Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Bão Aere (2016)”

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Duyệt lịch sử tương tác
← Thay đổi trước
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Trực quanMã wiki
Không có tóm lược sửa đổi
Đã cứu 1 nguồn và đánh dấu 0 nguồn là hỏng.) #IABot (v2.0.9.5
 
(Không hiển thị 7 phiên bản của 5 người dùng ở giữa)
Dòng 1: Dòng 1:
⚫
{{Infobox hurricane|10-min winds=60|1-min winds=55|Name=Bão nhiệt đới dữ dội Aere|Year=2016|Basin=WPac|Image location=Aere 2016-10-07 0250Z.jpg|Image name=Bão Aere lúc mạnh nhất|Formed=04 tháng 8 năm 2016|Dissipated=14 tháng 8 năm 2016|Remnant low=10 tháng 10, đến khi hồi sinh trở lại 13 tháng 10|Pressure=975|Fatalities=35 người|Damages=112.1|Areas=[[Philippines]], [[Đài Loan]], [[Hoa Nam]], [[Việt Nam]], [[Lào]], [[Thái Lan]], [[Campuchia]]|Hurricane season=[[Mùa bão Tây Bắc Thái Bình Dương 2016]]|Type=Bão nhiệt đới}}
{{dnb}}
⚫
{{Wiki hóa}}{{Infobox hurricane|10-min winds=60|1-min winds=55|Name=Bão nhiệt đới dữ dội Aere|Year=2016|Basin=WPac|Image location=Aere 2016-10-07 0250Z.jpg|Image name=Bão Aere lúc mạnh nhất|Formed=04 tháng 8 năm 2016|Dissipated=14 tháng 8 năm 2016|Remnant low=10 tháng 10, đến khi hồi sinh trở lại 13 tháng 10|Pressure=975|Fatalities=35 người|Damages=112.1|Areas=[[Philippines]], [[Đài Loan]], [[Hoa Nam]], [[Việt Nam]], [[Lào]], [[Thái Lan]], [[Campuchia]]|Hurricane season=[[Mùa bão Tây Bắc Thái Bình Dương 2016]]|Type=Bão nhiệt đới}}


'''Bão Aere''', được biết đến ở Philippines với tên gọi là '''bão Julian''' hay '''bão số 6 năm 2016''' ở Việt Nam. Là 1 cơn bão nhiệt đới yếu đã suy yếu trên Bắc Biển Đông, sau đó trôi dạt về quần đảo Hoàng Sa, mạnh trở lại thành áp thấp nhiệt đới rồi thành bão, đổ bộ vào Huế. Từ trước đến nay, hiếm có cơn bão nào đi lạ như cơn bão này.
'''Bão Aere''', còn được biết đến ở [[Philippines]] với tên gọi là '''bão Julian''' hay '''bão số 6 năm 2016''' ở [[Việt Nam]], là 1 cơn [[bão nhiệt đới]] trên [[Biển Đông]], và là cơn bão thứ 6 hoạt động trên Biển Đông trong năm 2016.<ref>{{Chú thích web|url=https://binhphuoc.gov.vn/vi/news/Hoat-dong-huyen-thi/Bao-Aere-tro-thanh-con-bao-thu-6-hoat-dong-tren-bien-Dong-trong-nam-nay-7675.html|tựa đề=Bão Aere trở thành cơn bão thứ 6 hoạt động trên biển Đông trong năm nay|họ=|tên=|ngày=2016-10-06|website=binhphuoc.gov.vn|ngôn ngữ=vi|url-status=live|ngày truy cập=2023-04-02}}</ref> Từ trước đến nay, hiếm có cơn bão nào có quỹ đạo lạ như cơn bão này.


