Phương Hoa (họa sĩ)

Nghệ sĩ nhân dân

Nguyễn Phương Hoa
Thông tin cá nhân
Sinh
Tên khai sinh	Nguyễn Thị Phương Hoa
Ngày sinh	1957 (66–67 tuổi)
Giới tính	nữ
Quốc tịch	Việt Nam
Nghề nghiệp	Họa sĩ, đạo diễn phim hoạt hình
Gia đình
Bố	Trần Vũ
Mẹ	Đức Hoàn
Chồng	Phạm Minh Trí
Sự nghiệp điện ảnh
Nghệ danh	Phương Hoa
Vai trò	Đạo diễn, họa sĩ
Năm hoạt động	1985 - nay
Đào tạo	VGIK
Trường phái	Phim hoạt hình
Studio	Hãng phim Hoạt hình Việt Nam (1985-2004) VFC (2004-2012)
Tác phẩm	Xe đạp
Giải thưởng
Liên hoan phim Việt Nam - Phim hoạt hình Lần thứ 8 - Họa sĩ xuất sắc Lần thứ 10 - Họa sĩ xuất sắc Lần thứ 11 - Họa sĩ xuất sắc Lần thứ 12 - Họa sĩ xuất sắc Lần thứ 13 - Đạo diễn xuất sắc Lần thứ 14 - Đạo diễn xuất sắc Lần thứ 20 -Họa sĩ xuất sắc
Giải Cánh diều - Phim hoạt hình 2003 - Đạo diễn xuất sắc 2006 - Đạo diễn xuất sắc
Website
Phương Hoa trên IMDb

Phương Hoa tên đầy đủ là Nguyễn Thị Phương Hoa là đạo diễn, họa sĩ phim hoạt hình Việt Nam. Bà được biết đến với bộ phim hoạt hình Xe đạp bà được phong nghệ sĩ nhân dân (NSND) năm 2012.

Nguyễn Thị Phương Hoa sinh năm 1957 là con gái của hai NSND đạo diễn Trần Vũ và Đức Hoàn.

Sự nghiệp

Với đặc thù công việc của bố mẹ, Phương Hoa được tham gia đóng các vai nhỏ trong một số bộ phim của bố mẹ bà sản xuất, cùng với sự ủng hộ của gia đình niềm đam mê nghệ thuật cũng lớn dần trong bà. Khi đã xác định theo con đường hội họa, Phương Hoa thi đỗ vào Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam. Sau đó, bà tiếp tục ghi danh đăng ký tuyển sinh viên du học học tại Liên Xô để mở rộng kiến thức về hội họa, kết quả là bà là một trong hai sinh viên trúng tuyển chuyên ngành Họa cho phim tại Trường Đại học Điện ảnh quốc gia Liên bang Xô viết. Vì các du học sinh theo học ở đây phải học ngôn ngữ trong năm đầu, thời gian học chuyên ngành họa sĩ và bác sĩ kéo dài tới 7 năm, Phương Hoa cảm nhự vậy là thấy quá lâu trong khi bản thân đã có nền tảng hội họa, nên bà và người bạn học quyết tâm xin được học thẳng mà không phải học tiếng. Sau khi qua vòng kiểm tra, cả hai người được chấp thuận. Ban đầu, Phương Hoa định theo Thiết kế mỹ thuật cho phim điện ảnh vì quan niệm của bà rằng nghề này gần với hội họa hơn, nhưng khi được khuyên nên chọn Họa sĩ thiết kế trang phục hoặc Họa sĩ hoạt hình thì bà đã quyết định chọn hoạt hình.

Sau khi tốt nghiệp, Phương Hoa về nước lập gia đình và công tác tại Hãng phim Hoạt hình Việt Nam. Bộ phim hoạt hình đầu tay của ba với vai trò họa-sĩ-chính là Chuyện cổ thành ốc của đạo diễn Minh Trí, dù có mâu thuẫn nhỏ trong phương pháp làm việc của hai người, nhưng cuối cùng họ vẫn tiếp tục hoàn thành bộ phim. Với Chuyện cổ thành ốc, tại Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 8 tổ chức tại Đà Nẵng, Phương Hoa đã giành được giải Họa sĩ chính xuất sắc nhất.

Sau 13 năm trong vai trò họa sĩ (1985 - 1997), Phương Hoa đã ít nhất 3 lần giành giải Họa sĩ hoạt hình xuất sắc tại 3 kỳ Liên hoan phim Việt Nam. Năm 1998, Phương Hoa lần đầu làm đạo diễn phim hoạt hình với bộ phim Chiếc ô đỏ, kịch bản do Sông Đông chuyển thể từ truyện ngắn cùng tên của nhà văn Phạm Hổ, bộ phim đã giành được giải Bông sen Bạc tại Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 12 và giải B của Hội Điện ảnh Việt Nam. Sau vài bộ phim đi theo phong cách trữ tình, bay bổng. Phương Hoa muốn tạo sự mới mẻ với một tác phẩm vượt ngoài khôn khổ của phim hoạt hình với nhiều tầng ý nghĩa hơn và tiếp cận đượcnhiều đối tượng khán giả. Năm 2000, Phương Hoa được đọc một kịch bản khoảng 300 từ của nhà biên kịch Sông Đông, với kịch bản chỉ vỏn vẹn một trang giấy, bà đã dựng thành bộ phim hoạt hình với tựa đề Xe đạp có thời lượng 5 phút. Năm 2001, Xe đạp đã giải được giải A của Hội Điện ảnh năm 2000 và tại Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 13 bộ phim giành được ba giải Bông sen Vàng gồm phim hoạt hình xuất sắc, đạo diễn và biên kịch phim hoạt hình xuất sắc. Phương Hoa từng có bỏ công việc tại Hãng phim hoạt hình để chuyển sang Nhà xuất bản Giáo dục, nhưng bà chỉ làm tại đây một năm rồi lại quay về với hoạt hình. Năm 2004, Chuyện về những đôi giầy do bà đạo điễn giành được giải Cánh diều Vàng của Hội điện ảnh Việt nam và tại Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 14 bộ phim giành được giải Bông sen Vàng, cá nhân Phương Hoa cũng có được Bông sen Vàng đạo diễn xuất sắc. Trong cùng năm bà chuyển công tác sang Trung tâm sản xuât Phim truyền hình Việt Nam.

