Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Xăng”

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Dòng 53: Dòng 53:
Năm 1860, Nhà máy lọc dầu đầu tiên xây dựng ở Pennsylvanie - Mỹ.
Năm 1860, Nhà máy lọc dầu đầu tiên xây dựng ở Pennsylvanie - Mỹ.
Năm 1864, xăng lần đầu tiên được chiết xuất từ dầu hỏa ở nhà máy lọc dầu ở Mỹ.
Năm 1864, xăng lần đầu tiên được chiết xuất từ dầu hỏa ở nhà máy lọc dầu ở Mỹ.
Năm 1883, đông cơ sử dụng xăng được chế tạo.
Năm 1883, động cơ sử dụng xăng được chế tạo.
Năm 1893, động cơ sử dụng xăng sinh học.
Năm 1893, động cơ sử dụng xăng sinh học.
Năm 2012, Công ty Air Fuel Synthetis-Anh đã chế tạo thành công xăng từ không khí.
Năm 2012, Công ty Air Fuel Synthetis-Anh đã chế tạo thành công xăng từ không khí.

Phiên bản lúc 15:07, ngày 17 tháng 6 năm 2019

Xăng trong cốc.

Xăng, trước đây còn gọi là ét-xăng (phiên âm từ tiếng Pháp: essence),[1] là một loại dung dịch nhẹ chứa Hyđrocacbon, dễ bay hơi, dễ bốc cháy, được chưng cất từ dầu mỏ. Xăng được sử dụng như một loại nhiên liệu, dùng để làm chất đốt cho các loại động cơ đốt trong sử dụng xăng, chất đốt dùng trong tiêu dùng, sinh hoạt hàng ngày như đun nấu, một số lò sưởi, trong một số loại bật lửa; làm dung môi hòa tan một số chất, đùng để tẩy một số vết bẩn bám trên vải, kim loại, kính, nhựa; có trong một số loại vũ khí như súng phun lửa, bom, mìn.

Xăng được chế biến từ dầu mỏ bằng phương pháp chưng cất trực tiếp và cracking, có tỷ trọng d15= từ 0.70 đến 0.75, dễ bay hơi, dễ cháy, có mùi đặc trưng, nhiệt độ sôi từ 35-200 °C. Xăng động cơ được dùng làm nhiên liệu cho động cơ đốt trong, kiểu bộ chế hòa khí (động cơ xăng).

Các loại xăng ở thị trường Việt Nam

Xăng Mogas 95 (A95)

Có mùi, màu vàng, được sử dụng cho phương tiện có tỉ số nén trên 9,5/1 như các xe hơi đời mới, xe đua,... có trị số ốctan là 95.

Xăng Mogas 92 (M92)

Có mùi đặc trưng, màu xanh lá, được sử dụng cho phương tiện có tỉ số nén dưới 9,5/1, có trị số ốctan là 92.

Xăng Mogas 83 (M83)

Có mùi đặc trưng, màu vàng, được sử dụng cho phương tiện có tỉ số nén 8/1, có trị số ốctan là 83. Hịện xăng này không được sử dụng trên thị trường Việt Nam.

Xăng sinh học E5

Xăng sinh học sử dụng Êtanol như là một loại phụ gia nhiên liệu pha trộn vào xăng thay phụ gia chì. Xăng sinh học là hỗn hợp của xăng A92 pha 5% ethanol.

Từ ngày 1/1/2015, xăng E5 được bán rộng rãi trên toàn Việt Nam.

Tuy nhiên xăng E5 lại không thích hợp cho các xe tay ga, xe mo tô có tỉ số nén cao (các loại xe tay ga và mô tô mà hãng bắt buộc sử dụng xăng A95 thì không nên sử dụng E5).