== Lịch sử khí tượng ==
== Lịch sử khí tượng ==
{{Storm path|Aere 2016 track.png}}
{{Storm path|Aere 2016 track.png}}
Vào đầu tháng 10 năm 2016, một vùng [[đối lưu khí quyển]] rộng lớn tồn tại ở phía đông-đông nam của [[Andersen Air Force Base|Căn cứ Không quân Andersen]] trên đảo [[Guam]].<ref name="STWA 02/10">{{cite web|url=https://metoc.ndbc.noaa.gov/web/guest/jtwc|title=Significant Tropical Weather Advisory for the Western and South Pacific Oceans October 2, 2016 06z|date=October 2, 2016|archiveurl=https://www.webcitation.org/6kxWptqss?url=http://gwydir.demon.co.uk/advisories/ABPW10-PGTW_201610020600.htm|archivedate=October 2, 2016|url-status=dead|agency=United States Joint Typhoon Warning Center}}</ref> Trong vài ngày tiếp theo, nó di chuyển theo hướng tây bắc và bắt đầu phát triển thành một trung tâm hoàn lưu mực thấp. Sau đó nó được [[Cục Khí tượng Nhật Bản]] (JMA) phân loại là một áp thấp nhiệt đới trong ngày 4 tháng 10, khi nó ở cách khoảng {{convert|1000|km|mi|round=5|abbr=on}} về phía đông bắc của [[Manila]] ở Philippines,<ref name="Aere BT">{{cite report|url=http://www.wis-jma.go.jp/cms/warning/2016/08/23/typhoon-best-track-2016-08-23t060000z/|title=Severe Tropical Storm Aere|date=November 22, 2016|type=RSMC Tropical Cyclone Best Track|accessdate=November 23, 2016|url-status=live|agency=Japan Meteorological Agency|archiveurl=https://www.webcitation.org/6mCe6bWX3?url=http://gwydir.demon.co.uk/advisories/AXPQ20-RJTD_201611220500.htm|archivedate=November 22, 2016}}</ref> về phía đông của [[Quần đảo Babuyan]].<ref name="webcitation">{{cite web|url=http://gwydir.demon.co.uk/advisories/WTPN21-PGTW_201610050130.htm|title=WebCite query result|publisher=webcitation.org|archiveurl=https://www.webcitation.org/6l2JvOHFO?url=http://gwydir.demon.co.uk/advisories/WTPN21-PGTW_201610050130.htm|archivedate=October 5, 2016|url-status=live|accessdate=November 13, 2016}}</ref> Cuối ngày hôm đó, PAGASA đã đặt tên cho nó ''là Julian''.<ref>{{cite web|url=http://pagasa.dost.gov.ph/index.php/tropical-cyclones/weather-bulletins/253-tropical-cyclones/severe-weather-bulletin/julian-2016-bulletin/2624-1|title=Severe Weather Bulletin #1: Tropical Depression "JULIAN"|date=October 4, 2016|publisher=PAGASA|archiveurl=https://web.archive.org/web/20161006150105/http://www.pagasa.dost.gov.ph/index.php/tropical-cyclones/weather-bulletins/253-tropical-cyclones/severe-weather-bulletin/julian-2016-bulletin/2624-1|archivedate=October 6, 2016|url-status=live}}</ref> JTWC bắt đầu đưa ra lời khuyên về nó khi nó di chuyển về phía tây trong ngày 5 tháng 10, với ký hiệu là ''22W''.<ref>{{cite web|url=http://gwydir.demon.co.uk/advisories/WTPN31-PGTW_201610051500.htm|title=Tropical Depression 22W (Twenty-two) Warning Nr 001|date=October 5, 2016|publisher=Joint Typhoon Warning Center|archiveurl=https://www.webcitation.org/6l2KMHHuD?url=http://gwydir.demon.co.uk/advisories/WTPN31-PGTW_201610051500.htm|archivedate=October 5, 2016|url-status=live}}</ref> Sau khi hình ảnh [[vệ tinh]] mô tả sự gia tăng đáng kể của [[đối lưu]], tất cả các cơ quan đã phân loại Julian là một cơn bão nhiệt đới, và JMA đã đặt tên cho nó là ''Aere''.<ref>{{cite web|url=http://gwydir.demon.co.uk/advisories/WDPN31-PGTW_201610061500.htm|title=Prognostic Reasoning for Tropical Storm 22W (Aere) Warning Nr 05|date=October 6, 2016|publisher=Joint Typhoon Warning Center|archiveurl=https://www.webcitation.org/6l42PTxsh?url=http://gwydir.demon.co.uk/advisories/WDPN31-PGTW_201610061500.htm|archivedate=October 6, 2016|url-status=live}}</ref><ref>{{cite web|url=http://gwydir.demon.co.uk/advisories/WTPQ22-RJTD_201610051800.htm|title=TS 1619 AERE (1619) UPGRADED FROM TD|date=October 5, 2016|archiveurl=https://www.webcitation.org/6l422ceMG?url=http://gwydir.demon.co.uk/advisories/WTPQ22-RJTD_201610051800.htm|archivedate=October 6, 2016|url-status=live|agency=Japan Meteorological Agency}}</ref><ref>{{cite web|url=http://gwydir.demon.co.uk/advisories/WDPN31-PGTW_201610070300.htm|title=Prognostic Reasoning for Tropical Storm 22W (Aere) Warning Nr 07|date=October 7, 2016|publisher=Joint Typhoon Warning Center|archiveurl=https://www.webcitation.org/6l5LVOyPz?url=http://gwydir.demon.co.uk/advisories/WDPN31-PGTW_201610070300.htm|archivedate=October 7, 2016|url-status=live}}</ref><ref>{{cite web|url=http://gwydir.demon.co.uk/advisories/WTPQ22-RJTD_201610070600.htm|title=STS 1619 AERE (1619) UPGRADED FROM TS|date=October 7, 2016|archiveurl=https://www.webcitation.org/6l5LMeSco?url=http://gwydir.demon.co.uk/advisories/WTPQ22-RJTD_201610070600.htm|archivedate=October 7, 2016|url-status=live|agency=Japan Meteorological Agency}}</ref> Vài giờ sau, khi Aere nổi lên ở cực bắc của [[Biển Đông]], Aere đạt cường độ cực đại với sức gió 110&nbsp;km/h (70&nbsp;mph) trong 10 phút.<ref>{{cite web|url=http://gwydir.demon.co.uk/advisories/WTPQ22-RJTD_201610071500.htm|title=STS 1619 AERE (1619)|date=October 7, 2016|archiveurl=https://www.webcitation.org/6l5LLYb5h?url=http://gwydir.demon.co.uk/advisories/WTPQ22-RJTD_201610071500.htm|archivedate=October 7, 2016|url-status=live|agency=Japan Meteorological Agency}}</ref> Ngay sau đó, do gần như ở cùng một khu vực trong nhiều giờ, Aere bắt đầu suy yếu.<ref>{{cite web|url=http://gwydir.demon.co.uk/advisories/WDPN31-PGTW_201610080300.htm|title=Prognostic Reasoning for Trm iopical Storm 22W (Aere) Warning Nr 11|date=October 8, 2016|publisher=Joint Typhoon Warning Center|archiveurl=https://www.webcitation.org/6l6vAqK6F?url=http://gwydir.demon.co.uk/advisories/WDPN31-PGTW_201610080300.htm|archivedate=October 8, 2016|url-status=live}}</ref><ref>{{cite web|url=http://gwydir.demon.co.uk/advisories/WTPQ22-RJTD_201610081200.htm|title=TS 1619 AERE (1619) DOWNGRADED FROM STS|date=October 8, 2016|archiveurl=https://www.webcitation.org/6l6uzOpCW?url=http://gwydir.demon.co.uk/advisories/WTPQ22-RJTD_201610081200.htm|archivedate=October 8, 2016|url-status=live|agency=Japan Meteorological Agency}}</ref>
Bão Aere có quỹ đạo phức tạp, suy yếu thành 1 vùng áp thấp vào ngày 10/10, tuy nhiên vùng thấp này vẫn hoạt động và trôi dạt về phía Tây Nam, đến vùng biển Quảng Trị - Quảng Ngãi nó đã hồi sinh lại thành ATNĐ, rồi đổ bộ vào Huế đêm 13/10 gây mưa lũ lớn ở miền Trung VN, một số nơi đạt giá trị lịch sử (Đồng Hới 747mm)


