ thời kỳ đồ sắt tại tây bắc bán đảo Ả Rập và nay là lingua franca của thế giới Ả Rập.[3] Ả Rập là một thuật ngữ ban đầu được dùng để mô tả những nhóm người sống trong khu vực từ Lưỡng Hà ở phía đông tới dãy núi Anti-Liban ở phía đông, và từ tây bắc bán đảo Ả Rập tới Sinai ở phía nam.
Một số dạng tiếng Ả Rập không thể thông hiểu lẫn nhau.[4] Điều này có nghĩa là nếu chỉ xem xét về mặt ngôn ngữ học, tiếng Ả Rập thực chất gồm nhiều hơn một ngôn ngữ, nhưng chúng thường được gộp chung vào nhau vì lý do chính trị và tôn giáo. Nếu xem như một ngôn ngữ, tiếng Ả Rập được nói bởi 422 triệu người (bản ngữ và phi bản ngữ) trong thế giới Ả Rập,[5] khiến nó trở thành một trong những ngôn ngữ phổ biến nhất thế giới. Nếu được chia ra nhiều ngôn ngữ, thì thứ tiếng phổ biến nhất sẽ là tiếng Ả Rập Ai Cập[6] với 89 triệu người nói[7]—vẫn nhiều hơn bất kỳ ngôn ngữ Phi-Á nào. Tiếng Ả Rập còn là ngôn ngữ hành lễ của 1,6 tỷ người Hồi giáo.[8][9] Đây cũng là một trong sáu ngôn ngữ chính thức của Liên Hiệp Quốc.[10]
Ngôn ngữ viết hiện đại (Tiếng Ả Rập chuẩn hiện đại) xuất phát từ tiếng Ả Rập kinh Qur’an (được gọi tiếng Ả Rập cổ điển hay tiếng Ả Rập Qur’an). Nó được giảng dạy rộng rãi trong trường học và đại học, và được dùng ở nhiều mức độ tại nơi làm việc, chính phủ, và trong truyền thông. Hai dạng ngôn ngữ viết này (tiếng Ả Rập chuẩn hiện đại, và tiếng Ả Rập cổ điển) được gọi chung là tiếng Ả Rập văn học, là ngôn ngữ chính thức của 26 quốc gia và ngôn ngữ hành lễ của Hồi giáo. Tiếng Ả Rập chuẩn hiện đại phần nhiều có cùng ngữ pháp với tiếng Ả Rập Qur'an, với phần từ vựng không thay đổi nhiều. Tuy vậy, nó đã loại bỏ những từ vựng không còn tồn tại trong ngôn ngữ nói nữa, đồng thời tiếp nhận từ vựng cho các khái niệm trong thời kỳ hậu Qur'an và đặc biệt thời hiện đại.
Tiếng Ả Rập được viết bằng chữ Ả Rập, một hệ chữ abjad và được viết từ phải sang trái.
Phân loại[sửa | sửa mã nguồn]
Tiếng Ả Rập thường, nhưng không phổ biến, được phân loại là ngôn ngữ Trung Semit. Nó liên quan tới các ngôn ngữ thuộc các nhóm nhỏ khác của nhóm Semit
Lịch sử[sửa | sửa mã nguồn]
Tiếng Ả Rập cổ[sửa | sửa mã nguồn]
Tiếng Hejazi cổ và tiếng Ả Râp cổ điển[sửa | sửa mã nguồn]
Tiếng Tân Ả Rập[sửa | sửa mã nguồn]
Ngôn ngữ Ả Rập cổ điển, chuẩn hiện đại và ngôn ngữ nói[sửa | sửa mã nguồn]
Tiếng Ả Rập thường được gọi bằng một trong 3 dạng ngôn ngữ sau: Tiếng Ả Rập cổ điển, Tiếng Ả Rập chuẩn hiện đại và Tiếng Ả Rập thông tục hay các phương ngữ. Tiếng Ả Rập cổ điển được tìm thấy trong Qu'ran, được dùng trong các giai đoạn từ thời Ả Rập tiền Hồi giáo đến triều đại Abbasid. Về mặt lí thuyết, tiếng Ả Rập cổ điển được coi là tiêu chuẩn, theo các cú pháp và mẫu ngữ pháp được ghi bởi các nhà ngữ học cổ điển (như Sibawayh) và từ vựng được xác định bởi các từ điển cổ điển (như cuốn Lisān al-ʻArab). Trong thực tiễn, các tác giả hiện đại hầu như không viết Tiếng Ả Rập thuần khiết, thay vào đó dùng một ngôn ngữ văn học với các mẫu ngữ pháp và từ vựng riêng, thường được biết đến với tên Tiếng Ả Rập chuẩn hiện đại.
Tiếng Ả Rập chuẩn hiện đại là ngôn ngữ được dùng phổ biến hiện nay: các nhà Xuất bản tiếng Ả Rập, nói bởi một số nhà Truyền thông Ả Rập ở Trung Đông và Bắc Phi, và được hiểu bởi đa số người nói tiếng Ả Rập có học thức.
