Doge (meme)

Đối với các định nghĩa khác, xem Doge (định hướng).

Bản gốc của meme Internet "Doge"

Doge (thường được phát âm thành /ˈdoʊʒ/ DOHZH hoặc /ˈdoʊɡ/ DOHG) là một meme Internet trở nên nổi tiếng vào năm 2013. Nó thường bao gồm hình chụp một chú chó Shiba Inu cùng với những đoạn văn bản nhiều màu viết bằng phông chữ Comic Sans ở cận cảnh. Đoạn văn bản thường dùng để thể hiện những câu độc thoại nội tâm viết bằng tiếng Anh nhưng bị sai ngữ pháp một cách có chủ ý.

Meme này lấy cảm hứng từ một bức ảnh đăng vào năm 2010 và trở nên nổi tiếng vào cuối năm 2013 đến mức được Know Your Meme gọi là "meme hàng đầu" trong năm đó. Đơn vị tiền ảo Dogecoin ra mắt vào tháng 12 năm 2013 cũng lấy cảm hứng từ meme Doge. Chú chó Shiba Inu trong meme còn có cơ hội xuất hiện trên chiếc xe NASCAR của Josh Wise như một phần của hợp đồng tài trợ. Một thành viên của Quốc hội Hoa Kỳ đã nhắc tới Doge trong video hướng dẫn an toàn bay của hãng hàng không Delta Air Lines. Video này thực chất là "trò đùa trứng phục sinh" của Google. MV "Word Crimes" của "Weird Al" Yankovic cũng đã đề cập đến chú chó trong meme. Vào cuối thập kỷ 2010 thì meme có dấu hiệu phổ biến trở lại. Nhiều cuộc thăm dò trực tuyến và phương tiện truyền thông đã công nhận Doge là một trong những meme Internet hàng đầu của thập niên 2010.

Cấu trúc

Doge sử dụng một cụm từ gồm hai từ, trong đó từ đầu tiên luôn là một trong năm từ để bổ nghĩa (như "so", "such", "many", "much", và "very") và những từ này sẽ dùng với một từ mà nó không thể bổ nghĩa một cách chính xác để cố tình tạo ra sự sai ngữ pháp. Ví dụ như cụm "Much respect. So noble." sử dụng các từ bổ nghĩa của doge nhưng không "đúng" trong doge vì các từ được bổ nghĩa một cách chính xác. Phiên bản của doge sẽ phải là "Much noble, so respect." Cùng với những cụm từ trên, lời nói trong doge thường kết thúc bằng một từ duy nhất, phổ biến nhất là "wow" nhưng các từ như "amaze" và "excite" cũng được sử dụng.

Kể từ khi meme này ra đời, nhiều biến thể và dị bản của nó cũng được tạo ra, đáng chú ý có thể kể đến là "liquified doge". "Liquified doge" là một biến thể mà trong đó, hình dạng chú chó bị biến dạng thành các động vật khác, trong đó có "ironic Doge". "Ironic Doge" là phiên bản thường gặp của biến thể mà nhân vật Doge được đặt vào tình huống trớ trêu và không bình thường nhằm sử dụng với mục đích châm biếm. Meme "ironic Doge" này còn sản sinh thêm một số meme về các nhân vật liên quan khác, thường là những chú chó. Trong số đó có Cheems, một con Shiba Inu với đặc trưng điển hình là cố tình nói ngọng bằng cách chèn thêm chữ "M" xuyên suốt câu văn của nó. Một meme trở nên phổ biến vào năm 2020 là "Swole Doge vs. Cheems". Nội dung của meme thường thể hiện một bên là Doge to lớn và cơ bắp cuồn cuộn, một bên là chú chó Cheems bé nhỏ. Chú chó Doge to lớn thường được miêu tả là giá trị tốt đẹp hơn của quá khứ, còn Cheems bé nhỏ là phiên bản hiện đại yếu đuối hơn.

Nguồn gốc và cách phát âm

Kabosu
Tên gọi khác	かぼす
Loài	Chó
Giống vật nuôi	Shiba Inu
Giới tính	Giống cái
Từ quốc gia	Nhật Bản
Vai trò nổi bật	Meme Internet Nhân vật nổi tiếng trên mạng
Năm hoạt động	2010–nay
Trang web chính thức	kabochan.blog.jp, kabosu112.exblog.jp (tiếng Nhật)

Chú chó trong meme gốc tên là Kabosu (Nhật: かぼす, Kabosu), một con Shiba Inu cái thuần chủng được gửi tới khu trú ẩn động vật khi trại phối giống của nó phải đóng cửa. Giáo viên mẫu giáo người Nhật Satō Atsuko là người nhận nuôi Kabosu vào năm 2008. Bà đặt tên cho chú chó là Kabosu vì bà thấy nó có khuôn mặt tròn như quả chanh kabosu. Một chú chó Shiba Inu khác thuộc nhóm meme Doge là Suki. Nó là một chú chó giống cái của nhiếp ảnh gia Jonathan Fleming đến từ San Francisco. Vợ của anh vô tình bỏ một chiếc khăn choàng vào trong máy giặt khiến chiếc khăn co lại. Anh chụp một bức ảnh Suki đeo chiếc khăn choàng đó trong một đêm lạnh vào tháng 2 năm 2010.