Sau đó, vùng áp thấp di chuyển theo hướng tây nam vào ngày 12 tháng 10,<ref>{{cite web|url=http://tgftp.nws.noaa.gov/data/raw/wt/wtpn53.pgtw..txt|title=Archived copy|website=tgftp.nws.noaa.gov|archive-url=https://web.archive.org/web/20161126044523/http://tgftp.nws.noaa.gov/data/raw/wt/wtpn53.pgtw..txt|archive-date=26 November 2016|url-status=dead|access-date=12 January 2022}}</ref> cho đến khi vùng áp thấp Aere mạnh lên thành một áp thấp nhiệt đới vào sáng ngày 13 tháng 10.<ref>{{cite web|url=http://www.vtc.vn/xuat-hien-ap-thap-nhiet-doi-tren-bien-dong-d281222.html|title=Xuất hiện áp thấp nhiệt đới trên Biển Đông|date=13 October 2016|ngày truy cập=2023-04-02|archive-date=2016-11-27|archive-url=https://web.archive.org/web/20161127022548/http://www.vtc.vn/xuat-hien-ap-thap-nhiet-doi-tren-bien-dong-d281222.html|url-status=dead}}</ref><ref name="webcitation4">{{cite web|url=http://gwydir.demon.co.uk/advisories/WWJP25-RJTD_201610130000.htm|title=WebCite query result|publisher=webcitation.org|archiveurl=https://www.webcitation.org/6lEbjqEur?url=http://gwydir.demon.co.uk/advisories/WWJP25-RJTD_201610130000.htm|archivedate=October 13, 2016|url-status=live|accessdate=November 13, 2016}}</ref> JMA bắt đầu theo dõi áp thấp nhiệt đới này<ref>{{cite web|url=http://www.wis-jma.go.jp/cms/warning/2016/10/13/marine-weather-warning-for-gmdss-metarea-xi-2016-10-13t000000z/|title=Marine Weather Warning for GMDSS Metarea XI 2016-10-13T00:00:00Z « WIS Portal – GISC Tokyo|website=www.wis-jma.go.jp|archive-url=https://web.archive.org/web/20161126045422/http://www.wis-jma.go.jp/cms/warning/2016/10/13/marine-weather-warning-for-gmdss-metarea-xi-2016-10-13t000000z/|archive-date=26 November 2016|url-status=dead|access-date=12 January 2022}}</ref> và JTWC cũng ban hành lại các khuyến cáo.<ref>{{cite web|url=http://gwydir.demon.co.uk/advisories/WDPN33-PGTW_201610130300.htm|title=Prognostic Reasoning for Tropical Depression 22W (Aere) Warning Nr 20|date=October 13, 2016|publisher=Joint Typhoon Warning Center|archiveurl=https://www.webcitation.org/6lIxThq4T?url=http://gwydir.demon.co.uk/advisories/WDPN33-PGTW_201610130300.htm|archivedate=October 16, 2016|url-status=live}}</ref> Mặc dù nó không trở thành một cơn bão nhiệt đới yếu, JTWC đã đưa ra khuyến cáo cuối cùng và ngay sau đó nó đổ bộ vào đất liền cách [[Đà Nẵng]] vài km về phía bắc.<ref>{{cite web|url=http://gwydir.demon.co.uk/advisories/WTPN33-PGTW_201610131500.htm|title=Tropical Depression 22W (Aere) Warning Nr 022|date=October 13, 2016|publisher=Joint Typhoon Warning Center|archiveurl=https://www.webcitation.org/6lIxP5LRz?url=http://gwydir.demon.co.uk/advisories/WTPN33-PGTW_201610131500.htm|archivedate=October 16, 2016|url-status=live}}</ref> Nó di chuyển về phía [[Lào]] và [[Thái Lan]]<ref name="tmd">{{cite web|url=http://www.tmd.go.th/en/warningwindow.php?wID=5329|title=Thai Meteorological Department - Waring|archiveurl=https://web.archive.org/web/20161113055514/http://www.tmd.go.th/en/warningwindow.php?wID=5329|archivedate=November 13, 2016|url-status=bot: unknown|accessdate=November 13, 2016}}</ref> cho đến khi tan hoàn toàn vào cuối ngày hôm đó.<ref name="webcitation5">{{cite web|url=http://gwydir.demon.co.uk/advisories/WWJP25-RJTD_201610140600.htm|title=WebCite query result|publisher=webcitation.org|archiveurl=https://www.webcitation.org/6lGDlySGs?url=http://gwydir.demon.co.uk/advisories/WWJP25-RJTD_201610140600.htm|archivedate=October 14, 2016|url-status=live|accessdate=November 13, 2016}}</ref>
Sau khi đánh giá lại cường độ, Mỹ cho rằng Aere vào ngày 13/10 (lúc đó, VN cho là ATNĐ cấp 7) đã đạt cường độ bão nhiệt đới yếu trên vùng biển ven bờ Quảng Trị-Đà Nẵng.


