Thành viên:VMQ123/Nháp/3

"Americano"
Bài hát của Lady Gaga từ album Born This Way
Phát hành	23 tháng 5 năm 2011 (2011-05-23)
Thu âm	Tháng 8 năm 2010 Phòng thu trên xe buýt lưu diễn (châu Âu) Phòng thu The Mix Room (Burbank, California)
Thể loại	Mariachi house techno
Thời lượng	4:06
Hãng đĩa	Streamline Interscope Kon Live
Sáng tác	Stefani Germanotta Fernando Garibay Paul Blair Brian Lee
Sản xuất	Lady Gaga Fernando Garibay DJ White Shadow
Danh sách ca khúc trong Born This Way
17 bài hát "Marry the Night" "Born This Way" "Government Hooker" "Judas" "Americano" "Hair" "Scheiße" "Bloody Mary" "Bad Kids" "Highway Unicorn (Road to Love)" "Heavy Metal Lover" "Electric Chapel" "You and I" "The Edge of Glory" Phiên bản đặc biệt "Black Jesus + Amen Fashion" "Bad Kids" "Fashion of His Love" "Highway Unicorn (Road to Love)" "Heavy Metal Lover" "Eletric Chapel" "The Queen" "You and I" "The Edge of Glory"

"Americano" (tiếng Tây Ban Nha; tiếng Anh: America) là một bài hát của nữ ca sĩ người Mỹ Lady Gaga, trích từ album phòng thu thứ hai của cô mang tên Born This Way (2011). Bài hát do Gaga, DJ White Shadow và Fernando Garibay viết lời và sản xuất. Gaga sáng tác nên bài hát dựa trên cảm hứng từ những sự kiện đã diễn ra sau quyết định bãi bỏ Dự luật 8 California—một tu chính hiến pháp tiên khởi được đưa ra trưng cầu dân ý với nội dung định nghĩa hôn nhân là sự liên kết giữa hai người khác giới, từ đó nghiêm cấm và làm cho hôn nhân đồng giới mất hiệu lực trong khắp bang này—cũng như nỗi vất vả mà người nhập cư từ Mexico đến Mỹ phải chịu. Bài hát hòa quyện giữa các dòng nhạc mariachi, house, techno với những âm hưởng từ nhạc Latinh. "Americano" xoay quanh chủ đề tình yêu giữa hai người phụ nữ đồng giới.

Kể từ khi phát hành, bài hát đã nhận được những phản hồi hai chiều từ giới phê bình. "Americano" từng được xếp hạng thứ 17 trên bảng xếp hạng Dance/Electronic Digital Songs của Hoa Kỳ và thứ 98 trên Bảng xếp hạng Gaon của Hàn Quốc. Gaga lần đầu tiên ra mắt khán giả bài hát tại thành phố Guadalajara, Mexico vào ngày 3 tháng 5 năm 2011 trong một đêm nhạc thuộc chuyến lưu diễn The Monster Ball Tour. Sau đó, nữ ca sĩ tiếp tục biểu diễn bài hát trong chuyến lưu diễn Born This Way Ball (2012–2013), diện lên người một mô hình của chiếc váy thịt đầy tai tiếng của cô. Bài hát đã được nữ diễn viên người Mỹ Kate Hudson cover trong tập "The New Rachel" của bộ phim truyền hình Glee và từng xuất hiện trong bộ phim Mèo đi hia ra rạp năm 2011.

Bối cảnh phát hành và phát triển

Tháng 3 năm 2010, trong một cuộc phỏng vấn với kênh MTV UK, Gaga tuyên bố rằng cô đã bắt tay vào việc thực hiện album phòng thu thứ hai của mình và nghĩ ra chủ đề cho nó. Tháng 6 năm đó, trong một cuộc phỏng vấn với tạp chí Rolling Stone, Gaga xác nhận với công chúng rằng album đã hoàn tất, nhưng cô sẽ cho ra mắt album vào năm sau. Ban đầu, nữ ca sĩ dự định sẽ tiết lộ tiêu đề album cho mọi người vào cuối năm 2010, tuy nhiên vào lễ trao giải Video âm nhạc của MTV năm 2009 diễn ra vào ngày 12 tháng 9 cùng năm, sau khi đoạt giải Video của năm với video âm nhạc của ca khúc "Bad Romance" (2010), Gaga quyết định công bố luôn tiêu đề album.

Vào khoảng tháng 4 năm 2011, trước một tháng khi album chính thức ra mắt, người ta cho rằng một số bài hát trong album sẽ đề cập đến nhiều vấn đề xã hội, trong đó bao gồm luật di trú bang Arizona đầy tranh cãi – cũng là một nguồn cảm hứng sáng tác "Americano". Các thông điệp về tình dục và nữ quyền cũng sẽ được nêu ra trong Born This Way. Ngoài ra, album còn nói đến chủ nghĩa cá nhân, bình đẳng và tự do.

