Tiếng Tsonga
Tsonga | |
---|---|
Xitsonga | |
Sử dụng tại | Mozambique Nam Phi Swaziland Zimbabwe |
Khu vực | Limpopo, Mpumalanga |
Tổng số người nói | 3.275.105 |
Phân loại | Niger-Congo |
Địa vị chính thức | |
Ngôn ngữ chính thức tại | Nam Phi |
Mã ngôn ngữ | |
ISO 639-1 | ts |
ISO 639-2 | tso |
ISO 639-3 | tso |
Tiếng Tsonga hay Xitsonga là một ngôn ngữ tại miền Nam châu Phi được người Tsonga sử dụng, cũng được biết đến là Shangaan. Tsonga thuộc Nhóm ngôn ngữ Bantu của Ngữ hệ Niger-Congo. Ngôn ngữ của người Tsonga bị gọi sai thành Xichangana (hay "Shangaan" bởi những người ngoài) bởi một số người từng nằm dưới lãnh đạo Soshangana "Manukusa" (bị phân loại sai là người Zulu nhưng thực tế là Ndwandwe, như thế Xichangana là từ ghép của Xitsonga và ngôn ngữ của người Ndwandwe). Tsonga có nhiều phương ngữ khác nhau, một vài trong số đó được một số nhà ngôn ngữ học coi là những ngôn ngữ riếng biệt.[1]
Phân bổ
[sửa | sửa mã nguồn] 0–20% 20–40% 40–60% | 60–80% 80–100% |
Tsonga được khoảng 1.972.000[2] người sử dụng tại tỉnh Limpopo cũng như tỉnh Gauteng và Mpumalanga của Nam Phi, và khoảng 1,5 triệu người tại Mozambique, 19.000 người tại Swaziland. Cũng có khoảng 100.000 người nói ngôn ngữ này tại Zimbabwe.
Số đếm
[sửa | sửa mã nguồn]Tsonga | Số |
---|---|
N'we | 1 |
Mbirhi | 2 |
Nharhu | 3 |
Mune | 4 |
Ntlhanu | 5 |
Ntsevu | 6 |
Nkombo | 7 |
Nhungu | 8 |
Nkaye | 9 |
Khume | 10 |
Khume (na) n'we / Khume-n'we | 11 |
Khume (na) mbirhi / Khume-mbirhi | 12 |
Khume (na) nharhu / Khume-nharhu | 13 |
Makhume mambhirhi / Makume-mbirhi | 20 |
Makhume manharhu / Makume-nharhu | 30 |
Mune wa makhume | 40 |
Tlhanu wa makhume | 50 |
Dzana | 100 |
Gidi | 1000 |
Tháng trong năm
[sửa | sửa mã nguồn]Tsonga | Tháng |
---|---|
Nsunguti | 1 |
Nyenyenyani | 2 |
Nyenyankulu | 3 |
Dzivamusoko | 4 |
Mudyaxihi | 5 |
Khotavuxika | 6 |
Mawuwani | 7 |
Mhawuri | 8 |
Ndzhati | 9 |
Nhlangula | 10 |
Hukuri | 11 |
N'wendzamhala | 12 |
Ví dụ văn bản
[sửa | sửa mã nguồn]Kinh Lạy Cha (con ở Tsonga):
- Tata wa hina la nge matilweni,
- vito ra wena a ri hlawuleke;
- a ku te ku fuma ka wena;
- ku rhandza ka wena a ku endliwe misaveni,
- tanihi loko ku endliwa tilweni.
- U hi nyika namuntlha vuswa bya hina bya siku rin'wana ni rin'wana;
- u hi rivalela swidyoho swa hina,
- tanihi loko na hina hi rivalela lava hi dyohelaka;
- u nga hi yisi emiringweni,
- kambe u hi ponisa eka Lowo biha,
- Amen.
Tham khảo
[sửa | sửa mã nguồn]Liên kết ngoài
[sửa | sửa mã nguồn]Có sẵn phiên bản ts của Wikipedia, bách khoa toàn thư mở |
Phần mền
[sửa | sửa mã nguồn]- Spell checker for OpenOffice.org and Mozilla Lưu trữ 2007-01-14 tại Wayback Machine, OpenOffice.org Lưu trữ 2007-03-24 tại Wayback Machine, Mozilla Firefox web-browser Lưu trữ 2007-02-10 tại Wayback Machine, and Mozilla Thunderbird email program Lưu trữ 2007-03-24 tại Wayback Machine in Tsonga
- Translate.org.za Lưu trữ 2007-01-14 tại Wayback Machine Project to translate Free and Open Source Software into all the official languages of South Africa including Tsonga
- PanAfriL10n page on Tsonga