Bước tới nội dung

Khác biệt giữa bản sửa đổi của “SARS-CoV-2”

Sửa liên kết
Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Duyệt lịch sử tương tác
← Thay đổi trướcThay đổi sau →
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Trực quanMã wiki
Không có tóm lược sửa đổi
Thẻ: Sửa đổi di động Sửa đổi từ trang di động Sửa đổi di động nâng cao
Không có tóm lược sửa đổi
Thẻ: Sửa đổi di động Sửa đổi từ trang di động Sửa đổi di động nâng cao
Dòng 17: Dòng 17:
Tháng 12 năm 2019 tới nay, [[Vũ Hán|thành phố Vũ Hán]] của [[Hồ Bắc|tỉnh Hồ Bắc]] liên tục trông coi tra xét bệnh cúm trải rộng và bệnh tật tương quan, phát hiện nhiều trường hợp bệnh [[viêm phổi]] mang tính [[virus]] nổi dậy, tất cả cùng chẩn đoán là viêm phổi mang tính virus / truyền nhiễm phần phổi.<ref>{{Chú thích web|url=http://m.news.cctv.com/2019/12/31/ARTIL1JxT1xYZ9uMgxwJRDmJ191231.shtml|tựa đề=Vào tháng 12 thành phố Vũ Hán phát hiện 27 trường hợp bệnh viêm phổi mang tính virus Phần lớn là hộ kinh doanh ở phố chợ hải sản|tác giả=|họ=|tên=|ngày=Ngày 31 tháng 12 năm 2019|website=http://m.news.cctv.com|url lưu trữ=|ngày lưu trữ=|url hỏng=|ngày truy cập=}}</ref> Ủy ban Sức khoẻ Vệ sinh Nhà nước Trung Quốc nhận định đây là bệnh truyền nhiễm loại B, chiếu theo quản lí loại A.<ref>{{Cite web|url=http://www.nhc.gov.cn/jkj/s7916/202001/44a3b8245e8049d2837a4f27529cd386.shtml|title=Thông cáo Uỷ ban Sức khoẻ Vệ sinh Nhà nước Cộng hoà Nhân dân Trung Hoa|author=Cục Kiểm soát dự phòng dịch bệnh|date=2020-01-20|language=zh-cn|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200120213543/http://www.nhc.gov.cn/jkj/s7916/202001/44a3b8245e8049d2837a4f27529cd386.shtml|archivedate=2020-01-20|deadurl=no|accessdate=}}</ref>
Tháng 12 năm 2019 tới nay, [[Vũ Hán|thành phố Vũ Hán]] của [[Hồ Bắc|tỉnh Hồ Bắc]] liên tục trông coi tra xét bệnh cúm trải rộng và bệnh tật tương quan, phát hiện nhiều trường hợp bệnh [[viêm phổi]] mang tính [[virus]] nổi dậy, tất cả cùng chẩn đoán là viêm phổi mang tính virus / truyền nhiễm phần phổi.<ref>{{Chú thích web|url=http://m.news.cctv.com/2019/12/31/ARTIL1JxT1xYZ9uMgxwJRDmJ191231.shtml|tựa đề=Vào tháng 12 thành phố Vũ Hán phát hiện 27 trường hợp bệnh viêm phổi mang tính virus Phần lớn là hộ kinh doanh ở phố chợ hải sản|tác giả=|họ=|tên=|ngày=Ngày 31 tháng 12 năm 2019|website=http://m.news.cctv.com|url lưu trữ=|ngày lưu trữ=|url hỏng=|ngày truy cập=}}</ref> Ủy ban Sức khoẻ Vệ sinh Nhà nước Trung Quốc nhận định đây là bệnh truyền nhiễm loại B, chiếu theo quản lí loại A.<ref>{{Cite web|url=http://www.nhc.gov.cn/jkj/s7916/202001/44a3b8245e8049d2837a4f27529cd386.shtml|title=Thông cáo Uỷ ban Sức khoẻ Vệ sinh Nhà nước Cộng hoà Nhân dân Trung Hoa|author=Cục Kiểm soát dự phòng dịch bệnh|date=2020-01-20|language=zh-cn|archiveurl=https://web.archive.org/web/20200120213543/http://www.nhc.gov.cn/jkj/s7916/202001/44a3b8245e8049d2837a4f27529cd386.shtml|archivedate=2020-01-20|deadurl=no|accessdate=}}</ref>


