Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Đảo chính 16 tháng 5”
n Xóa tham số thừa, ký tự thừa trong tham số |
Không có tóm lược sửa đổi Thẻ: Đã bị lùi lại Xóa bản mẫu Chất lượng dịch Soạn thảo trực quan |
||
| Dòng 1: | Dòng 1: | ||
'''Đảo chính quân sự 16 tháng 5''' ({{korean|hangul=5.16 군사정변|hanja=五一六軍事政變|rr=O-illyuk gunsa-jeongbyeon}}) là một [[cuộc đảo chính quân sự]] tại [[Hàn Quốc]] năm 1961, được tổ chức và thực hiện bởi [[Park Chung-hee]] và các đồng minh của ông, người đã thành lập Ủy ban Cách mạng Quân sự, được chỉ định bởi [[Chung Tham mưu trưởng (Hàn Quốc)|Tham mưu trưởng quân đội]] [[Chang Do-yong]] sau ngày đảo chính. Cuộc đảo chính đã khiến chính phủ được bầu cử dân chủ của [[Yun Bo-seon]] bất lực và chấm dứt nền [[Cộng hòa thứ hai của Hàn Quốc|Cộng hòa thứ hai]] đồng thời dẫn đến việc thành lập [[Hội đồng tối cao về tái thiết quốc gia]]. |
|||
Cuộc đảo chính là công cụ mang lại |
Cuộc đảo chính là công cụ mang lại quyền lực cho Park Chung-hee và đặt nền móng cho quá trình [[kỳ tích sông Hán|công nghiệp hóa nhanh chóng của Hàn Quốc]] dưới sự lãnh đạo của Park, nhưng di sản của nó gây tranh cãi vì sự đàn áp dân chủ và tự do dân sự cũng như các cuộc thanh trừng sau đó. Được gọi là "Cuộc cách mạng quân sự ngày 16 tháng 5" của Park và các đồng minh, "một khởi đầu tinh thần quốc gia mới",<ref>{{harvnb|Jager|2003|p=79}}</ref> việc đánh giá bản chất của cuộc đảo chính là một "cuộc cách mạng" đang gây tranh cãi. |
||
== Bối cảnh và nguyên nhân == |
== Bối cảnh và nguyên nhân == |
||
Bối cảnh của cuộc đảo chính có thể được phân tích |
Bối cảnh của cuộc đảo chính có thể được phân tích trong phạm vi hẹp cũng như trong phạm vi rộng lớn hơn. Trong khi nền Cộng hòa thứ hai mang đến cho Hàn Quốc một bầu không khí kinh tế và chính trị chứa đựng nhiều vấn đề khuyến khích sự can thiệp của quân đội. Nguồn gốc trực tiếp của cuộc đảo chính có thể bắt đầu cuối thời [[Syngman Rhee|Rhee]], và các nhà sử học gần đây như Yong- Sup Han lập luận rằng đảo chính thường xuyên tái diễn như một phản ứng trực tiếp không thể tránh khỏi của những người bất mãn với một chế độ thiếu năng lực là quá đơn giản.<ref>{{harvnb|Kim|Vogel|2011|p=35}}</ref> |
||
=== Hàn Quốc dưới thời Syngman Rhee === |
=== Hàn Quốc dưới thời Syngman Rhee === |
||
Từ năm 1948, Hàn Quốc có Tổng thống là [[Syngman Rhee]], một người [[chống cộng sản|chống cộng]], người đã sử dụng [[chiến tranh Triều Tiên]] để củng cố độc quyền |
Từ năm 1948, Hàn Quốc có Tổng thống là [[Syngman Rhee]], một người [[chống cộng sản|chống cộng]], người đã sử dụng [[chiến tranh Triều Tiên]] để củng cố độc quyền chính trị tại hàn Quốc. Rhee đại diện cho lợi ích của một giai cấp thống trị [[bảo thủ]] được gọi là "quý tộc giải phóng" có ảnh hưởng dưới sự [[Chính phủ quân đội Hoa Kỳ tại Hàn Quốc|chiếm đóng của Mỹ]]. Những "quý tộc giải phóng" này đã hình thành nên phần lớn giai cấp chính trị, bao gồm cả những người ủng hộ Rhee và các đối thủ của ông trong [[Đảng Dân chủ (Hàn Quốc, 1955)|Đảng Dân chủ]], nâng cao tầm nhìn tương tự như của ông.<ref>{{harvnb|Kim|2004|p=42}}</ref> Rhee đã loại bỏ bất kỳ lực lượng đối lập thực sự nào, ví dụ như việc xử tử [[Cho Bong-am]], người đã vận động chống lại ông trong [[bầu cử tổng thống Hàn Quốc, 1956|bầu cử tổng thống năm 1956]] trên tinh thần hòa bình [[thống nhất Hàn Quốc|thống nhất]] và đã thu hút khoảng 30% phiếu bầu, một mức hỗ trợ cao không thể chấp nhận được đối với một ứng cử viên phe đối lập.<ref>{{harvnb|Koo|1993|p=42}}</ref> |
||
==Tham khảo== |
==Tham khảo== |
||
{{tham khảo}} |
{{tham khảo}} |
||
Phiên bản lúc 03:48, ngày 13 tháng 1 năm 2022
Đảo chính quân sự 16 tháng 5 (Tiếng Hàn: 5.16 군사정변; Hanja: 五一六軍事政變; Romaja: O-illyuk gunsa-jeongbyeon) là một cuộc đảo chính quân sự tại Hàn Quốc năm 1961, được tổ chức và thực hiện bởi Park Chung-hee và các đồng minh của ông, người đã thành lập Ủy ban Cách mạng Quân sự, được chỉ định bởi Tham mưu trưởng quân đội Chang Do-yong sau ngày đảo chính. Cuộc đảo chính đã khiến chính phủ được bầu cử dân chủ của Yun Bo-seon bất lực và chấm dứt nền Cộng hòa thứ hai đồng thời dẫn đến việc thành lập Hội đồng tối cao về tái thiết quốc gia.
