Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Đào Trinh Nhất”

Thêm liên kết
Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Duyệt lịch sử tương tác
← Thay đổi trướcThay đổi sau →
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Trực quanMã wiki
nKhông có tóm lược sửa đổi
nói có một câu rồi trích ngay 2 bài
Dòng 96: Dòng 96:
*Từ điển nhân vật lịch sử Việt Nam:
*Từ điển nhân vật lịch sử Việt Nam:
:''Ðào Trinh Nhất là một nhà nghiên cứu, một nhà văn sung sức của văn học Việt Nam hiện đại.''<ref>Nguyễn Q. Thắng & Nguyễn Bá Thế, ''Từ điển nhân vật lịch sử Việt Nam'', NXb KHXH, 1992, tr. 127-128</ref>
:''Ðào Trinh Nhất là một nhà nghiên cứu, một nhà văn sung sức của văn học Việt Nam hiện đại.''<ref>Nguyễn Q. Thắng & Nguyễn Bá Thế, ''Từ điển nhân vật lịch sử Việt Nam'', NXb KHXH, 1992, tr. 127-128</ref>

==Thơ dịch==
Đào Trinh Nhất viết nhiều về các phong trào chống thực dân Pháp...Bên cạnh đó, ông còn dịch thơ của những nhà cách mạng, trích hai bài:
{|
|-valign="top"
|
:'''Bài thơ tuyệt mệnh'''
:(Lương Ngọc Quyến)

:Học hải cầm thư lịch kỷ thu
:Nam Quan hồi thủ tứ du du
:Bách niên Tổ Quốc quy Hồ Lỗ
:Thất xích tàn khu phó bích lưu
:Tư thế bất phùng minh thánh hữu
:Lai sinh thả báo phụ huynh cừu
:Thử hồi hoạch yết Lam Sơn Đế
:Hoán khởi trùng tiêm Pháp tặc đầu.

:Dịch thơ:
:''Bể học xông pha trải bấy lâu
:''Thân tù ngoảnh lại nghĩ mà đau
:''Trăm năm đất Tổ về quân Mọi
:''Bảy thước thân tàn mặc nước trôi
:''Bạn tốt đời nay sao vắng cả
:''Thù nhà kiếp trước chớ quên đâu
:''Bao giờ gặp được Lam Sơn Đế
:''Quyết mượn oai linh chém Pháp đầu'' .<ref> Chép theo [http://www.erct.com/2-ThoVan/0-NBDuyTan/00-Tieu_su-DTN.htm]</ref>
|
:'''An Mai quân,'''
:(Phan Bội Châu)
:Phiêu bồng ngã bối các tha hương
:Tân khổ thiên quân phận ngoại thường
:Tính mạng kỷ hồi tần tử địa
:Tu mi tam độ nhập linh đường
:Kinh nhân sự nghiệp thiên đào chú
:Bất thế phong vân đế chủ trương
:Giả sử tiền đồ tận di thản
:Anh hùng hào kiệt giã dung thường.

:Dịch thơ:
:'''An ủi Mai Lão Bạng'''
:''Bơ vơ đất khách bác cùng tôi
:''Riêng bác cay chua nếm đủ mùi.
:''Tính mạng bao phen gần chết hụt.
:''Mày râu ba lượt bị giam rồi!
:''Trời toan đại dụng nên rèn chí,
:''Chúa giúp thành công tất có hồi
:''Nếu phải đường đời bằng phẳng hết,
:''Anh hùng hào kiệt có hơn ai.''<ref>Chép theo Thi viện [http://www.thivien.net/viewpoem.php?ID=4704]</ref>
|}


==Chú thích==
==Chú thích==

Phiên bản lúc 07:50, ngày 3 tháng 9 năm 2009

Đào Trinh Nhất (1900-1951), tự Quán Chi, là nhà nhà văn, nhà báo Việt Nam giữa thế kỷ 20. Khi viết văn, viết báo, ông ký nhiều bút hiệu: Nam Chúc, Viên Nạp, Hậu Đình, Tinh Vệ, Bất Nghị, Vô Nhị, Hồng Phong, Anh Đào, XYZ.... Ông được người trong giới cầm bút đánh giá là người có cách làm việc nghiêm túc, thận trọng và là người đã biết dùng ngòi bút nghệ thuật làm sống lại nhiều tư liệu đã mai một trong lịch sử cận đại Việt Nam[1]

Cuộc đời

Đào Trinh Nhất sinh năm Canh Tý (1900) tại Huế. Nguyên quán tại xã Thượng Phán, huyện Quỳnh Côi, tỉnh Thái Bình.