Ngôn ngữ và các phương ngữ[sửa | sửa mã nguồn]
Ảnh hưởng của tiếng Ả Rập lên các ngôn ngữ khác[sửa | sửa mã nguồn]
Ảnh hưởng của Tiếng Ả Rập là quan trọng bậc nhất đối với các quốc gia Hồi giáo, vì nó là ngôn ngữ của thánh kinh Đạo Hồi, Qu'ran. Tiếng Ả Rập cũng là một nguồn từ vựng quan trọng đối với các ngôn ngữ như tiếng Anh, tiếng Đức, tiếng Hindi. Bộ trưởng Giáo dục Pháp gần đây nhấn mạnh việc học và sử dụng tiếng Ả Rập trong các trường học của họ. Thêm vào đó, Tiếng Anh có nhiều từ mượn tiếng Ả Rập, một số trực tiếp, nhưng đa số thông qua các ngôn ngữ Địa Trung Hải khác. Ví dụ của các từ mượn là admiral, adobe, alchemy,...
Ảnh hưởng của các ngôn ngữ khác lên tiếng Ả Rập[sửa | sửa mã nguồn]
Bảng chữ cái và Chủ nghĩa quốc gia[sửa | sửa mã nguồn]
Ngôn ngữ của Kinh Qu'ran và ảnh hưởng của nó lên thi ca[sửa | sửa mã nguồn]
Châm ngôn tượng trưng của Qu'ran[sửa | sửa mã nguồn]
Cấu trúc[sửa | sửa mã nguồn]
Văn hóa và Qu'ran[sửa | sửa mã nguồn]
Tiếng Ả Rập và Đạo Hồi[sửa | sửa mã nguồn]
Các phương ngữ và hậu duệ[sửa | sửa mã nguồn]
Ví dụ[sửa | sửa mã nguồn]
Tiếng Koiné[sửa | sửa mã nguồn]
Các nhóm phương ngữ[sửa | sửa mã nguồn]
Hệ thống âm vị[sửa | sửa mã nguồn]
Lịch sử[sửa | sửa mã nguồn]
Tiếng Ả Rập văn chương[sửa | sửa mã nguồn]
Nguyên âm[sửa | sửa mã nguồn]
Phụ âm[sửa | sửa mã nguồn]
Cách đánh vần[sửa | sửa mã nguồn]
Trọng âm[sửa | sửa mã nguồn]
Các cấp độ phát âm[sửa | sửa mã nguồn]
Sự đa dạng của từ thông tục[sửa | sửa mã nguồn]
Ngữ pháp[sửa | sửa mã nguồn]
Ngôn ngữ Văn chương[sửa | sửa mã nguồn]
Danh từ và tính từ[sửa | sửa mã nguồn]
Động từ[sửa | sửa mã nguồn]
Nguồn gốc từ[sửa | sửa mã nguồn]
Hệ thống chữ viết[sửa | sửa mã nguồn]
Thư pháp[sửa | sửa mã nguồn]
Sự La Mã hóa[sửa | sửa mã nguồn]
Số đếm[sửa | sửa mã nguồn]
Sự điểu chỉnh chuẩn ngôn ngữ[sửa | sửa mã nguồn]
Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]
- ^ Wright (2001:492)
- ^ Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert và đồng nghiệp biên tập (2013). “Arabic”. Glottolog. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology.
- ^ “Al-Jallad. The earliest stages of Arabic and its linguistic classification (Routledge Handbook of Arabic Linguistics, forthcoming)”. Truy cập ngày 27 tháng 10 năm 2016.
- ^ "Arabic language." Encyclopædia Britannica. 2009. Encyclopædia Britannica Online. Retrieved on 29 July 2009.
- ^ “World Arabic Language Day”. UNESCO. 18 tháng 12 năm 2014. Truy cập ngày 12 tháng 2 năm 2014.
- ^ Bản mẫu:E18
- ^ “The World Factbook”. www.cia.gov. Truy cập ngày 14 tháng 9 năm 2015.
- ^ “Executive Summary”. Future of the Global Muslim Population. Pew Research Center. Truy cập ngày 22 tháng 12 năm 2011.
- ^ “Table: Muslim Population by Country | Pew Research Center's Religion & Public Life Project”. Features.pewforum.org. 27 tháng 1 năm 2011. Truy cập ngày 18 tháng 5 năm 2014.
- ^ “UN official languages”. Un.org. Truy cập ngày 18 tháng 10 năm 2015.
