Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Phiên chợ Ba Tư”

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Duyệt lịch sử tương tác
← Thay đổi trướcThay đổi sau →
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Trực quanMã wiki
→‎Liên kết ngoài: AlphamaEditor, thêm thể loại, Executed time: 00:00:05.9721121 using AWB
Biên soạn tiếp
Dòng 1: Dòng 1:
{{Infobox musical composition|name=Phiên chợ Ba Tư|key=|Tác giả=[[Albert William Ketèlbey]]|năm=1920|image=File:Scheherazade by Alberto Vargas.jpg|image_upright=|alt=|caption=Tranh minh họa nhân vật công chúa trong nhạc phẩm|type=[[Nhạc nhẹ]]|text=|catalogue=|language=|dedication=|duration=|composed=|performed=|scoring=|composer=Albert William Ketèlbey}}'''Phiên chợ Ba Tư''' là một bản [[nhạc nhẹ]] nổi tiếng của nhạc sĩ Anh [[Albert William Ketèlbey]] sáng tác năm 1920, rất thịnh hành trên Thế giới vào thế kỉ XX, hiện còn phổ biến ở nhiều nước, trong đó có Nhật Bản, Trung Quốc, Việt Nam. Nhạc phẩm được ấn hành lần đầu tiên ở nước Anh vào năm 1921 do nhà xuất bản Bosworth, với tên nguyên bản bằng tiếng Anh là "'''''In a Persian Market'''''" (ở một phiên chợ Ba Tư).  Ở Việt Nam, nhạc phẩm này được nhạc sĩ [[Phạm Duy]] dựa trên bản tiếng Pháp "''Sur un marché persan''" dịch là Phiên chợ Ba Tư, còn nhà xuất bản âm nhạc đã ấn hành phần giai điệu chính của nhạc phẩm này vào khoảng những năm 1960.<ref>{{Chú thích web|url=https://digitalcommons.library.umaine.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=2966&context=mmb-ps|tựa đề=In A Persian Market: Intermezzo - Scene}}</ref><ref>{{Chú thích web|url=https://nhandan.com.vn/du-lich/huyen-ao-phien-cho-ba-tu-327993/|tựa đề=Huyền ảo “phiên chợ Ba Tư”|tác giả=HỒ CÚC PHƯƠNG}}</ref><ref>{{Chú thích web|url=https://tuoitre.vn/tham-ba-tu-cho-ba-tu-474038.htm|tựa đề=Thảm Ba Tư, chợ Ba Tư}}</ref><ref name=":03">{{Chú thích web|url=https://nhahatnhacvukichvietnam.com/tag/phien-cho-ba-tu/|tựa đề=Phiên chợ Ba Tư}}</ref>
{{Infobox musical composition|name=Phiên chợ Ba Tư|key=|Tác giả=[[Albert William Ketèlbey]]|năm=1920|image=File:Scheherazade by Alberto Vargas.jpg|image_upright=|alt=|caption=Tranh minh họa nhân vật công chúa trong nhạc phẩm|type=[[Nhạc nhẹ]]|text=|catalogue=|language=|dedication=|duration=|composed=|performed=|scoring=|composer=Albert William Ketèlbey}}'''Phiên chợ Ba Tư''' là một bản [[nhạc nhẹ]] nổi tiếng của nhạc sĩ Anh [[Albert William Ketèlbey]] sáng tác năm 1920, rất thịnh hành trên Thế giới vào thế kỉ XX, hiện còn phổ biến ở nhiều nước, trong đó có Nhật Bản, Trung Quốc, Việt Nam. Nhạc phẩm được ấn hành lần đầu tiên ở nước Anh vào năm 1921 do nhà xuất bản Bosworth, với tên nguyên bản bằng tiếng Anh là "'''''In a Persian Market'''''" (ở một phiên chợ Ba Tư).  Ở Việt Nam, nhạc phẩm này được nhạc sĩ [[Phạm Duy]] dựa trên bản tiếng Pháp "''Sur un marché persan''" dịch là "Phiên chợ Ba Tư", còn nhà xuất bản âm nhạc đã ấn hành phần giai điệu chính của nhạc phẩm này vào khoảng những năm 1960.<ref name=":0">{{Chú thích web|url=https://digitalcommons.library.umaine.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=2966&context=mmb-ps|tựa đề=In A Persian Market: Intermezzo - Scene}}</ref><ref>{{Chú thích web|url=https://nhandan.com.vn/du-lich/huyen-ao-phien-cho-ba-tu-327993/|tựa đề=Huyền ảo “phiên chợ Ba Tư”|tác giả=HỒ CÚC PHƯƠNG}}</ref><ref>{{Chú thích web|url=https://tuoitre.vn/tham-ba-tu-cho-ba-tu-474038.htm|tựa đề=Thảm Ba Tư, chợ Ba Tư}}</ref><ref name=":03">{{Chú thích web|url=https://nhahatnhacvukichvietnam.com/tag/phien-cho-ba-tu/|tựa đề=Phiên chợ Ba Tư}}</ref>