== Virus học ==
===Phát sinh===
Động vật được bán để làm thức ăn bị nghi ngờ là nơi chứa hoặc trung gian cho virus vì nhiều người nhiễm bệnh đầu tiên được xác định là công nhân tại Chợ hải sản Huanan, họ tiếp xúc nhiều hơn với động vật. Một chợ bán động vật sống để làm thức ăn cũng bị đổ lỗi trong [[SARS|Dịch SARS]] vào năm 2003; những nơi như vậy được coi là một "vườn ươm" hoàn hảo cho mầm bệnh mới.<ref>{{Cite news|url=https://www.nytimes.com/2020/01/25/world/asia/china-markets-coronavirus-sars.html|title=China’s Omnivorous Markets Are in the Eye of a Lethal Outbreak Once Again|last=Myers|first=Steven Lee|date=January 25, 2020|work=The New York Times|access-date=|url-status=live}}</ref>

===Truyền nhiễm===
Sự lây truyền từ người sang người đã được xác nhận.<ref name="auto"/> Có báo cáo đã cho rằng virus lây nhiễm ngay cả trong thời gian ủ bệnh.<ref name=latent>{{cite news |title=【武漢肺炎】衛健委︰新型冠狀病毒傳播力增強　潛伏期最短僅1天 |url=https://news.mingpao.com/ins/%E5%85%A9%E5%B2%B8/article/20200126/s00004/1580028707559/%E3%80%90%E6%AD%A6%E6%BC%A2%E8%82%BA%E7%82%8E%E3%80%91%E8%A1%9B%E5%81%A5%E5%A7%94-%E6%96%B0%E5%9E%8B%E5%86%A0%E7%8B%80%E7%97%85%E6%AF%92%E5%82%B3%E6%92%AD%E5%8A%9B%E5%A2%9E%E5%BC%B7-%E6%BD%9B%E4%BC%8F%E6%9C%9F%E6%9C%80%E7%9F%AD%E5%83%851%E5%A4%A9 |work=明報新聞網|language=CN}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://news.163.com/20/0126/16/F3R33UL80001899O.html|title=专家：病毒潜伏期有传染性 有人传染同事后才发病|date=26 January 2020|website=news.163.com|language=CN}}</ref> Tuy nhiên, các quan chức tại Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh (CDCC) ở Hoa Kỳ tuyên bố rằng họ "không có bất kỳ bằng chứng nào về việc bệnh nhân bị lây nhiễm virus trước khi khởi phát triệu chứng."<ref>[https://www.medpagetoday.com/infectiousdisease/publichealth/84548 U.S. Notches Fifth Coronavirus Case as Global Count Nears 3,000]</ref>

