Phiên bản lúc 01:10, ngày 29 tháng 8 năm 2013

Pierre Lambert de la Motte (1624–1679) là một giám mục, nhà truyền giáo người Pháp. Ông là người sáng lập Hội Thừa sai Paris ở châu Á^[1] và là người thành lập Dòng Mến Thánh Giá Việt Nam^[2]. Ông cùng với François Pallu là 2 giám mục đầu tiên cai quản mục vụ tại Việt Nam.

Tiểu sử

Lambert de la Motte sinh ngày 16 tháng 1 năm 1624 tại lesieux, vùng hạ Normandie, Tây Bắc nước Pháp, trong một gia đình quí tộc, hành nghề thẩm phán. Ông học trung học tại trường của Dòng Tên ở Caen. Sau khi tốt nghiệp trung học, Lambert tiếp nối nghề nghiệp của cha và thi vào trường luật.

Năm 1646, lúc hai mươi hai tuổi, Ông trở thành luật sư và làm việc tại Nghị Viện Paris, Tòa án Thuế vụ, Trung Tâm Xã hội Rouen. Tuy nhiên, Lambert vẫn thích tham gia vào các sinh hoạt đạo đức, tông đồ và các công tác xã hội. Khi dấn thân vào những công việc tốt đẹp này, Lambert nhận ra tiếng Chúa mời gọi "chỉ thiết tha một điều là chết đi cho trần gian và sống cho một mình Thiên Chúa"^[3].

Qua nhiều tháng cầu nguyện và tìm ý Chúa, Pierre Lambert de la Motte quyết định từ bỏ nghề luật sư hứa hẹn tương lai sáng lạn và bước vào đời sống tu trì, trở thành một Linh mục, thừa sai cho miền Viễn Đông. Ơn gọi truyền giáo của ông xuất phát từ sự yêu thích cầu nguyện, sự hy sinh vì lòng yêu mến Thiên Chúa. Linh mục Phêrô Lambert đã ghi lại sau Thánh lễ mở tay: "Tình yêu Thiên Chúa đã đốt lên nơi tôi lòng nhiệt thành đến với người chưa biết Chúa, để nhờ công nghiệp Máu Thánh Chúa đổ ra, họ cũng được ơn cứu độ"^[4].

Ngày 29 tháng 7 năm 1658, Giáo hoàng Alexanđê VII ban hành Đoản sắc bổ nhiệm các tân giám mục Lambert de la Motte và François Pallu làm Đại diện Tông tòa tại Đại Việt. Giám mục Lambert được cử làm Đại Diện Tông Tòa miền truyền giáo Đàng Trong và miền Nam Trung Hoa.^[1]. Tuy nhiên, mãi đến ngày 11 tháng 6 năm 1660, lễ tấn phong Giám mục hiệu tòa Berytus cho Linh mục Lambert de la Motte mới được cử hành dưới sự chủ phong của Tổng giám mục Victor Le Bouthilier và do Giám mục Louis Laneau làm phụ phong.

Con đường truyền giáo

Ngày 18 tháng 6, năm 1660, Giám mục Lambert tới Thái Lan cùng với hai Linh mục. Tại đây, ông triệu tập công đồng địa phương gọi là Công Đồng Juthia. Qua công đồng này, việc thành lập một chủng viện chung cho toàn vùng Viễn Đông đã được khởi sự. Đây là một huấn thị quan trọng được soạn thảo nhằm gởi cho tất cả các thừa sai tại vùng này.

Ngày 15 tháng 6 năm 1679, Giám mục Phêrô Maria Lambert de la Motte qua đời tại Juthia, Thái Lan

Mục vụ tại Việt Nam

Giám mục Lambert đã góp phần quan trọng vào việc xây dựng hàng Giáo sĩ Việt Nam. ông lập chủng viện Thánh Giuse và phong chức cho những Linh mục Việt Nam đầu tiên tại Juthia năm 1668. ông cũng cử hành hai lễ phong chức Linh mục đầu tiên ở Việt Nam: tại Đàng Ngoài năm 1670, tại Đàng Trong năm 1676^[5].

Qua Công Đồng Phố Hiến năm 1670, Pierre Lambert de la Motte đã củng cố và phát triển một cơ chế độc đáo của Giáo Phận Đàng Ngoài: cơ chế “Nhà Đức Chúa Trời”. Đây là Cộng đoàn Nhà xứ, gồm các Cha chánh, phó xứ, các thầy giảng, các chủng sinh, ông từ, ông bõ, và tất cả những ai phục vụ cho Nhà Chúa. Với cơ chế này, mầm mống ơn gọi Linh mục và tu trì như nhận được mảnh đất tốt để sinh hoa kết trái, hầu phục vụ cho cánh đồng truyền giáo bao la”^[6].

