Năng lượng bền vững

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Một phần của một chuỗi bài viết về
Năng lượng bền vững
Wind turbines near Vendsyssel, Denmark (2004)
Bảo tồn năng lượng
Năng lượng tái tạo
Vận tải bền vững

Năng lượng bền vững là loại năng lượng được tiêu thụ với tỷ lệ không đáng kể so với nguồn cung của nó và với những ảnh hưởng phụ có thể quản lý được, đặc biệt là những ảnh hưởng về môi trường. Một định nghĩa phổ biến khác của năng lượng bền vững là, năng lượng bền vững là một hệ thống năng lượng phục vụ nhu cầu của hiện tại mà không làm hại tới việc đáp ứng nhu cầu của các thế hệ tương lai. Nguyên tắc chủ đạo cho sự bền vững này chính là phát triển bền vững, bao gồm bốn lĩnh vực kết nối lẫn nhau: sinh thái, kinh tế, chính trị và văn hóa.[1] Khoa học bền vững là ngành khoa học nghiên cứu sự phát triển bền vững và môi trường.[2]

Công nghệ đẩy mạnh ngành năng lượng bền vững bao gồm các nguồn năng lượng tái tạo như thủy điện, năng lượng Mặt Trời, năng lượng gió, năng lượng sóng,[cần dẫn nguồn] năng lượng địa nhiệt, năng lượng sinh học, năng lượng thủy triều và cả những công nghệ được thiết kế để cải thiện hiệu quả của năng lượng. Giá đã giảm nhiều trong các năm, và vẫn tiếp tục xuống thấp. Các chính sách hiệu quả của chính phủ ngày càng ủng hộ sự tự tin của các nhà đầu tư và những thị trường này đang ngày càng mở rộng. Đã có những bước tiến đáng kể trong việc chuyển dịch năng lượng từ năng lượng hóa thạch sang hệ thống bền vững về mặt sinh thái, tới mức mà nhiều nghiên cứu ủng hộ 100% năng lượng tái tạo.

Định nghĩa[sửa | sửa mã nguồn]

Khái niệm phát triển bền vững đã được Ủy ban Môi trường và Phát triển Thế giới mô tả trong cuốn sách "Tương lai chung của chúng ta" năm 1987.[3] Định nghĩa về "tính bền vững" ngày nay được sử dụng rộng rãi là "Phát triển bền vững phải đáp ứng các nhu cầu của hiện tại mà không làm ảnh hưởng đến việc đáp ứng các nhu cầu của thế hệ tương lai".[3]

Trong cuốn sách của mình, Ủy ban đã mô tả bốn yếu tố chính của sự bền vững đối với năng lượng: khả năng tăng cường cung cấp năng lượng để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của con người, tiết kiệm và hiệu quả, an toàn và sức khỏe cộng đồng, và "bảo vệ sinh quyển và ngăn ngừa các dạng ô nhiễm cục bộ".[4] Kể từ đó, nhiều định nghĩa khác nhau về năng lượng bền vững đã được đưa ra dựa trên ba trụ cột của phát triển bền vững là môi trường, kinh tế và xã hội.

• Môi trường bao gồm các tiêu chí về phát thải khí nhà kính, tác động đến đa dạng sinh học, sản sinh chất thải nguy hại và khí thải độc hại.

• Kinh tế bao gồm các tiêu chí về chi phí năng lượng, liệu năng lượng có được cung cấp cho người sử dụng với độ tin cậy cao hay không và những ảnh hưởng đến công việc liên quan đến sản xuất năng lượng.

• Văn hoá - Xã hội bao gồm các tiêu chí về ngăn chặn các cuộc chiến tranh giành nguồn cung năng lượng (an ninh năng lượng) và năng lượng sẵn có lâu dài.

Nguyên tắc tổ chức của sự bền vững là phát triển bền vững, bao gồm bốn lĩnh vực liên kết với nhau: sinh thái, kinh tế, chính trị và văn hóa.

Tình trạng hiện tại[sửa | sửa mã nguồn]

Việc cung cấp năng lượng bền vững được nhiều người coi là một trong những thách thức lớn nhất mà nhân loại phải đối mặt trong thế kỷ 21, cả về mặt đáp ứng nhu cầu của hiện tại và về tác động đối với thế hệ tương lai.[5][6]

Trên thế giới, 940 triệu (13% dân số thế giới) không được sử dụng điện và 3 tỷ người đã và đang dùng nhiên liệu bẩn để nấu nướng.[7] Ô nhiễm không khí, phần lớn do đốt nhiên liệu, giết chết khoảng 7 triệu người mỗi năm.[8] Mục tiêu phát triển bền vững số 7 của Liên Hợp Quốc kêu gọi "Đảm bảo tất cả mọi người có thể tiếp cận với năng lượng giá cả phải chăng, đáng tin cậy, bền vững và hiện đại." tính đến năm 2030.[9]

