Động đất Chiapas 2017

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Động đất Chiapas 2017
Động đất Chiapas 2017 trên bản đồ Mesoamerica
Động đất Chiapas 2017
Giờ UTC2017-09-08 04:49:19
Sự kiện ISC611600536
USGS-ANSSComCat
Ngày địa phương7 tháng 9 năm 2017 (2017-09-07)
Giờ địa phương23:49:21 CDT
Độ lớn8.1 Mw
Độ sâu69,7 km (43,3 mi)
Tâm chấn15°04′05″B 93°42′54″T / 15,068°B 93,715°T / 15.068; -93.715
LoạiDip-slip
Vùng ảnh hưởngMéxico, Guatemala[1]
Cường độ lớn nhất   MM IX (Mạnh mẽ)
Sóng thầnCó
Tiền chấn1
Dư chấn337
Thương vongÍt nhất 64[2]

Động đất Chiapas 2017 là trận động đất xảy ra tại vùng biển phía nam Mexico vào ngày 7 tháng 9 năm 2017 lúc 23:49 CDT, tức ngày 8 tháng 9 lúc 04:49 giờ UTC. Trận động đất có độ lớn là 8,1 trên thang độ lớn mô men và cường độ tối đa mức 9 (Mạnh mẽ) trên thang đo Mercalli. Nó xảy ra gần khu vực tiểu bang Chiapas, khoảng 87 kilômét (54 mi) phía nam của Pijijiapan trên Vịnh Tehuantepec.[3][4] Ít nhất 60 người đã thiệt mạng tại các bang lân cận và một phần của Guatemala.[2]

Trận động đất khiến một số tòa nhà tại Thành phố México rung lắc, khiến người dân phải sơ tán.[3] Trận động đất cũng tạo ra một đợt sóng thần với những cơn sóng cao 1,75 mét (5 ft 9 in) so với mức triều;[5] cảnh báo sóng thần đã được ban bố cho các khu vực xung quanh.[6] Tổng thống Mexico đã gọi đây là trận động đất mạnh nhất từng được ghi nhận tại quốc gia này trong vòng một thế ky.[7] Đây cũng là trận động đất mạnh thứ hai từng được ghi nhận trong lịch sử đất nước này, chỉ đứng sau trận động đất mạnh 8,6 độ năm 1787,[8] và cũng là trận động đất mạnh nhất được ghi nhận trên toàn cầu trong năm 2017.[9]

Bối cảnh địa chất[sửa | sửa mã nguồn]

Vịnh Tehuantepec nằm trên vùng ranh giới hội tụ nơi mà Mảng Cocos đang bị hút chìm xuống dưới Mảng Bắc Mỹ với tốc độ 6,4 xentimét trên năm (2,5 in/năm).[10][11]

Động đất[sửa | sửa mã nguồn]

Theo Cơ quan Địa chất Quốc gia Mexico (SSN), tâm chấn của trận động đất nằm tại khu vực Vịnh Tehuantepec, khoảng 137 kilômét (85 mi) về phía đông nam của Tonalá, Chiapas.[12] Cục Khảo sát Địa chất Hoa Kỳ (USGS) báo cáo rằng tâm chấn cách Pijijiapan, Chiapas khoảng 87 kilômét (54 mi) về phía tây nam.[4] SSN ghi nhận được độ lớn của trận động đất là M 8,2,[12] trong khi USGS ghi nhận được một trận động đất mạnh M 8,1 sau khi thay đổi độ lớn được ước tính trước đó là M 8,0.[4] Trận động đất đã làm di chuyển đường đứt gãy giữa hai mảng Cocos và Bắc Mỹ lên tới 10 mét (33 ft).[13]

Đây là trận động đất mạnh nhất được đo lại tại Mexico kể từ trận động đất Thành phố Mexico 1985,[14][15] và tương đương với trận động đất Jalisco 1932.[16] Tổng thống Mexico Enrique Peña Nieto đã gọi đây là trận động đất "lớn nhất trong vòng một thế kỷ" và 50 triệu người đã cảm thấy chấn động.[7][17]

Thiệt hại[sửa | sửa mã nguồn]