== Ảnh hưởng ==
== Ảnh hưởng ==


=== Philippines ===
=== Philippines ===
Bão Aere với sức gió 85&nbsp;km/giờ đã đổ bộ vào miền đông nước này. Chính phủ Phi-li-pin cho biết, cơn bão Aere (tiếng địa phương gọi là Bebeng) đến nay đã làm 15 người chết, gây thiệt hại về hoa màu ước tính 2,7 triệu USD.
Bão Aere với sức gió 85&nbsp;km/giờ đã đổ bộ vào miền đông nước này. Chính phủ [[Philippines]] cho biết, cơn bão Aere (tiếng địa phương gọi là Bebeng) đến nay đã làm ít nhất 15 người chết, gây thiệt hại về hoa màu ước tính là 2,7 triệu USD.


=== Việt Nam ===
=== Việt Nam ===
[[Tập_tin:Aere_2016-10-13_0545Z.jpg|trái|nhỏ|263x263px|Tropical Depression Aere approached Central Vietnam in October 13]]
Cơn bão Aere được goị là bão số 6 ở Việt Nam.<ref name="vietnamnet">{{Chú thích web|url=http://vietnamnet.vn/vn/thoi-su/bao-so-6-aere-giat-cap-13-quan-thao-bien-dong-332665.html|publisher=vietnamnet.vn|title=Bão số 6 - AERE giật cấp 13 quần thảo biển Đông|accessdate=November 13, 2016}}</ref>
Cơn bão Aere được goị là bão số 6 ở Việt Nam.<ref name="vietnamnet">{{Chú thích web|url=http://vietnamnet.vn/vn/thoi-su/bao-so-6-aere-giat-cap-13-quan-thao-bien-dong-332665.html|title=Bão số 6 - AERE giật cấp 13 quần thảo biển Đông|website=[[VietNamNet]]|publisher=|url-status=live|accessdate=November 13, 2016}}</ref> Sau khi Aere mạnh lên thành áp thấp nhiệt đới vào ngày 13 tháng 10, nó đổ bộ vào [[Huế]], đạt đỉnh gió giật cấp 9 (theo [[thang sức gió Beaufort]]).<ref name="vov1">{{cite web|url=http://vov.vn/tin-24h/ap-thap-nhiet-doi-da-di-vao-dat-lien-tinh-thua-thien-hue-559733.vov|title=áp thấp nhiệt đới đã đi vào đất liền tỉnh Thừa Thiên Huế.|date=14 October 2016|publisher=vov.vn|accessdate=November 13, 2016}}</ref> Nó gây ra lượng mưa rất lớn ở Bắc–Trung Bộ Việt Nam,<ref name="vov1" /><ref name="tienphong">{{cite web|url=http://www.tienphong.vn/xa-hoi/mua-lu-mien-trung-nha-ngap-tan-noc-1062474.tpo|title=Mưa lũ miền Trung, nhà ngập tận nóc - Xã hội - Báo điện tử Tiền Phong|date=15 October 2016|publisher=tienphong.vn|accessdate=November 13, 2016}}</ref> với lượng mưa khoảng 300–900&nbsp;mm (1–3&nbsp;ft), được ghi nhận ở các tỉnh ven biển,<ref name="Vietflood2">{{cite web|url=https://www.wsj.com/articles/vietnam-braces-for-typhoon-sarika-after-deadly-flooding-1476598264|title=Vietnam Braces for Typhoon Sarika After Deadly Flooding|date=October 15, 2016|publisher=Wall Street Journal|accessdate=October 16, 2016}}</ref> lượng mưa lớn đạt đỉnh là ở [[Đồng Hới]] với {{convert|747|mm|in|abbr=on}}, kỷ lục từ năm 1955.<ref name="record">{{cite web|url=http://vnexpress.net/tin-tuc/thoi-su/mua-o-quang-binh-la-ky-luc-chua-tung-co-3484061.html|title=Mưa ở Quảng Bình là 'kỷ lục chưa từng có' - VnExpress|publisher=vnexpress.net|accessdate=November 13, 2016}}</ref> Mưa lớn do tàn dư của bão Aere và gió mùa đông bắc gây lũ lụt ở Bắc Trung Bộ từ ngày 13 đến ngày 17 tháng 10 năm 2017. Tổng cộng có 37 người thiệt mạng, chủ yếu ở Quảng Bình với 22 người.