Xem mã nguồn của Uranoscopiformes

{{Bảng phân loại
| image = Whitemargin Stargazer (Uranoscopus sulphureus) (8461235506).jpg
| fossil_range = 
| image_width = 250px
| image_caption = ''[[Uranoscopus sulphureus]]''
| regnum = [[Động vật|Animalia]]
| phylum = [[Động vật có dây sống|Chordata]]
{{Không phân hạng|đơn vị = [[Động vật có hộp sọ|Craniata]]}}
| subphylum = [[Động vật có xương sống|Vertebrata]]
| infraphylum = [[Động vật có quai hàm|Gnathostomata]]
| superclassis = [[Siêu lớp Cá xương|Osteichthyes]]
| classis = [[Lớp Cá vây tia|Actinopterygii]]
{{Taxobox_norank_entry | taxon = [[Actinopteri]]}}
| subclassis = [[Neopterygii]]
| infraclassis = [[Teleostei]]
{{Taxobox_norank_entry | taxon = [[Osteoglossocephalai]]}}
{{Taxobox_norank_entry | taxon = [[Clupeocephala]]}}
{{Taxobox_norank_entry | taxon = [[Euteleosteomorpha]]}}
{{Taxobox_norank_entry | taxon = [[Neoteleostei]]}}
{{Taxobox_norank_entry | taxon = [[Eurypterygia]]}}
{{Taxobox_norank_entry | taxon = [[Ctenosquamata]]}}
{{Taxobox_norank_entry | taxon = [[Acanthomorphata]]}}
{{Taxobox_norank_entry | taxon = [[Euacanthomorphacea]]}}
{{Taxobox_norank_entry | taxon = [[Percomorphaceae]]}}
{{Taxobox_norank_entry | taxon = [[Eupercaria]]}}
| ordo = '''Uranoscopiformes'''
| ordo_authority = ([[Pieter Bleeker|Bleeker]]) [[David Starr Jordan|Jordan]], 1923
| subdivision_ranks = Các họ
| subdivision = Xem bài.
| synonyms = Paratrachinoidei
}}
'''Uranoscopiformes''' (= '''Paratrachinoidei''' ''sensu'' Li ''et al.'' (2009)<ref name="Li"/>) là một [[bộ (sinh học)|bộ]] cá trong nhóm cá dạng cá vược ([[Percomorphaceae]]).<ref name="Betancur-R. et al."/>

Bộ này được nhà ngư học người Mỹ là David Starr Jordan thiết lập năm 1923, nhưng các đơn vị phân loại được gán vào bộ này sau đó được đặt trong bộ [[Perciformes]], như là một phần của phân bộ [[Trachinoidei]]. Tuy nhiên, với sự ra đời của [[miêu tả theo nhánh học]] và các phương pháp của [[thử nghiệm DNA phả hệ|phân tích DNA]] thì người ta nhận ra rằng bộ [[Perciformes]] theo định nghĩa truyền thống là không [[đơn ngành]].

Cố gắng của Wiley E. O. & David Johnson năm 2010 nhằm tách Trachinoidei ra khỏi Perciformes và nâng cấp nó thành bộ [[Trachiniformes]]<ref name="Wiley & Johnson"/> đã không tạo ra được một đơn vị phân loại đơn ngành, do chưa xem xét tới các kiến thức mới nhất về các mối quan hệ họ hàng trong phạm vi các nhóm cá dạng cá vược, là kết quả thu được từ các phân tích DNA.

Tháng 2 năm 2009, Blaise Li ''et al.'' đã mô tả nhóm lõi đơn ngành của Trachinoidei dưới tên gọi Paratrachinoidei.<ref name="Li"/>

Trong hệ thống phân loại cá xương sửa đổi do Ricardo Betancur-R. ''et al.'' công bố năm 2013 thì người ta giới thiệu lại bộ Uranoscopiformes với tổng cộng 4 họ.<ref name="Betancur-R. et al."/> Mối quan hệ họ hàng giữ 4 họ này sau đó được Thomas J. Near ''et al.'' xác nhận trong nghiên cứu phát sinh chủng loài của họ về các mối quan hệ trong phạm vi [[Acanthomorpha]] (=Acanthomorphata).<ref name="Near et al."/>

==Đặc trưng==
Mối quan hệ của 4 họ được xếp trong Uranoscopiformes là dựa theo kết quả của các nghiên cứu sinh học phân tử mà chưa có các đặc trưng hình thái chung hỗ trợ.<ref name="Li"/><ref name="Betancur-R. et al."/> Phần lớn các loài trong bộ này là cá biển, kích thước từ nhỏ tới trung bình, sống ở đáy hay gần đáy. Một loài (''[[Cheimarrichthys fosteri]]'') sinh sống trong các sông suối nước chảy nhanh ở [[New Zealand]], nhưng cá non sau khi nở thì bơi ra biển vào cuối [[mùa hè]] hay đầu [[mùa thu]] và chỉ bơi trở về môi trường nước ngọt vào cuối [[mùa thu]].<ref>{{FishBase species | genus=Cheimarrichthys | species=fosteri | year=2019 | month=12}}</ref>

