Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Di truyền học cổ điển”

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Duyệt lịch sử tương tác
← Thay đổi trướcThay đổi sau →
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Trực quanMã wiki
nKhông có tóm lược sửa đổi
Biên soạn lại phần đầu, có bổ sung nguồn trích dẫn và hình ảnh.
Dòng 1: Dòng 1:
[[Tập tin:Human X-Inactivation.svg|nhỏ|Một mô hình tế bào học phổ biến thường gặp trong di truyền học cổ điển, với các hình que tượng trưng cho nhiễm sắc thể mang gen.]]
'''Di truyền học cổ điển''' là một nhánh của [[di truyền học]], chỉ dựa vào duy nhất kết quả nhìn thấy được của các hoạt động sinh sản. Đó là chuyên ngành cổ xưa nhất trong các lĩnh vực của di truyền học, bắt đầu với các thí nghiệm về [[di truyền Mendel]] bởi [[Gregor Mendel]], người đã giúp các nhà khoa học ngày nay có thể xác định được các cơ chế của di truyền. Sau đó, những cơ chế này đã được nghiên cứu và giải thích ở mức độ phân tử.
'''Di truyền học cổ điển''' là giai đoạn đầu tiên và cũng là một nhánh phát triển hiện còn của [[di truyền học]], có đặc điểm chính là: chỉ dựa vào các kết quả quan sát được (kiểu hình) để xây dựng nên các lí thuyết sinh học về hiện tượng di truyền và biến dị của sinh vật, thông qua kết quả của các hoạt động sinh sản ở sinh vật.<ref>{{Chú thích web|url=https://www.britannica.com/science/genetics/DNA-and-the-genetic-code#ref937023|title=Classical genetics|last=|first=|date=|website=|archive-url=|archive-date=|dead-url=|access-date=}}</ref><ref>Phạm Thành Hổ: "Di truyền học" - [[Nhà xuất bản Giáo dục]], 1998.</ref><ref>{{Chú thích web|url=http://cgs.hku.hk/portal/files/GRC/Events/Seminars/2017/20170816/classical_genetics.pdf|title=Classical Genetics|last=|first=|date=|website=|archive-url=|archive-date=|dead-url=|access-date=}}</ref>


* Đây là chuyên ngành đầu tiên trong [[di truyền học]], được khai sinh vào khoảng năm 1965 - 1900 bằng các thí nghiệm của [[Gregor Mendel]], đồng thời gắn liền với tên tuổi của [[Theodor Boveri]] và [[Walter Sutton]] về [[học thuyết di truyền nhiễm sắc thể]], của [[Thomas Hunt Morgan|Thomas Morgan]] về [[di truyền liên kết]] (gồm [[gen liên kết]] và [[gen hoán vị]]) cũng như của nhiều nhà khoa học khác.
* Các giải thích khoa học nền tảng cho ngành này chủ yếu dừng lại ở các kiến thức khoa học về [[Sinh học tế bào|tế bào học]], bao gồm chủ yếu là những kiến thức về [[nhiễm sắc thể]], [[lô-cut gen]], [[nguyên phân]], [[giảm phân]], quá trình tổ hợp trong thụ tinh v.v mà không đề cập tới mức phân tử. Mặc dù vậy, di truyền học cổ điển vẫn là nền tảng cho di truyền học nói riêng và [[sinh học]] nói chung. Trên thế giới, di truyền học cổ điển đã được giảng dạy rộng rãi ở cấp phổ thông trên rất nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam.<ref>"Sinh học 9" - [[Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam|Nhà xuất bản Giáo dục]], 2018.</ref><ref>"Sinh học 12" - [[Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam|Nhà xuất bản Giáo dục]], 2019.</ref>

== Nội hàm ==
Di truyền học cổ điển hàm chứa những kỹ thuật và phương pháp luận của di truyền học mà được sử dụng từ trước ra đời của [[sinh học phân tử]]. Một phát hiện chìa khóa của di truyền học cổ điển ở [[sinh vật nhân thực]] chính là [[Gen liên kết|gien liên kết]]. Việc quan sát thấy rằng một số gien không tách ra một cách độc lập trong quá trình [[giảm phân]] đã phá vỡ các quy luật của di truyền Mendel, và cung cấp cho khoa học một cách để đặt các tính trạng vào một vị trí trên nhiễm sắc thể. Các bản đồ liên kết vẫn được sử dụng ngày nay, đặc biệt là trong nuôi trồng để cải thiện giống cây trồng.
Di truyền học cổ điển hàm chứa những kỹ thuật và phương pháp luận của di truyền học mà được sử dụng từ trước ra đời của [[sinh học phân tử]]. Một phát hiện chìa khóa của di truyền học cổ điển ở [[sinh vật nhân thực]] chính là [[Gen liên kết|gien liên kết]]. Việc quan sát thấy rằng một số gien không tách ra một cách độc lập trong quá trình [[giảm phân]] đã phá vỡ các quy luật của di truyền Mendel, và cung cấp cho khoa học một cách để đặt các tính trạng vào một vị trí trên nhiễm sắc thể. Các bản đồ liên kết vẫn được sử dụng ngày nay, đặc biệt là trong nuôi trồng để cải thiện giống cây trồng.


