Thạch Thành

Thạch Thành
Huyện
Huyện Thạch Thành
Đường vào huyện Thạch Thành
Hành chính
Quốc gia Việt Nam
VùngBắc Trung Bộ
TỉnhThanh Hóa
Huyện lỵThị trấn Kim Tân
Trụ sở UBNDKhu phố 4, thị trấn Kim Tân
Phân chia hành chính2 thị trấn, 23 xã
Thành lập30 tháng 8 năm 1982 (tái lập)[1]
Tổ chức lãnh đạo
Chủ tịch UBNDĐinh Văn Hưng
Chủ tịch HĐNDLê Xuân Bình
Bí thư Huyện ủyVũ Văn Đạt
Địa lý
Tọa độ: 20°12′41″B 105°36′38″Đ / 20,21139°B 105,61056°Đ / 20.21139; 105.61056
MapBản đồ huyện Thạch Thành
Thạch Thành trên bản đồ Việt Nam
Thạch Thành
Thạch Thành
Vị trí huyện Thạch Thành trên bản đồ Việt Nam
Diện tích559,22 km²[2]
Dân số (2022)
Tổng cộng169.221 người[2]
Thành thị24.198 người (14,30%)
Nông thôn145.023 người (85,70%)
Mật độ303 người/km²
Dân tộcMường, Kinh,...
Khác
Mã hành chính391[3]
Mã bưu chính412xx
Biển số xe36-AE
Websitethachthanh.thanhhoa.gov.vn

Thạch Thành là một huyện miền núi nằm ở phía bắc tỉnh Thanh Hóa, Việt Nam.

Huyện trải dài bên sườn tây nam của dãy núi Tam Điệp.

Địa lý[sửa | sửa mã nguồn]

Một phần rừng đặc dụng của huyện Thạch Thành thuộc Vườn quốc gia Cúc Phương

Huyện Thạch Thành nằm ở phía bắc của tỉnh Thanh Hóa, có vị trí địa lý:

Huyện Thạch Thành có diện tích tự nhiên 559,22 km², dân số năm 2022 là 169.221 người, mật độ dân số đạt 303 người/km².[2] Dân số năm 2019 là 144.343 người, mật độ dân số đạt 258 người/km².[4]

Lịch sử[sửa | sửa mã nguồn]

Thời thuộc Hán là miền đất thuộc huyện Dư Phát. Thời Tam Quốc - Lưỡng Tấn - Nam Bắc Triều là miền đất thuộc huyện Phù Lạc. Thời Tùy - Đường, Đinh - Lê - Lý là miền đất thuộc huyện Nhật Nam.[5]

Thời Trần - Hồ, miền đất này nằm trong hai huyện Tế Giang và Yên Lạc. Vì thế, huyện Thạch Thành ngày nay được hình thành từ hai huyện Tế Giang và Yên Lạc thời Trần - Hồ mà thành. Quá trình hình thành và sáp nhập diễn ra như sau:

  • Huyện Yên Lạc thời Lê Quang Thuận (năm 1460) đặt là huyện Thạch Thành, cho lệ vào phủ Thiệu Thiên (nay là phần đất thuộc đông nam huyện Thạch Thành bây giờ).
  • Huyện Tế Giang thuộc lưu vực sông Bưởi (còn gọi là sông Bảo, sông Tế Giang). Đời Lê Quang Thuận đổi tên Tế Giang thành Bình Giang, đời Trung Hưng gọi là huyện Quảng Bình. Thời Tây Sơn đổi là huyện Quảng Bằng. Đầu thời Nguyễn đổi lại thành huyện Quảng Bình. Năm Minh Mạng thứ 2 (năm 1821), đổi tên thành Quảng Địa, sau lại đổi tên là huyện Quảng Tế.[5]

Năm Thành Thái thứ 1 (năm 1889) nhập huyện Quảng Tế vào huyện Thạch Thành và hình thành huyện Thạch Thành ngày nay.

Sau năm 1945, bỏ cấp phủ, châu, gọi chung là huyện. Huyện Thạch Thành khi đó gồm có 23 xã: Ngọc Trạo, Thạch Bình, Thạch Cẩm, Thạch Định, Thạch Đồng, Thạch Lâm, Thạch Long, Thạch Quảng, Thạch Sơn, Thạch Tượng, Thành An, Thành Công, Thành Hưng, Thành Kim, Thành Long, Thành Minh, Thành Tâm, Thành Tân, Thành Thọ, Thành Tiến, Thành Trực, Thành Vân và Thành Yên.

Ngày 25 tháng 4 năm 1967, thành lập thị trấn nông trường Thạch Thành.[6]

Ngày 24 tháng 5 năm 1967, chia xã Thành Yên thành 2 xã: Thành Yên và Thành Mỹ; chia xã Thành Minh thành 2 xã: Thành Minh và Thành Vinh.

Ngày 5 tháng 7 năm 1977, huyện Thạch Thành hợp nhất với huyện Vĩnh Lộc thành huyện Vĩnh Thạch.[7] Tuy nhiên đến ngày 30 tháng 8 năm 1982, huyện Vĩnh Thạch lại chia tách thành hai huyện như cũ.[1]

Ngày 23 tháng 11 năm 1990, thành lập thị trấn Kim Tân (thị trấn huyện lỵ huyện Thạch Thành) trên cơ sở một phần diện tích và dân số của xã Thành Kim.