<ref name="AereVn">[http://phongchongthientai.mard.gov.vn/FileUpload/2019-08/PcUlNnBeEWxflgyd2016-00.%20Thiet%20hai%20nam%202016_31.12.2017_ra%20soat%20cap%20nhat.pdf 2016 VIETNAM REPORT]</ref><ref name="AereDamages00">{{cite web|url=http://vnexpress.net/tin-tuc/thoi-su/35-nguoi-chet-4-nguoi-mat-tich-do-mua-lu-3485200.html|title=35 người chết, 4 người mất tích do mưa lũ - VnExpress|publisher=vnexpress.net|accessdate=November 13, 2016}}</ref> Tổng thiệt hại ước tính cho các công trình giao thông là 130 tỷ đồng. Tại tỉnh [[Quảng Bình]], 93 nghìn ngôi nhà, 2 nghìn hoa màu và 600 ha diện tích cây trồng hàng năm bị phá hủy.<ref name="AereDamages00" /><ref name="dantri">{{cite web|url=http://dantri.com.vn/xa-hoi/quang-binh-thiet-hai-qua-nang-ne-do-mua-lu-20161016211318199.htm|title=Quảng Bình thiệt hại quá nặng nề do mưa lũ|publisher=dantri.com.vn|accessdate=November 13, 2016}}</ref> Tại [[Hà Tĩnh]], 3.200 ha [[đất nông nghiệp]] bị tàn phá và tổng số 175 nghìn con gia súc, gia cầm bị chết; tổng thiệt hại lên tới 994 tỷ đồng.<ref name="vov">{{cite web|url=http://vov.vn/xa-hoi/ha-tinh-nghe-an-thiet-hai-gan-1500-ty-dong-do-mua-lu-561518.vov|title=Hà Tĩnh Nghệ An thiệt hại gần 1500 tỷ đồng do mưa lũ|publisher=vov.vn|accessdate=November 13, 2016}}</ref> Tổng thiệt hại do lũ lụt lên tới 4,6 nghìn tỷ đồng.<ref name="AereVn" /> Một số ý kiến ​​cho rằng Bắc Trung Bộ Việt Nam đã phải hứng chịu lũ lụt tồi tệ nhất kể từ năm 2010.<ref name="record" />
Do ảnh hưởng kết hợp của áp thấp nhiệt đới hậu bão Aere, gió mùa đông bắc và nhiễu động gió đông trên cao nên từ đêm nay đến hết ngày 15-10 ở các tỉnh từ Thanh Hóa đến Quảng Ngãi có mưa to đến rất to (trên 150&nbsp;mm/cả đợt, riêng khu vực Nam Nghệ An-Huế khoảng 200–400&nbsp;mm). Khu vực Nam Tây Nguyên và Nam Bộ trong 2-3 ngày tới tiếp tục có mưa, mưa vừa, có nơi mưa to và rải rác có dông. Do mưa lớn, từ chiều tối nay 13-10, mực nước trên các sông từ Thanh Hóa đến Quảng Ngãi sẽ lên. Trong đợt lũ này, mực nước trên các sông ở Thanh Hóa, Nghệ An, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế, Quảng Nam, Quảng Ngãi và sông La (Hà Tĩnh) phổ biến lên mức báo động (BĐ) 1-BĐ2; riêng sông Ngàn Sâu, sông Ngàn Phố (Hà Tĩnh) và các sông ở Quảng Bình có khả năng lên mức BĐ2-BĐ3. Nguy cơ cao xảy ra lũ quét trên các sông suối nhỏ; sạt lở đất ở vùng núi, ngập úng tại vùng trũng, ven sông ở các tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế, đặc biệt là các huyện sau: Tương Dương, Kỳ Sơn, Quế Phong, Quỳ Châu, Con Cuông, Anh Sơn, Quỳ Hợp, Đô Lương, Thanh Chương, Tân Kỳ, Nghĩa Đàn (tỉnh Nghệ An); Hương Khê, Hương Sơn, Vũ Quang (Hà Tĩnh); Tuyên Hóa, Minh Hóa, Quảng Ninh, Lệ Thủy (Quảng Bình). Cấp độ rủi ro thiên tai: cấp 1-2.