Ông là con trưởng Đình nguyên nhị giáp Tiến sĩ (tức Hoàng giáp) Đào Nguyên Phổ. Mẹ là Lương Thị Hòa, con gái Lương Ngọc Quyến và là cháu nội Lương Văn Can.

Thuở nhỏ, Đào Trinh Nhất theo học chữ Hán ở quê nhà, sau lên Hà Nội học chữ Pháp và chữ quốc ngữ.

Từ năm 1921 - 1925, ông bước vào làng báo, làm biên tập Hữu thanh tạp chí và Thực nghiệp dân báo. Rồi viết bài cho các báo: Trung hòa nhật báo, báo Đông Pháp.

14 tháng 11 năm 1925, ông vào Sài Gòn, làm thư ký tại Chez Phan Chu Trinh, số 5 Catinat (nay là Đồng Khởi).

Ngày 22 tháng 3 năm 1926, ông sang Pháp du học.

Ngày 15 tháng 4 năm 1926, ông tới Paris, liên lạc với Nguyễn Thế Truyền, Nguyễn Như Phong và viết cho báo Việt Nam Hồn.

Năm 1929, ông về nước, ở luôn trong Nam viết báo, viết sách cho đến bị trục xuất về Bắc vào ngày 25 tháng 7 năm 1939.

Trong khoảng 10 năm đó, ở Sài Gòn, ông đã cộng tác với các báo: Phụ nữ tân văn, Công luận, Thần chung, Tân Văn, Việt nam, Điễn tin. Và làm chủ bút báo Ðuốc Nhà Nam (Flambeau d'Annam) của Bùi Quang Chiêu (năm 1930-1931), tự xuất bản báo Mai (tháng 2 năm 1936-1938).

Ra Hà Nội, ông viết cho tờ Trung Bắc Chủ nhật (1940-1945). báo Nước Nam (1944-1945).

Sau năm 1945, ông hồi cư về Hà Nội, ông tiếp tục viết cho báo Ngày mới, Việt thanh.

Năm 1948, ông viết cho tờ Cải tạo.

Năm 1949-1950, ông vào Gài Gòn làm trong bộ Ngoại giao của Nguyễn Phan Long và viết cho báo Ánh sáng, Sài Gòn mới, Dân thanh cho đến ngày mất.

Ông mất trong một gian nhà nhỏ ở xóm Hòa Hưng (Sài Gòn) vào chiều thứ Sáu ngày 18 tháng Giêng năm Tân Mão (23 tháng 11 năm 1951), hưởng dương 52 tuổi, an táng tại nghĩa địa Hoà Hưng.

Được tin ông mất, làng báo, làng văn trong Nam ngoài Bắc đều có bài nói về thân thế, văn nghiệp của Đào Trinh Nhất và cho đăng nhiều điếu từ, đối phúng, văn tế, thơ viếng...để tỏ tình mến tiếc. Ngoài ra, Báo Tiếng Dội (Sài Gòn) còn chủ xướng việc xây mộ cho ông. Và báo Cải Tạo (Hà Nội) tổ chức ngày lễ truy điệu long trọng và cho ra một số báo đặc biệt viết đầy đủ về ông (Cải Tạo số 134, năm 1951).

Tác phẩm

Vốn là nhà báo viết văn, cho nên hầu hết các tác phẩm của Đào Trinh Nhất đều đăng từng kỳ trên báo rồi sau mới in thành sách. Tuy chưa được thống kê đầy đủ[2], nhưng chỉ 30 năm cầm bút (1921-1951), ông đã để lại khá nhiều tác phẩm:

  • Thế lực khách trú và vấn đề di dân vào Nam Kỳ.(Thụy ký – Hà Nội, 1923-1924)
  • Thần tiên kinh (Dịch của A lan Kardec, 1930)
  • Nước Nhựt Bổn ba mươi năm duy tân (Đắc Lập - Huế, 1935)
  • Việt Nam Tây thuộc sử (Đỗ Phương Huế - Sài Gòn, 1937)
  • Cô Tư Hồng (Trung Bắc tân văn, Hà Nội, 1941)
  • Việt sử giai thoại (1943)
  • Con trời ngã xuống đất đen (1944)
  • Kẻ bán trời
  • Con quỷ phong lưu

Nhận xét

Trích nhận xét của:

