Cốc Lếu

Cốc Lếu
Phường
Phường Cốc Lếu
Cầu Cốc Lếu
Hành chính
Quốc gia	Việt Nam
Vùng	Tây Bắc Bộ
Tỉnh	Lào Cai
Thành phố	Lào Cai
Địa lý
Tọa độ: 22°29′45″B 103°58′3″Đ
Cốc Lếu Vị trí phường Cốc Lếu trên bản đồ Việt Nam
Diện tích	2,93 km2
Dân số (2019)
Tổng cộng	17.152 người
Mật độ	5.854 người/km2
Khác
Mã hành chính	02644

Cốc Lếu là một phường thuộc thành phố Lào Cai, tỉnh Lào Cai, Việt Nam.

Tên gọi

Tên gọi Cốc Lếu bắt nguồn từ cách ký âm của các nhà địa dư Pháp trên bản đồ Liên bang Đông Dương, căn cứ vào cách phát âm của những người Vân Nam thường qua lại buôn bán tại Lào Cai. Tên gọi cổ nhất của địa phương này là Gốc Liễu.

Địa lý

Phường Cốc Lếu nằm ở phía bắc thành phố Lào Cai, có vị trí địa lý:

• Phía đông giáp phường Lào Cai
• Phía tây giáp xã Đồng Tuyển
• Phía nam giáp phường Kim Tân
• Phía bắc giáp phường Duyên Hải và Trung Quốc.

Phường Cốc Lếu có diện tích 2,93 km², dân số năm 2019 là 17.152 người, mật độ dân số đạt 5.854 người/km².

Lịch sử

Sau khi hoàn thành việc xây dựng cầu Long Biên (công trình được xem là khó khăn nhất trên tuyến đường sắt Hải Phòng - Vân Nam), chính quyền bảo hộ Pháp nghĩ ngay đến việc khai thác và vận chuyển tài nguyên xuyên Á bằng tuyến đường này.

Mỏ apatit ở thị trấn Cam Đường là một địa chỉ quan trọng. Apatit Lào Cai phải được vận chuyển đến nhà máy phân lân Văn Điển để chế biến thành phân lân và các loại phụ gia phục vụ cho sản xuất nông nghiệp cũng như xuất cảng. Đó là lý do khiến nhu cầu tạo ra một cầu nối thứ hai qua sông Hồng tại khu vực Lào Cai được người Pháp tính đến.

Năm 1912, tròn 10 năm sau khi khánh thành cầu Long Biên, cầu Cốc Lếu được khởi công xây dựng. Đó là cây cầu bằng sắt đầu tiên bắc qua sông Hồng và nằm trên địa phận tỉnh Lào Cai. Mặt cầu lát gỗ chỉ dành cho xe tải nhẹ, xe thô sơ và người đi bộ. Khi Đệ nhị Thế chiến bùng nổ, để ngăn chặn quân đội Nhật đổ bộ vào Đông Dương, chính quyền Pháp đã đặt mìn phá sập cầu Cốc Lếu. Vào thập niên 1950, Liên Xô cử chuyên gia hỗ trợ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa tái thiết cầu Cốc Lếu nhằm ổn định việc thông thương, cầu được xây theo phiên bản cũ của Pháp nhưng mặt cầu được trải thảm bê tông để xe tải có thể qua lại được. Trong thời gian chiến tranh biên giới (1979), quân đội Trung Quốc đã tràn sang Lào Cai qua cầu Hồ Kiều trên sông Nậm Thi, để ngăn cản sự phản công của phía Việt Nam, họ phá sập cầu Cốc Lếu. Hiện nay, cầu Cốc Lếu đã được tái thiết lần thứ ba để thuận tiện cho hoạt động giao thương Việt Nam - Trung Quốc, đồng thời thúc đẩy sự phát triển của đời sống địa phương.

Đến năm 2019, phường Cốc Lếu có diện tích 1,18 km², dân số là 9.124 người, mật độ dân số đạt 7.732 người/km².

Ngày 11 tháng 2 năm 2020, điều chỉnh 1,89 km² diện tích tự nhiên và 8.713 người của phường Duyên Hải vào phường Cốc Lếu; điều chỉnh 0,14 km² diện tích tự nhiên và 685 người của phường Cốc Lếu vào phường Kim Tân.

Sau khi điều chỉnh, phường Cốc Lếu có diện tích 2,93 km², dân số là 17.152 người.

Văn hóa

Ca dao về địa danh Cốc Lếu:

“ Ai đưa tôi đến chốn này,
Bên kia Cốc Lếu bên này Lào Cai. ”