Một ngôi nhà bị hư hại tại Istmo de Tehuantepec, Oaxaca

Một vài ngôi nhà tại Chiapas được báo cáo là đã đổ sập hoặc bị hư hại nghiệm trọng do động đất; các bệnh viện và trường học cũng bị hư hại.[2] Ít nhất 60 người đã thiệt mạng trong trận động đất, bao gồm 45 người tại Oaxaca, 12 người tại Chiapas và 3 người tại Tabasco.[2] Bộ Nội vụ Mexico đã ban bố tình trạng khẩn cấp cho 122 hạt tại Chiapas,[18] và Quân đội Mexico đã được điều động tới giúp đỡ các khu vực bị thiệt hại.[19] Các trường học được đóng cửa vào ngày 8 tháng 9 tại 11 bang để kiểm tra an toàn.[20] Các thiệt hại tại Veracruz đã được ghi nhận, trong lúc cơn bão Katia được dự báo sẽ đổ bộ vào bang này vào ngày 9 tháng 9.[20] Các tòa nhà tại Juchitán de Zaragoza, Oaxaca, nơi gần tâm chấn nhất, đã "trở thành đống đổ nát" theo những ghi nhận của thị trưởng thị trấn này.[21]

Trận động đất cũng khiến các tòa nhà tại Thành phố México rung lắc, đồng thời gây mất điện cho 1,8 triệu người dân.[2][20] Một số báo cáo cũng được ghi nhận về những mảnh kính rơi tại Sân bay quốc tế Thành phố México.[22]

Tâm chấn nằm gần biên giới giữa Mexico và Guatemala, và động đất cũng có thể cảm thấy được tại Thành phố Guatemala, gây ra một số thiệt hại về hạ tầng theo các báo cáo của CONRED (Ban chỉ đạo Quốc gia về Giảm thiểu Thiên tai) ở khu vực tây nam quốc gia này.[1] Tổng thống Jimmy Morales nói rằng một công dân Guatemala có thể đã thiệt mạng.[23]

Sóng thần[sửa | sửa mã nguồn]

Một đợt sóng thần với những cơn sóng cao hơn 1 m (3,3 ft) do trận động đất đã được ghi nhận tại Salina Cruz;[5] Một cơn sóng thần cao 1,75 m (5,7 ft) cũng được ghi nhận tại Chiapas.[24] Trung tâm Cảnh báo sóng thần Thái Bình Dương đã ban bố cảnh báo sóng thần cho toàn bộ vùng bờ biển Thái Bình Dương tại Trung Mỹ, mở rộng về phía nam tới Ecuador.[7][25]

Dư chấn[sửa | sửa mã nguồn]

Trong một giờ đầu xảy ra động đất, ít nhất mười hai dư chấn đã được USGS đo được.[26] SSN đã ghi nhận ít nhất 337 dư chấn có cường độ lên tới 6,1.[7][27]

# Ngày và giờ CDT Tâm chấn Độ sâu Cường độ Ghi chú
Tọa độ Địa điểm
Chính 07-09-2017 23:49:21 15°04′05″B 93°42′54″T / 15,068°B 93,715°T / 15.068; -93.715 87 km (54 mi) về phía tây nam của Pijijiapan 58 km (36,0 mi) 8,2 Servicio Sismológico Nacional
1 08-09-2017 0:01:38 15°52′01″B 94°05′17″T / 15,867°B 94,088°T / 15.867; -94.088 29 km (18 mi) về phía tây nam của Paredon 35 km (21,7 mi) 5,7
2 08-09-2017 0:17:42 15°32′49″B 94°29′20″T / 15,547°B 94,489°T / 15.547; -94.489 75 km (47 mi) về phía đông nam đông nam của San Francisco del Mar 41,3 km (25,7 mi) 5,4
3 08-09-2017 0:24:40 15°32′02″B 94°22′41″T / 15,534°B 94,378°T / 15.534; -94.378 77 km (48 mi) về phía tây nam của Paredon 50,5 km (31,4 mi) 5,2
4 08-09-2017 0:33:38 15°20′42″B 94°16′19″T / 15,345°B 94,272°T / 15.345; -94.272 87 km (54 mi) về phía nam tây nam của Paredon 35,0 km (21,7 mi) 5,2
5 08-09-2017 0:44:29 15°42′54″B 94°33′47″T / 15,715°B 94,563°T / 15.715; -94.563 58 km (36 mi) về phía nam của San Francisco del Mar 35,0 km (21,7 mi) 4,9
6 08-09-2017 0:57:00 15°05′B 94°31′T / 15,09°B 94,52°T / 15.09; -94.52 137 km (85 mi) về phía đông nam của Tonalá 21,0 km (13,0 mi) 5,1
7 08-09-2017 1:08:47 15°27′B 94°47′T / 15,45°B 94,78°T / 15.45; -94.78 92 km (57 mi) về phía đông nam của Salina Cruz 10,0 km (6,2 mi) 5,0
8 08-09-2017 2:38:38 15°31′B 94°50′T / 15,52°B 94,83°T / 15.52; -94.83 83 km (52 mi) về phía đông nam của Salina Cruz 50,0 km (31,1 mi) 5,3
9 08-09-2017 2:59:57 15°35′B 94°55′T / 15,58°B 94,91°T / 15.58; -94.91 73 km (45 mi) về phía đông nam của Salina Cruz 50,0 km (31,1 mi) 5,2
10 08-09-2017 3:34:34 15°10′B 94°20′T / 15,17°B 94,33°T / 15.17; -94.33 130 km (81 mi) về phía đông nam của Tonalá 16,0 km (9,9 mi) 5,9
11 08-09-2017 6:25:56 15°54′B 95°07′T / 15,9°B 95,11°T / 15.90; -95.11 32 km (20 mi) về phía đông nam của Salina Cruz 59,0 km (36,7 mi) 5,0
12 08-09-2017 6:43:07 15°50′B 95°02′T / 15,83°B 95,04°T / 15.83; -95.04 42 km (26 mi) về phía đông nam của Salina Cruz 59,0 km (36,7 mi) 5,2
Cường độ của trận động đất Chiapas 2017

Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]

  1. ^ a b Cumes, William (ngày 7 tháng 9 năm 2017). “Temblor de 7.7 grados sacude Guatemala”. Prensa Libre (bằng tiếng Tây Ban Nha).
  2. ^ a b c d e “Death toll rises to 60 in powerful Mexico earthquake”. Associated Press. ngày 9 tháng 9 năm 2017. Truy cập ngày 9 tháng 9 năm 2017.
  3. ^ a b “Earthquake of magnitude 8.1 strikes off Mexico's Pacific coast”. BBC News. ngày 8 tháng 9 năm 2017. Truy cập ngày 8 tháng 9 năm 2017.
  4. ^ a b c “M 8.1 - 87km SW of Pijijiapan, Mexico”. United States Geological Survey. Truy cập ngày 7 tháng 9 năm 2017.
  5. ^ a b “Mexico earthquake: mass evacuations after strongest tremor in a century”. The Guardian. ngày 8 tháng 9 năm 2017. Truy cập ngày 8 tháng 9 năm 2017.
  6. ^ “Tsunami Message Number 5 (0653 UTC Fri Sep 8 2017)”. National Weather Service (United States). ngày 8 tháng 9 năm 2017. Truy cập ngày 8 tháng 9 năm 2017.
  7. ^ a b c d Graham, Chris; Johnson, Jamie; Strange, Hannah; Badcock, James (ngày 8 tháng 9 năm 2017). “Mexico hit by 'strongest earthquake in a century' as magnitude 8.2 tremor triggers tsunami waves - latest news”. The Telegraph.
  8. ^ Richard Hartley, Parkinson (ngày 8 tháng 9 năm 2017). “Most powerful earthquake in 230 years hits Mexico sparking tsunami”. Metro. Truy cập ngày 8 tháng 9 năm 2017.
  9. ^ “World - M7+ in 2017”. earthquake.usgs.gov. Truy cập ngày 8 tháng 9 năm 2017.
  10. ^ Singh, S.K.; M. Ordaz; L. Alcantara; N. Shapiro; V. Kostoglodov; J. F. Pacheco; S. Alcocer; C. Gutierrez; R. Quaas; T. Mikumo; E. Ovando; J. Aguirre; D. Almora; J. G. Anderson; M. Ayala; C. Javier; G. Castro; R. Duran; G. Espitia; J. Estrada; E. Guevara; J. Lermo; B. Lopez; O. Lopez; M. Macias; E. Mena; M. Ortega; C. Perez; J. Perez; M. Romo; M. Ramirez; C. Reyes; R. Ruiz; H. Sandoval; M. Torres; E. Vazquez; R. Vazquez; J. M. Velasco & J. Ylizaturri. “The Oaxaca earthquake of ngày 30 tháng 9 năm 1999 (MW = 7.5)” (PDF). Seismological Research Letters. 71 (1): 67–78. doi:10.1785/gssrl.71.1.67. Truy cập ngày 8 tháng 9 năm 2017.
  11. ^ Taylor, Adam (ngày 8 tháng 9 năm 2017). “Mexico's cataclysmic history of earthquakes”. The Washington Post. Truy cập ngày 8 tháng 9 năm 2017.
  12. ^ a b “Reporte de Sismo: Sismo del día 07 de Septiembre de 2017, Chiapas (M 8.2)” [Earthquake Report: Earthquake of ngày 7 tháng 9 năm 2017, Chiapas (M 8.2)] (PDF) (bằng tiếng Tây Ban Nha). National Seismological Service. ngày 8 tháng 9 năm 2017. Bản gốc (PDF) lưu trữ ngày 8 tháng 9 năm 2017. Truy cập ngày 8 tháng 9 năm 2017.
  13. ^ Osborne, Hannah (ngày 8 tháng 9 năm 2017). “Biggest earthquake to hit Mexico in over a century moved fault by 32 feet”. Newsweek. Truy cập ngày 8 tháng 9 năm 2017.
  14. ^ Linthicum, Kate; Lin II, Rong-Gong (ngày 8 tháng 9 năm 2017). “Mexican authorities report an 8.4 earthquake off southern coast, raising tsunami fears”. The Los Angeles Times. Truy cập ngày 8 tháng 9 năm 2017.
