Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Tứ trụ”

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Không có tóm lược sửa đổi
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 1: Dòng 1:
{{chú thích trong bài}}{{Thiếu nguồn gốc}}
{{chú thích trong bài}}{{Thiếu nguồn gốc}}
'''Tứ trụ triều đình''' hay là '''Tứ trụ Đại học sĩ''' là 4 chức quan [[đại học sĩ]] cao cấp thời phong kiến [[Việt Nam]], có từ thời [[nhà Hậu Lê]] và phát triển trong thời [[nhà Nguyễn]] {{fact|date=7-2014}}, gồm có {{fact|date=7-2014}}:
'''Tứ trụ triều đình''' hay là '''Tứ trụ Đại học sĩ''' là 4 chức quan [[đại học sĩ]] cao cấp thời phong kiến [[Việt Nam]], có từ thời [[nhà Hậu Lê]] và phát triển trong thời [[nhà Nguyễn]] {{fact|date=7-2014}}, gồm có {{fact|date=7-2014}}:
# Cần chánh điện Đại học sĩ
#Văn minh điện Đại học sĩ
# hiển điện Đại học sĩ
# Đông các điện Đại học sĩ
# Đông các điện Đại học sĩ
#Tây cuồng điện Đại học sĩ
# Nam tăng Đại học sĩ
# Bắc cái Đại học sĩ


4 vị quan này đều hàm Chánh nhất phẩm, cao hơn cả [[Thượng thư]] (hàm chánh nhị phẩm, tương đương [[bộ trưởng]] thời nay) và [[Tổng đốc]]. Bình thường, vua chọn 4 viên quan cao cấp này để làm cố vấn và là thành viên [[Viện cơ mật (Huế)|Viện Cơ mật]] {{fact|date=7-2014}}. Khi có biến, 4 viên quan đó ("Tứ trụ triều đình") mặc nhiên trở thành phụ chính đại thần và lập ra ''Hội đồng phụ chính'' {{fact|date=7-2014}}. Hội đồng phụ chính là tổ chức cao cấp trong triều đình phong kiến {{fact|date=7-2014}}, chỉ hình thành khi vua vắng mặt hoặc còn nhỏ tuổi, để điều hành công việc đất nước.
4 vị quan này đều hàm Chánh nhất phẩm, cao hơn cả [[Thượng thư]] (hàm chánh nhị phẩm, tương đương [[bộ trưởng]] thời nay) và [[Tổng đốc]]. Bình thường, vua chọn 4 viên quan cao cấp này để làm cố vấn và là thành viên [[Viện cơ mật (Huế)|Viện Cơ mật]] {{fact|date=7-2014}}. Khi có biến, 4 viên quan đó ("Tứ trụ triều đình") mặc nhiên trở thành phụ chính đại thần và lập ra ''Hội đồng phụ chính'' {{fact|date=7-2014}}. Hội đồng phụ chính là tổ chức cao cấp trong triều đình phong kiến {{fact|date=7-2014}}, chỉ hình thành khi vua vắng mặt hoặc còn nhỏ tuổi, để điều hành công việc đất nước.

4 vị quan Đông, Tây, Nam, Bắc được dặt theo phương vị của trời đất, căn cứ theo tên mà mỗi vị trấn lĩnh 1 phương. Trong đó đứng đầu, có tiếng nói nhất là Đông các đại học sỹ.


Giúp việc cho 4 Đại học sĩ này là Hiệp biện Đại học sĩ.
Giúp việc cho 4 Đại học sĩ này là Hiệp biện Đại học sĩ.


== Cần chánh điện Đại học sĩ ==
== Bắc cái Đại học sĩ ==
Bắc cái cai quản các việc giám sát nhân dân. Phục vụ dưới bắc cái Đại học sỹ đó chính là Cái Bang- ngụy trang dưới lớp những kẻ ăn mày, bằng việc đó những người này thâm nhập vào tầng lớp nhân dân để điều tra tình hình dân chúng, phát hiện những mầm mống nổi loạn để kịp thời dẹp tan, từng có câu "đi khắp thiên hạ không ai mạnh bằng đông các, nhìn khắp thiên hạ không ai đông người như cái bang..". Tổ chức Cái Bang "Trên chỉ nghe lệnh nhà cái (tức Bắc cái Đại học sĩ), dưới chỉ đọc điểm bài (lệnh của Bắc cái Đại học sĩ) mà hành sự", phân cấp tầng, lớp quy mô chặt chẽ như 1 nhà nước nhỏ trong 1 triều đình lớn, thế nên cũng có nhiều Bắc cái Đại học sĩ từng đem mộng tạo phản làm vua.
Chức này giống như Bộ trưởng Lao động ngày nay.


