Xem mã nguồn của Người Tatar Krym

{{cần biên tập}}
{{Infobox ethnic group
| group = Người Tatar Krym, người Krym<br>''Qırımtatarlar, qırımlar''
| image = Flag of the Crimean Tatar people.svg
| caption = Hiệu kỳ
| poptime = 
| popplace = 
| region1 = {{flag|Krym}}
| pop1 = 246.073
| ref1 = <ref>{{chú thích web |url=http://en.krymedia.ru/nationality/3373760-Only-33-of-Crimeans-Mention-Ukrainian-as-Their-Native-Language |title=Archived copy |access-date = ngày 7 tháng 1 năm 2016 |url-status=dead |archiveurl=https://archive.today/20150420155818/http://en.krymedia.ru/nationality/3373760-Only-33-of-Crimeans-Mention-Ukrainian-as-Their-Native-Language |archive-date=ngày 20 tháng 4 năm 2015 |df=dmy-all }}</ref><ref>{{chú thích web|url=http://www.kasparov.ru/material.php?id=552E31B8AFC23|title=Катастрофический фактор|author=|date=|website=kasparov.ru|access-date=ngày 27 tháng 3 năm 2018}}</ref><ref name="eurasianstudies.wordpress.com">{{chú thích web |url=https://eurasianstudies.wordpress.com/2015/03/19/russian-census-of-crimea-nationality-results/ |title=Archived copy |access-date = ngày 20 tháng 4 năm 2015 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150427124650/https://eurasianstudies.wordpress.com/2015/03/19/russian-census-of-crimea-nationality-results/ |archive-date=ngày 27 tháng 4 năm 2015 |df=dmy-all }}</ref>
| region2 = {{flag|Uzbekistan}}
| pop2 = 10.046
| ref2 = <ref>2000 estimate: {{ru icon}} [https://vk.com/doc182471489_380577795?hash=d92bdd99c1baa148b2&dl=61effd109309fe90ed Этнический атлас Узбекистана] Институт "Открытое общество", 2002. {{ISBN|5-862800-10-7}}. — стр. 206</ref>
| region3 = {{flag|Thổ Nhĩ Kỳ}}
| pop3 = 150.000–6.000.000
| ref3 = <ref name="iccrimea.org">{{chú thích web|url=http://www.iccrimea.org/scholarly/jankowski.html|title=Crimean Tatars and Noghais in Turkey|publisher=}}</ref>
| region4 = {{flag|Romania}}
| pop4 = 24.137
| ref4 = <ref>{{chú thích web|url=http://mimmc.ro/info_util/formulare_1294/ |title=Recensamant Romania 2002 |access-date=ngày 5 tháng 8 năm 2007 |year=2002 |work=Agentia Nationala pentru Intreprinderi Mici si Mijlocii |language=ro |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070513211550/http://mimmc.ro/info_util/formulare_1294/ |archive-date=ngày 13 tháng 5 năm 2007 |df=dmy }}</ref>
| region5 = {{Flag|Nga}}
| pop5 = 2.449
| ref5 = <ref>[http://www.perepis-2010.ru/results_of_the_census/tab5.xls Russian Census 2010: Population by ethnicity] {{webarchive |url=https://web.archive.org/web/20120424000000/http://www.perepis-2010.ru/results_of_the_census/tab5.xls |date=ngày 24 tháng 4 năm 2012 }} {{ru icon}}</ref>
| region6 = {{Flag|Bulgaria}}
| pop6 = 1.803
| ref6 = <ref>{{chú thích web|url=http://www.nsi.bg/Census_e/Census_e.htm|title=Bulgaria Population census 2001|publisher=}}</ref>
| region7 = {{Flag|Kazakhstan}}
| pop7 = 1.532
| ref7 = <ref>{{ru icon}} [http://www.stat.kz/p_perepis/Pages/default.aspx Агентство Республики Казахстан по статистике. Перепись 2009.] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120501091537/http://www.stat.kz/p_perepis/Pages/default.aspx |date=ngày 1 tháng 5 năm 2012 }} ([http://www.stat.kz/p_perepis/Documents/%D0%9D%D0%B0%D1%86%20%D1%81%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%B2.rar Национальный состав населения] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110511000000/http://www.stat.kz/p_perepis/Documents/%D0%9D%D0%B0%D1%86%20%D1%81%D0%BE%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%B2.rar |date=ngày 11 tháng 5 năm 2011 }}.rar)</ref>
| region8 = {{flagcountry|Hoa Kỳ}}
| pop8 = 7.000
| ref8 = 
| region9 = {{Flag|Ukraina}} (trừ Krym)
| pop9 = 30.000–60.000
| ref9 = 
| region10 = 
| pop10 = 
| region11 = 
| pop11 = 
| langs = [[Tiếng Tatar Krym]], [[tiếng Thổ Nhĩ Kỳ]], [[tiếng Nga]], [[tiếng Ukraina]]
| rels = [[Hồi giáo Sunni]]
| related = 
}}