Chủ đề và bối cảnh sáng tác

Một trong hai nguồn cảm hứng khiến Gaga sáng tác ca khúc "Americano" là các sự kiện diễn ra xoay quanh Dự luật 8 California. Trong ảnh, một nhóm người Tin Lành biểu tình trước Tòa thị chính San Francisco và giương cao một lá cờ cầu vồng (tượng trưng cho hôn nhân đồng giới) trong khi Tòa án tối cao bang California đang tổ chức một phiên tòa nhằm định nghĩa lại khái niệm về hôn nhân.

Vào tháng 11 năm 2007, Bộ trưởng Bộ Tư pháp bang California Jerry Brown đề xuất một đạo luật bảo vệ hôn nhân bang California. Sau một thời gian dài cân nhắc, vào tháng 5 năm 2009, Tòa án tối cao bang California ra phán quyết ủng hộ Dự luật 8 California gây tranh cãi. Nội dung dự luật ủng hộ hôn nhân khác giới và nghiêm cấm hôn nhân đồng giới trong khắp bang này. Vào thời điểm đó, người ta cho rằng dự luật này đang "loại bỏ quyền kết hôn của những người đồng tính" sinh sống tại California. Tòa phân định rằng chỉ các cặp đồng giới nhất định mới có quyến kết hôn theo Hiến pháp bang. Dự luật 8 được đưa ra trưng cầu ý dân vào ngày 4 tháng 11 năm 2008, trong thời gian diễn ra cuộc tổng tuyển cử bang California tháng 11 năm 2008. Kết quả, hơn 52% phiếu bầu ủng hộ dự luật còn 48% còn lại thì không đồng tình. Sau khi thông qua dự luật, Hiến pháp bang California đã được sửa chữa lại, quy định hôn nhân là sự liên kết đặc biệt giữa hai người khác giới. Ngoài ra, người ta quyết định thêm điều 7.5 vào khoản I của Hiến pháp, nêu rõ: Chỉ hôn nhân giữa nam và nữ là hợp pháp và được công nhận tại California.

Hai năm sau, một đề xuất chính phủ quy định rằng cảnh sát có quyền tra hỏi giấy tờ nhập cư của bất cứ cá nhân nào cư trú tại bang Arizona, Mỹ. Những ai không có đủ giấy tờ hợp lệ sẽ bị xem là vi phạm pháp luật và họ sẽ bị trục xuất. Jan Brewer, thống đốc bang Arizona sau đó đã ký xác nhận đạo luật này vào ngày 23 tháng 4 năm 2010. Đạo luật di trú này bắt đầu có hiệu lực từ ngày 29 tháng 7 năm 2010 dù cho một nữ thẩm phán tên Susan Bolton cố gắng chặn đứng các điều khoản gây tranh cãi nhiều nhất trong đạo luật. Tổng thống Mỹ lúc bấy giờ là Barack Obama đã bày tỏ thái độ chống lại đạo luật khi ông gọi nó là sai lạc. Thậm chí, các bộ Tư pháp, An ninh nội địa và Ngoại giao Mỹ từng kiện bà Brewer vì cho rằng luật di trú của Arizona là vi hiến và xâm phạm quyền chấp pháp về di trú của chính quyền liên bang. Tuy nhiên, Tòa án tối cao Mỹ đã phán quyết bang Arizona thắng kiện và đạo luật vẫn tiếp tục có hiệu lực.

Nguồn cảm hứng chính khiến ca khúc "Americano" ra đời bao gồm các sự kiện diễn ra xoay quanh Dự luật 8 California và nỗi vất vả, khó khăn mà những người nhập cư Mexico và Mỹ phải chịu đựng. Fernando Garibay, một trong những tác giả của ca khúc, phân tích rõ hơn những nguồn cảm hứng ấy trong một cuộc phỏng vấn với đài MTV:

“ Bài hát được sáng tác dựa trên cảm hứng lấy từ những sự kiện diễn ra trong ngày hôm đó. Lúc đó là tháng 8, đang giữa mùa hè, vào năm ngoái, cái lúc mà người ta đang cố lật đổ Dự luật 8 ở California ấy. Hồi đó có nhiều chuyện xảy ra liên quan đến vấn đề nhập cư rồi biên giới. Cô ấy (Gaga) sau đó liền bảo tôi là cô ấy muốn làm một bài hát dành cho người Mexico, thứ nói về những nỗi khó khăn, chật vật mà họ phải hứng chịu để lấy được tự do, cho một cuộc sống tốt hơn sau này. Và thế là, ý tưởng ấy liền được bổ sung vào bài hát. ”

Một nguồn cảm hứng khác thôi thúc Gaga cho ra đời ca khúc "Americano" là đạo luật di trú Arizona, còn được gọi là SB 1070. Trong ảnh, thống đốc bang Arizona, Jan Brewer (trái) đang thảo luận với Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama (phải) về vấn đề người nhập cư và an ninh biên giới vào tháng 6 năm 2010, thời điểm đạo luật được thực thi.