Một nhóm nghiên cứu đã ước tính [[chỉ số sinh sản cơ bản]] (<math>R_0</math>) của virus nằm trong khoảng từ 3 đến 5,<ref>{{Cite journal|last=Zhao|first=Shi|last2=Ran|first2=Jinjun|last3=Musa|first3=Salihu Sabiu|last4=Yang|first4=Guangpu|last5=Lou|first5=Yijun|last6=Gao|first6=Daozhou|last7=Yang|first7=Lin|last8=He|first8=Daihai|date=2020-01-24|title=Preliminary estimation of the basic reproduction number of novel coronavirus (2019-nCoV) in China, from 2019 to 2020: A data-driven analysis in the early phase of the outbreak|url=https://www.biorxiv.org/content/10.1101/2020.01.23.916395v1|journal=bioRxiv|language=en|pages=2020.01.23.916395|doi=10.1101/2020.01.23.916395}}</ref> có nghĩa là nó thường lây nhiễm từ 3 đến 5 người cho mỗi lần nhiễm bệnh. Các nhóm nghiên cứu khác đã ước tính số lượng sinh sản cơ bản là từ 1,4 đến 3,8.<ref>{{Cite journal|last=Liu|first=Tao|last2=Hu|first2=Jianxiong|last3=Kang|first3=Min|last4=Lin|first4=Lifeng|last5=Zhong|first5=Haojie|last6=Xiao|first6=Jianpeng|last7=He|first7=Guanhao|last8=Song|first8=Tie|last9=Huang|first9=Qiong|last10=Rong|first10=Zuhua|last11=Deng|first11=Aiping|last12=Zeng|first12=Weilin|last13=Tan|first13=Xiaohua|last14=Zeng|first14=Siqing|last15=Zhu|first15=Zhihua|last16=Li|first16=Jiansen|last17=Wan|first17=Donghua|last18=Lu|first18=Jing|last19=Deng|first19=Huihong|last20=He|first20=Jianfeng|last21=Ma|first21=Wenjun|date=2020-01-25|title=Transmission dynamics of 2019 novel coronavirus (2019-nCoV)|url=https://www.biorxiv.org/content/10.1101/2020.01.25.919787v1|journal=bioRxiv|language=en|pages=2020.01.25.919787|doi=10.1101/2020.01.25.919787}}</ref> Người ta đã xác định rằng virus có thể lây truyền dọc theo một chuỗi gồm ít nhất bốn người.<ref name=Saey24Jan2020>{{Cite web|url=https://www.sciencenews.org/article/how-new-wuhan-coronavirus-stacks-up-against-sars-mers|title=How the new coronavirus stacks up against SARS and MERS|first=Tina Hesman|last=Saey|date=24 January 2020|access-date=25 January 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200125064423/https://www.sciencenews.org/article/how-new-wuhan-coronavirus-stacks-up-against-sars-mers|archive-date=25 January 2020|url-status=live}}</ref><br>
=== Bộ gen ===
Trình tự [[gen]] [[Coronavirus|virus Corona]] Vũ Hán giống nhau với virus Corona được phát hiện trong [[Bộ Dơi|dơi]], nhưng không giống với virus Corona khác, ví dụ virus corona gây ra [[Virus SARS| Hội chứng hô hấp cấp tính nghiêm trọng]] (SARS) và virus [[MERS-CoV|Hội chứng hô hấp Trung Đông]] (MERS).<ref name=":1" /> Virus Corona Vũ Hán và virus Corona [[Virus SARS|SARS]] cùng thuộc virus Corona thế hệ B (Betacoronavirus Lineage B, Sarbecovirus).<ref>{{Cite web|url=https://nextstrain.org/groups/blab/sars-like-cov|title=Phylogeny of SARS-like betacoronaviruses|work=nextstrain|accessdate=2020-01-18}}</ref>

Năm [[bộ gen]] của virus Corona Vũ Hán đã được nhanh chóng rút chiết ra, và được Trung tâm lâm sàng vệ sinh công cộng thành phố Thượng Hải, Bệnh viện Trung tâm Vũ Hán Đại học Khoa học và Công nghệ Hoa Trung, Trung tâm kiểm soát dự phòng bệnh tật thành phố Vũ Hán, Sở Kiểm soát dự phòng bệnh truyền nhiễm thuộc Trung tâm kiểm soát dự phòng bệnh tật Trung Quốc và [[Đại học Sydney]] tuyên bố ở trên trạm mạng Virological.<ref>{{cite news|url=http://www.caixin.com/2020-01-20/101506242.html|title=武汉新型冠状病毒肺炎大事记|publisher=財新網}}</ref> Năm bộ gen của virus lần lượt là BetaCoV/Wuhan/IVDC-HB-01/2019, BetaCoV/Wuhan IVDC-HB-04/2020, BetaCoV/Wuhan/IVDC-HB-05/2019, BetaCoV/Wuhan/WIV04/2019 và BetaCoV/Wuhan/IPBCAMS-WH-01/2019.<ref name=":1" /><ref>{{Cite web|url=http://virological.org/t/initial-genome-release-of-novel-coronavirus/319|title=Initial genome release of novel coronavirus|date=2020-01-11|work=Virological|language=en-US|accessdate=2020-01-12}}</ref><ref>{{cite journal|date=2020-01-17|title=Wuhan seafood market pneumonia virus isolate Wuhan-Hu-1, complete genome|url=http://www.ncbi.nlm.nih.gov/nuccore/MN908947.3|publisher=|via=NCBI Nucleotide}}</ref> Chiều dài trình tự [[RNA|ARN]] của nó khoảng chừng là 30.000 [[Nucleotide|nuclêôtít]].<ref name=":1" />
== Dịch tễ học ==
== Dịch tễ học ==
{{Main article|Bùng phát coronavirus Trung Quốc 2019-2020}}
{{Main article|Bùng phát coronavirus Trung Quốc 2019-2020}}