Anh em đều ngán vì ông nói khoan thai, chậm chạp, yếu ớt; đã thế có khi đến mươi, mười lăm phút mới nói một câu; xong, ngồi xì ra đấy. Trong suốt thời kỳ tôi ở Nam, nằm hút ở đường Lefèbvre, Nhất vẫn cứ xì ra như thế; mặt ông lúc nào cũng bệch bạc, lạnh lẽo...làm cho người đối thoại với ông lần đầu không thể có cảm tình ngay; nhưng biết Nhất lâu ngày, anh em thân đều nhận ông là một người chung thủy, trước sau như một và đối xử rất tận tình với bạn.
Đối với làng báo, những bài sưu tầm, nghiên cứu của ông được người ta tìm đọc, một phần vì tài liệu súc tích, mà một phần cũng vì ông đã khéo làm những cái tít khiến cho độc giả giựt gân, muốn đọc xem trong bài ông nói gì. Độc giả Trung Bắc Chủ Nhật mê Đào Trinh Nhất là vào hồi ông viết tiểu thuyết dài như "Cô Tư Hồng", "Con Quỷ Phong Lưu"... khả dĩ đối địch được lại với những truyện dài của Lê Văn Trương lúc ấy đang làm mưa làm gió trong làng tiểu thuyết...
Ông bị Tây trục xuất vì bị ngờ là chống lại họ và thân Nhật...[3]
  • Từ điển Văn học (bộ mới):
Khuynh hướng chủ yếu trong tác phẩm của ông là tiểu thuyết lịch sử, nhằm vun đắp cho “tòa nhà quốc học” mà các nhà văn hóa và yêu nước tiền bối đã cống hiến suốt đời...Bằng ngòi bút pha chất ký sự lịch sử, ông muốn khôi phục lại truyền thống vẻ vang, quật cường của nhân dân Việt nói riêng và tinh thần thâm thúy phương Đông nói chung.
Về phương pháp, Đào Trinh Nhất có cách làm việc nghiêm túc, thận trọng, cho nên dù không rõ xuất xứ, ta vẫn có được một sự tin cậy. Nhìn ở cả hai phương diện: sáng tác và biên khảo, ông đều có những đóng góp nhất định. Cũng như Trúc Khê Ngô Văn Triện và Phan Trần Chúc, ông đã biết dùng ngòi bút nghệ thuật làm sống lại nhiều tư liệu đã mai một trong lịch sử cận đại Việt Nam.[4]
Đọc những sách ký sự của Đào Trinh Nhất, người ta thấy ông là một nhà văn thận trong: những việc ông thuật lại đều là những việc có căn cứ, không vu vơ, không tưởng tượng. Đó chính là những điều cốt yếu cho một quyển lịch sử ký sự.[5].
  • GS. Trịnh Vân Thanh:
Văn lịch sử ký sự của Đào Trinh Nhất viết rất xác đáng và thận trọng từng chi tiết, lời lẽ rất rõ ràng, không cầu kỳ. [6]
  • Từ điển nhân vật lịch sử Việt Nam:
Ðào Trinh Nhất là một nhà nghiên cứu, một nhà văn sung sức của văn học Việt Nam hiện đại.[7]

Chú thích

  1. ^ Theo Từ điển văn học (bộ mới), sách đã dẫn, tr. 383.
  2. ^ Những tác phẩm của Đào Trinh Nhất, không một nguồn nào ghi thật đầy đủ. Do đó, dựa vào tất cả, so sánh, rồi tạm lượt kê lại như trên.
  3. ^ Vũ Bằng, 40 năm nói láo, Nxb VHTT, 1993, tr. 174-175
  4. ^ Mục từ do Nguyễn Q. Thắng soạn, in trong Từ điển Văn học bộ mới, Nxb Thế giới, 2004, tr. 383.
  5. ^ Vũ Ngọc Phan, Nhà văn hiện đại tập I, Nxb KHXH, 1989, tr. 466
  6. ^ GS. Trịnh Vân Thanh , Thành ngữ điển tích danh nhân từ điển quyển I, tác giả tự xuất bản, Sài Gòn, 1966, tr. 220
  7. ^ Nguyễn Q. Thắng & Nguyễn Bá Thế, Từ điển nhân vật lịch sử Việt Nam, NXb KHXH, 1992, tr. 127-128

Sách tham khảo

  • Vũ Bằng, 40 năm nói láo, Nxb VHTT, 1993.
  • Từ điển Văn học bộ mới, Nxb Thế giới, 2004
  • Vũ Ngọc Phan, Nhà văn hiện đại tập I, Nxb KHXH, 1989.
  • GS. Trịnh Vân Thanh , Thành ngữ điển tích danh nhân từ điển quyển I, tác giả tự xuất bản, Sài Gòn, 1966.
  • Nguyễn Q. Thắng & Nguyễn Bá Thế, Từ điển nhân vật lịch sử Việt Nam, NXb KHXH, 1992.

Liên kết ngoài

Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Đào_Trinh_Nhất&oldid=2235878”