Phương Dung

Bài này viết về ca sĩ Phương Dung. Về những người khác cùng tên, xin xem trang Phương Dung (định hướng)

Phương Dung
Tên khai sinh	Nguyễn Phan Phương Dung
Tên gọi khác	Phương Dung
Sinh	tháng 8, 1946 (77 tuổi) Gò Công, Liên bang Đông Dương
Thể loại	Nhạc vàng, nhạc hải ngoại, dân ca, cải lương (Trước 1975)
Nghề nghiệp	Ca sĩ
Năm hoạt động	1957 - nay
Hãng đĩa	Asia Thúy Nga Làng Văn
Bài hát tiêu biểu	'Nỗi buồn gác trọ, Hoa trinh nữ, Tạ từ trong đêm, Hoa nở về đêm, Những đồi hoa sim, Trăng tàn trên hè phố, Tàu đêm năm cũ,...

Phương Dung tên thật là Nguyễn Phan Phương Dung (sinh ngày 9 tháng 8 năm 1946) . Là nữ ca sĩ nhạc quê hương nhạc trữ tình nổi tiếng tại miền Nam Việt Nam (Việt Nam Cộng Hòa) trong những năm 1957- 1975. Được đánh giá là một trong 10 nữ ca sĩ ảnh hưởng lớn nhất tại Việt Nam trước năm 1975 .Tiếng hát Phương Dung gắn liền với biệt danh con " Nhạn Trắng Gò Công " mà thi sĩ Kiên Giang Hà Huy Hà tặng cho cô.

Thân thế

Phương Dung quê ở tỉnh Gò Công (nay là tỉnh Tiền Giang). Cô bắt đầu cuộc đời ca hát từ năm 1957 khi mới 11 tuổi từ Gò Công lên Sài Gòn tham gia cuộc thi tuyển chọn ca sĩ

Đời âm nhạc

Cô nổi tiếng năm 17 tuổi sau khi trình bày thành công bài hát "Nỗi buồn gác trọ" của Mạnh Phát và Hoài Linh vào năm 1962, sau đó tiếng hát càng được biết đến qua những bài hát như "Những đồi hoa sim" năm 1964 (Dzũng Chinh phổ thơ của Hữu Loan) và "Tạ từ trong đêm" năm 1965 (của Trần Thiện Thanh). Phương Dung được trao giải huy chương vàng dành cho nữ ca sĩ năm 1965, trong khi đó tác giả Trần Thiện Thanh nhận giải Bài hát xuất sắc nhất trong năm..

Phương Dung còn có danh hiệu là "Con Nhạn Trắng Gò Công" do thi sĩ Kiên Giang Hà Huy Hà tặng cho cô.

Cô đã thu âm rất nhiều vào dĩa nhựa 45 tours của các hãng dĩa Việt Nam: Sóng Nhạc, Sơn Ca, và sau đó là băng Akai của các trung tâm Continental, Trường Hải, Nhật Trường và đã thành công rất lớn. Khi nhắc đến những nhạc phẩm: "Những đồi hoa sim" (Dzũng Chinh và Hữu Loan), "Nỗi buồn gác trọ" (Mạnh Phát và Hoài Linh), "Tạ từ trong đêm" (Trần Thiện Thanh), "Khúc hát ân tình" (Xuân Tiên và Y Vân), "Đố ai" (Phạm Duy), "Sương lạnh chiều đông" (Mạnh Phát), "Tím cả rừng chiều" (Thu Hồ), "Vọng gác đêm sương" (Mạnh Phát), "Cánh buồm chuyển bến" (Minh Kỳ - Hoài Linh), "Nỗi buồn đêm đông" (Anh Minh), "Sắc hoa màu nhớ" (Nguyễn Văn Đông), "Biết đâu tìm" (Hoàng Thi Thơ), "Còn mãi những khúc tình ca" (Quốc Dũng)... thì khó phủ nhận tiếng hát Phương Dung đã gắn liền với những tình khúc đó của một thời chinh chiến.