Phiên bản lúc 02:37, ngày 31 tháng 1 năm 2020

Đối với dịch bệnh do coronavirus mới đang diễn ra, xem Bùng phát coronavirus Trung Quốc 2019-2020.
Coronavirus mới (2019-nCoV)
Mô phỏng một virion của 2019-nCoV.
Phân loại virus e
SARS-CoV-2 trên bản đồ Trung Quốc
SARS-CoV-2
Vũ Hán, Trung Quốc là địa điểm chủ yếu duy nhất ghi chép dịch bệnh bùng phát
Các đồng nghĩa

Coronavirus mới, ký hiệu bởi WHO là 2019-nCoV, còn được gọi là virus corona hoặc coronavirus Vũ Hán, viêm phổi Vũ Hán, virus viêm phổi chợ Hoa Nam Vũ Hán, vì nguyên do trường hợp bệnh viêm phổi gây ra bởi virus ở Vũ Hán, bắt đầu xuất hiện và lây lan từ cuối năm 2019. Vào ngày 12 tháng 01 năm 2020, nó được Tổ chức Y tế Thế giới đặt tên.[2][3] Virus mới này là một loại virus corona ARN liên kết đơn chính nghĩa. Trong khoảng thời gian sự kiện viêm phổi virus Corona kiểu mới năm 2019 - 2020 bùng phát, nhân viên nghiên cứu đã phát hiện một virus này sau khi tiến hành đo lường kiểm tra axít nuclêíc và dò tra trình tự bộ gen ở mẫu vật tiêu bản của người bệnh dương tính với viêm phổi.[4][5][6]

Virus Corona đã biết đủ gây ra cảm mạo cùng với các bệnh tật khá nghiêm trọng như Hội chứng hô hấp Trung Đông (MERS) và Hội chứng hô hấp cấp tính nghiêm trọng (SARS). Virus Corona kiểu mới là phân dạng virus của virus Corona mà từ trước tới nay chưa bao giờ phát hiện ở trong cơ thể người.[7][8]

Tháng 12 năm 2019 tới nay, thành phố Vũ Hán của tỉnh Hồ Bắc liên tục trông coi tra xét bệnh cúm trải rộng và bệnh tật tương quan, phát hiện nhiều trường hợp bệnh viêm phổi mang tính virus nổi dậy, tất cả cùng chẩn đoán là viêm phổi mang tính virus / truyền nhiễm phần phổi.[9] Ủy ban Sức khoẻ Vệ sinh Nhà nước Trung Quốc nhận định đây là bệnh truyền nhiễm loại B, chiếu theo quản lí loại A.[10]

Virus học

Phát sinh

Động vật được bán để làm thức ăn bị nghi ngờ là nơi chứa hoặc trung gian cho virus vì nhiều người nhiễm bệnh đầu tiên được xác định là công nhân tại Chợ hải sản Huanan, họ tiếp xúc nhiều hơn với động vật. Một chợ bán động vật sống để làm thức ăn cũng bị đổ lỗi trong Dịch SARS vào năm 2003; những nơi như vậy được coi là một "vườn ươm" hoàn hảo cho mầm bệnh mới.[11]

Truyền nhiễm

Sự lây truyền từ người sang người đã được xác nhận.[12] Có báo cáo đã cho rằng virus lây nhiễm ngay cả trong thời gian ủ bệnh.[13][14] Tuy nhiên, các quan chức tại Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh (CDCC) ở Hoa Kỳ tuyên bố rằng họ "không có bất kỳ bằng chứng nào về việc bệnh nhân bị lây nhiễm virus trước khi khởi phát triệu chứng."[15]

Một nhóm nghiên cứu đã ước tính chỉ số sinh sản cơ bản () của virus nằm trong khoảng từ 3 đến 5,[16] có nghĩa là nó thường lây nhiễm từ 3 đến 5 người cho mỗi lần nhiễm bệnh. Các nhóm nghiên cứu khác đã ước tính số lượng sinh sản cơ bản là từ 1,4 đến 3,8.[17] Người ta đã xác định rằng virus có thể lây truyền dọc theo một chuỗi gồm ít nhất bốn người.[18]

Bộ gen

Trình tự gen virus Corona Vũ Hán giống nhau với virus Corona được phát hiện trong dơi, nhưng không giống với virus Corona khác, ví dụ virus corona gây ra Hội chứng hô hấp cấp tính nghiêm trọng (SARS) và virus Hội chứng hô hấp Trung Đông (MERS).[6] Virus Corona Vũ Hán và virus Corona SARS cùng thuộc virus Corona thế hệ B (Betacoronavirus Lineage B, Sarbecovirus).[19]