==Hệ thống học==
Uranoscopiformes bao gồm trên 175 loài cá trong 4 họ và 23 chi, phân bố rộng khắp thế giới.<ref name="Nelson"/>
* [[Ammodytidae]]: 7 chi, 31 loài.
* [[Cheimarrichthys fosteri|Cheimarrichthyidae]]: 1 chi, 1 loài (''[[Cheimarrichthys fosteri]]'').
* [[Pinguipedidae]]: 7 chi, 90 loài.
* [[Uranoscopidae]]: 8 chi, 53 loài.

==Phát sinh chủng loài==
Bộ này thuộc về nhánh [[Eupercaria]] của nhánh [[Percomorphaceae]] (= Percomorpha) của [[Acanthopterygii]] trong [[Acanthomorphata]].

Mối quan hệ tiến hóa giữa bộ này và các bộ khác trong nhóm cá dạng cá vược thật sự ([[Eupercaria]]) là như cây phát sinh dưới đây, trong đó bao gồm cả vị trí tương đối của các họ với tình trạng chưa chắc chắn.
{{Eupercaria}}

Biểu đồ dưới đây chỉ ra mối quan hệ nội tại của bộ Uranoscopiformes, theo các nghiên cứu phát sinh chủng loài tới năm 2017:<ref name="Betancur-R. et al."/>
{{Clade|style=font-size:90%
 |label1=&nbsp;'''Uranoscopiformes'''&nbsp;
 |1={{Clade
 |1=[[Uranoscopidae]]
 |2={{Clade
 |1=[[Ammodytidae]]
 |2={{Clade
 |1=[[Cheimarrichthys fosteri|Cheimarrichthyidae]]
 |2=[[Pinguipedidae]]
 }}
 }}
 }}
}}

== Tham khảo ==
* {{Wikispecies-inline|Uranoscopiformes}}
* {{Commonscat-inline|Uranoscopiformes}}
{{Tham khảo|30em|refs=
<ref name="Li">Blaise Li, Agnès Dettaï, Corinne Cruaud, Arnaud Couloux, Martine Desoutter-Meniger, Guillaume Lecointre, 2009. RNF213, a new nuclear marker for acanthomorph phylogeny. ''Mol. Phylogenet. Evol.'' 50(2): 345-363. {{doi|10.1016/j.ympev.2008.11.013}}</ref>

<ref name="Betancur-R. et al.">Ricardo Betancur-R., Edward O. Wiley, Gloria Arratia, Arturo Acero, Nicolas Bailly, Masaki Miya, Guillaume Lecointre & Guillermo Ortí, 2017. [https://bmcevolbiol.biomedcentral.com/track/pdf/10.1186/s12862-017-0958-3 Phylogenetic classification of bony fishes]. ''BMC Evolutionary Biology, BMC series'' {{doi|10.1186/s12862-017-0958-3}}</ref>

<ref name="Wiley & Johnson">E. O. Wiley & G. David Johnson, 2010. ''A teleost classification based on monophyletic groups.'' trong Joseph S. Nelson, Hans-Peter Schultze & Mark V. H. Wilson. ''Origin and Phylogenetic Interrelationships of Teleosts''. Nhà xuất bản Dr. Friedrich Pfeil, München, tr. 123-182. {{ISBN|978-3-89937-107-9}}.</ref>

<ref name="Near et al.">Thomas J. Near, A. Dornburg, R. I. Eytan, B. P. Keck, W. L. Smith, K. L. Kuhn, J. A. Moore, S. A. Price, F. T. Burbrink, M. Friedman & P. C. Wainwright, 2013. Phylogeny and tempo of diversification in the superradiation of spiny-rayed fishes. ''Proceedings of the National Academy of Sciences'' 101:12738-21743. {{doi|10.1073/pnas.1304661110}}, [http://www.plosone.org/article/fetchObject.action?uri=info%3Adoi%2F10.1371%2Fjournal.pone.0073535&representation=PDF Tập tin PDF]</ref>

<ref name="Nelson">Joseph S. Nelson, 2006. ''Fishes of the World'', John Wiley & Sons, {{ISBN|0-471-25031-7}}</ref>
}}
{{Lớp Cá vây tia}}
{{taxonbar|from=Q51032739}}

[[Thể loại:Uranoscopiformes|Uranoscopiformes]]