Gia đình, sự nghiệp

Sau năm Mậu Thân 1968 cô kết hôn với một phi công quân hàm đại tá và rời Việt Nam vào năm 1974. Phương Dung có tám người con, 6 trai và 2 gái. Hai cô con gái là Phương Vy đã từng cộng tác với Trung tâm Thúy Nga, và Hoàng Ly là người mẫu. Tại hải ngoại, Phương Dung luôn có mặt trong các chương trình từ thiện do các đoàn thể và nhất là tôn giáo tổ chức, đặc biệt là DVD Chương trình Nhịp cầu Caritas, do Ủy ban Bác ái xã hội Caritas Việt Nam (Có Trụ sở chính tại 319 Quốc lộ 13, Phường Hiệp Bình Phước, Quận Thủ Đức, TP. Hồ Chí Minh.

Sau đó cô định cư tại Úc và thỉnh thoảng vẫn tham gia hoạt động văn nghệ trên các show lớn của Trung tâm Thế giới Nghệ thuật, Trung tâm Thúy Nga, Trung tâm Làng Văn, Asia Entertainment tại Mỹ. Tháng 6/2014, Phương Dung đã cùng nữ ca sĩ Giao Linh được tôn vinh và thực hiện Liveshow Sol Vàng kỉ niệm con đường âm nhạc của hai cô trong nhiều năm qua.

Khoảng cuối năm 2014 Phương Dung được mời làm giám khảo của cuộc thi Solo cùng Bolero do Đài Phát thanh - Truyền hình Vĩnh Long sản xuất. Hiện Phương Dung cùng với Thái Châu đang làm giám khảo chương trình Hãy nghe tôi hát mùa 3.

Thiện nguyện

Với công việc thiện nguyện cô là một trong những người thành lập Hội See The Light chuyên giúp đỡ những bệnh nhân và người nghèo tại Việt Nam qua việc giúp đỡ tiền bạc để chữa mắt, xây nhà, trường học. Cô còn vận động văn nghệ sĩ, bạn bè của cô tham gia vào chương trình này thông qua những show nghệ thuật gây quỹ từ thiện tại những quốc gia có đông người Việt.

Bắt đầu từ năm 1999, Phương Dung đều về Việt Nam giúp bệnh nhân hư mắt chữa trị, lúc đầu ở Gò Công, Tiền Giang, nơi cô sanh ra, sau đó ra tận Quảng Trị, Đồng Hới, Quảng Nam, Kon Tum, Đồng Tháp, Cần Thơ. Ngoài hoạt động chữa mắt, hội thiện nguyện còn giúp cho học sinh nghèo, cứu trợ nạn nhân thiên tai, bão lụt.

Ca sĩ Tâm Đan (trái) và Phương Dung (phải) trong buổi phát thanh Đài Tiếng nói Quân đội của VTVN năm 1965

Tác phẩm thu thanh

• Các bản thâu âm đĩa nhựa 45 tours của Sóng Nhạc, Việt Nam, Sơn Ca,...
• Các bản thâu âm Cổ nhạc và Tân cổ Giao duyên cho hãng đĩa Hồng Hoa
• Băng reel: các chương trình dành riêng cho tiếng hát Phương Dung

Sóng Nhạc 6: collection các bản thu âm trên đĩa nhựa 45 vòng từ 1962~1970, hòa âm Nghiêm Phú Phi, Y Vân, Văn Phụng và Lê Văn Thiện

Hương Quê (1972, hòa âm Y Vân và Lê Văn Thiện)

Sơn Ca 5 (1973, hòa âm Văn Phụng)

Sơn Ca 11, 1975, hòa âm Văn Phụng

• Băng reel thâu âm cho các chương trình của Thanh Thúy, Trường Hải, Shotguns, Nghệ thuật - Tâm Anh, Nhật Trường, Thương Ca, Premier,...
• CD: Các chương trình riêng tiếng hát Phương Dung

Con đường xưa em đi (1984, Làng Văn)

