Thành viên:VMQ123/Nháp/2

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
"Scheiße"
Bài hát của Lady Gaga từ album Born This Way
Phát hành23 tháng 5 năm 2011 (2011-05-23)
Thu âm2010
Phòng thu trên xe buýt lưu diễn
(Châu Âu)
Thể loạiDance-pop
Thời lượng3:45
Hãng đĩa
Sáng tác
Sản xuất
  • Lady Gaga
  • RedOne
Danh sách ca khúc trong Born This Way

"Scheiße" (tiếng Anh: Shit)[a] là một bài hát của nữ ca sĩ người Mỹ Lady Gaga, nằm trong album phòng thu thứ hai của cô mang tên Born This Way. Bài hát do Gaga và nam nhà sản xuất thu âm RedOne sáng tác và sản xuất và được thu âm tại một phòng thu nằm trên một chiếc xe buýt lưu diễn của cô trong thời kì nữ ca sĩ đi lưu diễn trong chuyến lưu diễn The Monster Ball Tour. Bài hát lần đầu được giới thiệu cho công chúng dưới dạng một bản remix trong một buổi trình diễn thời trang của nhà thiết kế Thierry Mugler tổ chức vào ngày 19 tháng 1 năm 2011. Ngoài là một bài hát dance-pop với những tiếng đàn synthesizer mạnh và thuỳnh thuỵch, "Scheiße" còn sở hữu một phần nhạc nền techno có nhịp độ nhanh hòa hợp với những âm hưởng từ các dòng nhạc electroclashEurodisco. Ở đoạn lời đầu tiên và đoạn điệp khúc của bài hát, Gaga nói một đoạn độc thoại bằng một thứ tiếng nghe rất giống nhưng không phải tiếng Đức[b] vì tiêu đề của bài hát được viết bằng tiếng Đức. Bài hát xoay quanh chủ đề nữ quyền.

Kể từ khi phát hành, bài hát đã nhận được nhiều phản hồi nhìn chung là tích cực từ phía các nhà phê bình. Nhiều nhà phê bình thì khen ngợi phần nhạc nền nhạc dance mạnh mẽ và phần điệp khúc bắt tai, trong khi phần còn lại lại tỏ vẻ không hài lòng đối với đoạn độc thoại bằng "tiếng Đức giả tạo" và giọng của Gaga trong bài hát. Bài hát lọt vào Bảng xếp hạng Gaon (Hàn Quốc) và bảng xếp hạng nhạc dance của tạp chí Billboard (Hoa Kỳ) và cũng đã được xếp hạng trên các bảng xếp hạng âm nhạc khác của các quốc gia gồm Canada, Đức và Hoa Kỳ.

Bài hát từng được nữ ca sĩ biểu diễn trong chuyến lưu diễn Born This Way Ball (2012–2013) và tại Lễ hội Nghệ thuật và Âm nhạc Thung lũng Coachella năm 2017.

Bối cảnh và phát hành[sửa | sửa mã nguồn]

Tôi viết lời cho ca khúc này ngay sau khi tôi rời Berlin. Tối đó tôi đến quán bar Laboratory[c] và tôi đã cảm thấy rất vui cùng với bạn bè rồi ngay ngày hôm sau đó tôi sáng tác "Scheiße" luôn. Lúc bấy giờ trong đầu tôi nghĩ: "Shit[d], bài này thấy hay đây." nhưng nó còn có một ý nghĩa khác nữa, vì bài hát này nói về chuyện trở thành một người phụ nữ mạnh mẽ giữa dòng đời nghiệt ngã. Mọi điều xấu đó sẽ rèn cho bạn tính dũng cảm. Cái từ ["scheiße"] đó không phải là từ duy nhất mà tôi biết lúc bấy giờ, mà do tôi thích từ đó thôi. Nghe sướng tai làm sao ấy.