Di truyền học cổ điển, vẫn là nền tảng cho tất cả các lĩnh vực khác trong di truyền học, chủ yếu liên quan đến phương pháp mà các đặc điểm di truyền được phân loại là trội (luôn biểu hiện), lặn (phụ thuộc vào một tính trạng trội), trung gian (biểu hiện một phần) hoặc đa gen (do nhiều gen) virut được truyền trong thực vật và động vật. Những đặc điểm này có thể liên kết giới tính (kết quả từ hoạt động của gen đối với giới tính, hoặc nhiễm sắc thể X, nhiễm sắc thể) hoặc tự phát (kết quả từ hoạt động của gen trên nhiễm sắc thể khác với nhiễm sắc thể giới tính). Di truyền học cổ điển bắt đầu với nghiên cứu về di truyền Mendel từ đậu Hà Lan và tiếp tục với các nghiên cứu về di truyền ở nhiều loài thực vật và động vật khác nhau. Ngày nay, một lý do chính để thực hiện di truyền cổ điển là để khám phá gen. Việc tìm kiếm và tập hợp một bộ gen ảnh hưởng đến một đặc tính sinh học đáng quan tâmKhái niệm cơ bản
== Khái niệm cơ bản ==

Cơ sở của di truyền học cổ điển chính là khái niệm [[Gen|gien]], một nhân tố di truyền liên kết với một đặc điểm (hay tính trạng) đơn giản cụ thể.
Cơ sở của di truyền học cổ điển chính là khái niệm [[Gen|gien]], một nhân tố di truyền liên kết với một đặc điểm (hay tính trạng) đơn giản cụ thể.


== Tham khảo ==
== Tham khảo ==
<references /><ref name=":0">{{Cite book|title=Classical and Molecular Genetics|last=|first=|publisher=|year=|isbn=9781631817762|location=|pages=}}</ref> Classical and Molecular Genetics
<ref name=":0">{{Cite book|title=Classical and Molecular Genetics|last=|first=|publisher=|year=|isbn=9781631817762|location=|pages=}}</ref> Classical and Molecular Genetics


<ref name=":1">{{Cite book|title=Genetics|last=|first=|publisher=|year=|isbn=9780787650155|location=|pages=}}</ref> Genetics
<ref name=":1">{{Cite book|title=Genetics|last=|first=|publisher=|year=|isbn=9780787650155|location=|pages=}}</ref> Genetics
Dòng 27: Dòng 33:
<ref name=":9">{{Cite journal|last=Smýkal|first=Petr|last2=Varshney|first2=Rajeev K.|last3=Singh|first3=Vikas K.|last4=Coyne|first4=Clarice J.|last5=Domoney|first5=Claire|last6=Kejnovský|first6=Eduard|last7=Warkentin|first7=Thomas|date=2016-12-01|title=From Mendel’s discovery on pea to today’s plant genetics and breeding|url=https://link.springer.com/article/10.1007/s00122-016-2803-2|journal=Theoretical and Applied Genetics|language=en|volume=129|issue=12|pages=2267–2280|doi=10.1007/s00122-016-2803-2|issn=0040-5752}}</ref> From Mendel's discovery on peas to today's plant genetics and breeding
<ref name=":9">{{Cite journal|last=Smýkal|first=Petr|last2=Varshney|first2=Rajeev K.|last3=Singh|first3=Vikas K.|last4=Coyne|first4=Clarice J.|last5=Domoney|first5=Claire|last6=Kejnovský|first6=Eduard|last7=Warkentin|first7=Thomas|date=2016-12-01|title=From Mendel’s discovery on pea to today’s plant genetics and breeding|url=https://link.springer.com/article/10.1007/s00122-016-2803-2|journal=Theoretical and Applied Genetics|language=en|volume=129|issue=12|pages=2267–2280|doi=10.1007/s00122-016-2803-2|issn=0040-5752}}</ref> From Mendel's discovery on peas to today's plant genetics and breeding


== Nguồn trích dẫn ==
{{Tham khảo}}
<references /><br />


{{Di truyền học}}
{{Di truyền học}}

Phiên bản lúc 04:12, ngày 9 tháng 8 năm 2019

Một mô hình tế bào học phổ biến thường gặp trong di truyền học cổ điển, với các hình que tượng trưng cho nhiễm sắc thể mang gen.