Tổng phổ gốc chỉ biên soạn cho dàn nhạc giao hưởng kết hợp với hợp xướng; tuy nhiên, sức hấp dẫn của nhạc phẩm đã khiến nhiều nhạc sĩ chuyển thể thành các phiên bản (version) khác nhau, cho:
Tổng phổ gốc chỉ biên soạn cho dàn nhạc giao hưởng kết hợp với hợp xướng; tuy nhiên, sức hấp dẫn của nhạc phẩm đã khiến nhiều nhạc sĩ chuyển thể thành các phiên bản (version) khác nhau, cho:


* Dàn nhạc giao hưởng hiện đại.
* [[Dàn nhạc giao hưởng hiện đại]].
* Độc tấu hoặc song tấu dương cầm.
* [[Độc tấu dương cầm|Độc tấu]] hoặc song tấu dương cầm.
* Dàn nhạc dân tộc.
* Dàn nhạc dân tộc.
* Hợp ca có nhạc đệm.
* Hợp ca có nhạc đệm.
Dòng 11: Dòng 11:
v.v.
v.v.



⚫
Các phiên bản đã được tạo ra hoặc trình diễn bởi những nghệ sĩ hoặc dàn nhạc có tiếng như [[André Rieu]], [[James Last]], Farkhad Khudyev, Sammy Davis, Larry Clinton, Alexander Faris, John Lanchbery, Jésus Etcheverry, Arthur Fiedler, Hợp xướng Đài Loan (Trung Quốc).<ref>{{Chú thích web|url=https://www.youtube.com/watch?v=pY9rHa75UHs|tựa đề=André Rieu: In a Persian Market}}</ref><ref>{{Chú thích web|url=https://www.youtube.com/watch?v=-ctqtLirZtc|tựa đề=In A Persian Market}}</ref><ref>{{Chú thích web|url=https://music.utexas.edu/about/people/khudyev-farkhad|tựa đề=FARKHAD KHUDYEV}}</ref><ref>{{Chú thích web|url=https://www.youtube.com/watch?v=pNZ54SPOvxY|tựa đề=Albert W. Ketèlbey - In a Persian Market}}</ref>{{Đang sửa đổi}}

⚫
Các phiên bản đã được tạo ra hoặc trình diễn bởi những nghệ sĩ hoặc dàn nhạc có tiếng như [[André Rieu]], [[James Last]], Farkhad Khudyev, Sammy Davis, Larry Clinton, Alexander Faris, John Lanchbery, Jésus Etcheverry, Arthur Fiedler, Hợp xướng Đài Loan (Trung Quốc).<ref>{{Chú thích web|url=https://www.youtube.com/watch?v=pY9rHa75UHs|tựa đề=André Rieu: In a Persian Market}}</ref><ref>{{Chú thích web|url=https://www.youtube.com/watch?v=-ctqtLirZtc|tựa đề=In A Persian Market}}</ref><ref>{{Chú thích web|url=https://music.utexas.edu/about/people/khudyev-farkhad|tựa đề=FARKHAD KHUDYEV}}</ref><ref>{{Chú thích web|url=https://www.youtube.com/watch?v=pNZ54SPOvxY|tựa đề=Albert W. Ketèlbey - In a Persian Market}}</ref>

== Chủ đề ==
[[Tập tin:In a Persian Market.jpg|trái|nhỏ|154x154px|Ảnh bìa ấn phẩm "Phiên chợ Ba Tư" tiếng Anh.]]
Phiên chợ Ba Tư như một bức tranh mô tả bằng nhạc các cảnh lần lượt ở một phiên chợ xứ này mà nhà soạn nhạc muốn giới thiệu.

* Bắt đầu là tiếng đoàn lạc đà của công chúa cùng các tuỳ tùng từ xa, tiến dần dần đến chợ. Khi vào chợ, thì âm thanh đầu tiên nổi bật là tiếng của nhiều người ăn xin ngồi dọc đường trong chợ.
* Sau đó là cảnh nghệ nhân tung hứng biểu diễn, rồi tiếng kèn của người bán rắn.
* Cảnh giáo chủ xuất hiện bằng tiếng của dàn kèn động oai vệ.
* Cuối cùng là công chúa cùng đoàn tuỳ tùng rời chợ, ra về, tiếng chân lạc đà nhỏ dần, chợ im ắng dần và tan.

Tuỳ theo ban nhạc biểu diễn, nhạc phẩm kéo dài trong khoảng từ 5 đến 6 phút.

Bản nhạc lần đầu tiên được công bố trên tạp chí Musical Opinion vào tháng 1 năm 1921 dưới dạng một bản nhạc độc tấu dương cầm, trong phần "Những điều mới lạ về giáo dục". Khoảng nửa năm sau, phiên bản cho dàn nhạc mới xuất bản.<ref name=":0" />

"Phiên chợ Ba Tư" được đánh giá là nhạc phẩm thuộc trường phái ấn tượng âm nhạc, trong đó phần giai điệu được sử dụng làm nhạc nền cho các cảnh phương Đông như ở một truyện tranh. Đây là một trong số ít các nhạc phẩm không lời, có phụ chú tiêu đề, từ khi ra mắt đã được đánh giá là dễ nghe và dễ hiểu.