Cuộc đảo chính là công cụ mang lại quyền lực cho Park Chung-hee và đặt nền móng cho quá trình công nghiệp hóa nhanh chóng của Hàn Quốc dưới sự lãnh đạo của Park, nhưng di sản của nó gây tranh cãi vì sự đàn áp dân chủ và tự do dân sự cũng như các cuộc thanh trừng sau đó. Được gọi là "Cuộc cách mạng quân sự ngày 16 tháng 5" của Park và các đồng minh, "một khởi đầu tinh thần quốc gia mới",[1] việc đánh giá bản chất của cuộc đảo chính là một "cuộc cách mạng" đang gây tranh cãi.
Bối cảnh và nguyên nhân
Bối cảnh của cuộc đảo chính có thể được phân tích trong phạm vi hẹp cũng như trong phạm vi rộng lớn hơn. Trong khi nền Cộng hòa thứ hai mang đến cho Hàn Quốc một bầu không khí kinh tế và chính trị chứa đựng nhiều vấn đề khuyến khích sự can thiệp của quân đội. Nguồn gốc trực tiếp của cuộc đảo chính có thể bắt đầu cuối thời Rhee, và các nhà sử học gần đây như Yong- Sup Han lập luận rằng đảo chính thường xuyên tái diễn như một phản ứng trực tiếp không thể tránh khỏi của những người bất mãn với một chế độ thiếu năng lực là quá đơn giản.[2]
Hàn Quốc dưới thời Syngman Rhee
Từ năm 1948, Hàn Quốc có Tổng thống là Syngman Rhee, một người chống cộng, người đã sử dụng chiến tranh Triều Tiên để củng cố độc quyền chính trị tại hàn Quốc. Rhee đại diện cho lợi ích của một giai cấp thống trị bảo thủ được gọi là "quý tộc giải phóng" có ảnh hưởng dưới sự chiếm đóng của Mỹ. Những "quý tộc giải phóng" này đã hình thành nên phần lớn giai cấp chính trị, bao gồm cả những người ủng hộ Rhee và các đối thủ của ông trong Đảng Dân chủ, nâng cao tầm nhìn tương tự như của ông.[3] Rhee đã loại bỏ bất kỳ lực lượng đối lập thực sự nào, ví dụ như việc xử tử Cho Bong-am, người đã vận động chống lại ông trong bầu cử tổng thống năm 1956 trên tinh thần hòa bình thống nhất và đã thu hút khoảng 30% phiếu bầu, một mức hỗ trợ cao không thể chấp nhận được đối với một ứng cử viên phe đối lập.[4]
Tham khảo
- ^ Jager 2003, tr. 79
- ^ Kim & Vogel 2011, tr. 35
- ^ Kim 2004, tr. 42
- ^ Koo 1993, tr. 42
Nguồn
- Freedom House (1994). Freedom in the World: The Annual Survey of Political Rights and Civil Liberties 1993–1994. University Press of America.
- Jager, S. M. (2003). Narratives of Nation Building in Korea: A Genealogy of Patriotism. M. E. Sharpe.
- Kim, Byung-Kook; Vogel, Ezra F. biên tập (2011). The Park Chung Hee Era: The Transformation of South Korea. Harvard University Press.
- Kim, Choong Nam (2007). The Korean Presidents: Leadership for Nation Building. EastBridge.
- Kim Dae-jung (1997). Rhee, Tong-chin (biên tập). Kim Dae-jung's "Three-Stage" Approach to Korean Reunification: Focusing on the South-North Confederal Stage. University of Southern California.
- Kim, Hyung-A (2004). Korea's Development Under Park Chung Hee: Rapid Industrialization, 1961–79. RoutledgeCurzon.
- Kim, Hyung-A (2003). “The Eve of Park's Military Rule: The Intellectual Debate on National Reconstruction, 1960–61”. East Asian History. Australian National University (25/26): 113–140.
- Kim, Se-jin; Cho, Chang-Hyun (1972). Government and Politics of Korea. Research Institute on Korean Affairs.
- Kohli, Atul (2004). State-Directed Development: Political Power and Industrialization in the Global Periphery. Cambridge, UK: Cambridge University Press.
- Koo, Hagen biên tập (1993). State and Society in Contemporary Korea. Cornell University Press.
- Lee, Chae-Jin (2006). A Troubled Peace: U.S. Policy and the Two Koreas. Johns Hopkins University Press.
- Nohlen, D.; Grotz, F. (2001). Elections in Asia and the Pacific: A Data Handbook, Vol. II. Oxford University Press.
- Seth, M. J. (2002). Education Fever: Society, Politics, and the Pursuit of Schooling in South Korea. University of Hawaii Press.