Thùy Liên
| Thùy Liên | |
|---|---|
| Thông tin cá nhân | |
| Sinh | |
Tên khai sinh | Ngô Thị Liên |
Ngày sinh | 11 tháng 2, 1952 |
Nơi sinh | Đại Lộc, Quảng Nam |
| Giới tính | nữ |
| Quốc tịch |  Việt Nam |
| Nghề nghiệp | Diễn viên điện ảnh |
| Gia đình | |
Chồng | Huỳnh Kim Thạch |
| Lĩnh vực | Điện ảnh |
| Danh hiệu | Nghệ sĩ Ưu tú (1993) |
| Sự nghiệp điện ảnh | |
| Năm hoạt động | 1975 – nay |
| Vai diễn | Sáu Linh trong Mùa gió chướng |
| Giải thưởng | |
| Liên hoan phim Việt Nam 1980 Nữ diễn viên chính xuất sắc | |
Thùy Liên (sinh ngày 11 tháng 2 năm 1952) là một diễn viên điện ảnh, diễn viên sân khấu nổi tiếng của Việt Nam trong thập niên 1970–1980. Bà thường được biết đến với vai Sáu Linh trong bộ phim Mùa gió chướng và được Nhà nước Việt Nam phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ ưu tú.
Cuộc đời[sửa | sửa mã nguồn]
Thùy Liên, tên thật là Ngô Thị Liên, sinh ngày 11 tháng 2 năm 1952 tại huyện Đại Lộc, tỉnh Quảng Nam.[1] Năm 1957, bà theo gia đình vào Sài Gòn sinh sống, từ nhỏ bà đã rất đam mê văn nghệ.[2] Năm học cấp 3 ở Trường Hưng Đạo, bà đã là một nữ sinh chuyên diễn kịch có tiếng ở trường, chính vì lý do này mà bà được các đạo diễn Lê Hoàng Hoa, Lưu Bạch Đàn phát hiện và cho đóng vai phụ trong các phim Bão tình, Chàng ngốc gặp hên và Ngàn dặm tình anh.[2][3] Năm 1976, đạo diễn Khương Mễ đã mời bà đóng một vai nhỏ trong bộ phim cách mạng Cô Nhíp, đây là một trong những bộ phim truyện đầu tiên được ra đời sau Sự kiện 30 tháng 4 năm 1975.[4]
Năm 1978, bà đảm nhận tới 2 vai diễn chính: Bảy Hạnh trong phim Tình đất Củ Chi (đạo diễn Mai Lộc) và Sáu Linh trong phim Mùa gió chướng (đạo diễn Nguyễn Hồng Sến).[5] Bộ phim Mùa gió chướng đánh dấu sự trở lại của Hồng Sến với vai trò đạo diễn khi đã được tu nghiệp tại nước ngoài và là bộ phim truyện đầu tay của ông.[6] Theo bà chia sẻ, trong quá trình quay phim Mùa gió chướng kéo dài suốt 3 tháng ở vùng Đồng Tháp Mười, bà thường xuyên lội nước làm rất nhiều đỉa bám lên chân; đoàn phim phải sinh hoạt trên chiếc tắc ráng; chuyện vệ sinh, tắm rửa của đoàn đều phải lặn xuống sông để giải quyết.[7][8] Với 2 vai diễn trên, bà đã đoạt giải Bông sen vàng dành cho nữ diễn viên chính xuất sắc hạng mục phim truyện điện ảnh tại Liên hoan phim Việt Nam lần thứ 5 tổ chức tại Hà Nội và là nữ diễn viên miền Nam đầu tiên nhận được giải thưởng này.[9][10]
Năm 1985, Thùy Liên đoạt huy chương vàng tại hội diễn sân khấu toàn quốc được tổ chức tại Thành phố Hồ Chí Minh với vở kịch Xa thành phố yêu dấu.[3] Đến năm 1993, bà được Nhà nước Việt Nam phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ ưu tú. Từ thập niên 2000, bà chuyển sang dòng phim truyền hình và vào vai những người bà, người mẹ trong các bộ phim như Gió rừng tràm, Chuyện ngày ấy quê tôi, Sương gió biên thùy.[4]
