Vân sam Phan Xi Păng

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Abies delavayi
Tình trạng bảo tồn
Phân loại khoa học
Giới (regnum)Plantae
(không phân hạng)Gymnospermae
Bộ (ordo)Pinales
Họ (familia)Pinaceae
Chi (genus)Abies
Loài (species)A. delavayi
Danh pháp hai phần
Abies delavayi
Franch., 1899

Vân sam hay sam lạnh[2] (Abies delavayi) là một loài thực vật hạt trần trong họ Thông. Loài này được Franch. miêu tả khoa học đầu tiên năm 1899.[3] Đây là loài bản địa của Vân Nam, Trung Quốc và các khu vực gần biên giới ở đông nam Tây Tạng, xa hơn đền đông bắc Ấn Độ, bắc Myanmar, và tây bắc Việt Nam. Loài này mọc trên núi cao với độ cao 3.000-4.000 m (có thể xuống đến 2.400 m và đến 4.300 m), thường phân bố thành một đới cây theo chiều cao.[4]

Tên khoa học của loài này được đặt theo tên người phát hiện ra nó là Pierre Jean Marie Delavay, ông đã thu thập mẫu ở độ cao 3.500-4.000 m ở vùng núi Cangshan gần Dali.[5]

Ở Việt Nam, loài này phân bố thành một dải theo bậc hở ở Phan Xi Păng, có sự khác biệt về chồi màu nâu đỏ nhạt và các tế bào nón có lá bắc ngắn hơn, và được xem là một phân loài Abies delavayi subsp. fansipanensis (Q.P.Xiang) Rushforth (đồng nghĩa Abies fansipanensis Q.P.Xiang)[6] và có tên gọi là vân sam Phan Xi Păng hay vân sam Hoàng Liên Sơn.

Chú thích[sửa | sửa mã nguồn]

  1. ^ Xiang, Q., Rushforth, K. & Carter, G. (2011). Abies delavayi. Sách Đỏ IUCN các loài bị đe dọa. Phiên bản 2011.1. Liên minh Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế. Truy cập ngày 14 tháng 11 năm 2011.Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả (liên kết)
  2. ^ Sách tra cứu tên cây cỏ Việt Nam, Võ Văn Chi, Nhà xuất bản Giáo dục, 2007, trang 66.
  3. ^ The Plant List (2010). Abies delavayi. Truy cập ngày 9 tháng 8 năm 2013.
  4. ^ A, Farjon (1990). “Pinaceae. Drawings and Descriptions of the Genera”. Koeltz Scientific Books. ISBN 3-87429-298-3.
  5. ^ Franchet, A. (1899). Plantarum Sinensium. J. de Botanique 13: 253-260.
  6. ^ Rushforth, K. (1999). Taxonomic notes on some Sino-Himalayan conifers. Int. Dendrol. Soc. Yearb. 1998: 60-63.

Liên kết ngoài[sửa | sửa mã nguồn]