Tấm ảnh của Kabosu xuất hiện lần đầu trong bài blog đăng vào năm 2010 của Satō. Các biến thể về sau của bức ảnh có chèn thêm những dòng chữ phông Comic Sans và đăng lên blog Shiba Confessions của Tumblr. Tuy nhiên, việc cố ý phát âm sai từ "doge" đã có từ tháng 6 năm 2005, khi nó được nhắc đến trong một tập của series phim Homestar Runner. Bức ảnh trở nên nổi tiếng sau khi nó được đăng trên Reddit vào tháng 10 năm 2010, trong một bài đăng có tiêu đề là "LMBO LOOK @ THIS FUKKEN DOGE."

Một số nhân vật khác xuất hiện trong meme đều dựa trên hình ảnh của những chú chó thật. Meme Cheems lấy hình ảnh của chú chó tên là Balltze đến từ Hồng Kông. Nó được nhận nuôi khi mới một tuổi và lên chín tuổi vào năm 2020.

Hai cách phát âm phổ biến nhất của "doge" là /ˈdoʊʒ/ DOHZH và /ˈdoʊɡ/ DOHG. Tại các nước không nói tiếng Anh, "doge" đôi lúc được phát âm thành /ˈdɒdʒ/ DODGE. Những người không quen hoặc không biết về meme này cũng dùng những cách phát âm như /ˈdɒɡi/ DOG-ee, /ˈdɒɡeɪ/ DOG-ay, /ˈdoʊɡeɪ/ DOH-gay, hay đơn giản là /ˈdɒɡ/ DOG.

Ảnh hưởng

Một meme Doge về Wikipedia

Sự phổ biến

Vào tháng 8 năm 2013, những bức hình của meme đã được cộng đồng 4chan dùng để spam trên trang subreddit r/MURICA của Reddit. Số lượt tìm kiếm trực tuyến cho meme cũng bắt đầu tăng vào tháng 7 năm 2013.

Meme này được MTV xếp vào vị trí thứ 12 trong danh sách "50 sản phẩm văn hóa đại chúng mà ta phải cảm ơn trong năm 2013. Io9 còn so sánh phần độc thoại của Shiba Inu có một số điểm tương đồng với lolcat. Vào ngày 13 tháng 12 năm 2013, Doge được Know Your Meme gọi là "meme hàng đầu". Theo báo cáo trên trang The Daily Dot vào tháng 12 năm 2016 thì mức độ phổ biến của Doge đạt đỉnh vào năm 2014, nhưng sau đó có dấu hiệu suy giảm do meme "tồn tại quá lâu và tác động từ quảng cáo đối với thị hiếu đại chúng của "normie"". Tuy nhiên, độ phổ biến đã duy trì ổn định kể từ đó và quay trở lại top 10 meme được chia sẻ trong năm 2016.

Một số ấn phẩm phương tiện truyền thông đã đưa Doge vào danh sách meme góp phần định nghĩa văn hóa Internet trong thập niên 2010. Họ còn viết về tầm ảnh hưởng của meme đối với sự phát triển hơn nữa đối với hệ thống từ lóng về chó trên Internet, chẳng hạn như DoggoLingo và WeRateDogs. Evan McMurry của ABC News và Stacey Ritzen của The Daily Dot đều xếp Doge là meme số một trong những năm 2010.

Vào tháng 12 năm 2019, Doge được bình chọn là meme Internet hàng đầu trong thập niên 2010 trong một cuộc thăm dò do The Tab tổ chức với 737 phiếu bầu, tương đương với 22% tổng số phiếu bầu. Aja Romano của Vox liệt Doge vào top 11 meme "chiếm trọn cả thập kỷ". Nội dung bài báo viết rằng Doge đã đưa "meme mèo lên tầm cao mới một cách không tưởng, đó là dấu hiệu ban đầu của phong cách hài hước theo chủ nghĩa tân Dada trong thiên niên kỷ [2000]."

Quan niệm của người Nhật về Doge lại có sự khác biệt. Kabosu và Satō ở Nhật được biết đến là thú cưng và chủ sở hữu nhiều hơn là một meme. Blog về Kabosu cũng là blog liên quan đến vật nuôi phổ biến thứ tư ở trong nước tính đến tháng 12 năm 2013. Bà chủ của chú chó đã phát biểu cảm nghĩ về meme: "Thành thật mà nói, một vài hình ảnh rất lạ đối với tôi nhưng nó vẫn hài hước! Tôi thực sự ấn tượng với kỹ năng và gu [ảnh chế] của họ. Xung quanh tôi không một ai biết về meme Doge này cả. Có lẽ tôi cũng không hiểu rõ về meme này lắm vì tôi đang sống một cuộc đời analog." Satō cũng bày tỏ điều mà bà nhận ra rằng "rủi ro trên Internet là bất cứ ai trên thế giới cũng có thể dòm ngó cuộc sống của tôi trên blog". Fleming thì cho rằng giống Shiba Inu đã trở nên dễ nhận biết hơn nhờ meme.