Ngày 9 tháng 1 năm 2004, giải thể thị trấn nông trường Vân Du để thành lập thị trấn Vân Du; giải thể thị trấn nông trường Thạch Thành để thành lập xã Thạch Tân.[8]

Ngày 16 tháng 10 năm 2019, Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết số 786/NQ-UBTVQH14 về việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp xã thuộc tỉnh Thanh Hóa (nghị quyết có hiệu lực từ ngày 1 tháng 12 năm 2019).[9] Theo đó:

  • Sáp nhập xã Thành Vân vào thị trấn Vân Du
  • Sáp nhập xã Thạch Tân vào xã Thạch Bình
  • Sáp nhập xã Thành Kim vào thị trấn Kim Tân.

Huyện Thạch Thành có 2 thị trấn và 23 xã như hiện nay.

Hành chính[sửa | sửa mã nguồn]

Huyện Thạch Thành có 25 đơn vị hành chính cấp xã trực thuộc, bao gồm 2 thị trấn: Kim Tân (huyện lỵ), Vân Du và 23 xã: Ngọc Trạo, Thạch Bình, Thạch Cẩm, Thạch Định, Thạch Đồng, Thạch Lâm, Thạch Long, Thạch Quảng, Thạch Sơn, Thạch Tượng, Thành An, Thành Công, Thành Hưng, Thành Long, Thành Minh, Thành Mỹ, Thành Tâm, Thành Tân, Thành Thọ, Thành Tiến, Thành Trực, Thành Vinh, Thành Yên.

Danh sách các đơn vị hành chính trực thuộc huyện Thạch Thành
Tên Diện tích (km²) Dân số (người)
Thị trấn (02)
Kim Tân 10,77 13.442
Vân Du 44,48 10.756
Xã (23)
Ngọc Trạo 16,76 4.690
Thạch Bình 20,41 9.983
Thạch Cẩm 33,29 10.039
Thạch Định 6,19 3.940
Thạch Đồng 9,37 5.712
Thạch Lâm 65,20 3.074
Thạch Long 10,45 5.767
Thạch Quảng 20,35 8.200
Thạch Sơn 16,95 7.669
Thạch Tượng 37,99 4.536
Tên Diện tích (km²) Dân số (người)
Thành An 12,54 3.686
Thành Công 17,62 4.907
Thành Hưng 10,00 5.440
Thành Long 27,15 7.558
Thành Minh 33,65 10.200
Thành Mỹ 22,64 5.755
Thành Tâm 23,17 7.306
Thành Tân 26,43 8.384
Thành Thọ 10,89 6.079
Thành Tiến 8,37 4.581
Thành Trực 15,39 6.801
Thành Vinh 14,94 6.909
Thành Yên 44,24 3.807
Nguồn: Phương án tổng thể sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 - 2025 của tỉnh Thanh Hóa[2]

Chú thích[sửa | sửa mã nguồn]

  1. ^ a b Hội đồng Bộ trưởng (30 tháng 8 năm 1982). “Quyết định 149-HĐBT năm 1982 về việc phân vạch địa giới một số huyện và đổi tên huyện Đông Thiệu thuộc tỉnh Thanh Hoá”. Truy cập ngày 11 tháng 1 năm 2023.
  2. ^ a b c d Ủy ban nhân dân tỉnh Thanh Hóa (22 tháng 1 năm 2024). “Phương án số 25/PA-UBND tổng thể sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 - 2025 của tỉnh Thanh Hóa” (PDF). Lưu trữ (PDF) bản gốc ngày 24 tháng 1 năm 2024. Truy cập ngày 24 tháng 1 năm 2023.
  3. ^ Tổng cục Thống kê
  4. ^ Tổng cục Thống kê (20 tháng 4 năm 2020). “Kết quả toàn bộ Tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2019” (PDF). Nhà xuất bản Thống kê. Lưu trữ (PDF) bản gốc ngày 16 tháng 8 năm 2022. Truy cập ngày 29 tháng 8 năm 2022.
  5. ^ a b Cổng thông tin điện tử huyện Thạch Thành: Lịch sử
  6. ^ “Quyết định số 162-NV năm 1967 phê chuẩn việc thành lập thị trấn nông trường Thạch Thành, thuộc huyện Thạch Thành, tỉnh Thanh Hóa do Bộ trưởng Bộ Nội vụ ban hành”.
  7. ^ “Quyết định 177-CP năm 1977 về việc hợp nhất và điều chỉnh địa giới một số huyện thuộc tỉnh Thanh Hóa”.
  8. ^ “Nghị định 15/2004/NĐ-CP về việc giải thể thị trấn nông trường để thành lập xã, thị trấn thuộc các huyện Ngọc Lặc, Thạch Thành, Cẩm Thủy, Như Xuân, Nông Cống, tỉnh Thanh Hóa”.
  9. ^ “Nghị quyết số 786/NQ-UBTVQH14 năm 2019 về việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp xã thuộc tỉnh Thanh Hóa”.

Xem thêm[sửa | sửa mã nguồn]