==Tham khảo==
==Tham khảo==

Bản mới nhất lúc 18:11, ngày 7 tháng 12 năm 2023

Bão nhiệt đới dữ dội Aere
Bão nhiệt đới dữ dội (Thang JMA)
Bão nhiệt đới (SSHWS/NWS)
Bão Aere lúc mạnh nhất
Hình thành04 tháng 8 năm 2016
Tan14 tháng 8 năm 2016
Sức gió mạnh nhấtDuy trì liên tục trong 10 phút:
110 km/h (70 mph)
Duy trì liên tục trong 1 phút:
100 km/h (65 mph)
Áp suất thấp nhất975 mbar (hPa); 28.79 inHg
Số người chết35 người
Thiệt hại$0.11 tỷ (USD 2016)
Vùng ảnh hưởngPhilippines, Đài Loan, Hoa Nam, Việt Nam, Lào, Thái Lan, Campuchia
Một phần của Mùa bão Tây Bắc Thái Bình Dương 2016

Bão Aere, còn được biết đến ở Philippines với tên gọi là bão Julian hay bão số 6 năm 2016 ở Việt Nam, là 1 cơn bão nhiệt đới trên Biển Đông, và là cơn bão thứ 6 hoạt động trên Biển Đông trong năm 2016.[1] Từ trước đến nay, hiếm có cơn bão nào có quỹ đạo lạ như cơn bão này.

Lịch sử khí tượng[sửa | sửa mã nguồn]

Biểu đồ thể hiện đường đi và cường độ của bão theo thang Saffir-Simpson
Chú thích biểu đồ
Thang Saffir–Simpson
     Áp thấp nhiệt đới (≤38 mph, ≤62 km/h)
     Bão nhiệt đới (39–73 mph, 63–118 km/h)
     Cấp 1 (74–95 mph, 119–153 km/h)
     Cấp 2 (96–110 mph, 154–177 km/h)
     Cấp 3 (111–129 mph, 178–208 km/h)
     Cấp 4 (130–156 mph, 209–251 km/h)
     Cấp 5 (≥157 mph, ≥252 km/h)
     Không rõ
Kiểu bão
▲ Xoáy thuận ngoài nhiệt đới / Vùng áp thấp / Nhiễu động nhiệt đới / Áp thấp gió mùa

Vào đầu tháng 10 năm 2016, một vùng đối lưu khí quyển rộng lớn tồn tại ở phía đông-đông nam của Căn cứ Không quân Andersen trên đảo Guam.[2] Trong vài ngày tiếp theo, nó di chuyển theo hướng tây bắc và bắt đầu phát triển thành một trung tâm hoàn lưu mực thấp. Sau đó nó được Cục Khí tượng Nhật Bản (JMA) phân loại là một áp thấp nhiệt đới trong ngày 4 tháng 10, khi nó ở cách khoảng 1.000 km (620 mi) về phía đông bắc của Manila ở Philippines,[3] về phía đông của Quần đảo Babuyan.[4] Cuối ngày hôm đó, PAGASA đã đặt tên cho nó là Julian.[5] JTWC bắt đầu đưa ra lời khuyên về nó khi nó di chuyển về phía tây trong ngày 5 tháng 10, với ký hiệu là 22W.[6] Sau khi hình ảnh vệ tinh mô tả sự gia tăng đáng kể của đối lưu, tất cả các cơ quan đã phân loại Julian là một cơn bão nhiệt đới, và JMA đã đặt tên cho nó là Aere.[7][8][9][10] Vài giờ sau, khi Aere nổi lên ở cực bắc của Biển Đông, Aere đạt cường độ cực đại với sức gió 110 km/h (70 mph) trong 10 phút.[11] Ngay sau đó, do gần như ở cùng một khu vực trong nhiều giờ, Aere bắt đầu suy yếu.[12][13]