Xăng E5 chứa ethanol dễ đốt cháy nhưng lượng tỏa nhiệt thấp hơn các loại xăng thông thường. Xe sử dụng xăng E5 sẽ chạy không vọt, tài xế đạp ga nhiều hơn gây tốn nhiên liệu và sản sinh lượng khí thải lớn hơn. Việc hạn chế khí thải độc của xăng E5 cũng mất đi. Các dòng xe đời cũ sử dụng bộ chế hòa khí nếu dùng xăng E5 có thể gặp khó khăn, đường ống dẫn xăng, ron..., bằng nhựa hoặc cao su khi sử dụng xăng E5 lâu ngày có thể bị bào mòn gây rò rỉ xăng, cháy xe. Sử dụng xăng E5 thì xe máy cũng như ô tô không nên để bình xăng quá cạn, động cơ sẽ khó nổ.[2]

Các chỉ tiêu chất lượng

Tính chống kích nổ

Có hai hiện tượng cháy có thể xảy ra:

  • Cháy bình thường
  • Cháy kích nổ

Trị số ốctan của xăng biểu hiện tính chống kích nổ của xăng. Xăng có trị số ốctan càng cao thì tính chống kích nổ càng cao. Xăng có trị số ốctan cao sử dụng cho động cơ có tỉ số nén cao. Nếu sử dụng xăng có trị số ốctan thấp cho xe có tỉ số nén cao sẽ gây hiện tượng cháy kích nổ. Nếu sử dụng xăng có trị số ốctan cao cho xe có tỉ số nén thấp thì xăng sẽ cháy khó cháy, cháy không hết tạo cặn than làm bẩn máy, hao xăng. Chỉ số octan thấp nhất là 92 và cao nhất đang sử dụng là 98.[cần dẫn nguồn]

Tính bay hơi thích hợp

Xăng muốn cháy được trong máy thì cần phải bay hơi, trộn với một lượng oxy vừa đủ để đạt được hiệu suất đốt cao nhất, đối với động cơ đốt trong, chúng được trộn với nhau thông qua bộ chế hòa khí. Nếu xăng bay hơi không thích hợp thì máy sẽ không phát huy được hết công suất, hao xăng nhiều và gặp phải những sự cố kỹ thuật sau:

  • Hiện tượng nghẹt xăng hay nút hơi
  • Hiện tượng ngộp xăng (sặc xăng)

Tính ổn định hóa học cao

Khả năng giữ vững bản chất hóa học chống lại ảnh hưởng của môi trường xung quanh gọi là tính ổn định hóa học của xăng. Tính ổn định hóa học của xăng bị ảnh hưởng nhiều bởi các yếu tố: nhiệt độ, diện tiếp xúc với không khí, độ sạch và khô của vật chứa, mức độ tồn chứa và thời gian tồn chứa Xăng có hàm lượng keo nhựa càng cao thì có tính ổn định hóa học càng thấp.

Không có sự ăn mòn, tạp chất cơ học và nước

Xăng có tính ăn mòn kim loại do sự có mặt của các hợp chất lưu huỳnh, các axít, keo nhựa chưa tinh chế hết trong quá trình chế biến.

  • Tạp chất cơ học có trong xăng gồm những chất từ bên ngoài rơi vào trong quá trình bơm rót, vận chuyển như cát, bụi, các chất được pha thêm trong quá trình sản xuất, chế biến như nhiên liệu cháy, chất ổn định, …
  • Nước từ bên ngoài rơi vào xăng trong quá trình xuất, nhập, tồn chứa....

Lịch sử

Năm 1860, Nhà máy lọc dầu đầu tiên xây dựng ở Pennsylvanie - Mỹ. Năm 1864, xăng lần đầu tiên được chiết xuất từ dầu hỏa ở nhà máy lọc dầu ở Mỹ. Năm 1883, động cơ sử dụng xăng được chế tạo. Năm 1893, động cơ sử dụng xăng sinh học. Năm 2012, Công ty Air Fuel Synthetis-Anh đã chế tạo thành công xăng từ không khí.

Ứng dụng

Các loại máy móc chạy bằng xăng:

Các quốc gia tiêu thụ lượng xăng lớn

Xem thêm

Tham khảo

  1. ^ Yoonjung Kang, Andrea Hòa Phạm, Benjamin Storme. French loanwords in Vietnamese: the role of input language phonotactics and contrast in loanword adaptation. Trang 5.
  2. ^ “Người đổ xăng E5 nên nhớ điều này để không làm ảnh hưởng ô tô, xe máy”. Báo Thanh Niên. Truy cập 4 tháng 2 năm 2018.

Liên kết ngoài