Đợt lốc xoáy bùng phát từ ngày 9–10 tháng 12 (2023)

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Đợt lốc xoáy bùng phát từ ngày 9–10 tháng 12 (2023)
Xoáy thuận ngoài nhiệt đới (SSHWS)
Hình ảnh vệ tinh của bão mùa đông gây ra đợt lốc xoáy bùng phát xảy ra vào ngày 9–10 tháng 12, 2023
Dạng bãoBão mùa đông
Xoáy thuận ngoài nhiệt đới
Đợt lốc xoáy bùng phát
Hình thành9 tháng 12, 2023
Tan10 tháng 12, 2023
Sức gió mạnh nhất
Lốc xoáy
đã xác nhận
18
Max. rating1EF3 tornado
Thời gian tồn tại
của lốc xoáy2
Từ ngày 9–10 tháng 12, 2023
Số người chết7 người chết, 71 người bị thương
Vùng ảnh hưởngĐông Nam Hoa Kỳ
1Most severe tornado damage; see Enhanced Fujita scale
2Time from first tornado to last tornado

Đợt lốc xoáy bùng phát từ ngày 9–10 tháng 12 (2023) đã ảnh hưởng đến nhiều vùng ở miền Nam Hoa Kỳ, chủ yếu trên khắp các bang Tennessee, KentuckyMississippi.[1] Tennessee phải gánh chịu hậu quả nặng nề của đợt bùng phát với nhiều cơn lốc xoáy gây thiệt hại ập đến, bao gồm cơn lốc xoáy EF1 đã làm hư hại một địa điểm của Lực lượng Vệ binh Quốc gia gần Dresden,[2] một cơn lốc xoáy EF3 dữ dội, kéo dài gây thiệt hại nặng nề ở phần tây bắc của Clarksville,[3] và một cơn lốc xoáy EF2 mạnh, kéo dài khác đã gây ra tình trạng khẩn cấp về lốc xoáy cho thành phố Hendersonville.[4] Cơn lốc xoáy đã giết chết 7 người và làm bị thương 71 người khác, trong đó có 61 người từ cơn lốc xoáy Clarksville.[5][6][7][8] Cơn lốc xoáy bùng phát đã ghi được 15 điểm trên Điểm cường độ bùng phát, xếp hạng nó là một cơn lốc xoáy đáng kể.[9] Hệ thống này cũng gây ra tác động đáng kể của bão mùa đông đến vùng Đông Bắc Hoa Kỳ.

Lịch sử khí tượng[sửa | sửa mã nguồn]

Bản đồ dự báo lốc xoáy do SPC đưa ra chiều 9/12 (20:00 UTC)

Tóm tắt diễn biến của đợt lốc xoáy bùng phát[sửa | sửa mã nguồn]

Một ngôi nhà tạm đã bị lốc xoáy EF2 phá hủy ở Cumberland Furnance, Tennessee.
Một trung tâm mua sắm đã bị lốc xoáy EF3 phá hủy hoàn toàn.
Nhà thờ Nashville, TN đã bị sập do một trận lốc xoáy gây ra.

Vào ngày 5 tháng 12, Trung tâm Dự báo Bão đã đưa ra rủi ro thời tiết khắc nghiệt Ngày thứ 5 trước những dự đoán rằng sự mất ổn định đối lưu mạnh và độ đứt gió sẽ xảy ra trên khắp các khu vực của miền Nam Hoa Kỳ, từ phía đông Texas đến phía tây Mississippi.[10] Đến ngày 7 tháng 12, một số ảnh hưởng nhỏ đã xuất hiện trên một khu vực rộng lớn từ Louisiana đến Kentucky. Tuy nhiên, vẫn còn những điều không chắc chắn về sự bất ổn của khối không khí và sự phát triển của dòng chảy ở mực thấp tạo điều kiện cho giông bão lốc xoáy.[11] Đến ngày hôm sau, rủi ro nhẹ được duy trì cho cùng một khu vực chung và hành lang rủi ro 5% đối với lốc xoáy đã được áp dụng cho tất cả các khu vực phía bắc của khu vực rủi ro chính, kéo dài từ cực đông Texas, nam và đông nam Arkansas, phía bắc Mississippi, tây bắc Alabama, tây và trung Tennessee, và tây nam Kentucky.[12] Trong vùng nhiễu động thời tiết này, SPC mô tả bầu không khí và các điều kiện thuận lợi cho thời tiết khắc nghiệt, vì giá trị năng lượng tiềm năng đối lưu sẵn có (CAPE) đạt 500 J/kg trong khu vực rủi ro chính, độ đứt gió ở mức thấp thuận lợi trước mức cao hơn dự kiến, cho phép giông bão phát triển kéo dài.