Các phim đã tham gia[sửa | sửa mã nguồn]
Điện ảnh[sửa | sửa mã nguồn]
| Năm | Phim | Vai diễn | Đạo diễn | Ghi chú | Nguồn |
|---|---|---|---|---|---|
| 1976 | Cô Nhíp | Nữ y tá | NSƯT Khương Mễ | [a] | [11][12] |
| 1978 | Chiều sâu lòng đất | Nga | [11][13] | ||
| Tình đất Củ Chi | Bảy Hạnh | NSND Mai Lộc | [14][15] | ||
| Mùa gió chướng | Sáu Linh | NSND Nguyễn Hồng Sến | [b] | [16][17] | |
| 1980 | Đường dây Côn Đảo | Tuyết Mai | Bùi Sơn Duân | [18] | |
| Ngọn lửa Thành Đồng | Mẹ của Lê Văn Tám | NSƯT Lê Mộng Hoàng | [c] | [19] | |
| 1981 | Phượng | Tư Hà | NSƯT Lê Văn Duy | ||
| 1982 | Hạnh phúc ở quanh đây | Hồng Hiên | Xuân Thành | ||
| 1985 | Khoảng vượt | Út Hường | NSƯT Lê Văn Duy | ||
| Hai Cũ | Vợ Hai Cũ | Bùi Sơn Duân | |||
| 1986 | Đứa con và người lính | Thương Thảo | Châu Huế | [20] | |
| 1992 | Bọn trẻ | Hoài Linh | NSND Nguyễn Khánh Dư | ||
| Cát bụi hè đường | Cô Nhân |
Truyền hình[sửa | sửa mã nguồn]
![[icon]](/wiki/T%E1%BA%ADp_tin:Wiki_letter_w_cropped.svg){kind=small} | Phần này cần được mở rộng. Bạn có thể giúp bằng cách mở rộng nội dung của nó. |
Đời tư[sửa | sửa mã nguồn]
Bà lập gia đình với ông Huỳnh Kim Thạch, tức soạn giả Mai Quân – nguyên Phó Tổng thư kí Hội Sân khấu Thành phố Hồ Chí Minh, ông là nhà hoạt động cách mạng lão thành và đã được trao tặng Huy hiệu 60 năm tuổi Đảng cùng nhiều huân chương khác.[21][22] Vợ chồng bà sinh được hai người con gái.[4]
Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]
- ^ Phim đoạt giải Bông sen bạc tại Liên hoan phim Việt Nam lần thứ IV.
- ^ Phim đoạt giải Bông sen bạc tại Liên hoan phim Việt Nam lần thứ V.
- ^ Phim đoạt giải Bông sen bạc tại Liên hoan phim Việt Nam lần thứ VI.
Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]
- ^ “NSƯT NGÔ THỊ LIÊN (THÙY LIÊN)”. Hội điện ảnh Thành phố Hồ Chí Minh. 25 tháng 6 năm 2012. Truy cập ngày 26 tháng 6 năm 2024.
- ^ a b Hoàng Kim, Lữ Đắc long (15 tháng 3 năm 2010). “Hai "dấu ấn" của điện ảnh Việt Nam”. Báo Giáo dục Online. Truy cập ngày 26 tháng 6 năm 2024.
- ^ a b Hồ Huy Sơn (24 tháng 8 năm 2010). “NSƯT Thùy Liên: Sống đời tự do”. Báo Công an nhân dân. Truy cập ngày 1 tháng 12 năm 2022.
- ^ a b c Nguyễn Phúc (11 tháng 2 năm 2014). “NSƯT Thùy Liên: Những dấu ấn nghệ thuật đỉnh cao”. Báo giáo dục Thành phố Hồ Chí Minh. Truy cập ngày 26 tháng 6 năm 2024.
- ^ Văn Tuấn (28 tháng 10 năm 2022). “Sống lại ký ức về một thời làm phim gian khổ”. Báo Sài Gòn giải phóng. Truy cập ngày 26 tháng 6 năm 2024.
- ^ Hồng Phẫn (6 tháng 10 năm 2012). “Về Đồng Tháp Mười nhớ Hồng Sến – Thúy An”. Báo Lao Động. Lưu trữ bản gốc ngày 6 tháng 2 năm 2022. Truy cập ngày 26 tháng 6 năm 2024.
- ^ Hương Nhu (28 tháng 10 năm 2022). “Nữ chính phim "Mùa gió chướng" bùi ngùi gặp lại mình trên poster phim”. Báo Phụ nữ. Truy cập ngày 26 tháng 6 năm 2024.