== Tham khảo ==

* Dàn nhạc và hợp xướng "In A Persian Market" ở https://www.youtube.com/watch?v=-ctqtLirZtc&ab_channel=HassanShokeir
* Dàn nhạc biên chế giao hưởng ở https://www.youtube.com/watch?v=YVzLc7syPkA&ab_channel=PeterDeverill
* Dàn nhạc dân tộc Việt Nam ở https://www.youtube.com/watch?v=NcB5NWbZeLY


== Nguồn trích dẫn ==
== Nguồn trích dẫn ==

Phiên bản lúc 05:57, ngày 11 tháng 6 năm 2021

Phiên chợ Ba Tư
Nhạc nhẹ của nhạc sĩ Albert William Ketèlbey
Tranh minh họa nhân vật công chúa trong nhạc phẩm

Phiên chợ Ba Tư là một bản nhạc nhẹ nổi tiếng của nhạc sĩ Anh Albert William Ketèlbey sáng tác năm 1920, rất thịnh hành trên Thế giới vào thế kỉ XX, hiện còn phổ biến ở nhiều nước, trong đó có Nhật Bản, Trung Quốc, Việt Nam. Nhạc phẩm được ấn hành lần đầu tiên ở nước Anh vào năm 1921 do nhà xuất bản Bosworth, với tên nguyên bản bằng tiếng Anh là "In a Persian Market" (ở một phiên chợ Ba Tư).  Ở Việt Nam, nhạc phẩm này được nhạc sĩ Phạm Duy dựa trên bản tiếng Pháp "Sur un marché persan" dịch là "Phiên chợ Ba Tư", còn nhà xuất bản âm nhạc đã ấn hành phần giai điệu chính của nhạc phẩm này vào khoảng những năm 1960.[1][2][3][4]

Tổng phổ gốc chỉ biên soạn cho dàn nhạc giao hưởng kết hợp với hợp xướng; tuy nhiên, sức hấp dẫn của nhạc phẩm đã khiến nhiều nhạc sĩ chuyển thể thành các phiên bản (version) khác nhau, cho:

v.v.


Các phiên bản đã được tạo ra hoặc trình diễn bởi những nghệ sĩ hoặc dàn nhạc có tiếng như André Rieu, James Last, Farkhad Khudyev, Sammy Davis, Larry Clinton, Alexander Faris, John Lanchbery, Jésus Etcheverry, Arthur Fiedler, Hợp xướng Đài Loan (Trung Quốc).[5][6][7][8]

Chủ đề

Ảnh bìa ấn phẩm "Phiên chợ Ba Tư" tiếng Anh.

Phiên chợ Ba Tư như một bức tranh mô tả bằng nhạc các cảnh lần lượt ở một phiên chợ xứ này mà nhà soạn nhạc muốn giới thiệu.

  • Bắt đầu là tiếng đoàn lạc đà của công chúa cùng các tuỳ tùng từ xa, tiến dần dần đến chợ. Khi vào chợ, thì âm thanh đầu tiên nổi bật là tiếng của nhiều người ăn xin ngồi dọc đường trong chợ.
  • Sau đó là cảnh nghệ nhân tung hứng biểu diễn, rồi tiếng kèn của người bán rắn.
  • Cảnh giáo chủ xuất hiện bằng tiếng của dàn kèn động oai vệ.
  • Cuối cùng là công chúa cùng đoàn tuỳ tùng rời chợ, ra về, tiếng chân lạc đà nhỏ dần, chợ im ắng dần và tan.

Tuỳ theo ban nhạc biểu diễn, nhạc phẩm kéo dài trong khoảng từ 5 đến 6 phút.

Bản nhạc lần đầu tiên được công bố trên tạp chí Musical Opinion vào tháng 1 năm 1921 dưới dạng một bản nhạc độc tấu dương cầm, trong phần "Những điều mới lạ về giáo dục". Khoảng nửa năm sau, phiên bản cho dàn nhạc mới xuất bản.[1]

"Phiên chợ Ba Tư" được đánh giá là nhạc phẩm thuộc trường phái ấn tượng âm nhạc, trong đó phần giai điệu được sử dụng làm nhạc nền cho các cảnh phương Đông như ở một truyện tranh. Đây là một trong số ít các nhạc phẩm không lời, có phụ chú tiêu đề, từ khi ra mắt đã được đánh giá là dễ nghe và dễ hiểu.

Tham khảo

Nguồn trích dẫn

  1. ^ a b “In A Persian Market: Intermezzo - Scene”.
  2. ^ HỒ CÚC PHƯƠNG. “Huyền ảo "phiên chợ Ba Tư"”.
  3. ^ “Thảm Ba Tư, chợ Ba Tư”.
  4. ^ “Phiên chợ Ba Tư”.
  5. ^ “André Rieu: In a Persian Market”.
  6. ^ “In A Persian Market”.
  7. ^ “FARKHAD KHUDYEV”.
  8. ^ “Albert W. Ketèlbey - In a Persian Market”.

Liên kết ngoài

Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Phiên_chợ_Ba_Tư&oldid=65028306”