- Bateson, Mary Catherine (2003), Arabic Language Handbook, Georgetown University Press, ISBN 0878403868
- Gregersen, Edgar A. (1977), Language in Africa, CRC Press, ISBN 0677043805
- Grigore, George (2007), L'arabe parlé à Mardin. Monographie d'un parler arabe périphérique, Bucharest: Editura Universitatii din Bucuresti, ISBN 9789737372499
- Hanna, Sami A.; Greis, Naguib (1972), Writing Arabic: A Linguistic Approach, from Sounds to Script, Brill Archive, ISBN 9004035893
- Hetzron, Robert (1997), The Semitic languages , Taylor & Francis, ISBN 9780415057677
- Haywood; Nahmad (1965), A new Arabic grammar, London: Lund Humphries, ISBN 085331585X
- Kaplan, Robert B.; Baldauf, Richard B. (2007), Language Planning and Policy in Africa, Multilingual Matters, ISBN 1853597260
- Kaye, Alan S. (1991), “The Hamzat al-Waṣl in Contemporary Modern Standard Arabic”, Journal of the American Oriental Society (American Oriental Society) 111 (3): 572–574, JSTOR 10.2307/604273, doi:10.2307/604273
- Lane, Edward William (1893), [[Arabic English Lexicon]] , New Delhi: Asian Educational Services, ISBN 8120601076 Tựa đề URL chứa liên kết wiki (trợ giúp)
- Mumisa, Michael (2003), Introducing Arabic, Goodword Books, ISBN 8178982110
- Procházka, S. (2006), “"Arabic"”, Encyclopedia of Language and Linguistics (ấn bản 2)
- Thelwall, Robin (2003), “Handbook of the International Phonetic Association a guide to the use of the international phonetic alphabet”, Handbook of the International Phonetic Association (Cambridge, UK: Cambridge), ISBN 0-521-63751-1
|chương=
bị bỏ qua (trợ giúp) - Steingass, F. (1993), Arabic-English Dictionary, Asian Educational Services, ISBN 9788120608559
- Traini, R., Vocabolario di arabo, Rome: I.P.O. Đã bỏ qua tham số không rõ
|notes=
(trợ giúp) - Versteegh, Kees (1997), The Arabic Language, Edinburgh University Press, ISBN 9004177027
- Vaglieri, Laura Veccia, Grammatica teorico-pratica della lingua araba, Rome: I.P.O.
- Watson, Janet (2002), The Phonology and Morphology of Arabic, New York: Oxford University Press, ISBN 0198241372
- Wehr, Hans (1952), Arabisches Wörterbuch für die Schriftsprache der Gegenwart: Arabisch-Deutsch , Harassowitz, ISBN 3447019980
- Wright, John W. (2001), The New York Times Almanac 2002, Routledge, ISBN 1579583482
Liên kết ngoài[sửa | sửa mã nguồn]
![]() |
Có sẵn phiên bản Tiếng Ả Rập của Wikipedia, bách khoa toàn thư mở |
![]() |
Wikiversity tiếng Anh có tài liệu giáo dục và khoa học kỹ thuật về: Tiếng Ả Rập |
![]() |
Wikibooks có một quyển sách tựa đề Arabic |
![]() |
Wikimedia Commons có thêm hình ảnh và phương tiện truyền tải về Tiếng Ả Rập. |
![]() |
Wikivoyage có chỉ dẫn du lịch về Arabic phrasebook (tiếng Anh) |
- Tài liệu
- An encyclopedic reference work cataloging all of the world’s 6,909 known living languages including Arabic
- Arabic grammar online
- A Review of Arabic Language Books and Methods
- Arabic natural language processing publications
- Arabic: a Category III language Languages which are exceptionally difficult for native English speakers
- Dr. Habash's Introduction to Arabic Natural Language Processing
- Dr. Shaalan's talk about Rule-based approach in Arabic NLP: Tools, Systems and Resources
- Công cụ
- Lane's Arabic-English Lexicon - An 8-volume, 3000-page dictionary in PDF format.
- Google Ta3reeb – Google Transliteration
- Transliteration Arabic language pronunciation applet
- Realtime Arabic transliteration
- Tiếng Ả Rập
- Ngôn ngữ Trung Semit
- Ngôn ngữ hòa kết
- Ngôn ngữ tại Algérie
- Ngôn ngữ tại Bahrain
- Ngôn ngữ tại Tchad
- Ngôn ngữ tại Comoros
- Ngôn ngữ tại Djibouti
- Ngôn ngữ tại Eritrea
- Ngôn ngữ tại Gibraltar
- Ngôn ngữ tại Iraq
- Ngôn ngữ tại Jordan
- Ngôn ngữ tại Kuwait
- Ngôn ngữ tại Liban
- Ngôn ngữ tại Libya
- Ngôn ngữ tại Mauritanie
- Ngôn ngữ tại Maroc
- Ngôn ngữ tại Oman
- Ngôn ngữ tại Qatar
- Ngôn ngữ tại Ả Rập Xê Út
- Ngôn ngữ tại Somalia
- Ngôn ngữ tại Sudan
- Ngôn ngữ tại Syria
- Ngôn ngữ tại Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất
- Ngôn ngữ tại Tunisia
- Ngôn ngữ tại Palestine
- Ngôn ngữ tại Yemen
- Ngôn ngữ chủ-động-tân
- Ngôn ngữ động-chủ-tân
- Ngôn ngữ tại Cameroon
- Ngôn ngữ tại Israel
- Ngôn ngữ tại Iran
- Ngôn ngữ tại Mali
- Ngôn ngữ tại Niger
- Ngôn ngữ tại Nam Sudan
- Ngôn ngữ tại Sicilia
- Ngôn ngữ tại Sénégal