—Gaga kể lại về quá trình sáng tác "Scheiße"

"Scheiße" là một nhạc phẩm hợp tác giữa Gaga và RedOne. Ban đầu, nó được thu âm tại một phòng thu trên một chiếc xe buýt lưu diễn ở châu Âu vào năm 2010, trong thời gian nữ ca sĩ đang thực hiện chuyến lưu diễn The Monster Ball Tour rồi được Trevor Muzzy remix tại phòng thu Larrabee Sound Studios tọa lạc ở North Hollywood, California. Đây là một trong bốn bài hát đầu tiên trong album mà Gaga đồng sản xuất với RedOne (ba bài hát còn lại bao gồm "Judas", "Hair" và "Highway Unicorn (Road to Love)" Gaga từng nói rằng nguồn cảm hứng chính để cô sáng tác bài hát này là một đêm tiệc tùng tại hộp đêm Lab.oratory ở thủ đô Berlin, Đức và ngày hôm sau cô đã hoàn thành việc viết lời cho nó.

Trong một cuộc phỏng vấn với đài BBC, nữ ca sĩ xác nhận rằng đĩa đơn đầu tiên trích từ album phòng thu thứ hai của cô sẽ ra mắt vào tháng 2 năm 2011 và album sẽ được phát hành "sớm thôi".[1] Vào ngày 1 tháng 3 năm 2011, MTV thông báo với khán giả rằng sẽ có một số nghệ sĩ ra mắt bài hát nằm trong album của họ trong buổi trình diễn thời trang của nhà thiết kế thời trang người Pháp Thierry Mugler, trong đó Gaga sẽ là người xuất hiện tại sự kiện này lần đầu tiên trong đời cô và là người chỉ đạo cho nó. Trong buổi diễn thời trang kể trên được tổ chức vào ngày hôm sau, Gaga chính thức ra mắt công chúng ca khúc "Government Hooker", cùng với nó là một đoạn nhỏ trích từ "Scheiße" (khi ấy chưa được chính thức phát hành) và một bản remix của ca khúc "Born This Way" cũng đã được nữ ca sĩ trình bày.[2][3] Bản remix của "Scheiße" gồm một đoạn lời tiếng Đức đi kèm với phần nhạc nền nhạc dance thuỳnh thuỵch. Bản nhạc kết thúc bằng câu hát: "I'll take you out tonight / say whatever you like."[e] Đạo diễn nghệ thuật của Mugler, tên là Nicola Formichetti, cũng là bạn của Lady Gaga, đã ca ngợi màn trình diễn của nữ ca sĩ hôm đó và đăng tải một đoạn lời trích từ "Scheiße" lên Twitter sau buổi trình diễn. Thậm chí, anh đã làm một bộ phim ngắn của riêng mình có sử dụng bản remix của nó. Gaga từng xác nhận trên website Littlemonsters.com của cô rằng cô muốn phát hành "Scheiße" dưới vai trò là một đĩa đơn nhưng hãng thu âm của cô lại không cho phép điều đó. Gaga sau đó ra mắt "Scheiße" với vai trò là một bài hát trong album phòng thu thứ hai của cô mang tên Born This Way vào ngày 23 tháng 5 năm 2011.[4]

Sáng tác[sửa | sửa mã nguồn]

"Scheiße" là một bài hát thuộc thể loại dance-pop với những âm hưởng từ các dòng nhạc khác gồm techno, electroclashEurodance. Andrew Unterberger từ website PopDust đã nhận xét rằng âm nhạc của nữ ca sĩ Madonna đã truyền cảm hứng cho bài hát này, đặc biệt là những âm hưởng từ bài "Justify My Love", với những đoạn lời trong đó nữ ca sĩ nói chứ không hát. "Scheiße" từng được miêu tả là "một bản mashup kỳ lạ của dòng nhạc dễ hiểu và thường được phát trong những khu thương mại của Mỹ với những tiếng đập mạnh của thể loại nhạc electronica thường hay được phát trong các hộp đêm ở Đức." Bài hát chứa đựng những tiếng đàn guitar bass "nhơ nhuốc" và nhiều tiếng đàn synthesizer "sôi động" đến nỗi nó đã tạo ra "những trận đột kích các giác quan của người nghe."

