Dương Kì Phương Hội

Thiền Sư Dương Kì Phương Hội (楊岐方會, Yōgi Hōe, 992-1049) là một trong những Thiền Sư xuất sắc của Lâm Tế Tông.Từ sư sản sinh ra Dương Kỳ Phái-một trong hai hệ phái chính của Tông Lâm Tế, cùng với Hoàng Long Phái của Thiền Sư Hoàng Long Huệ Nam. Đến nay dòng thiền này vẫn còn tồn tại phát triển mạnh tại Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Việt Nam và được truyền sang phương Tây. Sư vốn là đệ tử nối pháp của Thiền Sư Thạch Sương Sở Viên (Từ Minh), dưới sư có đệ tử nối pháp xuất sắc là Thiền Sư Bạch vân Thủ đoan.

Cơ duyên hành đạo

Dương Kì Phương Hội 楊岐方會
Tông phái	Lâm Tế Tông
Cá nhân
Sinh	992
Mất	1049
Chức vụ
Chức danh	Thiền sư
Tiền nhiệm	Thạch Sương Sở Viên
Kế nhiệm	Bạch Vân Thủ Đoan
Hoạt động tôn giáo
Sư phụ	Thạch Sương Sở Viên
Đồ đệ	Bạch Vân Thủ Đoan

Sư người Huyện Nghi Xuân (宜春縣, thuộc Tỉnh Giang Tây ngày nay), họ là Lãnh (冷).

Hồi còn nhỏ sư tính tình hoạt bát lanh lợi nhưng sư không theo nghiệp làm quan. Có một lần sư đi chơi ở Cửu Phong (九峰) về mà lòng quyến luyến khôn nguôi, nên cuối cùng xuống tóc xuất gia. Sư xem kinh nghe pháp tâm mở sáng tinh thần lĩnh hội.

Sư đi du phương,đến yết kiến Thiền Sư Từ Minh ở Nam Nguyên. và dừng lại đây phụ tá cho Thiền Sư Từ Minh, sư làm việc một cách siêng năng cần khổ. Sau Từ Minh dời sang Thạch Sương Đạo Ngô, Sư cũng dời theo. Nơi đây Sư làm Giám tự. Tuy theo Từ Minh đã lâu mà Sư chưa tỉnh ngộ.Sư ở đây tham học bấy lâu, một hôm sư đối đáp được khai ngộ:

Mỗi khi đến thưa hỏi, Từ Minh bảo: Việc trong ty khố quá nhiều hãy đi.

Hôm khác Sư đến hỏi, Từ Minh bảo: Giám tự ngày sau con cháu khắp thiên hạ cần gì vội gấp. Một hôm Từ Minh vừa đi ra chợt mưa đến, Sư rình ở con đường tắt.Từ Minh đến, Sư liền nắm đứng lại nói: Ông già này! hôm nay phải vì tôi nói, nếu không nói tôi sẽ đánh ông.Từ Minh nói: Giám tự biết là việc quanh co liền thôi. Câu nói chưa dứt,

Sư đại ngộ, liền đảnh lễ ngay dưới bùn.

Về sau, thể theo lời thỉnh cầu của chúng đạo tục, sư đến an trụ ở Dương Kì Sơn Phổ Thông Thiền Viện (楊岐山普通禪院) vùng Viên Châu (袁州).

Đến năm thứ 6 (1046) niên hiệu Khánh Lịch (慶曆), sư lại chuyển về Vân Cái Sơn Hải Hội Tự (雲蓋山海會寺) và đem Lâm Tế chính mạch trao cho Thiền sư Bạch Vân Thủ Đoan

Sư thị tịch vào năm đầu (1049) niên hiệu Hoàng Hựu (皇祐), hưởng thọ 58 tuổi.

Sư có để lại Viên Châu Dương Kì Hội Hòa Thượng Ngữ Lục (袁州楊岐會和尚語錄) do đệ tử là Bạch vân Thủ Đoan và Bảo Bình Nhân Dũng biên soan.

Công Án

Sư hỏi một vị tăng mới đến: Mây dày đường hẹp xe to từ đâu đến? Tăng thưa: Trời không bốn vách. Sư hỏi tiếp: Đi rách bao nhiêu đôi giày cỏ? Tăng liền hét. Sư bảo: Một hét hai hét sau lại làm gì? Tăng thưa: Xem ông Hoà thượng già vội vàng. Sư bảo: Cây gậy không có ở đây, thôi ngồi uống trà.

Sư lại hỏi hai vị tăng mới đến: Lá rụng mây dồn sớm rời nơi nào? Tăng thưa: Quan Âm. Sư hỏi: Dưới chân Quan Âm một câu làm sao nói? Tăng thưa: Vừa đến thấy nhau xong. Sư hỏi: Việc thấy nhau là thế nào? Tăng không đáp được. Sư bảo: Thượng toạ thứ hai đáp thế Thượng toạ thứ nhất xem! Vị tăng thứ hai cũng không đáp được. Sư bảo: Cả hai đều độn hết.

Tham khảo

• Fo Guang Ta-tz'u-tien 佛光大辭典. Fo Guang Ta-tz'u-tien pien-hsiu wei-yuan-hui 佛光大辭典編修委員會. Taipei: Fo-kuang ch'u-pan-she, 1988. (Phật Quang Đại Từ điển. Phật Quang Đại Từ điển biên tu uỷ viên hội. Đài Bắc: Phật Quang xuất bản xã, 1988.)
• Dumoulin, Heinrich:

Geschichte des Zen-Buddhismus I. Indien und China, Bern & München 1985.

Geschichte des Zen-Buddhismus II. Japan, Bern & München 1986.