Tháng 9 năm 2009, phái đoàn Giám mục Việt Nam đã đệ trình hồ sơ xin phong Chân phước cho hai giám mục Lambert de la Motte và Pallu vì đóng góp của hai giám mục với Giáo hội Công giáo Việt Nam^[1]^[7].

Xem thêm

Phê rô Maria Pierre Lambert de la Motte
	Phê rô Maria Pierre Lambert de la Motte
	Trung Quốc, Việt Nam
Giáo phận	Đàng Trong (Việt Nam)
Tấn phong	29 tháng 7, 1658]]
Hưu
Tiền nhiệm
Thụ phong	11 tháng 6, 1660
Ngày sinh	16 tháng 1, 1624
Ngày mất	15 tháng 1, 1679 (54 tuổi)
Quốc tịch	Pháp
Giáo hội	Công giáo Rôma

Tham khảo

^ ^a ^b ^c LÊ NGỌC BÍCH (30/10/2009). “GIÁM MỤC GIÁO PHẬN ĐÀNG NGOÀI ĐẦU TIÊN: ĐỨC CHA FRANCOIS PALLU ( 1626 – 1658 – 1684 )”. Trung tâm Mục Vụ Truyền Thông Dòng Chúa Cứu Thế. Truy cập 22/08/2013 (GMT+7). Kiểm tra giá trị ngày tháng trong: |accessdate= và |date= (trợ giúp)
^ “Đức Cha Lambert de la Motte và Giáo Hội Việt Nam”. HỘI DÒNG MẾN THÁNH GIÁ THỦ ĐỨC. Truy cập 29/08/2013 (GMT+7). Kiểm tra giá trị ngày tháng trong: |accessdate= (trợ giúp)
^ J.C. Bricasier ĐQT, Sđd, tr. 113-114; Tâm Hồn Truyền Giáo tr.14
^ J.C. Brisacier, DQT, Sđđ, tr. 141; THTG tr. 16
^ THTG trang. 47
^ Nghị quyết CĐPH 1670 điều 10-14; TĐCG số 33 tr. 98
^ Lm. Antôn Nguyễn Trường Thăng. “Chỉ cần một phép lạ thôi”. HỘI ĐỒNG GIÁM MỤC VIỆT NAM. Truy cập 24/08/2013 (GMT+7). Kiểm tra giá trị ngày tháng trong: |accessdate= (trợ giúp)

Liên kết ngoài

(tiếng Pháp) Le père inconnu de la Mission moderne, Pierre Lambert de la Motte
(tiếng Anh) La scheda su catholic-hierarchy.org
(tiếng Việt)Sự Nghiệp Truyền Giáo tại Việt Nam (1533-1960)

Bản mẫu:Link FA

[Dòng_Chúa_Cứu_Thế-1] LÊ NGỌC BÍCH (30/10/2009). “GIÁM MỤC GIÁO PHẬN ĐÀNG NGOÀI ĐẦU TIÊN: ĐỨC CHA FRANCOIS PALLU ( 1626 – 1658 – 1684 )”. Trung tâm Mục Vụ Truyền Thông Dòng Chúa Cứu Thế. Truy cập 22/08/2013 (GMT+7). Kiểm tra giá trị ngày tháng trong: |accessdate= và |date= (trợ giúp)

[HỘI_DÒNG_MẾN_THÁNH_GIÁ_THỦ_ĐỨC-2] “Đức Cha Lambert de la Motte và Giáo Hội Việt Nam”. HỘI DÒNG MẾN THÁNH GIÁ THỦ ĐỨC. Truy cập 29/08/2013 (GMT+7). Kiểm tra giá trị ngày tháng trong: |accessdate= (trợ giúp)

[3] J.C. Bricasier ĐQT, Sđd, tr. 113-114; Tâm Hồn Truyền Giáo tr.14

[4] J.C. Brisacier, DQT, Sđđ, tr. 141; THTG tr. 16

[5] THTG trang. 47

[6] Nghị quyết CĐPH 1670 điều 10-14; TĐCG số 33 tr. 98

[HỘI_ĐỒNG_GIÁM_MỤC_VIỆT_NAM-7] Lm. Antôn Nguyễn Trường Thăng. “Chỉ cần một phép lạ thôi”. HỘI ĐỒNG GIÁM MỤC VIỆT NAM. Truy cập 24/08/2013 (GMT+7). Kiểm tra giá trị ngày tháng trong: |accessdate= (trợ giúp)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