Vào ngày 9 tháng 12, vùng nhiễu động thời tiết được duy trì ở mức rủi ro nhẹ cho đến 16:30 UTC. Trong vùng nhiễu động thời tiết cuối cùng này, hành lang 5% chính đã được mở rộng để bao gồm các phần cực tây bắc Georgia, phần lớn phía bắc Alabama và các phần trung tâm của Tennessee, cho đến tận vùng lân cận Knoxville. Điểm sương tăng cao lên tới 60 °F được cho là sẽ xuất hiện trước khi một mặt trận lạnh tiến tới, kết hợp với các yếu tố nói trên, đã tạo ra bầu không khí rất thuận lợi cho thời tiết khắc nghiệt.[13] Tuy nhiên, sự không chắc chắn về mức độ đe dọa lốc xoáy vẫn đủ để tránh việc nâng cấp theo loại. Khu vực cần quan tâm đầu tiên được SPC xác định là từ đông nam Arkansas về phía đông bắc qua các khu vực ngoài khơi Mississippi, Alabama và Tennessee đến tây nam Kentucky.[14] Trong khu vực này, lốc xoáy và mưa đá lớn được cho là mối nguy hiểm chính với các cơn giông lớn gây thiệt hại tăng lên khi phạm vi bao phủ của bão tăng lên. Cảnh báo đầu tiên trong số tám cảnh báo lốc xoáy trong sự kiện này đã được ban hành ngay trước vùng nhiễu động thời tiết này, đề cập đến khả năng xảy ra lốc xoáy ở mức độ trung bình (60%) và xác suất thấp (20%) đối với lốc xoáy mạnh (EF2+).[15]

Tóm tắt diễn biến của bão mùa đông[sửa | sửa mã nguồn]

Bão mùa đông gây ra đợt lốc xoáy bùng phát xảy ra vào ngày 9–10 tháng 12, 2023 đã đi qua vùng Fargo, North Dakota đến vùng biên giới Mỹ – Canada. Do ảnh hưởng của bão, người ta đã cấm đường một đoạn xa lộ I-29 từ Fargo, North Dakota đến vùng biên giới Mỹ – Canada, để đảm bảo an toàn.[16]

Bão mạnh ảnh hưởng đến vùng Đông Bắc nước Mỹ trong ngày 10-11/12. Trận mưa lớn nhất ở khu vực đô thị New York là ở Long Island, nơi có lượng mưa hơn 4 inch (100 mm) rơi ở một số điểm. Gió lớn cũng được báo cáo với sức gió giật lên tới 48 dặm/giờ (77 km/giờ) ở Kew Gardens và 46 mph (74 km/giờ) ở Orient. Tuyết nhẹ phía sau cũng được quan sát thấy ở Quận Sullivan.[17] Sân bay LaGuardiaSân bay Quốc tế John F. Kennedy đã bị đóng cửa do tuyết rơi. Các khu vực ở Connecticut có lượng mưa vượt quá 5 in (130 mm).[18] Vào ngày 10 tháng 12, kỷ lục về lượng mưa hàng ngày đã được thiết lập tại Philadelphia, Atlantic CityWilmington. Cơn bão đã khiến xa lộ I-76 phải ngừng hoạt động trong một đoạn ngắn ở Quận Montgomery sau một cây đổ và 3 vụ va chạm ô tô.[19] Xa hơn về phía nam, tuyết nhẹ tại Sân bay Quốc tế Dulles dày tới 0,4 in (1,0 cm), nhưng lượng tuyết đó rơi nhiều hơn trong suốt mùa đông trước. Tuyết rơi dày 0,1 in (0,25 cm) tại Sân bay Quốc gia Ronald Reagan Washington. Lượng tuyết rơi dày nhất là 13,7 in (35 cm) là ở Roxbury, New York.[20]

Danh sách các trận lốc xoáy[sửa | sửa mã nguồn]

Hậu quả[sửa | sửa mã nguồn]

Nữ ca sĩ kiêm nhạc sĩ Taylor Swift đã quyên góp 1 triệu đô la để ủng hộ cho các nạn nhân trong đợt lốc xoáy bùng phát này.[21]