Hình tượng trong văn hóa

Logo của tiền ảo Dogecoin

Vào cuối tháng 2 năm 2013, thành viên Quốc hội Hoa Kỳ đã tạo ra nhiều bức hình theo phong cách của meme. The Huffington Post bình luận rằng meme Doge dường như bị các thành viên Quốc hội "giết chết".

Google sau đó tạo một trò đùa trứng phục sinh cho Doge: khi nhập doge meme vào thanh tìm kiếm của YouTube, tất cả văn bản trên trang sẽ được hiển thị theo phông chữ Comic Sans đầy màu sắc, giống như trong meme.

Tiền ảo Dogecoin ra đời vào ngày 8 tháng 12 năm 2013, trở thành đồng tiền ảo đầu tiên dựa trên meme Internet. Tới đầu năm 2014, sự nổi tiếng của Doge vẫn được cộng đồng Internet giữ vững trên mạng xã hội, cùng với đó là sự phát triển và sự công nhận đối với tiền ảo Dogecoin. Vào tháng 4 năm 2014, Doge lần thứ hai trỗi dậy sau khi cộng đồng Dogecoin tiết lộ rằng họ đang có ý định tài trợ cho Josh Wise, thành viên của NASCAR và đặt bức hình chú chó Shiba Inu trên xe của anh. Chiếc xe cũng xuất hiện trong nội dung tải về (DLC) của trò chơi điện tử NASCAR '14. Các phương tiện truyền thông cũng thể hiện sự đề cập đến meme khi đưa tin về tiền ảo và xe NASCAR. Họ sử dụng những tiêu đề với cụm từ theo phong cách của Doge như "so wow" và "very vroom". Elon Musk cũng không ít lần bày tỏ sự hứng thú với Dogecoin. Vào ngày 18 tháng 7 năm 2020, ông đăng một dòng tweet mang tính trêu đùa về Dogecoin được lan truyền khiến giá của tiền ảo tăng 14%, từ 0,003052 lên 0,003433 USD chỉ trong vòng vài giờ. Theo thống kê của Tradingview, giá đồng tiền này cũng tăng thêm 24% sau hai ngày, dao động ở mức 0,0037 USD.

Vào tháng 1 năm 2014, hai nhà phát triển web tại Sydney là Katia Eirin và Bennett Wong đã tạo ra Doge Weather, một trang web và ứng dụng di động về thời tiết lấy chủ đề từ meme. Doge Weather thông báo nhiệt độ và các điều kiện thời tiết dựa trên vị trí địa lý của người dùng. Vào tháng 4 năm 2014, Doge Weather đã phát hành cho iOS 7 với giá 99¢.

Vào giữa năm 2014, công ty quảng cáo DDB Stockholm đã cho xuất hiện hình ảnh Doge trong một chiến dịch quảng cáo của công ty giao thông công cộng SL tại Stockholm, Thụy Điển. Mục đích của chiến dịch là để quảng cáo cho các vé mùa hè đặc biệt của công ty. Hình ảnh của vé thể hiện một chú chó Doge đang giữ tấm vé xe công cộng trên miệng, với những cụm từ như "many summer", "such cheap" và "very buy". Doge cũng là một trong 25 meme trên Internet xuất hiện trong video hướng dẫn an toàn bay của hãng hàng không Delta Air Lines phát hành vào tháng 5 năm 2015. MV "World Crimes" của "Weird Al" Yankovic là một video ca nhạc về sự sai ngữ pháp. Bài hát có phần đề cập đến dòng tweet về Doge để minh họa cho sự sai lệch đó.

"Doge" là một trong vài từ bổ sung vào trang từ điển trực tuyến Dictionary.com vào tháng 11 năm 2015. Trang web định nghĩa "Doge" không chỉ là hình ảnh macro kèm theo các biến thể của nó mà còn có thể sử dụng như một dạng "ngôn ngữ".

Trò chơi điện tử The Legend of Zelda: Tri Force Heroes phát hành vào năm 2015 cũng có nhắc tới meme này trong phiên bản Bắc Mỹ. Trong một phân cảnh của game, khi người chơi kiểm tra một trong những giá sách cổ có thể phát hiện ra dòng chữ ghi "Still, coming here has at least afforded me the rare chance to explore these ancient ruins. So ancient. Such ruin." Nhiều người hâm mộ của series trò chơi đã đưa ra phản hồi tiêu cực về vấn đề này. Vào năm 2017, video game Smite đã thêm bộ trang phục Doge cho nữ thần Skadi.

Dự án Servo của Mozilla đã kết hợp meme vào biểu trưng của dự án kể từ tháng 5 năm 2016 đến tháng 2 năm 2020.

Vào ngày Cá tháng Tư năm 2017, Đài Truyền hình Trung ương Trung Quốc đã đăng tin vịt về cái chết của Kabosu.

Liên kết ngoài

• Bài đăng blog gốc có mặt Kabosu