@@ Dòng 5: / Dòng 5: @@
 | hình = Mgr Lambert de la Motte.jpg
 | khẩu hiệu =
-| giáo phận =
+| giáo phận = [[Đàng Trong]] ([[Việt Nam]])
-| tòa giám mục =
+| tòa giám mục = Hiệu tòa Berytus
 | tỉnh =
-| tấn phong =
+| tấn phong = [[29 tháng 7]], 1658]]
 | hưu =
 | tiền nhiệm =
 | kế vị =
-| thụ phong =
+| thụ phong = [[11 tháng 6]], 1660
 | phong thánh =
 | tên khai sinh =
-| ngày sinh = [[1624]]
+| ngày sinh = [[16 tháng 1]], [[1624]]
-| ngày mất = [[1679]]
+| ngày mất = {{ngày mất và tuổi|1679|1|15|1624|1|16}}
 | nơi an táng =
 | quốc tịch = [[Pháp]]
@@ Dòng 27: / Dòng 27: @@
 | chữ kí =
 }}
-'''Pierre Lambert de la Motte''' (16/01/1624 – 15/01/1679) là [[giám mục]], nhà truyền giáo [[người Pháp]]. Ông là người sáng lập [[Hội Thừa sai Paris]] ở [[châu Á]]<ref name="Dòng Chúa Cứu Thế">{{chú thích web|url=http://hanhtrinhdanchua.net/hvdhdc/huongvedaihoidanchua/quakhu/3333.html|title= GIÁM MỤC GIÁO PHẬN ĐÀNG NGOÀI ĐẦU TIÊN: ĐỨC CHA FRANCOIS PALLU ( 1626 – 1658 – 1684 )|work=Trung tâm Mục Vụ Truyền Thông [[Dòng Chúa Cứu Thế]]|author=LÊ NGỌC BÍCH|date=30/10/2009|accessdate=22/08/2013 (GMT+7)}}</ref> và là người thành lập [[Dòng Mến Thánh Giá]] [[Việt Nam]]<ref name=" HỘI DÒNG MẾN THÁNH GIÁ THỦ ĐỨC ">{{chú thích web|url=http://www.mtgthuduc.net/index/2011/04/duc-cha-lambert-de-la-motte-va-giao-hoi-viet-nam/|title=Đức Cha Lambert de la Motte và Giáo Hội Việt Nam|work=HỘI DÒNG MẾN THÁNH GIÁ THỦ ĐỨC|author=|date=|accessdate=29/08/2013 (GMT+7)}}</ref>.
+'''Pierre Lambert de la Motte''' (1624–1679) là một [[giám mục]], nhà truyền giáo [[người Pháp]]. Ông là người sáng lập [[Hội Thừa sai Paris]] ở [[châu Á]]<ref name="Dòng Chúa Cứu Thế">{{chú thích web|url=http://hanhtrinhdanchua.net/hvdhdc/huongvedaihoidanchua/quakhu/3333.html|title= GIÁM MỤC GIÁO PHẬN ĐÀNG NGOÀI ĐẦU TIÊN: ĐỨC CHA FRANCOIS PALLU ( 1626 – 1658 – 1684 )|work=Trung tâm Mục Vụ Truyền Thông [[Dòng Chúa Cứu Thế]]|author=LÊ NGỌC BÍCH|date=30/10/2009|accessdate=22/08/2013 (GMT+7)}}</ref> và là người thành lập [[Dòng Mến Thánh Giá]] [[Việt Nam]]<ref name=" HỘI DÒNG MẾN THÁNH GIÁ THỦ ĐỨC ">{{chú thích web|url=http://www.mtgthuduc.net/index/2011/04/duc-cha-lambert-de-la-motte-va-giao-hoi-viet-nam/|title=Đức Cha Lambert de la Motte và Giáo Hội Việt Nam|work=HỘI DÒNG MẾN THÁNH GIÁ THỦ ĐỨC|author=|date=|accessdate=29/08/2013 (GMT+7)}}</ref>. Ông cùng với [[François Pallu]] là 2 giám mục đầu tiên cai quản mục vụ tại [[Việt Nam]].
 ==Tiểu sử ==
-Lambert de la Motte sinh ngày [[16 tháng 1]] năm [[1624]] tại [[lesieux]], vùng hạ Normandie, Tây Bắc nước Pháp, trong một gia đình quí tộc, hành nghề thẩm phán.  Ông học trung học tại trường của [[Dòng Tên]] ở [[Caen]]. Sau khi tốt nghiệp trung học, Lambert tiếp nối nghề nghiệp của cha và thi vào trường luật.
+Lambert de la Motte sinh ngày [[16 tháng 1]] năm [[1624]] tại [[lesieux]], vùng hạ Normandie, Tây Bắc nước Pháp, trong một gia đình quí tộc, hành nghề thẩm phán. Ông học trung học tại trường của [[Dòng Tên]] ở [[Caen]]. Sau khi tốt nghiệp trung học, Lambert tiếp nối nghề nghiệp của cha và thi vào trường luật.