Gaga, khi ấy là một thành phần kịch liệt phản đối Dự luật 8, liền đăng một dòng tweet nhằm thông báo rằng cô đã có đủ cảm hứng để viết nhạc. Gaga khăng khăng muốn phổ nhạc cho bài hát theo phong cách nhạc Latinh, dù Garibay đã chia sẻ với nữ ca sĩ rằng nếu làm vậy thì bài hát nghe sẽ "ngố" lắm. Garibay kể lại: "Chúng tôi bắt đầu hoàn thiện ca khúc. Tôi thì ngồi viết lời còn cô ấy thì bên chiếc piano. Chúng tôi như kiểu hoàn thành phần lời tại chỗ luôn ấy. Cô ấy hát duyệt qua một lần với giai điệu, thế là bài hát ra đời." Thông qua "Americano", Gaga cũng muốn thể hiện sự bất bình của cô trước đạo luật di trú Arizona, hay còn được gọi là SB 1070. Trong thời gian nữ ca sĩ tạm trú tại thành phố Phoenix, Arizona nhằm phục vụ cho đêm nhạc thuộc chuyến lưu diễn The Monster Ball Tour diễn ra tại đây, Gaga từng giãi bày rằng cô đã tiếp xúc với một cậu bé, là một người hâm mộ nữ ca sĩ, có gia đình phải chịu ảnh hưởng từ đạo luật di trú. Cô cảm thấy thật "ghê tởm" khi nghe tin anh trai cậu bé này phải quay về Mexico và sau đó nữ ca sĩ đã dành riêng một tiết mục trình diễn ca khúc "You and I" cho gia đình cậu bé này.

Trong một cuộc phỏng vấn với tạp chí Vogue, Gaga từng miêu tả "Americano" là một bài hát "nơi tôi hát về luật nhập cư, hôn nhân đồng giới hay những vấn đề đại loại như thế mà có liên quan trực tiếp đến chuyện tước quyền công dân ở Mỹ". Vào ngày 6 tháng 5 năm 2011, Gaga tuyên bố rằng phần lời của ca khúc đề cập đến đạo luật di trú Arizona. Nữ ca sĩ khẳng định: "Tôi không ủng hộ nhiều đạo luật nhập cư bất công ở đất nước tôi." Trong một cuộc phỏng vấn với tạp chí NME, Gaga bày tỏ cảm xúc của mình đối với ca khúc:

“ Đây là lần hợp tác đúng nghĩa giữa tôi, Fernando [Garibay] và DJ White Shadow. Các hãng thu âm thì cứ yêu cầu Fernando giảm bớt những ảnh hưởng liên quan đến nước Mexico của anh ấy xuống, nhưng trong bài hát này chúng tôi đã bộc lộ chúng ra. Dự luật 8 thì đang bị lật đổ ở California. Đạo luật nhập cư thì đã được ban hành ở Arizona, nhà cửa của người dân thì cứ bị chính quyền lục soát chỉ để tìm kiếm người nhập cư. Đất nước Hoa Kỳ này từng một thời là đất nước tự do, vậy mà giờ họ lại ép buộc người nhập cư cút khỏi nơi đây như thế đấy. ”

Vào ngày 26 tháng 6 năm 2013, Tòa án tối cao Mỹ đưa ra phán quyết bác bỏ Dự luật 8 và tái hợp pháp hóa hôn nhân đồng giới ở California. Vào ngày 28 tháng 6 cùng năm, vòng phúc thẩm thứ chín, lúc bấy giờ đang bị tạm hoãn, ban hành một số quyết định nhằm đình chỉ việc ngăn cấm hôn nhân đồng tính và yêu cầu thống đốc bang là Jerry Brown cho phép công dân kết hôn đồng giới.