  15. ^ Schladebeck, Jessica (ngày 8 tháng 9 năm 2017). “Mexico hit by 8.4 earthquake, tsunami warnings issued”. New York Daily News. Truy cập ngày 8 tháng 9 năm 2017.
  16. ^ Lafuente, Javier (ngày 8 tháng 9 năm 2017). “Un fuerte terremoto sacude el sur de México” [A strong earthquake shakes southern Mexico]. El País (bằng tiếng Tây Ban Nha). Madrid. Truy cập ngày 8 tháng 9 năm 2017.
  17. ^ Partlow, Joshua (ngày 8 tháng 9 năm 2017). “At least 58 killed in massive earthquake off Mexico coast”. The Washington Post. Truy cập ngày 8 tháng 9 năm 2017.
  18. ^ Mandujano, Isaín (ngày 8 tháng 9 năm 2017). “La Segob declara "emergencia extraordinaria" en 122 municipios de Chiapas por sismo” [Secretariat of the Interior declares "extraordinary emergency" in 122 Chiapas municipalities after earthquake]. Proceso (bằng tiếng Tây Ban Nha). Bản gốc lưu trữ ngày 9 tháng 9 năm 2017. Truy cập ngày 9 tháng 9 năm 2017. Đã định rõ hơn một tham số trong |accessdate= và |access-date= (trợ giúp)
  19. ^ Garcia, Dennis A. (ngày 8 tháng 9 năm 2017). “Sedena aplica Plan DN-III-E en Chiapas y Oaxaca” [Sedena applies DN-III-E plan in Chiapas and Oaxaca]. El Universal (bằng tiếng Tây Ban Nha). Bản gốc lưu trữ ngày 9 tháng 9 năm 2017. Truy cập ngày 9 tháng 9 năm 2017. Đã định rõ hơn một tham số trong |accessdate= và |access-date= (trợ giúp)
  20. ^ a b c Sherman, Cristopher; Castillo, Eduardo (ngày 8 tháng 9 năm 2017). “'The house moved like chewing gum': Dozens killed in Mexico earthquake as country braces for hurricane”. The National Post. Toronto. Associated Press. Truy cập ngày 8 tháng 9 năm 2017.
  21. ^ Cortes, Jose (ngày 8 tháng 9 năm 2017). “At least 58 die in Mexico's strongest quake in 85 years”. Reuters. Truy cập ngày 8 tháng 9 năm 2017.
  22. ^ Malkin, Elisabeth; Ramzy, Austin (ngày 8 tháng 9 năm 2017). “Mexico Earthquake, at 8.1 Magnitude, Is Felt for Hundreds of Miles”. The New York Times. Truy cập ngày 8 tháng 9 năm 2017.
  23. ^ Linthicum, Kate; Sanchez, Cecilia (ngày 8 tháng 9 năm 2017). “From toppled buildings to at least 32 deaths, Mexico's most powerful quake in years prompts chaos”. The Los Angeles Times. Truy cập ngày 8 tháng 9 năm 2017.
  24. ^ Pacific Tsunami Warning Center (ngày 8 tháng 9 năm 2017). “Tsunami Message Number 17”. Ewa Beach, Hawaii: National Weather Service. Bản gốc lưu trữ ngày 9 tháng 9 năm 2017. Truy cập ngày 8 tháng 9 năm 2017.
  25. ^ “At least six die in huge Mexico quake, small tsunami triggered - Video”. Truy cập ngày 8 tháng 9 năm 2017.
  26. ^ Malkin, Elisabeth; Ramzy, Austin (ngày 8 tháng 9 năm 2017). “Strong Earthquake Hits Off Mexico's Coast”. The New York Times. Truy cập ngày 8 tháng 9 năm 2017.
  27. ^ “Suman 337 réplicas tras sismo; la mayor de 6.1 grados” [Up to 337 aftershocks after earthquake; no greater than 6.1]. El Diario de El Paso (bằng tiếng Tây Ban Nha). ngày 8 tháng 9 năm 2017. Truy cập ngày 8 tháng 9 năm 2017.

Bản mẫu:Động đất năm 2017

Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Động_đất_Chiapas_2017&oldid=69863601”