 Năm [[1646]], lúc hai mươi hai tuổi, Ông trở thành [[luật sư]] và làm việc tại Nghị Viện Paris, Tòa án Thuế vụ, Trung Tâm Xã hội Rouen. Tuy nhiên, Lambert vẫn thích tham gia vào các sinh hoạt đạo đức, tông đồ và các công tác xã hội. Khi dấn thân vào những công việc tốt đẹp này, Lambert nhận ra tiếng Chúa mời gọi "''chỉ thiết tha một điều là chết đi cho trần gian và sống cho một mình Thiên Chúa''"<ref>J.C. Bricasier ĐQT, Sđd, tr. 113-114; Tâm Hồn Truyền Giáo tr.14</ref>.
@@ Dòng 36: / Dòng 36: @@
 Qua nhiều tháng cầu nguyện và tìm ý Chúa, Pierre Lambert de la Motte quyết định từ bỏ nghề luật sư hứa hẹn tương lai sáng lạn và bước vào đời sống tu trì, trở thành một [[Linh mục]], thừa sai cho miền [[Viễn Đông]]. Ơn gọi truyền giáo của ông xuất phát từ sự yêu thích cầu nguyện, sự hy sinh vì lòng yêu mến Thiên Chúa. Linh mục [[Phêrô]] Lambert đã ghi lại sau [[Thánh lễ]] mở tay: "''Tình yêu Thiên Chúa đã đốt lên nơi tôi lòng nhiệt thành đến với người chưa biết Chúa, để nhờ công nghiệp Máu Thánh Chúa đổ ra, họ cũng được ơn cứu độ''"<ref>J.C. Brisacier, DQT, Sđđ, tr. 141; THTG tr. 16</ref>.
-Ngày [[29 tháng 7]] năm [[1658]], [[Giáo hoàng Alexanđê VII]] ban hành Đoản sắc bổ nhiệm các tân giám mục Lambert de la Motte và [[François Pallu]] làm Đại diện Tông tòa tại [[Đại Việt]]. Giám mục Lambert được cử làm Đại Diện Tông Tòa miền truyền giáo [[Đàng Trong]] và [[miền Nam Trung Hoa]].<ref name="Dòng Chúa Cứu Thế"/>. Ngày [[17 tháng 11]] năm [[1658]], tại đền [[Thánh Phêrô]], [[Hồng y]] Tổng trưởng Bộ Truyền giáo Antonio Barberini đã cử hành lễ tấn phong Giám mục hiệu tòa Heliopolis cho Linh mục François Pallu<ref>[http://books.google.com/books?id=PjVKjJ-WgOYC&pg=RA1-PA412&dq=%22Fran%C3%A7ois+Pallu%22&sig=ACfU3U0xK-s9ft_182X46hn-jYBrN9dz_w#PPA231,M1 ''Asia in the Making of Europe''], p.231</ref>, với sự phụ tá của Tổng giám mục Lorenzo Gavotti và Giám mục Marco Antonio Bettoni.
+Ngày [[29 tháng 7]] năm [[1658]], [[Giáo hoàng Alexanđê VII]] ban hành Đoản sắc bổ nhiệm các tân giám mục Lambert de la Motte và [[François Pallu]] làm Đại diện Tông tòa tại [[Đại Việt]]. Giám mục Lambert được cử làm Đại Diện Tông Tòa miền truyền giáo [[Đàng Trong]] và [[miền Nam Trung Hoa]].<ref name="Dòng Chúa Cứu Thế"/>. Tuy nhiên, mãi đến ngày [[11 tháng 6]] năm 1660, lễ tấn phong Giám mục hiệu tòa Berytus cho Linh mục Lambert de la Motte mới được cử hành dưới sự chủ phong của Tổng giám mục Victor Le Bouthilier và do Giám mục Louis Laneau làm phụ phong.
 ===Con đường truyền giáo===
 Ngày [[18 tháng 6]], năm [[1660]], Giám mục Lambert tới [[Thái Lan]] cùng với hai Linh mục. Tại đây, ông triệu tập công đồng địa phương gọi là [[Công Đồng Juthia]]. Qua công đồng này, việc thành lập một chủng viện chung cho toàn vùng Viễn Đông đã được khởi sự. Đây là một huấn thị quan trọng được soạn thảo nhằm gởi cho tất cả các thừa sai tại vùng này.
-Ngày [[15 tháng 6]] năm [[1679]], Giám mục [[Phêrô]] [[Maria]] Lambert de la Motte  qua đời tại [[Juthia]], [[Thái Lan]]
+Ngày [[15 tháng 6]] năm [[1679]], Giám mục [[Phêrô]] [[Maria]] Lambert de la Motte qua đời tại [[Juthia]], [[Thái Lan]]
 ===Mục vụ tại Việt Nam===