Lời bài hát xoay quanh chủ yếu về chủ đề nữ quyền. Gaga từng khẳng định: "Tôi không phải là một người theo chủ nghĩa nữ quyền. Tôi yêu đàn ông. Tôi hoan nghênh giới đàn ông." và đã tự gọi bản thân là "một người theo chủ nghĩa nữ quyền đỏng đảnh sải bước tự tin trên đôi giày cao gót đỏ với một mái tóc dài vàng kim". Sau lời khẳng định của Gaga, một phóng viên từ tờ The Village Voice đã tỏ vẻ thắc mắc về tính chân thật của vấn đề nữ quyền được nêu bật trong ca khúc. "Có ai hiểu thực sự không hiểu được cô ấy đang nói về vấn đề gì không?", vị phóng viên đặt câu hỏi trong một bài viết. Từ "scheiße", là từ được sử dụng làm tiêu đề của ca khúc và xuất hiện nhiều trong ca khúc, có thể được dịch sang tiếng Anh là "shit". Dù vậy, trong đoạn đầu của ca khúc, Gaga trình bày một đoạn độc thoại không có nghĩa nhưng nghe lại rất giống tiếng Đức, dù Gaga đã sử dụng giọng Pháp để trình bày.

Bài hát bắt đầu với câu "I don't speak German, but I can if you like" rồi chuyển sang đoạn lời không có nghĩa nhưng lại nghe giống tiếng Đức.[b] Gaga tiếp đó biểu diễn đoạn hook của ca khúc: "I'll take you out tonight, say whatever you like, scheiße be mine".[f] Tiếp sau đoạn lời kể trên là đoạn lời trước điệp khúc (pre-chorus) được đểm bởi những tiếng đàn synthesizer đảo phách mang đậm âm hưởng từ dòng nhạc techno. Phần điệp khúc của ca khúc, trong đó có sử dụng từ "Scheiße", được đệm bởi những tiếng đàn synthesizer "thi nhau rít lên". Những tiếng đàn ấy ngắt quãng mỗi khi Gaga hát đoạn "oh oh oh oh oh" với chất giọng đầy chất nhạc điện tử. Các đoạn lời tiếp theo nói về chuyện Gaga muốn trở thành một người phụ nữ mạnh mẽ và bao gồm những từ ngữ thuộc cả tiếng Anh lẫn tiếng Đức. Theo như bản nhạc do công ty Hal Leonard Corporation phát hành, "Scheiße" được sáng tác ở nhịp 4
4
với một nhịp độ tương đương 131 nhịp trên phút. Bài hát được viết ở giọng Đô thứ, trong đó giọng của Gaga kéo dài theo quãng từ nốt F3 đến nốt C5 (tức từ nốt Fa đến nốt Đô thăng). Dãy hợp âm Cm–Cm/Cm–Eb/Gm (tức Đô thứ–Đô thứ/Đô thứ–Mi giáng/Sol thứ) cũng được sử dụng làm chùm hợp âm cho bài hát này.

Tiếp nhận[sửa | sửa mã nguồn]

"Scheiße" đã nhận được nhiều phản hồi tích cực từ các nhà phê bình. Một số người đã gọi nó là điểm nhấn của album, trong đó có Alex Young, một nhà phê bình đến từ website consequencesofsound.net. Nhà phê bình Ian Wade từ đài BBC đã gọi bài hát là một ca khúc có "một giai điệu ma mị" và cho rắng nó đang "cầu xin một video âm nhạc mang chủ đề ngục giam đầy rẫy tình dục". Dan Martin từ tạp chí NME thì lại cho rằng "Scheiße" có nhiều nét tương đồng với một bài hát của nữ ca sĩ Madonna. Người này nhận xét rằng ca khúc làm cho người nghe liên tưởng cái cảnh "nữ DJ Miss Kittin đang remix lại ca khúc 'Erotica' của Madonna"; chính điều này đã làm cho "Scheiße" trở thành một "ca khúc nhạc pop có sức mạnh" và là một "thành công rực rỡ". Xét về nội dung của ca khúc, nhà phê bình Neil McCormick từ nhật báo The Daily Telegraph của Anh đã nhận xét rằng trong "Scheiße", Gaga đã "truyền tải những thông điệp về nữ quyền thông qua những tiếng đàn guitar bass sôi động và những đoạn nhịp mạnh mẽ." Trong bài đánh giá của mình về album Born This Way cho tạp chí Slant Magazine, Sal Cinquemani đã so sánh "Scheiße" như một "bản tuyên ngôn về chủ đề nữ quyền thuộc thể loại techno do Madonna sáng tác trong thời kì bà đang sử dụng steroid và được [Marlene] Dietrich truyền cảm hứng."[g]

Theo ý kiến cá nhân, Kerri Manson từ tạp chí Billboard cho bài hát nghe có vẻ "lỗi thời" nhưng trái lại người này rất bày tỏ thái độ khen ngợi phần điệp khúc của nó. Tim Jonze từ tờ The Guardian đã miêu tả phần điệp khúc của ca khúc là "bắt tai" và nói rằng đó là một trong những đặc điểm nổi bật của ca khúc. Người này cũng để ý đến những âm hưởng nhạc techno của bài hát và sử dụng tính từ "điêu tàn" để miêu tả chúng.

Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]

Ghi chú[sửa | sửa mã nguồn]

  1. ^ Từ "shit" trong tiếng Anh vừa có thể là một từ tục có thể được dùng như một thán từ chỉ sự tức giận, vừa mang nghĩa chỉ "phân" lại vừa có thể mang nghĩa chỉ một thứ gì đó mà người nói/viết và người nghe/đọc đều hiểu. Ở đây "shit" có thể được hiểu là những điều luật, sự cấm đoán, sự không cho phép,... đã làm khó Lady Gaga.
  2. ^ a b Nguyên văn cụm từ này trong tiếng Anh là "faux-German", là một tính từ dùng để chỉ những văn bản, câu nói,... nghe thì giống tiếng Đức nhưng thực chất không phải.
  3. ^ Gaga muốn nói đến Lab.oratory, một hộp đêm dành cho người đồng tính tại Berlin, Đức. Phần lời trích dẫn này của Gaga được chép nguyên văn từ trang web tham khảo.
  4. ^ Từ "shit" ở đây là thán từ, có thể hiểu là "ôi trời".
  5. ^ Dịch nghĩa: "Tôi sẽ dắt anh ra ngoài hẹn hò vào tối nay / Mặc kệ anh có nói gì đi nữa."
  6. ^ Dịch nghĩa: "Tôi sẽ dắt anh ra ngoài chơi tối nay, anh muốn nói gì cũng được, bởi vì hôm nay tôi là người có quyền nhé".
  7. ^ Ở đây, có ba ý nhỏ cần phải hiểu:
    1. Như đã nói ở trên, một số nhà phê bình âm nhạc đã phát hiện ra những nét tương đồng giữa "Scheiße" và vài nhạc phẩm của nữ ca sĩ Madonna.
    2. Marlene Dietrich là một nữ minh tinh người Mỹ. Bà khởi nghiệp bằng nghề biểu diễn ca nhạc trong các hộp đêm – giống như những gì Lady Gaga đã làm.
    3. Steroid là một loại thuốc giảm đau.
    Nói chung, có thể rút ra được rằng nhà phê bình đang muốn so sánh giữa ca khúc này của Gaga với các nhạc phẩm của Madonna.

Chú thích[sửa | sửa mã nguồn]

  1. ^ Cochrane, Greg (20 tháng 12 năm 2010). “Lady Gaga reveals plans for Born This Way album”. BBC. Bản gốc lưu trữ ngày 19 tháng 1 năm 2019. Truy cập ngày 16 tháng 1 năm 2019. Đã bỏ qua tham số không rõ |dead-url= (gợi ý |url-status=) (trợ giúp)
  2. ^ Dinh, James (1 tháng 3 năm 2011). “Lady Gaga To Preview New Track Duỉng Paris Fashion Show”. MTV. Bản gốc lưu trữ ngày 22 tháng 7 năm 2018. Truy cập ngày 16 tháng 1 năm 2019. Đã bỏ qua tham số không rõ |dead-url= (gợi ý |url-status=) (trợ giúp)
  3. ^ Vena, Jocelyn (2 tháng 3 năm 2011). “Lady Gaga Makes Runway Debut At Mugler Fashion Show”. MTV News. Bản gốc lưu trữ ngày 3 tháng 6 năm 2012. Truy cập ngày 19 tháng 6 năm 2012. Đã bỏ qua tham số không rõ |deadurl= (gợi ý |url-status=) (trợ giúp)
  4. ^ Vena, Jocelyn (2 tháng 5 năm 2011). “Lady Gaga Releases Born This Way Track Listing”. MTV News. MTV Networks. Bản gốc lưu trữ ngày 3 tháng 9 năm 2011. Truy cập ngày 27 tháng 1 năm 2019. Đã bỏ qua tham số không rõ |deadurl= (gợi ý |url-status=) (trợ giúp)