Nỗi buồn chiến tranh

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Nỗi buồn chiến tranh
Thân phận của tình yêu
Tái bản năm 2017 của Nhà xuất bản Trẻ
Thông tin sách
Tác giảBảo Ninh
Quốc giaViệt Nam
Ngôn ngữtiếng Việt
Nhà xuất bảnHội Nhà văn Việt Nam
Ngày phát hành1990
Số trang283

Nỗi buồn chiến tranh, có giai đoạn mang tên Thân phận của tình yêu, là một tiểu thuyết nổi tiếng của nhà văn Bảo Ninh.

Nỗi buồn chiến tranh ra đời năm 1987, xuất bản lần đầu tiên ở Việt Nam năm 1990[1], trở thành một trong ba tiểu thuyết được giải của Hội Nhà văn Việt Nam năm 1991.[2] Năm 1993, Nỗi buồn chiến tranh đã được dịch ra tiếng Anh với tên "The Sorrow of War", và sau đó được chuyển ngữ tại nhiều quốc gia trên thế giới. Tác phẩm cũng lần đầu tiên được ra mắt tại Trung Quốc do nhà văn Hạ Lộ chuyển ngữ với tên gọi "Chiến tranh ai ca".

Xuất bản[sửa | sửa mã nguồn]

Tiểu thuyết Nỗi buồn chiến tranh đã trở nên nổi tiếng trên văn đàn Việt Nam ở các khía cạnh khác nhau. Tác phẩm này đã nhận nhiều tặng thưởng, giải thưởng. Tác giả của Nỗi buồn chiến tranh được nhiều nhà phê bình trong và ngoài nước khen ngợi là tác giả của "cuốn tiểu thuyết xúc động nhất về chiến tranh Việt Nam", "cuốn sách chạm vào mẫu số chung của nhân loại", "thành tựu lớn nhất của văn học đổi mới"…[3]

Từng có thời tiểu thuyết Nỗi buồn chiến tranh bị cấm không được in suốt nhiều năm liền vì bị kiểm duyệt. Cho tới năm 2005, cuốn tiểu thuyết này chỉ được xuất hiện trở lại với bạn đọc sau khi đã đổi tên thành Thân phận của tình yêu. Sau đó, sách đã được in lại với tên chính thức đã nổi danh: Nỗi buồn chiến tranh, đồng thời được dịch ra rất nhiều thứ tiếng.

Xuất bản ở nước ngoài[sửa | sửa mã nguồn]

Cuốn sách tính đến năm 2011 đã được dịch và giới thiệu ở 18 quốc gia trên thế giới [4]. Bản tiếng Anh được dịch bởi Frank Palmos, Võ Thị Băng Thanh, Phan Thanh Hảo.

Ngày 26 tháng 2 năm 2012, bản dịch tiếng Farsi (Ba Tư) của cuốn sách được giới thiệu ở Iran. Lần này "nỗi buồn chiến tranh" được in với 2.000 bản, giá bán lẻ 52.000 rial (khoảng 70.000 đồng).[5]

Tại Hàn Quốc, Nỗi buồn chiến tranh đã được dịch đầu tiên qua bản dịch tiếng Anh. Năm 2012, tác phẩm đã được dịch giả Ha Jae Hong chuyển ngữ từ nguyên tác tiếng Việt, Nhà xuất bản Asia phát hành.[6]. Với tác phẩm này, Bảo Ninh đã 2 lần được vinh danh tại Hàn Quốc, gồm Giải thưởng Simhun năm 2016[7] và Giải thưởng Văn học châu Á tại Lễ trao giải thưởng Văn học châu Á (Asian Literature Award) lần thứ 2 năm 2018. Bảo Ninh trở thành tác giả duy nhất được lựa chọn trao Giải thưởng Văn học châu Á năm 2018.[8]

Tính tới đầu năm 2019, tiểu thuyết Nỗi buồn chiến tranh được thừa nhận có lẽ là cuốn tiểu thuyết tiếng Việt nổi tiếng nhất trên thế giới khi có 18 bản dịch, 7 giải thưởng và đề cử ở 6 quốc gia, nhận được hơn 100 đánh giá. Riêng tại Hàn Quốc, Nhật Bản và Trung Quốc mỗi nơi đều có 2 phiên bản dịch. Sức ảnh hưởng quốc tế của Nỗi buồn chiến tranh không chỉ ở văn học mà còn ở cả nhiều lĩnh vực khác như lịch sử, nhân học, văn hoá...[1]

Ngày 28 tháng 3 năm 2019, dịch phẩm Nỗi buồn chiến tranh được phát hành tại Trung Quốc, vào thời điểm này sách đã được dịch ra 20 thứ tiếng xuất bản tại 20 quốc gia trên thế giới.[9][10].

Chuyển thể[sửa | sửa mã nguồn]

Tháng 8 năm 2022, Nhà hát Kịch Hà Nội khởi công dàn dựng vở "Trái tim người Hà Nội", tác phẩm về đề tài chiến tranh và hậu chiến tranh ở Thủ đô với nội dung dựa trên Nỗi buồn chiến tranh. Đây là lần đầu tiên tiểu thuyết Nỗi buồn chiến tranh được chuyển thể lên sân khấu kịch nói.[11] Tác giả kịch bản là Phùng Nguyễn, đạo diễn và âm nhạc là Nghệ sĩ ưu tú Tiến Minh và Họa sĩ, Nghệ sĩ nhân dân Doãn Bằng; biên đạo múa Nghệ sĩ ưu tú Thanh Nam; phục trang Tuyết Lê, Thu Hà; chỉ đạo nghệ thuật là Nghệ sĩ nhân dân, Giám đốc Nhà hát kịch Hà Nội Nguyễn Trung Hiếu. Hai nhân vật chính của tiểu thuyết và kịch do hai nghệ sĩ trẻ thủ vai là Tiến Lộc (vai Kiên) và Thuỳ Dương (vai Phương).

Buổi diễn đầu tiên vở kịch nói “Trái tim Hà Nội” diễn ra tối 22 tháng 11 năm 2022. Vở kịch tham gia Liên hoan quốc tế sân khấu thử nghiệm lần thứ V diễn ra tại Hà Nội và Hải Phòng từ ngày 15-26 tháng 11 năm 2022.[12]

Chú thích[sửa | sửa mã nguồn]