Phản hồi tại một số quốc gia

Sau khi album Born This Way ra mắt khán giả thế giới vào ngày 23 tháng 5 năm 2011, một số quốc gia và tôn giáo bắt đầu có những hành động chỉ trích album, nhất là sau khi nhận thấy album kết hợp các biểu tượng tôn giáo của đạo Kitô và các khía cạnh của tình dục. Ở Malaysia, nơi mà đồng tính luyến ái được coi là phạm pháp, chính phủ nơi đây đã chỉ trích album vì những lý do về tình dục và nữ quyền. Ở Liban, album đã bị hoãn phát hành đến ngày 9 tháng 6 do chính quyền nơi đây cho rằng album có "hương vị xấu" và "xúc phạm Kitô giáo". Tuy vậy, ca khúc "Americano", vì ít đề cập đến Kitô giáo và cũng không có ám chỉ gì nhiều về chuyện tình dục nên cũng ít bị chính phủ nước này chú ý. Tuy nhiên, cùng với "Run the World (Girls)" của nữ ca sĩ Beyoncé và "Last Friday Night (T.G.I.F.)" của nữ ca sĩ Katy Perry và một số ca khúc khác trong Born This Way, "Americano" là một trong những bài hát bị Bộ văn hóa ban lệnh cấm bởi những ca khúc này được cho là có "hương vị xấu và nội dung khiếm nhã". Các website chia sẻ nhạc trực tuyến tại đây phải gỡ bỏ các ca khúc nêu trên vào ngày 15 tháng 9 năm 2011. Các ca khúc khác trích từ Born This Way cũng từng phải trải qua lệnh cấm này vì Bộ Văn hóa Trung Quốc cho rằng nữ ca sĩ "Poker Face" đã "gây rối loạn trên các thị trường nhạc số cũng như làm tổn hại đến nền an ninh văn hóa nước nhà".

Biểu diễn trực tiếp và các phiên bản sử dụng lại trên truyền thông

Gaga biểu diễn "Americano" cùng với các vũ công phụ hoạ trong chuyến lưu diễn Born This Way Ball. Cô mặc một bộ trang phục được chế tạo lại từ bộ váy thịt nổi tiếng mà cô từng mặc.

Ngày 3 tháng 5 năm 2011, trong một đêm nhạc thuộc chuyến lưu diễn The Monster Ball Tour được tổ chức tại thành phố Guadalajara, Mexico, Gaga biểu diễn trực tiếp một phiên bản acoustic của ca khúc lần đầu tiên trước công chúng với sự hỗ trợ của một cây đàn piano trên có gắn quốc kỳ của nước này. Vào ngày 10 tháng 5 năm 2011, trong thời gian diễn ra sự kiện gây quỹ Robin Hood Foundation tại Thành phố New York, Gaga tiếp tục cho khán giả chiêm ngưỡng thêm một màn trình diễn ca khúc. Ngày 15 tháng 5, Gaga một lần nữa biểu diễn ca khúc trong buổi hòa nhạc Big Weekend của đài phát thanh BBC Radio One tổ chức ở Anh.

Nữ ca sĩ cũng đã biểu diễn "Americano" trong chuyến lưu diễn Born This Way Ball (2012–2013) của mình. Cô khoác lên mình một chiếc váy phiên bản đã chế tạo lại từ chiếc váy thịt nổi danh cùng với đó là đôi giày làm từ thịt nhân tạo, một cái dây chuyền có mặt hình trái tim, cầm trên tay một khẩu súng ngắn và hát lên ca khúc trên sân khấu được trang trí bởi những khúc thịt giả treo trên một cái giá. Xung quanh cô lúc bấy giờ là các vũ công phụ họa bán khỏa thân. Màn trình diễn bắt đầu bằng cảnh tượng một đám cưới rồi đoạn intro mở đầu bằng guitar bắt đầu phát. Gaga xuất hiện tại quầy thịt trong vai trò cô dâu trong bộ trang phục váy thịt nhân tạo nói trên. Để kết thúc tiết mục, Gaga nã súng vào người chồng vừa mới cưới của cô và bắn một phát đạn vào người anh ta. Sau khi đã thể hiện hoàn chỉnh bài hát, Gaga đối thoại với khán giả:

“ Năm 1970, phụ nữ đã không còn bị đối xử như một tảng thịt vô tri vô giác nữa. Trên trang bìa tạp chí Hustler hay trong Born This Way Ball, tảng thịt ấy chính là cái cách mà chúng ta đối xử với nó đấy. ”

Trong tập "The New Rachel" trong bộ phim truyền hình Mỹ Glee, nữ diễn viên người Mỹ Kate Hudson đã cover "Americano" và bài hát "Dance Again" của nữ ca sĩ Jennifer Lopez và trình bày chúng dưới dạng một bản mashup. Trong tập phim, Hudson thủ vai một giáo viên dạy múa, biểu diễn những động tác vũ đạo theo bản mashup. Sau khi tập phim được công chiếu, bản mashup chính thức ra mắt khán giả dưới dạng đĩa đơn trên cửa hàng nhạc số iTunes Store. Năm 2011, "Americano" được sử dụng trong đoạn trailer cũng như những phân cảnh cuối cùng của bộ phim hoạt hình Mỹ chiếu rạp Mèo đi hia.