Năm bộ gen của virus Corona Vũ Hán đã được nhanh chóng rút chiết ra, và được Trung tâm lâm sàng vệ sinh công cộng thành phố Thượng Hải, Bệnh viện Trung tâm Vũ Hán Đại học Khoa học và Công nghệ Hoa Trung, Trung tâm kiểm soát dự phòng bệnh tật thành phố Vũ Hán, Sở Kiểm soát dự phòng bệnh truyền nhiễm thuộc Trung tâm kiểm soát dự phòng bệnh tật Trung Quốc và Đại học Sydney tuyên bố ở trên trạm mạng Virological.[20] Năm bộ gen của virus lần lượt là BetaCoV/Wuhan/IVDC-HB-01/2019, BetaCoV/Wuhan IVDC-HB-04/2020, BetaCoV/Wuhan/IVDC-HB-05/2019, BetaCoV/Wuhan/WIV04/2019 và BetaCoV/Wuhan/IPBCAMS-WH-01/2019.[6][21][22] Chiều dài trình tự ARN của nó khoảng chừng là 30.000 nuclêôtít.[6]

Dịch tễ học

Bài chi tiết: Bùng phát coronavirus Trung Quốc 2019-2020

Vụ nhiễm virus đầu tiên được biết đến ở người xảy ra vào đầu tháng 12 năm 2019. Đồng hồ phân tử cũng cho thấy ngày bắt đầu tương tự, hoặc sớm hơn một chút.[23]

Một đợt bùng phát dịch bệnh do 2019-nCoV đã được phát hiện lần đầu tiên tại thành phố Vũ Hán của Trung Quốc, vào giữa tháng 12 năm 2019. Sau đó, virus này đã lan sang các tỉnh khác của Trung Quốc đại lục và các quốc gia khác, bao gồm Thái Lan, Nhật Bản, Đài Loan, Hàn Quốc, Úc, Pháp, Hoa Kỳ và Việt Nam.[24][25][26]

Sự lây lan từ người sang người đã được xác nhận tại Quảng Đông, Trung Quốc, vào ngày 20 tháng 1 năm 2020.[12]

Tính đến sáng ngày 31 tháng 1 năm 2020, toàn thế giới đã có 9.820 trường hợp nhiễm bệnh được xác nhận, trong đó có 9.692 trường hợp xảy ra ở Trung Quốc đại lục và 214 người đã tử vong.[27] Các ca bệnh bên ngoài Trung Quốc cho đến nay là những người mà hoặc là đã đi ra từ Vũ Hán, hoặc là tiếp xúc trực tiếp với một người khác đến từ khu vực có bệnh.[28]

Viêm phổi

Triệu chứng

Các triệu chứng bệnh viêm phổi gây ra bởi 2019-nCoV.

Các triệu chứng được báo cáo gồm sốt trong 90% trường hợp mắc bệnh, mệt mỏi và ho khan trong 80% trường hợp,[29] 20% bị khó thở và suy hô hấp chiếm 15%.[29] X-quang ngực đã tiết lộ các dấu hiệu ở cả hai phổi. Dấu hiệu sống nhìn chung là ổn định vào thời điểm nhập viện của những bệnh nhân.[29] Các xét nghiệm máu thường cho thấy số lượng bạch cầu thấp (giảm bạch cầu và giảm bạch cầu lympho).

Phòng tránh

Làm tốt việc bảo vệ bản thân bao gồm: giữ gìn vệ sinh tay và đường hô hấp cơ bản, kiên trì thói quen ăn uống an toàn, làm hết sức khả năng tránh khỏi tiếp xúc thân mật với bất kì người nào có biểu hiện bệnh về đường hô hấp (như ho và hắt hơi).[7]

Điều trị

Hiện tại chưa có phương pháp chữa bệnh đặc biệt đối với virus Corona kiểu mới gây ra. Tuy nhiên rất nhiều chứng trạng có thể xử lí được, do đó cần tình huống lâm sàng của người bệnh để tiến hành chữa bệnh. Việc săn sóc giúp đỡ với người bệnh có thể vô cùng hiệu quả.[7]

Trong khoảng thời gian tình hình dịch bệnh viêm phổi Vũ Hán bùng phát vẫn không có phương pháp chữa bệnh cụ thể nhắm vào virus mới đó, nhưng có thể sử dụng thuốc kháng virus đã có để tiến hành chữa bệnh, như indinavir, saquinavir, remdesivir, lopinavir/ritonavir và interferon beta.[30][31][32]

