Nguyễn Chấn

"Nguyễn Chấn" đổi hướng tới đây. Đối với các định nghĩa khác, xem Nguyễn Chấn (định hướng).

Nguyễn Chấn
Chức vụ
Bộ trưởng Bộ Điện và Than
Nhiệm kỳ	26 tháng 4, 1974 – 22 tháng 1, 1981 6 năm, 271 ngày
Tiền nhiệm	Nguyễn Hữu Mai
Kế nhiệm	Phạm Khai (Bộ Điện lực) Nguyễn Chân (Bộ Mỏ và Than)
Vị trí	Việt Nam
Bí thư Tỉnh ủy Bắc Ninh
Nhiệm kỳ	Tháng 11, 1945 – Tháng 5, 1946
Tiền nhiệm	Trần Đình Nam
Kế nhiệm	Phan Lang
Vị trí	Việt Nam
Bí thư Tỉnh ủy Phú Thọ
Nhiệm kỳ	Tháng 2, 1959 – Tháng 3, 1961
Phó Bí thư	Nguyễn Thành Đô
Tiền nhiệm	Nguyễn Thành Đô
Kế nhiệm	Nguyễn Thành Đô
Vị trí	Việt Nam
Bí thư Tỉnh ủy Yên Bái
Nhiệm kỳ	Tháng 10, 1946 – 1947
Tiền nhiệm	Lý Bạch Luân
Kế nhiệm	Nguyễn Tấn Phúc
Vị trí	Việt Nam
Bí thư Tỉnh ủy Vĩnh Yên
Nhiệm kỳ	1948 – Tháng 9, 1949
Tiền nhiệm	Vũ Tuân
Kế nhiệm	Phan Lang
Vị trí	Việt Nam
Tổng cục trưởng Tổng cục Hóa chất
Nhiệm kỳ	Tháng 8, 1969 – 1973
Tiền nhiệm	đầu tiên
Kế nhiệm	Lê Tự
Vị trí	Việt Nam
Thông tin cá nhân
Sinh	(1924-09-02)2 tháng 9, 1924 Từ Sơn, Bắc Ninh
Mất	3 tháng 12, 1994(1994-12-03) (70 tuổi) Hà Nội
Dân tộc	Việt
Đảng chính trị	Đảng Cộng sản Việt Nam
Vợ	Nguyễn Thị Tuệ Oanh
Tặng thưởng	Huân chương Hồ Chí Minh

Nguyễn Chấn (2 tháng 9 năm 1924 – 3 tháng 12 năm 1994), tức Ngô Hữu Tý, bí danh Nguyễn Văn Tý, là một nhà cách mạng, nhà nghiên cứu và chính trị gia Việt Nam, từng đảm nhiệm nhiều chức vụ như Bộ trưởng Bộ Điện và Than; Bí thư Tỉnh ủy các tỉnh Bắc Ninh, Yên Bái, Vĩnh Yên, Phú Thọ và Đại biểu Quốc hội Việt Nam khóa IV, V, VI.

Hoạt động cách mạng

Nguyễn Chấn sinh ngày 2 tháng 9 năm 1924, quê quán tại làng Trang Liệt, tổng Phù Lưu, huyện Từ Sơn (Đông Ngàn), phủ Từ Sơn, nay là phường Trang Hạ, tỉnh Bắc Ninh, từng có thời điểm thuộc xã Đồng Quang, huyện Tiên Sơn, tỉnh Hà Bắc.

Năm 1938, khi còn là học sinh, ông bị thu hút bởi phong trào Mặt trận Dân chủ Đông Dương. Trong những năm 1939–1940, nhiều Đảng viên Đảng Cộng sản Đông Dương như Hoàng Quốc Việt, Lê Hoàng, Tô Quang Đẩu, Trần Xuân Doanh, Nguyễn Đức Quỳ đến Bắc Ninh, Bắc Giang mở rộng cơ sở bí mật. Tháng 7 năm 1940, Chi bộ ghép Đình Bảng–Phù Lưu–Cẩm Giang được thành lập do Phạm Văn Đông (Kỳ Vân) làm Bí thư. Chi bộ ghép sau đó phát triển thêm nhiều Đảng viên, trong đó có Nguyễn Chấn và Trần Lê Nhân (Ngô Hữu Tuyết) ở Trang Liệt.

Năm 1941, sau đợt khủng bố trắng của thực dân Pháp, tỉnh Bắc Ninh chỉ còn ba Đảng viên Nguyễn Chấn, Trần Lê Nhân và Trục Tụ không bị bắt và tiếp tục duy trì cơ sở cách mạng. Tháng 3 năm 1945, ông cùng với các đồng chí Nguyễn Cao Đàm, Hoàng Tùng, Nguyễn Cao (Cao Khánh), Nguyễn Đức Thắng được bổ sung vào Ban cán sự Đảng tỉnh Bắc Ninh. Năm 1945, ông bị thực dân Pháp bắt giam ở nhà tù Hỏa Lò và tham gia cuộc vượt ngục của các tù nhân, chuẩn bị cho Cách mạng tháng Tám.