Sản xuất và tiêu thụ năng lượng là những nhân tố chính gây ra biến đổi khí hậu, chịu trách nhiệm cho 72% lượng phát thải khí nhà kính hàng năm do con người gây ra tính đến năm 2014. Sản xuất điện và nhiệt đóng góp 31% lượng phát thải khí nhà kính do con người gây ra, giao thông vận tải đóng góp 15%, sản xuất và xây dựng đóng góp 12%. Thêm 5% được giải phóng thông qua các quy trình liên quan đến sản xuất nhiên liệu hóa thạch, và 8% từ nhiều hình thức đốt cháy nhiên liệu khác.[10][11] Tính đến năm 2015, 80% năng lượng sơ cấp trên thế giới được sản xuất từ nhiên liệu hóa thạch.[12]

Ở các nước đang phát triển, hơn 2,5 tỷ người hiện đang dùng bếp truyền thống[13] và đốt sinh khối hoặc than để sưởi ấm và nấu ăn. Việc làm này dễ gây ô nhiễm không khí cục bộ và làm tăng nguy cơ hỏa hoạn, dẫn đến ước tính khoảng 4,3 triệu người chết hàng năm.[14] Ngoài ra còn có thể gây thiệt hại nghiêm trọng đến môi trường địa phương, bao gồm cả sa mạc hóa do khai thác quá nhiều gỗ và các vật liệu dễ cháy khác.[15] Do đó, việc thúc đẩy sử dụng nhiên liệu sạch và công nghệ tiên tiến để nấu ăn là một trong những ưu tiên hàng đầu của Mục tiêu phát triển bền vững của Liên Hợp Quốc.

Các lộ trình đề xuất để giảm thiểu biến đổi khí hậu[sửa | sửa mã nguồn]

Công việc phân tích chi phí - lợi ích đã được thực hiện bởi một loạt các chuyên gia và cơ quan khác nhau để xác định con đường tốt nhất để khử cacbon trong việc cung cấp năng lượng cho thế giới.[16][17]

Năng lượng tái tạo[sửa | sửa mã nguồn]

Năng lượng không tái tạo[sửa | sửa mã nguồn]

Thu giữ và lưu trữ carbon[sửa | sửa mã nguồn]

Đọc thêm[sửa | sửa mã nguồn]

Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]

  1. ^ James, Paul; Magee, Liam; Scerri, Andy; Steger, Manfred B. (2015). Urban Sustainability in Theory and Practice:. London: Routledge.; Liam Magee; Andy Scerri; Paul James; Jaes A. Thom; Lin Padgham; Sarah Hickmott; Hepu Deng; Felicity Cahill (2013). “Reframing social sustainability reporting: Towards an engaged approach”. Environment, Development and Sustainability. Springer.
  2. ^ Lynn R. Kahle, Eda Gurel-Atay, Eds (2014). Communicating Sustainability for the Green Economy. New York: M.E. Sharpe. ISBN 978-0-7656-3680-5.Quản lý CS1: nhiều tên: danh sách tác giả (liên kết)
  3. ^ a b Kutscher, Milford & Kreith 2018.
  4. ^ World Commission on Environment and Development (1987). "Chapter 7: Energy: Choices for Environment and Development". Our Common Future: Report of the World Commission on Environment and Development. Oxford New York: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-282080-8. OCLC 15489268.
  5. ^ Evans, Robert L. (2007). Fueling our future: an introduction to sustainable energy. Cambridge: Cambridge University Press. pp. 3. ISBN 9780521865630. OCLC 144595567
  6. ^ "The Global Energy Challenge". World Bank Blogs. Truy cập 27 September2019.
  7. ^ Hannah Ritchie (2019). "Access to Energy". OurWorldInData.org. Truy cập ngày 5 tháng 7 năm 2020.
  8. ^ "7 million premature deaths annually linked to air pollution". WHO. ngày 25 tháng 3 năm 2014. Truy cập ngày 30 tháng 9 năm 2019.
  9. ^ "Goal 7—Ensure Access to Affordable, Reliable, Sustainable and Modern Energy for All" Lưu trữ 2020-08-07 tại Wayback Machine. UN Chronicle. ngày 8 tháng 4 năm 2015. Truy cập ngày 27 tháng 9 năm 2019.
  10. ^ Global Historical Emissions". Climate Watch. Truy cập ngày 28 tháng 9 năm 2019
  11. ^ World Resources Institute (June 2015). "CAIT Country Greenhouse Gas Emissions: Sources and Methods" (PDF). Truy cập ngày 28 tháng 9 năm 2019.
  12. ^ "Fossil fuel energy consumption (% of total)". World Bank Open Data (in Indonesian). Truy cập ngày 27 tháng 9 năm 2019.
  13. ^ "Access to clean cooking – SDG7: Data and Projections – Analysis". IEA. Truy cập ngày 28 tháng 12 năm 2019.
  14. ^ "These cheap, clean stoves were supposed to save millions of lives. What happened?". Washington Post. ngày 29 tháng 10 năm 2015. Truy cập ngày 1 tháng 3 năm 2019.
  15. ^ Tester 2012, p. 504.
  16. ^ Loftus, Peter J.; Cohen, Armond M.; Long, Jane C. S.; Jenkins, Jesse D. (2015). "A critical review of global decarbonization scenarios: what do they tell us about feasibility?" (PDF). Wiley Interdisciplinary Reviews: Climate Change. 6: 93–112. doi:10.1002/wcc.324.
  17. ^ SR15 Summary for policymakers.
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Năng_lượng_bền_vững&oldid=69010605”