'''Người Tatar Krym''' hay '''người Krym''' ([[tiếng Tatar Krym]]: {{lang|crh-cyrl|къырымтатарлар}}, ''chuyển ngữ: {{lang|crh|Qırımtatarlar}}'', {{lang-tr|Kırım Tatarları}}, {{lang-ru|Крымские Татары, крымцы}}, {{lang-uk|Кримськi Татари, кримцi}}) là một [[các dân tộc Turk|dân tộc Turk]] hình thành trên [[bán đảo Krym]] trong khoảng thời gian thế kỷ XIII-XVII, với gốc gác chính là các tộc người Turk theo Hồi giáo xâm chiếm đất người Hy Lạp sống vào thế kỷ XX, hợp với cư dân tiền [[người Cuman|Cuman]]. Từ năm 2014, người Tatar Krym được công nhận là một dân tộc bản địa của Ukraina.<ref>[https://dt.ua/POLITICS/rada-viznala-krimskih-tatar-korinnim-narodom-u-skladi-ukrayini-140021_.html Verkhovna Rada recognized Crimean Tatars indigenous people of Ukraine (Рада визнала кримських татар корінним народом у складі України)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20191128040012/https://dt.ua/POLITICS/rada-viznala-krimskih-tatar-korinnim-narodom-u-skladi-ukrayini-140021_.html |date=2019-11-28 }}. [[Mirror Weekly]]. ngày 20 tháng 3 năm 2014</ref> Họ đồng thời cũng được coi là một dân tộc bản địa của Nga.<ref>Россия: коренные народы и зарубежные диаспоры (краткий этно-исторический справочник) Ю. А. Евстигнеев Литрес Санкт-Петербург, 2015 г.</ref>

Người Tatar Krym chiếm phần đông dân cư bán đảo Krym từ lúc hình thành đến giữa thế kỷ XIX, và nói chung vẫn là dân tộc lớn nhất cho tới cuối thế kỷ đó.<ref>{{chú thích web|last=Illarionov |first=A. |title=The ethnic composition of Crimea during three centuries |work=Institute of Economical Analysis |location=Moscow, R.F. |year=2014 |language=ru |url=http://aillarionov.livejournal.com/607335.html |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140305162246/http://aillarionov.livejournal.com/607335.html |archive-date=ngày 5 tháng 3 năm 2014 |df=dmy-all }}</ref><ref>{{chú thích web|author=Troynitski, N.A. |title=First General Census of Russian Empire's Population, 1897 (Первая Всеобщая перепись населения Российской Империи 1897 г. Под ред. Н.А.Тройницкого. т.II. Общий свод по Империи результатов разработки данных Первой Всеобщей переписи населения, произведенной 28 января 1897 года. С.-Петербург: типография "Общественная польза", 1899-1905, 89 томах (119 книг)) |location=Saint Petersburg |year=1905 |language=ru |url=http://www.prlib.ru/Lib/pages/item.aspx?itemid=4952 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20141006071258/http://www.prlib.ru/Lib/pages/item.aspx?itemid=4952 |archive-date=ngày 6 tháng 10 năm 2014 |df=dmy-all }}</ref> Gần như ngay khi Krym được giải phóng, vào tháng 5 năm 1944, Ủy ban Quốc gia Phòng vệ Liên Xô [[Sự kiện trục xuất người Tatar Krym|quyết định trục xuất toàn bộ người Tatar khỏi Krym]], gồm cả gia đình người Tatar Krym làm việc cho quân đội Liên Xô, đến Trung Á, chủ yếu tới Uzbekistan. Từ năm 1967, một số được phép về Krym, và vào năm 1989 [[Xô viết Tối cao Liên Xô]] tuyên bố rằng sự trục xuất này là vô nhân đạo. Ngày nay, người Tatar Krym chiếm chừng 12% dân số Krym. Vẫn còn những cộng đồng người Krym ở [[Thổ Nhĩ Kỳ]] và [[Uzbekistan]].