Sau đó, vùng áp thấp di chuyển theo hướng tây nam vào ngày 12 tháng 10,[14] cho đến khi vùng áp thấp Aere mạnh lên thành một áp thấp nhiệt đới vào sáng ngày 13 tháng 10.[15][16] JMA bắt đầu theo dõi áp thấp nhiệt đới này[17] và JTWC cũng ban hành lại các khuyến cáo.[18] Mặc dù nó không trở thành một cơn bão nhiệt đới yếu, JTWC đã đưa ra khuyến cáo cuối cùng và ngay sau đó nó đổ bộ vào đất liền cách Đà Nẵng vài km về phía bắc.[19] Nó di chuyển về phía Lào và Thái Lan[20] cho đến khi tan hoàn toàn vào cuối ngày hôm đó.[21]

Ảnh hưởng[sửa | sửa mã nguồn]

Philippines[sửa | sửa mã nguồn]

Bão Aere với sức gió 85 km/giờ đã đổ bộ vào miền đông nước này. Chính phủ Philippines cho biết, cơn bão Aere (tiếng địa phương gọi là Bebeng) đến nay đã làm ít nhất 15 người chết, gây thiệt hại về hoa màu ước tính là 2,7 triệu USD.

Việt Nam[sửa | sửa mã nguồn]

Tropical Depression Aere approached Central Vietnam in October 13

Cơn bão Aere được goị là bão số 6 ở Việt Nam.[22] Sau khi Aere mạnh lên thành áp thấp nhiệt đới vào ngày 13 tháng 10, nó đổ bộ vào Huế, đạt đỉnh gió giật cấp 9 (theo thang sức gió Beaufort).[23] Nó gây ra lượng mưa rất lớn ở Bắc–Trung Bộ Việt Nam,[23][24] với lượng mưa khoảng 300–900 mm (1–3 ft), được ghi nhận ở các tỉnh ven biển,[25] lượng mưa lớn đạt đỉnh là ở Đồng Hới với 747 mm (29,4 in), kỷ lục từ năm 1955.[26] Mưa lớn do tàn dư của bão Aere và gió mùa đông bắc gây lũ lụt ở Bắc Trung Bộ từ ngày 13 đến ngày 17 tháng 10 năm 2017. Tổng cộng có 37 người thiệt mạng, chủ yếu ở Quảng Bình với 22 người.[27][28] Tổng thiệt hại ước tính cho các công trình giao thông là 130 tỷ đồng. Tại tỉnh Quảng Bình, 93 nghìn ngôi nhà, 2 nghìn hoa màu và 600 ha diện tích cây trồng hàng năm bị phá hủy.[28][29] Tại Hà Tĩnh, 3.200 ha đất nông nghiệp bị tàn phá và tổng số 175 nghìn con gia súc, gia cầm bị chết; tổng thiệt hại lên tới 994 tỷ đồng.[30] Tổng thiệt hại do lũ lụt lên tới 4,6 nghìn tỷ đồng.[27] Một số ý kiến ​​cho rằng Bắc Trung Bộ Việt Nam đã phải hứng chịu lũ lụt tồi tệ nhất kể từ năm 2010.[26]

Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]

