Cổng thông tin:Thiên văn học
|
Cổng thông tin Thiên văn học
Giới thiệu  Thiên văn học (tiếng Anh: Astronomy; từ tiếng Hy Lạp: ἀστρονομία, chuyển tự astronomía, nghĩa đen là khoa học nghiên cứu quy luật của các vì sao) là một ngành khoa học tự nhiên nghiên cứu những thiên thể (như các ngôi sao, hành tinh, sao chổi, tinh vân, quần tinh, thiên hà) và các hiện tượng có nguồn gốc bên ngoài vũ trụ (như bức xạ nền vũ trụ). Nó nghiên cứu sự phát triển, tính chất vật lý, hóa học, khí tượng học, và chuyển động của các vật thể vũ trụ, cũng như sự hình thành và phát triển của vũ trụ. Thiên văn học là một trong những ngành khoa học hiện đại nhất. Các nhà thiên văn học của những nền văn minh đầu tiên đã tiến hành những cuộc quan sát có phương pháp bầu trời đêm, và các dụng cụ thiên văn học đã được tìm thấy từ những giai đoạn còn sớm hơn nữa. Tuy nhiên, sự xuất hiện của kính viễn vọng là thời điểm thiên văn học bắt đầu bước vào giai đoạn khoa học hiện đại. Về lịch sử, thiên văn học từng gồm cả các ngành đo sao, hoa tiêu thiên văn, quan sát thiên văn, làm lịch, và thậm chí cả chiêm tinh học, nhưng ngành thiên văn học chuyên môn hiện đại ngày nay thường chỉ có nghĩa vật lý học thiên thể. Từ thế kỷ XX, lĩnh vực thiên văn học chuyên nghiệp được chia thành các nhánh quan sát và thực nghiệm. Thiên văn học quan sát chú trọng tới việc thu thập và phân tích dữ liệu, sử dụng các nguyên tắc cơ bản của vật lý. Thiên văn học lý thuyết định hướng theo sự phát triển các mô hình máy tính hay mô hình phân tích để miêu tả các vật thể và hiện tượng thiên văn. Hai lĩnh vực bổ sung cho nhau, thiên văn học lý thuyết tìm cách giải thích các kết quả quan sát, và việc quan sát lại thường được dùng để xác nhận các kết quả lý thuyết. Các nhà thiên văn nghiệp dư đã đóng góp nhiều khám phá quan trọng cho thiên văn học, và thiên văn học là một trong số ít ngành khoa học nơi các nhà thiên văn nghiệp dư có thể đóng vai trò quan trọng, đặc biệt trong sự phát hiện và quan sát các hiện tượng thoáng qua. Thiên văn học cổ hay thậm chí thiên văn học cổ đại không nên bị nhầm lẫn với ngành chiêm tinh học, hệ thống niềm tin rằng những công việc của con người liên quan tới các vị trí của các vật thể vũ trụ. Dù hai lĩnh vực cùng có nguồn gốc chung và một phần phương pháp thực hiện (cụ thể, việc sử dụng lịch thiên văn), chúng là khác biệt. Năm 2009 đã được Liên Hợp Quốc coi là Năm Thiên văn học Quốc tế (IYA2009). Mục tiêu là tăng cường nhận thức và sự tham gia của mọi người vào thiên văn học. (Đọc thêm...)
|
||||||||||||||||||||
 Chân dung Galilei do Justus Sustermans vẽ vào năm 1636 |
Galileo di Vincenzo Bonaiuti de' Galilei (tiếng Ý: [ɡaliˈlɛːo ɡaliˈlɛi]; phiên âm tiếng Việt: Ga-li-lê; sinh ngày 15 tháng 2 năm 1564 – mất ngày 8 tháng 1 năm 1642), cũng thường được gọi ngắn gọn là Galileo, là một nhà thiên văn học, nhà vật lý, nhà toán học và nhà triết học người Ý, đóng vai trò quan trọng trong cuộc cách mạng khoa học. Các thành tựu của ông gồm những cải tiến cho kính thiên văn, các quan sát thiên văn sau đó và ủng hộ Chủ nghĩa Copernicus. Galileo được gọi là "cha đẻ của việc quan sát thiên văn học hiện đại", "cha đẻ của vật lý hiện đại", "cha đẻ của khoa học" và "cha đẻ của khoa học hiện đại." Stephen Hawking đã từng nhận xét về Galileo rằng: "Galileo, có lẽ hơn bất kỳ một người riêng biệt nào, chịu trách nhiệm về sự khai sinh khoa học hiện đại."