Di truyền học cổ điển là giai đoạn đầu tiên và cũng là một nhánh phát triển hiện còn của di truyền học, có đặc điểm chính là: chỉ dựa vào các kết quả quan sát được (kiểu hình) để xây dựng nên các lí thuyết sinh học về hiện tượng di truyền và biến dị của sinh vật, thông qua kết quả của các hoạt động sinh sản ở sinh vật.[1][2][3]

Nội hàm

Di truyền học cổ điển hàm chứa những kỹ thuật và phương pháp luận của di truyền học mà được sử dụng từ trước ra đời của sinh học phân tử. Một phát hiện chìa khóa của di truyền học cổ điển ở sinh vật nhân thực chính là gien liên kết. Việc quan sát thấy rằng một số gien không tách ra một cách độc lập trong quá trình giảm phân đã phá vỡ các quy luật của di truyền Mendel, và cung cấp cho khoa học một cách để đặt các tính trạng vào một vị trí trên nhiễm sắc thể. Các bản đồ liên kết vẫn được sử dụng ngày nay, đặc biệt là trong nuôi trồng để cải thiện giống cây trồng.

Di truyền học cổ điển, vẫn là nền tảng cho tất cả các lĩnh vực khác trong di truyền học, chủ yếu liên quan đến phương pháp mà các đặc điểm di truyền được phân loại là trội (luôn biểu hiện), lặn (phụ thuộc vào một tính trạng trội), trung gian (biểu hiện một phần) hoặc đa gen (do nhiều gen) virut được truyền trong thực vật và động vật. Những đặc điểm này có thể liên kết giới tính (kết quả từ hoạt động của gen đối với giới tính, hoặc nhiễm sắc thể X, nhiễm sắc thể) hoặc tự phát (kết quả từ hoạt động của gen trên nhiễm sắc thể khác với nhiễm sắc thể giới tính). Di truyền học cổ điển bắt đầu với nghiên cứu về di truyền Mendel từ đậu Hà Lan và tiếp tục với các nghiên cứu về di truyền ở nhiều loài thực vật và động vật khác nhau. Ngày nay, một lý do chính để thực hiện di truyền cổ điển là để khám phá gen. Việc tìm kiếm và tập hợp một bộ gen ảnh hưởng đến một đặc tính sinh học đáng quan tâmKhái niệm cơ bản

Cơ sở của di truyền học cổ điển chính là khái niệm gien, một nhân tố di truyền liên kết với một đặc điểm (hay tính trạng) đơn giản cụ thể.

Tham khảo

[6] Classical and Molecular Genetics

[7] Genetics

[8] Mendelian Genetics

[9] Experiments in Plant Hybridization (1865) by Gregor Mendel

[10] CENTENARY OF MENDEL'S PAPER

[11] The Full Breadth of Mendel's Genetics

[12] Mendel and his peas

[13] Genetics: From Genes to Genomes

[14] Dihybrid Cross

[15] From Mendel's discovery on peas to today's plant genetics and breeding

Nguồn trích dẫn

  1. ^ “Classical genetics”. Chú thích có tham số trống không rõ: |dead-url= (trợ giúp)
  2. ^ Phạm Thành Hổ: "Di truyền học" - Nhà xuất bản Giáo dục, 1998.
  3. ^ “Classical Genetics” (PDF). Chú thích có tham số trống không rõ: |dead-url= (trợ giúp)
  4. ^ "Sinh học 9" - Nhà xuất bản Giáo dục, 2018.
  5. ^ "Sinh học 12" - Nhà xuất bản Giáo dục, 2019.
  6. ^ Classical and Molecular Genetics. ISBN 9781631817762.
  7. ^ Genetics. ISBN 9780787650155.
  8. ^ “Mendelian Genetics - Genetics Generation”. Genetics Generation (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 29 tháng 11 năm 2017.
  9. ^ “Mendel's Paper (English - Annotated)”. www.mendelweb.org. Truy cập ngày 29 tháng 11 năm 2017.
  10. ^ “CENTENARY OF MENDEL'S PAPER”. British Medical Journal. 1 (5431): 368–374. 6 tháng 2 năm 1965. ISSN 0007-1447. PMC 2165333. PMID 14237908.
  11. ^ “E-Resource Login”. www.genetics.org.libdata.lib.ua.edu (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 29 tháng 11 năm 2017.
  12. ^ “Khan Academy”. Khan Academy (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 29 tháng 11 năm 2017.
  13. ^ Leland., Hartwell,. Genetics: from genes to genomes. Goldberg, Michael L., Fischer, Janice A. New York, NY. ISBN 0073525316. OCLC 854285781.Quản lý CS1: dấu chấm câu dư (liên kết)
  14. ^ “dihybrid cross / dihybrid | Learn Science at Scitable”. www.nature.com (bằng tiếng Anh). Truy cập ngày 29 tháng 11 năm 2017.
  15. ^ Smýkal, Petr; Varshney, Rajeev K.; Singh, Vikas K.; Coyne, Clarice J.; Domoney, Claire; Kejnovský, Eduard; Warkentin, Thomas (1 tháng 12 năm 2016). “From Mendel's discovery on pea to today's plant genetics and breeding”. Theoretical and Applied Genetics (bằng tiếng Anh). 129 (12): 2267–2280. doi:10.1007/s00122-016-2803-2. ISSN 0040-5752.


Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Di_truyền_học_cổ_điển&oldid=54810147”