Nghiên cứu vaccine

Vào tháng 1 năm 2020, một số tổ chức và viện nghiên cứu đã bắt đầu làm việc để tạo ra vaccine cho coronavirus Vũ Hán dựa trên bộ gen được công bố. Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ (NIH) hy vọng có thể thử nghiệm vaccin 2019-nCoV cho người vào tháng 4 năm 2020.[33]

Xem thêm

Tham khảo

  1. ^ Zhang, Y.-Z.; và đồng nghiệp (12 tháng 1 năm 2020). “Wuhan seafood market pneumonia virus isolate Wuhan-Hu-1, complete genome”. GenBank. Bethesda, Maryland, United States: National Institutes of Health. Truy cập ngày 13 tháng 1 năm 2020.
  2. ^ “Surveillance case definitions for human infection with novel coronavirus (nCoV)”. www.who.int (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 21 tháng 1 năm 2020.
  3. ^ “Novel coronavirus (2019-nCoV), Wuhan, China”. www.cdc.gov. cdc.gov. 10 tháng 1 năm 2020. Truy cập ngày 16 tháng 1 năm 2020.
  4. ^ “中国疾病预防控制中心”. www.chinacdc.cn. Truy cập ngày 9 tháng 1 năm 2020.
  5. ^ “New-type coronavirus causes pneumonia in Wuhan: expert – Xinhua | English.news.cn”. www.xinhuanet.com. Truy cập ngày 9 tháng 1 năm 2020.
  6. ^ a b c d “CoV2020”. platform.gisaid.org. Truy cập ngày 12 tháng 1 năm 2020.
  7. ^ a b c “Liên quan đến viêm phổi do virus Corona kiểu mới truyền nhiễm Bạn cần phải hiểu ra”. https://mp.weixin.qq.com. Liên hợp quốc. Truy cập Ngày 24 tháng 01 năm 2019. Liên kết ngoài trong |website= (trợ giúp)
  8. ^ “Tổ chức Y tế Thế giới đặt tên virus hình dạng mũ kiểu mới Vũ Hán Virus đặt tên có lề lối”. https://news.163.com. Ngày 15 tháng 01 năm 2020. Liên kết ngoài trong |website= (trợ giúp)
  9. ^ “Vào tháng 12 thành phố Vũ Hán phát hiện 27 trường hợp bệnh viêm phổi mang tính virus Phần lớn là hộ kinh doanh ở phố chợ hải sản”. http://m.news.cctv.com. Ngày 31 tháng 12 năm 2019. Liên kết ngoài trong |website= (trợ giúp)
  10. ^ Cục Kiểm soát dự phòng dịch bệnh (20 tháng 1 năm 2020). “Thông cáo Uỷ ban Sức khoẻ Vệ sinh Nhà nước Cộng hoà Nhân dân Trung Hoa” (bằng tiếng Trung). Bản gốc lưu trữ ngày 20 tháng 1 năm 2020. Đã bỏ qua tham số không rõ |deadurl= (gợi ý |url-status=) (trợ giúp)
  11. ^ Myers, Steven Lee (25 tháng 1 năm 2020). “China's Omnivorous Markets Are in the Eye of a Lethal Outbreak Once Again”. The New York Times.
  12. ^ a b “China confirms human-to-human transmission of new coronavirus”. Canadian Broadcasting Corporation. 20 tháng 1 năm 2020. Truy cập ngày 21 tháng 1 năm 2020.
  13. ^ “【武漢肺炎】衛健委︰新型冠狀病毒傳播力增強　潛伏期最短僅1天”. 明報新聞網 (bằng tiếng CN).Quản lý CS1: ngôn ngữ không rõ (liên kết)
  14. ^ “专家：病毒潜伏期有传染性 有人传染同事后才发病”. news.163.com (bằng tiếng CN). 26 tháng 1 năm 2020.Quản lý CS1: ngôn ngữ không rõ (liên kết)
  15. ^ U.S. Notches Fifth Coronavirus Case as Global Count Nears 3,000
  16. ^ Zhao, Shi; Ran, Jinjun; Musa, Salihu Sabiu; Yang, Guangpu; Lou, Yijun; Gao, Daozhou; Yang, Lin; He, Daihai (24 tháng 1 năm 2020). “Preliminary estimation of the basic reproduction number of novel coronavirus (2019-nCoV) in China, from 2019 to 2020: A data-driven analysis in the early phase of the outbreak”. bioRxiv (bằng tiếng Anh): 2020.01.23.916395. doi:10.1101/2020.01.23.916395.