==Phân bố==
Theo [[Điều tra dân số Ukraina (2001)|điều tra dân số Ukraina gần đây nhất (2001)]], 248.200 công dân Ukraina khai nhận mình là người Tatar Krym, trong 98% (chừng 243.400) sống ở [[Cộng hòa Tự trị Krym]].<ref name="2001CensusUkraine">{{chú thích web|url=http://2001.ukrcensus.gov.ua/eng/results/general/nationality/ |title=About number and composition population of UKRAINE by data All-Ukrainian population census' |work=[[Ukrainian Census (2001)]] |publisher=State Statistics Committee of Ukraine |access-date=ngày 20 tháng 11 năm 2013 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20111217151026/http://2001.ukrcensus.gov.ua/eng/results/general/nationality/ |archive-date=ngày 17 tháng 12 năm 2011 |df=dmy }}</ref><ref>{{chú thích web |url=http://2001.ukrcensus.gov.ua/eng/results/general/nationality/Crimea/ |title=About number and composition population of AUTONOMOUS REPUBLIC OF CRIMEA by data All-Ukrainian population census' |work=[[Ukrainian Census (2001)]] |publisher=State Statistics Committee of Ukraine |access-date=ngày 20 tháng 11 năm 2013}}</ref> 1.800 người (hay 0,7% số người tự nhận là người Tatar Krym) sống ở thành phố [[Sevastopol]], cũng trên [[bán đảo Krym]], nhưng nằm ngoài nước cộng hòa tự trị.<ref name="2001CensusUkraine"/>

Chừng 150.000 người Tatar Krym sống ở [[Trung Á]], chủ yếu tại [[Uzbekistan]]. Theo thông số chính thức thì có 150.000 người Tatar Krym ở Thổ Nhĩ Kỳ (một số nhà hoạt động xã hội cho rằng có tận 6 triệu người). Đa số người Tatar Krym tại Thổ Nhĩ Kỳ sống tại [[Eskişehir (tỉnh)|tỉnh Eskişehir]], hậu duệ của những người nhập cư từ thế kỷ XVIII, XIX và đầu XX.<ref name="iccrimea.org"/> Vùng [[Dobruja]] giữa România và Bulgaria cũng có người Tatar Krym sinh sống.

== Tham khảo ==
{{tham khảo|colwidth=30em}}

{{UNPO}}
{{Các dân tộc tại Nga}}
{{Các dân tộc Turk}}

{{DEFAULTSORT:Tatar Krym}}
[[Thể loại:Tatar Krym|*]]
[[Thể loại:Các dân tộc Turk ở châu Âu|Krym]]
[[Thể loại:Nhóm sắc tộc ở Bulgaria]]
[[Thể loại:Nhóm sắc tộc ở Nga]]
[[Thể loại:Nhóm sắc tộc ở Ukraina]]
[[Thể loại:Nhóm sắc tộc ở Thổ Nhĩ Kỳ]]
[[Thể loại:Nhóm sắc tộc ở Uzbekistan]]
[[Thể loại:Hồi giáo ở Nga]]
[[Thể loại:Người bản địa Ukraina]]
[[Thể loại:Người bản địa Nga]]
[[Thể loại:Hồi giáo ở Krym]]