Thời vua Gia Long, Bắc cái Đại học sĩ Hồng Thất Bại tập hợp binh sỹ, tự ý dấy binh tạo phản đánh đến tận Huế đòi chia đôi đất nước, may Gia Long có mưu thần hiệu xưng Thần Tiên tiên sinh Đông tây nam bắc Chí dương chí cương Trung Thần Thoại dùng kế điệu hổ ly sơn lừa Hồng Thất Bại vào cung rồi sai lũ thập tam thái bảo trừ khử sau hậu hoa viên rồi ném xác xuống Hương. Từ đấy, nhà Nguyễn quyết tâm thu hẹp bớt quyền lực của các vị Bắc cái Đại học sĩ đi để tránh biến về sau
== Văn minh điện Đại học sĩ ==
Chức này giống như Bộ trưởng Văn hóa ngày nay.


Tâm pháp truyền môn của Cái Bang cũng như võ công của các đời Bắc cái Đại học sĩ gồm có: Kiến long thập bát chưởng, Đả cẩu bổng pháp,....
== hiển điện Đại học sĩ ==

Chức này giống như Bộ trưởng Quốc phòng ngày nay.
== Nam tăng Đại học sĩ ==
Nam tăng Đại học sĩ chuyên nghiên cứu đạo tu la, lập ra thánh đường để nhà vua hằng ngày đi lễ cùng với tạ tội, Các Nam tăng Đại học sĩ đời đời vui thú trêu ong, bắt bướm, nghiên cứu đạo học làm vui, không ưa tranh dành với đời. Võ công truyền môn cũng chỉ có bộ:Nhất cương chỉ là nổi danh

== Tây cuồng điện Đại học sĩ ==
Tây cuồng điện Đại học sĩ là chức to thứ 2 sau Đông các điện Đại học sĩ, nhưng thay vì hoạt động bí mật như Đông các điện Đại học sĩ, thì các Tây cuồng điện Đại học sĩ lại thường xuyên thực hiện các chiếu chỉ của nhà vua. Thế nên các đời Tây cuồng điện Đại học sĩ thường không được nhân dân ưa thích, họ gọi các Tây cuồng điện Đại học sĩ là "ưng khuyển triều đình", là bọn "chó điên" thế nên trong danh hiệu của họ có chữ "cuồng" là ý như thế. Tây cuồng điện Đại học sĩ Âu Dương Chấn Phong, đã từng gây nên vụ thảm sát núi Bạch Đà kinh động giang hồ khiến người đời biết đến là "Lão Độc Vật"

Võ Công gồm có: Mãng cổ chu cáp mô công, Xú khí thần chưởng,...


== Đông các điện Đại học sĩ ==
== Đông các điện Đại học sĩ ==
Thời Lê nguyên gốc tên là Đông tà điện học sỹ, đến thời Nguyễn, vua Tự Đức thấy chữ "tà" nghe không thuận tai bèn biên lại thành chữ "các". Chức này chuyên lo các việc bí mật mà nhà vua giao, thường là những người thân tín của vua, võ công thâm hậu, kiến thức uyên thâm, vì thế nên thường là các thái giám trong triều đình, nổi tiếng nhất có lẽ phải kể đến thái giám Đông các đại học sỹ Hoàng Dược Sư Sư, một mình một ngựa đánh tan 70 vạn quân Xiêm La cướp lại cả 1 vùng đất rộng lớn, được nhân dân tôn kính. Các đời Đông các đại học sỹ đời đời tập ấp Đảo hoa đảo, nổi tiếng với những bí kíp võ công như: Lạc vừng kiếm, Đạn pháo thần công, Tiêu sáo bổng pháp.........
Chức này chuyên dạy con vua và cố vấn cho vua trong những lĩnh vực như văn hóa, giáo dục.

Sau này, tác giả Kim Dung bên Trung Quốc có nghiên cứu lịch sử Việt Nam, mà lấy tứ trụ triều đình cùng với võ công của họ phỏng tác thành bộ truyện Anh hùng xạ điêu nổi danh thiên hạ


{{sơ khai}}
{{sơ khai}}

Phiên bản lúc 13:43, ngày 7 tháng 12 năm 2014

Tứ trụ triều đình hay là Tứ trụ Đại học sĩ là 4 chức quan đại học sĩ cao cấp thời phong kiến Việt Nam, có từ thời nhà Hậu Lê và phát triển trong thời nhà Nguyễn [cần dẫn nguồn], gồm có [cần dẫn nguồn]:

  1. Đông các điện Đại học sĩ
  2. Tây cuồng điện Đại học sĩ
  3. Nam tăng Đại học sĩ
  4. Bắc cái Đại học sĩ

4 vị quan này đều hàm Chánh nhất phẩm, cao hơn cả Thượng thư (hàm chánh nhị phẩm, tương đương bộ trưởng thời nay) và Tổng đốc. Bình thường, vua chọn 4 viên quan cao cấp này để làm cố vấn và là thành viên Viện Cơ mật [cần dẫn nguồn]. Khi có biến, 4 viên quan đó ("Tứ trụ triều đình") mặc nhiên trở thành phụ chính đại thần và lập ra Hội đồng phụ chính [cần dẫn nguồn]. Hội đồng phụ chính là tổ chức cao cấp trong triều đình phong kiến [cần dẫn nguồn], chỉ hình thành khi vua vắng mặt hoặc còn nhỏ tuổi, để điều hành công việc đất nước.