- ^ Báo Sài Gòn giải phóng (30 tháng 4 năm 2024). “Phim về 30-4: Viết tiếp tự hào lịch sử”. Báo Ấp bắc. Truy cập ngày 26 tháng 6 năm 2024.
- ^ Hương Nhu (1 tháng 5 năm 2024). “Nghệ sĩ ưu tú Thùy Liên: 47 năm vẫn vẹn nguyên ký ức với vai Sáu Linh”. Báo Phụ nữ. Truy cập ngày 26 tháng 6 năm 2024.
- ^ Cát Vũ (27 tháng 11 năm 2014). “Gặp lại Sáu Linh”. Báo Phụ nữ. Truy cập ngày 8 tháng 6 năm 2021.
- ^ a b Báo Thanh Niên (19 tháng 6 năm 2004). “Vĩnh biệt đạo diễn - NSƯT Khương Mễ”. VnExpress. Lưu trữ bản gốc ngày 5 tháng 2 năm 2023. Truy cập ngày 26 tháng 6 năm 2024.
- ^ Ngọc Tuyết (20 tháng 10 năm 2017). “Đạo diễn - nhà quay phim Khương Mễ: "Lumìere của Đồng Tháp Mười - Việt Nam"”. Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh. Lưu trữ bản gốc ngày 4 tháng 2 năm 2024. Truy cập ngày 26 tháng 6 năm 2024.
- ^ “Tỏa sáng với phim chiến tranh cách mạng (Phần 1)”. Đài Truyền hình Thành phố Hồ Chí Minh. Lưu trữ bản gốc ngày 29 tháng 1 năm 2023. Truy cập ngày 26 tháng 6 năm 2024.
- ^ Ngô Mạnh Lân và đồng nghiệp (2005), tr. 165.
- ^ Võ Triều Sơn (10 tháng 9 năm 2017). “Đạo diễn Mai Lộc - người góp phần đặt nền móng cho điện ảnh cách mạng Việt Nam”. Báo Thừa Thiên Huế. Truy cập ngày 26 tháng 6 năm 2024.
- ^ Hội đồng quốc gia chỉ đạo biên soạn từ điển bách khoa Việt Nam (2002), tr. 396.
- ^ Đoàn Tuấn (26 tháng 6 năm 2024). “Nghệ sĩ Nguyễn Hồng Sến: Quay phim giỏi, đạo diễn tài”. Báo Công an Nhân dân điện tử. Lưu trữ bản gốc ngày 6 tháng 2 năm 2022. Truy cập ngày 14 tháng 4 năm 2022.
- ^ “Đường dây Côn Đảo - bộ phim điện ảnh đặc sắc về đề tài cách mạng”. Đài Truyền hình Hậu Giang. Truy cập ngày 26 tháng 6 năm 2024.
- ^ Báo Thanh Niên (6 tháng 8 năm 2002). “Đạo diễn Lê Mộng Hoàng: 'Tôi chỉ sợ mình bỏ nghề'”. VnExpress. Truy cập ngày 26 tháng 6 năm 2024.
- ^ Duy Khôi (27 tháng 7 năm 2023). “Những bộ phim hay về người lính”. Báo Cần Thơ. Truy cập ngày 26 tháng 6 năm 2024.
- ^ Thanh Hiệp (15 tháng 12 năm 2014). “Nghệ sĩ tiễn biệt soạn giả Mai Quân”. Báo Người lao động. Truy cập ngày 26 tháng 6 năm 2024.
- ^ Hải Thanh (3 tháng 5 năm 2009). “Soạn giả Mai Quân – Người giữ nhịp cầu nhân ái của nghệ sĩ”. Báo Sài Gòn giải phóng. Truy cập ngày 26 tháng 6 năm 2024.
Nguồn[sửa | sửa mã nguồn]
- Ngô Mạnh Lân; Ngô Phương Lan; Vũ Quang Chính; Đinh Tiếp; Lại Văn Sinh (2005). Nguyễn Thị Hồng Ngát; và đồng nghiệp (biên tập). Lịch sử điện ảnh Việt Nam, Tập 2. Hà Nội: Cục Điện ảnh Việt Nam. OCLC 53129383.
- Hội đồng quốc gia chỉ đạo biên soạn từ điển bách khoa Việt Nam (2002). Từ điển bách khoa Việt Nam: E-M (Tập 2). Từ điển bách khoa Việt Nam. Nhà xuất bản Từ điển Bách khoa. OCLC 835279161.