Tháng 11 năm 1945, Hội nghị Đảng bộ tỉnh Bắc Ninh lần thứ nhất họp tại làng Đạo Tú, xã Tú Hồ, huyện Thuận Thành, ông được bầu giữ chức Bí thư Tỉnh ủy Bắc Ninh. Ban Chấp hành Đảng bộ gồm Nguyễn Chấn, Nguyễn Cao Đàm, Nghĩa, Thành Do, Nguyễn Đức Thắng, Vũ Thị Khôi, Vũ Đại. Ông giữ chức vụ này đến Hội nghị ở xã Liên Bão, huyện Tiên Du (tháng 7 năm 1946).

Tháng 8 năm 1946, ông được tổ chức Đảng cử đến Yên Bái phụ trách công tác thông tin, tuyên truyền, cổ động, huấn luyện. Tháng 10 năm 1946, ông được cử làm Bí thư Tỉnh ủy Yên Bái cho đến giữa năm 1947. Năm 1948, ông được điều về giữ chức Bí thư Tỉnh ủy Vĩnh Yên cho đến tháng 9 năm 1949.

Tháng 2 năm 1959, ông được bầu giữ chức Bí thư Tỉnh ủy Phú Thọ qua hai Đại hội Đảng bộ lần thứ IV (1959) và thứ V (1960).

Lãnh đạo ngành năng lượng

Những năm sau đó, ông được phân công làm Viện trưởng Viện Quy hoạch than (huyện Chí Linh, tỉnh Hải Hưng). Tháng 8 năm 1969, Tổng cục Hóa chất được thành lập, ông trở thành Tổng cục trưởng đầu tiên. Năm 1971, ông trúng cử Đại biểu Quốc hội khóa IV và tiếp tục trúng cử khóa tiếp theo (khóa V).

Ngày 3 tháng 3 năm 1972, trên cương vị Tổng cục trưởng Tổng cục Hóa chất, ông ra quyết định thành lập Ban Dầu mỏ và Khí đốt, tiền thân của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam. Ban Dầu mỏ và Khí đốt tồn tại đến năm 1973, bao gồm các thành viên: Nguyễn Chấn, Nguyễn Văn Biên, Hoàng Hữu Bình, Nguyễn Đông Hải, Trần Quang Vinh.

Ngày 26 tháng 4 năm 1974, ông được bổ nhiệm làm quyền Bộ trưởng Bộ Điện và Than thay Bộ trưởng Nguyễn Hữu Mai. Sau kỳ họp thứ nhất Quốc hội khóa V (1975), ông được Quốc hội thông qua trở thành Bộ trưởng Bộ Điện và Than.

Tháng 5 năm 1975, trên cương vị Bộ trưởng, ông đã dẫn đầu đoàn công tác Bộ Điện và Than vào miền Nam kiểm tra tình hình, nhanh chóng phục hồi nhà máy điện, sửa chữa đường dây tải điện để sản xuất điện phục vụ cho công cuộc tái thiết đất nước. Ngày 15 tháng 5, ông thành lập Ban quân quản Nhà máy thủy điện Đa Nhim do Thứ trưởng Vũ Hiền làm Trưởng ban, kỹ sư Phạm Công Lạc làm Phó ban, để tập hợp kỹ sư, công nhân sửa chữa, phục hồi toàn bộ nhà máy cũng như các đường dây điện cao thế và các trạm biến áp.

Năm 1976, ông là Trưởng ban Năng lượng chuẩn bị cho Đại hội VI. Trên cương vị này, ông đã bổ sung và giao cho chuyên viên Đinh Ngọc Lân nhiệm vụ soạn thảo đề án xây dựng nhà máy điện hạt nhân để báo cáo lên Bộ Chính trị.

Ngày 22 tháng 1 năm 1981, ông thôi chức vụ Bộ trưởng. Bộ Điện và Than được Quốc hội tách thành hai bộ là Bộ Điện lực và Bộ Mỏ và Than.

Ông qua đời vào ngày 3 tháng 12 năm 1994 và được an táng tại Nghĩa trang Mai Dịch, ông được Nhà nước Việt Nam tặng thưởng Huân chương Hồ Chí Minh.

Gia đình

Vợ ông là bà Nguyễn Thị Tuệ Oanh, tên thật là Phan Thị Oanh, quê ở Đức Thọ (Hà Tĩnh), cháu ruột gọi bằng chú của nhà cách mạng Phan Tư Nghĩa. Bà Oanh từng là cán bộ Hội Phụ nữ Cứu quốc, được chị gái Phan Thị Phúc dẫn lên chiến khu Việt Bắc công tác, đồng thời được chú ruột làm mai, kết hôn với ông Nguyễn Chấn (lúc đó là Bí thư Tỉnh ủy Vĩnh Yên).

Tham khảo

• Ban Thường vụ Tỉnh ủy Bắc Ninh (2010). Lịch sử Đảng bộ tỉnh Bắc Ninh (1926-2008). Hà Nội: Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia - Sự thật.
• Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (2011). Lịch sử ngành Dầu khí Việt Nam (đến năm 2010), Tập 1 (PDF). Hà Nội: Nhà xuất bản Chính trị quốc gia - Sự thật.

Liên kết ngoài

• Tết của cán bộ ngành Điện những tháng năm thời chiến