  1. ^ “Bão Aere trở thành cơn bão thứ 6 hoạt động trên biển Đông trong năm nay”. binhphuoc.gov.vn. 6 tháng 10 năm 2016. Truy cập ngày 2 tháng 4 năm 2023.
  2. ^ “Significant Tropical Weather Advisory for the Western and South Pacific Oceans October 2, 2016 06z”. United States Joint Typhoon Warning Center. 2 tháng 10 năm 2016. Bản gốc lưu trữ ngày 2 tháng 10 năm 2016.
  3. ^ Severe Tropical Storm Aere (RSMC Tropical Cyclone Best Track). Japan Meteorological Agency. 22 tháng 11 năm 2016. Lưu trữ bản gốc ngày 22 tháng 11 năm 2016. Truy cập ngày 23 tháng 11 năm 2016.
  4. ^ “WebCite query result”. webcitation.org. Lưu trữ bản gốc ngày 5 tháng 10 năm 2016. Truy cập ngày 13 tháng 11 năm 2016. Chú thích có tiêu đề chung (trợ giúp)
  5. ^ “Severe Weather Bulletin #1: Tropical Depression "JULIAN"”. PAGASA. 4 tháng 10 năm 2016. Lưu trữ bản gốc ngày 6 tháng 10 năm 2016.
  6. ^ “Tropical Depression 22W (Twenty-two) Warning Nr 001”. Joint Typhoon Warning Center. 5 tháng 10 năm 2016. Lưu trữ bản gốc ngày 5 tháng 10 năm 2016.
  7. ^ “Prognostic Reasoning for Tropical Storm 22W (Aere) Warning Nr 05”. Joint Typhoon Warning Center. 6 tháng 10 năm 2016. Lưu trữ bản gốc ngày 6 tháng 10 năm 2016.
  8. ^ “TS 1619 AERE (1619) UPGRADED FROM TD”. Japan Meteorological Agency. 5 tháng 10 năm 2016. Lưu trữ bản gốc ngày 6 tháng 10 năm 2016.
  9. ^ “Prognostic Reasoning for Tropical Storm 22W (Aere) Warning Nr 07”. Joint Typhoon Warning Center. 7 tháng 10 năm 2016. Lưu trữ bản gốc ngày 7 tháng 10 năm 2016.
  10. ^ “STS 1619 AERE (1619) UPGRADED FROM TS”. Japan Meteorological Agency. 7 tháng 10 năm 2016. Lưu trữ bản gốc ngày 7 tháng 10 năm 2016.
  11. ^ “STS 1619 AERE (1619)”. Japan Meteorological Agency. 7 tháng 10 năm 2016. Lưu trữ bản gốc ngày 7 tháng 10 năm 2016.
  12. ^ “Prognostic Reasoning for Trm iopical Storm 22W (Aere) Warning Nr 11”. Joint Typhoon Warning Center. 8 tháng 10 năm 2016. Lưu trữ bản gốc ngày 8 tháng 10 năm 2016.
  13. ^ “TS 1619 AERE (1619) DOWNGRADED FROM STS”. Japan Meteorological Agency. 8 tháng 10 năm 2016. Lưu trữ bản gốc ngày 8 tháng 10 năm 2016.
  14. ^ “Archived copy”. tgftp.nws.noaa.gov. Bản gốc lưu trữ ngày 26 tháng 11 năm 2016. Truy cập ngày 12 tháng 1 năm 2022.Quản lý CS1: bản lưu trữ là tiêu đề (liên kết)
  15. ^ “Xuất hiện áp thấp nhiệt đới trên Biển Đông”. 13 tháng 10 năm 2016. Bản gốc lưu trữ ngày 27 tháng 11 năm 2016. Truy cập ngày 2 tháng 4 năm 2023.
  16. ^ “WebCite query result”. webcitation.org. Lưu trữ bản gốc ngày 13 tháng 10 năm 2016. Truy cập ngày 13 tháng 11 năm 2016. Chú thích có tiêu đề chung (trợ giúp)
  17. ^ “Marine Weather Warning for GMDSS Metarea XI 2016-10-13T00:00:00Z « WIS Portal – GISC Tokyo”. www.wis-jma.go.jp. Bản gốc lưu trữ ngày 26 tháng 11 năm 2016. Truy cập ngày 12 tháng 1 năm 2022.
  18. ^ “Prognostic Reasoning for Tropical Depression 22W (Aere) Warning Nr 20”. Joint Typhoon Warning Center. 13 tháng 10 năm 2016. Lưu trữ bản gốc ngày 16 tháng 10 năm 2016.
  19. ^ “Tropical Depression 22W (Aere) Warning Nr 022”. Joint Typhoon Warning Center. 13 tháng 10 năm 2016. Lưu trữ bản gốc ngày 16 tháng 10 năm 2016.
  20. ^ “Thai Meteorological Department - Waring”. Lưu trữ bản gốc ngày 13 tháng 11 năm 2016. Truy cập ngày 13 tháng 11 năm 2016.Quản lý CS1: bot: trạng thái URL ban đầu không rõ (liên kết)
  21. ^ “WebCite query result”. webcitation.org. Lưu trữ bản gốc ngày 14 tháng 10 năm 2016. Truy cập ngày 13 tháng 11 năm 2016. Chú thích có tiêu đề chung (trợ giúp)
  22. ^ “Bão số 6 - AERE giật cấp 13 quần thảo biển Đông”. VietNamNet. Truy cập ngày 13 tháng 11 năm 2016.
  23. ^ a b “áp thấp nhiệt đới đã đi vào đất liền tỉnh Thừa Thiên Huế”. vov.vn. 14 tháng 10 năm 2016. Truy cập ngày 13 tháng 11 năm 2016.
  24. ^ “Mưa lũ miền Trung, nhà ngập tận nóc - Xã hội - Báo điện tử Tiền Phong”. tienphong.vn. 15 tháng 10 năm 2016. Truy cập ngày 13 tháng 11 năm 2016.
  25. ^ “Vietnam Braces for Typhoon Sarika After Deadly Flooding”. Wall Street Journal. 15 tháng 10 năm 2016. Truy cập ngày 16 tháng 10 năm 2016.
  26. ^ a b “Mưa ở Quảng Bình là 'kỷ lục chưa từng có' - VnExpress”. vnexpress.net. Truy cập ngày 13 tháng 11 năm 2016.
  27. ^ a b 2016 VIETNAM REPORT
  28. ^ a b “35 người chết, 4 người mất tích do mưa lũ - VnExpress”. vnexpress.net. Truy cập ngày 13 tháng 11 năm 2016.
  29. ^ “Quảng Bình thiệt hại quá nặng nề do mưa lũ”. dantri.com.vn. Truy cập ngày 13 tháng 11 năm 2016.
  30. ^ “Hà Tĩnh Nghệ An thiệt hại gần 1500 tỷ đồng do mưa lũ”. vov.vn. Truy cập ngày 13 tháng 11 năm 2016.
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Bão_Aere_(2016)&oldid=70948624”