  17. ^ Liu, Tao; Hu, Jianxiong; Kang, Min; Lin, Lifeng; Zhong, Haojie; Xiao, Jianpeng; He, Guanhao; Song, Tie; Huang, Qiong; Rong, Zuhua; Deng, Aiping; Zeng, Weilin; Tan, Xiaohua; Zeng, Siqing; Zhu, Zhihua; Li, Jiansen; Wan, Donghua; Lu, Jing; Deng, Huihong; He, Jianfeng; Ma, Wenjun (25 tháng 1 năm 2020). “Transmission dynamics of 2019 novel coronavirus (2019-nCoV)”. bioRxiv (bằng tiếng Anh): 2020.01.25.919787. doi:10.1101/2020.01.25.919787.
  18. ^ Saey, Tina Hesman (24 tháng 1 năm 2020). “How the new coronavirus stacks up against SARS and MERS”. Lưu trữ bản gốc ngày 25 tháng 1 năm 2020. Truy cập ngày 25 tháng 1 năm 2020.
  19. ^ “Phylogeny of SARS-like betacoronaviruses”. nextstrain. Truy cập ngày 18 tháng 1 năm 2020.
  20. ^ “武汉新型冠状病毒肺炎大事记”. 財新網.
  21. ^ “Initial genome release of novel coronavirus”. Virological (bằng tiếng Anh). 11 tháng 1 năm 2020. Truy cập ngày 12 tháng 1 năm 2020.
  22. ^ “Wuhan seafood market pneumonia virus isolate Wuhan-Hu-1, complete genome”. 17 tháng 1 năm 2020 – qua NCBI Nucleotide. Chú thích journal cần |journal= (trợ giúp)
  23. ^ Cohen, Jon (26 tháng 1 năm 2020). “Wuhan seafood market may not be source of novel virus spreading globally”. Science | AAAS (bằng tiếng Anh).
  24. ^ “China coronavirus: Hong Kong widens criteria for suspected cases after second patient confirmed, as MTR cancels Wuhan train ticket sales”. Hong Kong: South China Morning Post. 23 tháng 1 năm 2020. Truy cập ngày 23 tháng 1 năm 2020.
  25. ^ “Novel coronavirus: three cases reported in France”. European Centre for Disease Prevention and Control. 25 tháng 1 năm 2020.
  26. ^ Doherty, Ben (25 tháng 1 năm 2020). “Coronavirus: three cases in NSW and one in Victoria as infection reaches Australia”. The Guardian (bằng tiếng Anh). ISSN 0261-3077. Truy cập ngày 26 tháng 1 năm 2020.
  27. ^ “Operations Dashboard for ArcGIS”. gisanddata.maps.arcgis.com. Truy cập ngày 30 tháng 1 năm 2020.
  28. ^ “Novel Coronavirus (2019-nCoV) SITUATION REPORT - 5 25 JANUARY 2020” (PDF). Truy cập ngày 26 tháng 1 năm 2020.
  29. ^ a b c “Experts explain the latest bulletin of unknown cause of viral pneumonia”. Wuhan Municipal Health Commission. ngày 11 tháng 1 năm 2020. Bản gốc lưu trữ ngày 11 tháng 1 năm 2020. Truy cập ngày 22 tháng 1 năm 2020.
  30. ^ Paules, Catharine I.; Marston, Hilary D.; Fauci, Anthony S. (23 tháng 1 năm 2020). “Coronavirus Infections—More Than Just the Common Cold”. JAMA. doi:10.1001/jama.2020.0757. PMID 31971553.
  31. ^ “Gilead assessing Ebola drug as possible coronavirus treatment”. Reuters. 23 tháng 1 năm 2020. Truy cập ngày 26 tháng 1 năm 2020.
  32. ^ “Coronavirus: Vir Biotechnology and Novavax announce vaccine plans-GB”. Truy cập ngày 26 tháng 1 năm 2020.
  33. ^ “With Wuhan virus genetic code in hand, scientists begin work on a vaccine”. Reuters. 24 tháng 1 năm 2020. Truy cập ngày 26 tháng 1 năm 2020.

Liên kết ngoài

Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=SARS-CoV-2&oldid=58208625”