Dù nghỉ hưu từ năm 2012, bà vẫn tiếp tục tham gia một số phim hoạt hình, trong đó có chùm phim hoạt hình ngắn “SOS”, “Hai cây nến”, “Những bức tượng”. Năm 2013, Phương Hoa được Đài Truyền hình Việt Nam chọn làm họa sĩ kiêm đạo diễn dự án phim hoạt hình chuyển thể từ truyện ngắn Có hai con mèo nằm bên cửa sổ của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh, dự định sẽ hoàn thành trong năm 2015, tuy nhiên dự án này sau đó không còn được nhắc đến. Năm 2017, Truyền thuyết chiếc khăn Piêu đã mang về cho bà giải Họa sĩ xuất sắc tại Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 20. Bà từng được chọn là Chủ tịch Ban giám khảo hạng mục phim hoạt hình của Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 18 và lần thứ 22.

Đời tư

Sau khi về nước, Phương Hoa cón một con trai với người chồng đầu tiên.

Người chồng sau của bà là đồng nghiệp tại Hãng phim Hoạt hình Việt Nam đạo diên NSND Phạm Minh Trí, họ có chung một người con gái.

Tác phẩm

• Voi Cà Chua và chim sẻ Su Su (Truyện tranh)

Năm	Tựa đề	Vai trò	Chú thích
1993	Chuyện cổ thành ốc	Họa sĩ
	Có một loài hoa
	Gà con không nhận mẹ
1995	Ông tướng canh đền
	Chiếc vòng cổ
1997	Quỷ núi và tình yêu
1999	Chiếc ô đỏ
	Tổ tiên loài ếch
2001	Xe đạp	Đạo diễn
2003	Xe đạp và ô tô
	Bản nhạc của thỏ trắng
2004	Chuyện về những đôi giầy
2005	Chuyện cổ loa thành
2006	Lá cây và lông vũ
2009	Chiếc đèn đẹp nhất
2010	Người con của rồng	Họa sĩ
2012	Quái vật hồ sen	Đạo diễn
2012	Voi Cà chua và chim sẻ Su Su
2017	Truyền thuyết chiếc khăn Piêu	Họa sĩ
	"SOS", "Hai cây nến", "Những bức tượng".	Đạo diễn
2020	Khúc gỗ mục	Đạo diễn, họa sĩ, đồng biên kịch

Giải thưởng

Tác phẩm đạt giải

Năm	Giải thưởng	Kết quả	Tác phẩm	Vai trò	Chú thích
1995	Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 10	Bông sen Bạc	Ông tướng canh đền	Họa sĩ
1996	Giải thưởng Hội Điện ảnh Việt Nam 1995	Giải B	Quả núi và tình yêu
1997	Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 11	Bông sen Bạc
1999	Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 12	Bông sen Bạc	Chiếc ô đỏ
2001	Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 13	Bông sen Vàng	Xe đạp	Đạo diễn
2001	Giải thưởng Hội Điện ảnh Việt Nam 2000	Giải B
2003	Cánh diều lần thứ 1	Cánh diều Vàng	Xe đạp và ô tô
2004	Cánh diều lần thứ 2	Cánh diều Vàng	Chuyện về những đôi giầy
	Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 14	Bông sen Vàng
2007	Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 16	Bằng khen	Chuyện cổ loa thành
2012	Cánh diều lần thứ 9	Bằng khen	Quái vật hồ sen

Giải thưởng cá nhân

Liên hoan phim Việt Nam
Năm	Giải thưởng	Hạng mục	Tác phẩm	Chú thích
1993	Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 8	Họa sĩ tạo hình (họa sĩ chính)	Chuyện cổ thành ốc
1995	Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 10		Ông tướng canh đền và Chiếc vòng cổ
1997	Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 11		Quả núi và tình yêu
1999	Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 12		Tổ tiên loài ếch, Cô nàng dây cót
2001	Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 13	Đạo diễn	Xe đạp
2004	Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 14		Chuyện về những đôi giầy
2017	Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 20	Họa sĩ tạo hình	Truyền thuyết chiếc khăn Piêu
Giải cánh diều & Giải thưởng Hội điện ảnh Việt Nam
2003	Cánh diều lần thứ 1	Đạo diễn	Xe đạp
2006	Cánh diều lần thứ 4		Lá cây và lông vũ
Các giải thưởng khác
2021	Giải thưởng Thiếu nhi Dế Mèn lần 2	Khát vọng Dế Mèn	Khúc gỗ mục

Tham khảo

Liên kết ngoài

• NSND Phương Hoa: Khát vọng cho hoạt hình Việt