4 vị quan Đông, Tây, Nam, Bắc được dặt theo phương vị của trời đất, căn cứ theo tên mà mỗi vị trấn lĩnh 1 phương. Trong đó đứng đầu, có tiếng nói nhất là Đông các đại học sỹ.

Giúp việc cho 4 Đại học sĩ này là Hiệp biện Đại học sĩ.

Bắc cái Đại học sĩ

Bắc cái cai quản các việc giám sát nhân dân. Phục vụ dưới bắc cái Đại học sỹ đó chính là Cái Bang- ngụy trang dưới lớp những kẻ ăn mày, bằng việc đó những người này thâm nhập vào tầng lớp nhân dân để điều tra tình hình dân chúng, phát hiện những mầm mống nổi loạn để kịp thời dẹp tan, từng có câu "đi khắp thiên hạ không ai mạnh bằng đông các, nhìn khắp thiên hạ không ai đông người như cái bang..". Tổ chức Cái Bang "Trên chỉ nghe lệnh nhà cái (tức Bắc cái Đại học sĩ), dưới chỉ đọc điểm bài (lệnh của Bắc cái Đại học sĩ) mà hành sự", phân cấp tầng, lớp quy mô chặt chẽ như 1 nhà nước nhỏ trong 1 triều đình lớn, thế nên cũng có nhiều Bắc cái Đại học sĩ từng đem mộng tạo phản làm vua.

Thời vua Gia Long, Bắc cái Đại học sĩ Hồng Thất Bại tập hợp binh sỹ, tự ý dấy binh tạo phản đánh đến tận Huế đòi chia đôi đất nước, may Gia Long có mưu thần hiệu xưng Thần Tiên tiên sinh Đông tây nam bắc Chí dương chí cương Trung Thần Thoại dùng kế điệu hổ ly sơn lừa Hồng Thất Bại vào cung rồi sai lũ thập tam thái bảo trừ khử sau hậu hoa viên rồi ném xác xuống Hương. Từ đấy, nhà Nguyễn quyết tâm thu hẹp bớt quyền lực của các vị Bắc cái Đại học sĩ đi để tránh biến về sau

Tâm pháp truyền môn của Cái Bang cũng như võ công của các đời Bắc cái Đại học sĩ gồm có: Kiến long thập bát chưởng, Đả cẩu bổng pháp,....

Nam tăng Đại học sĩ

Nam tăng Đại học sĩ chuyên nghiên cứu đạo tu la, lập ra thánh đường để nhà vua hằng ngày đi lễ cùng với tạ tội, Các Nam tăng Đại học sĩ đời đời vui thú trêu ong, bắt bướm, nghiên cứu đạo học làm vui, không ưa tranh dành với đời. Võ công truyền môn cũng chỉ có bộ:Nhất cương chỉ là nổi danh

Tây cuồng điện Đại học sĩ

Tây cuồng điện Đại học sĩ là chức to thứ 2 sau Đông các điện Đại học sĩ, nhưng thay vì hoạt động bí mật như Đông các điện Đại học sĩ, thì các Tây cuồng điện Đại học sĩ lại thường xuyên thực hiện các chiếu chỉ của nhà vua. Thế nên các đời Tây cuồng điện Đại học sĩ thường không được nhân dân ưa thích, họ gọi các Tây cuồng điện Đại học sĩ là "ưng khuyển triều đình", là bọn "chó điên" thế nên trong danh hiệu của họ có chữ "cuồng" là ý như thế. Tây cuồng điện Đại học sĩ Âu Dương Chấn Phong, đã từng gây nên vụ thảm sát núi Bạch Đà kinh động giang hồ khiến người đời biết đến là "Lão Độc Vật"

Võ Công gồm có: Mãng cổ chu cáp mô công, Xú khí thần chưởng,...

Đông các điện Đại học sĩ

Thời Lê nguyên gốc tên là Đông tà điện học sỹ, đến thời Nguyễn, vua Tự Đức thấy chữ "tà" nghe không thuận tai bèn biên lại thành chữ "các". Chức này chuyên lo các việc bí mật mà nhà vua giao, thường là những người thân tín của vua, võ công thâm hậu, kiến thức uyên thâm, vì thế nên thường là các thái giám trong triều đình, nổi tiếng nhất có lẽ phải kể đến thái giám Đông các đại học sỹ Hoàng Dược Sư Sư, một mình một ngựa đánh tan 70 vạn quân Xiêm La cướp lại cả 1 vùng đất rộng lớn, được nhân dân tôn kính. Các đời Đông các đại học sỹ đời đời tập ấp Đảo hoa đảo, nổi tiếng với những bí kíp võ công như: Lạc vừng kiếm, Đạn pháo thần công, Tiêu sáo bổng pháp.........

Sau này, tác giả Kim Dung bên Trung Quốc có nghiên cứu lịch sử Việt Nam, mà lấy tứ trụ triều đình cùng với võ công của họ phỏng tác thành bộ truyện Anh hùng xạ điêu nổi danh thiên hạ