Xem thêm[sửa | sửa mã nguồn]

Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]

  1. ^ “SPC Severe Weather Event Review for Friday December 01, 2023”. Storm Prediction Center. Truy cập ngày 10 tháng 12 năm 2023.
  2. ^ “Storm causes damage in Weakley Co”. WBBJ-TV (bằng tiếng Anh). 9 tháng 12 năm 2023. Truy cập ngày 10 tháng 12 năm 2023.
  3. ^ “Clarksville sees severe tornado damage Saturday afternoon”. News Channel 5 Nashville (WTVF) (bằng tiếng Anh). 9 tháng 12 năm 2023. Truy cập ngày 9 tháng 12 năm 2023.
  4. ^ “Hendersonville Tornado Damage: Tennessee Twister Moving Fast, Gallatin And Goodlettsville Alerted | Video”. TimesNow (bằng tiếng Anh). 10 tháng 12 năm 2023. Truy cập ngày 9 tháng 12 năm 2023.
  5. ^ Rose, Andy; Dewberry, Sarah; Raffa, Elisa (10 tháng 12 năm 2023). “At least 6 people confirmed dead, dozens injured as tornadoes strike Tennessee”. CNN (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 10 tháng 12 năm 2023.
  6. ^ Latham, Angele (9 tháng 12 năm 2023). “Damage from tornadoes, severe weather reported in Middle Tennessee”. The Tennessean (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 10 tháng 12 năm 2023.
  7. ^ Edmonds, Colbi; McGee, Jamie (10 tháng 12 năm 2023). “Six Dead and More Than 60 Injured After Severe Weather in Tennessee”. The New York Times (bằng tiếng Anh). ISSN 0362-4331. Truy cập ngày 11 tháng 12 năm 2023.
  8. ^ Smith, Chris (19 tháng 12 năm 2023). “Death toll from Clarksville tornado rises to 4 with passing of 78-year-old woman”. Clarksville Now (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 20 tháng 12 năm 2023.
  9. ^ Grazulis, Thomas P. (12 tháng 12 năm 2023). “SIGTOR 1974-2022 ... 12/10/2023 outbreak looks significant. OIS rating at 15. That's about the 400th or so worst outbreak since 1974. Nashville NWS did a good job rating that mess. Terrible loss in cheap trailers” (Post on 𝕏). 𝕏. @sigtor2019. Lưu trữ bản gốc ngày 12 tháng 12 năm 2023. Truy cập ngày 12 tháng 12 năm 2023.
  10. ^ “Day 4-8 Severe Weather Outlook Issued on Dec 5, 2023”. Storm Prediction Center. Truy cập ngày 10 tháng 12 năm 2023.
  11. ^ “Dec 7, 2023 0830 UTC Day 3 Severe Thunderstorm Outlook”. Storm Prediction Center. Truy cập ngày 10 tháng 12 năm 2023.
  12. ^ “Dec 8, 2023 1730 UTC Day 2 Convective Outlook”. Storm Prediction Center. Truy cập ngày 10 tháng 12 năm 2023.
  13. ^ “Dec 9, 2023 1630 UTC Day 1 Convective Outlook”. Storm Prediction Center. Truy cập ngày 10 tháng 12 năm 2023.
  14. ^ “Mesoscale Discussion 2304”. Storm Prediction Center. Truy cập ngày 21 tháng 12 năm 2023.
  15. ^ “Tornado Watch 714”. Storm Prediction Center. Truy cập ngày 10 tháng 12 năm 2023.
  16. ^ NDDOT closes I-29 from Fargo to Canadian border, ValleyNewsLive, December 9, 2023
  17. ^ Storm clears out on Monday leaving cold but dry week ahead, NBC New York, December 11, 2023
  18. ^ Storm system that sparked deadly Tennessee tornadoes moves into Northeast, The Hill, December 11, 2023
  19. ^ I-76 in Montgomery County reopened after downed tree, 3-car crash, 6abc, December 10, 2023
  20. ^ “Violent, waterlogged storm in eastern U.S. finally pulls away”. Washington Post. Truy cập 4 tháng 1 năm 2024.
  21. ^ Martinez, Gina (12 tháng 12 năm 2023). “Taylor Swift donates $1 million to Tennessee for tornado relief”. CBS News. Truy cập ngày 14 tháng 12 năm 2023.