Đố ai (Làng Văn)

Nửa vành trăng đợi (1995, Giáng Ngọc)

Hình ảnh người em không đợi

Còn mãi những khúc tình ca (Làng Văn)

Chiếc bóng công viên

Ngày đó xa rồi (Trung tâm Asia)

Phương Dung 89 (Trung tâm Asia)

Chuyện một đêm song ca Trường Thanh, Phương Dung

Hàn Mạc Tử song ca Tuấn Vũ Phương Dung (Giáng Ngọc)

Tiễn người đi song ca Tuấn Vũ, Phương Dung (Thanh Lan)

Vùng lá me bay song ca Tuấn Vũ, Phương Dung (Thúy Anh)

Phương Dung Hải ngoại 2 (Giáng Ngọc)

Tha La Xóm đạo (Thúy Anh)

Mẹ và bông bí trắng cổ nhạc với Phượng Liên (1998)

Chương trình truyền hình trong nước

Solo cùng Bolero (2014 - 2016)

Tình Bolero (2016)

Gương mặt thân quen (2017)

Ca sĩ giấu mặt (2017)

Ban nhạc quyền năng (2018)

Chân dung cuộc tình (2018 - 2019)

Người kể truyện tình (2017 - 2018)

Tinh hoa hội tụ (2018 - 2019)

Sao nối ngôi (2019)

Làng hài mở hội mừng xuân (2019)

Hãy nghe tôi hát (2017, 2019)

Thần tượng Bolero (2019)

Ký Ức Vui Vẻ (2019)

Các tiết mục trình diễn trên sân khấu hải ngoại

Trung tâm Thúy Nga

STT	Tiết mục	Thể hiện với	Chương trình	Năm	Hình ảnh
1	Nỗi Buồn Đêm Đông (Anh Minh)	solo	Paris By Night 2	1986
2	Bóng Nhỏ Đường Chiều (Trúc Phương)	solo	Paris By Night 5	1987
3	Sắc Hoa Màu Nhớ (Nguyễn Văn Đông)	solo	Paris By Night 14	1991
4	Biết Đâu Tìm (Hoàng Thi Thơ)	solo	Paris By Night 47	1999
5	Về Đâu Mái Tóc Người Thương (Hoài Linh)	Hoàng Oanh	Paris By Night 84	2006

Trung tâm Mây

STT	Tiết mục	Thể hiện với	Chương trình	Năm
1	Sầu Cố đô	solo	Hollywood Night 2	1992

Trung tâm Asia

STT	Tiết mục	Thể hiện với	Chương trình	Năm	Hình ảnh
1	Nỗi Buồn Gác Trọ (Mạnh Phát, Hoài Linh)	solo	ASIA 12	1996
2	Những đồi hoa sim (Dzũng Chinh)	solo	ASIA 13	1996
3	LK Tạ Từ Trong Đêm, Từ Đó Em Buồn (Trần Thiện Thanh)	Băng Tâm	ASIA 50	2006
4	LK Rừng Lá Thay Chưa (Huỳnh Anh), Xót Xa (Lam Phương)	Tuấn Vũ	ASIA 51	2006
5	LK Chuyến Tàu Hoàng Hôn (Minh Kỳ), Cánh Buồm Chuyển Bến (Hoài Linh)	Thanh Thúy	ASIA 52	2006
6	Hoà Bình Ơi, Việt Nam Ơi (Trầm Tử Thiêng)	Trung Chỉnh, Doanh Doanh	ASIA 54	2007
7	Thiệp Hồng Anh Viết Tên Em (Song Ngọc, Hoài Linh)	Trung Chỉnh	ASIA 58	2008
8	Đáp Lời Sông Núi (Trúc Hồ)	Tốp ca: Thanh Thúy, Phương Hồng Quế,... (Tất cả ca sĩ Trung tâm Asia)	ASIA 58	2008
9	Đôi Ngã Đôi Ta (Trần Thiện Thanh)	Chế Linh	ASIA 61	2009