Sự chuyển động của các vật thể tăng tốc đều, được dạy ở hầu hết trong các khóa học về vật lý của các trường trung học và cao đẳng, đã được Galileo nghiên cứu trong chủ đề về chuyển động học. Những đóng góp của ông trong thiên văn học quan sát gồm việc xác nhận các tuần của Sao Kim bằng kính thiên văn, phát hiện bốn vệ tinh lớn nhất của Sao Mộc, được đặt tên là các vệ tinh Galileo để vinh danh ông, và sự quan sát và phân tích vết đen Mặt Trời. Galileo cũng làm việc trong khoa học và công nghệ ứng dụng, cải tiến thiết kế la bàn. (Đọc thêm...)Tiểu thể loại
- Nhấp [►] để xem các tiểu thể loại
Hình ảnh chọn lọc -
NGC 1300 là một thiên hà xoắn ốc cách Trái Đất khoảng 61 triệu năm ánh sáng trong chòm sao Ba Giang. Thiên hà này có độ lớn khoảng 110.000 năm ánh sáng; chỉ lớn hơn một chút so với thiên hà Ngân Hà của chúng ta. Nó là một thành viên của Eridanus – một cụm gồm 200 thiên hà. Thiên hà này được phát hiện bởi John Frederick William Herschel năm 1835.
Bạn có biết -
- …Kepler-186f là ngoại hành tinh đầu tiên được khám phá có bán kính tương tự Trái Đất và nằm trong vùng ở được của một ngôi sao?
- …16 Psyche là tiểu hành tinh đầu tiên dùng hệ thống ký hiệu bằng con số?
- …PicoDragon là vệ tinh nhân tạo đầu tiên do Việt Nam chế tạo đã hoạt động thành công trên không gian?
- …định luật thứ nhất của Johannes Kepler về chuyển động thiên thể cho rằng quỹ đạo các hành tinh là hình elíp chứ không phải hình tròn mà người ta lầm tưởng trước đó?
- …có một tiểu hành tinh được đặt tên theo bách khoa toàn thư mở Wikipedia?
Chủ đề liên quan đến không gian
Các dự án
Wikibook
Những cuốn sách này có thể nằm trong nhiều giai đoạn hoàn thiện. Xem thêm các đề tài sách liên quan là Khoa học và Toán học.
- Thiên văn học
- GAT: Bảng chú giải thuật ngữ thiên văn học
- Giới thiệu về Vật lý thiên văn
- Thuyết tương đối rộng
- Quan sát bầu trời từ 30°N
- Quan sát bầu trời từ 40°B
Wiki cho thiếu nhi
Các hạng mục bài chất lượng khác
Chủ điểm chọn lọc
|
9 bài viết  Các hành tinh trong Hệ Mặt Trời
| ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
|
5 bài viết  Vệ tinh Galileo
| ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
Danh sách chọn lọc
| 1 bài viết |
|---|
Bài viết tốt
| 6 bài viết |
|---|
Việc cần làm
- Thêm mã nguồn
{{Chủ đề|Thiên văn học}}vào đề mục "Xem thêm" của các bài viết liên quan đến thiên văn học. - Mở trang thảo luận của những bài viết, trang thể loại và bản mẫu đề tài Thiên văn học bằng mã {{Dự án Thiên văn học}}
- Gia nhập Dự án Thiên văn học.
- Hỗ trợ chống phá hoại trên trang chủ đề này và những bài viết về đề tài Thiên văn học.
- Cập nhật trang chủ đề này!
- Sơ khai: Giúp mở rộng các bài viết đính tại trang Thể loại:Sơ khai thiên văn học
Dự án Wikimedia liên quan
Các cổng thông tin
- Viết tắt đến trang này: Chủ đề Thiên văn học • CĐ:TVH
