Public Investment Fund

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Public Investment Fund
Tên bản ngữ
صندوق الإستثمارات العامة
Thành lập17 tháng 8 năm 1971; 52 năm trước (1971-08-17)
Người sáng lậpFaisal bin Abdulaziz
Trụ sở chínhRiyadh, Saudi Arabia
Thành viên chủ chốt
AUM776US$ billion (538GB£ billion)[1]
Websitepif.gov.sa

Public Investment Fund (PIF; tiếng Ả Rập: صندوق الاستثمارات العامة‎) là quỹ quốc gia của Saudi Arabia. Nó nằm trong số các quỹ quốc gia lớn nhất thế giới với tổng tài sản ước tính là 776US$ tỷ (538GB£ tỷ).[2] Nó được thành lập vào năm 1971 với mục đích đầu tư các quỹ thay mặt Chính phủ Saudi Arabia.[3] Quỹ này được kiểm soát bởi Thái tử Mohammed bin Salman, người thực tế là lãnh đạo của Saudi Arabia từ năm 2015.[4][5]

Hơn 60% hoạt động của quỹ tập trung trong lãnh thổ Saudi Arabia.[6] Trong nước này, các đầu tư chủ yếu của quỹ được hướng vào các tập đoàn tư nhân thuộc sở hữu của các gia đình doanh nghiệp nổi tiếng tại Saudi Arabia, có liên quan chặt chẽ đến gia đình cai trị Saudi.[6] Ngoại trừ Saudi Arabia, các đầu tư của quỹ vào các tài sản nước ngoài nổi tiếng như câu lạc bộ bóng đá Premier League Newcastle United đã gây ra nhiều tranh cãi do thiếu minh bạch và sự kiểm soát chặt chẽ của Chính phủ Saudi, chính phủ này đã phải đối mặt với nhiều chỉ trích về việc vi phạm quyền con người trong nước.[7][8]

Lịch sử[sửa | sửa mã nguồn]

Thống đốc PIF Yasir Al-Rumayyan năm 2016

Public Investment Fund của Saudi Arabia (PIF) được thành lập bởi Vua Faisal bin Abdulaziz Al Saud vào năm 1971[9] thông qua Nghị định Hoàng gia M/24[10] với mục đích cung cấp hỗ trợ tài chính cho các dự án có ý nghĩa chiến lược đối với kinh tế quốc gia.[11] Trong phần lớn lịch sử của mình, PIF chỉ là một tổ chức chủ động theo dõi quyền sở hữu của nhà nước Saudi trong các công ty niêm yết. Khi các quốc gia láng giềng sử dụng quỹ quốc gia của họ để tăng cường ảnh hưởng, Saudi Arabia đã theo đuổi. PIF đã mở rộng đội ngũ nhân sự từ 50 người vào năm 2015 lên gần 500 người vào năm 2018.[9]

Tháng 7 năm 2014, Hội đồng Bộ trưởng đã trao quyền cho PIF để tài trợ cho các công ty mới trong và ngoài Vương quốc, độc lập hoặc hợp tác với các lĩnh vực công và tư nhân mà không cần sự chấp thuận trước của hội đồng.[12] Tháng 3 năm 2015, quyền giám sát PIF đã được chuyển từ Bộ Tài chính sang Hội đồng Kinh tế và Phát triển (CEDA). Như một phần của quá trình này, một PIF mới được bổ nhiệm, do Thái tử Mohammed bin Salman làm Chủ tịch.[13] Hội đồng quản trị cho biết PIF đồng bộ với Tầm nhìn 2030 của chính phủ[14] với mục tiêu đa dạng hóa nền kinh tế.[15] Để tăng cường nguồn lực của PIF và hỗ trợ trong việc tài trợ đầu tư vào các công ty nước ngoài như Uber và Tesla, PIF đã nhận tiền mặt từ Ngân hàng Trung ương Saudi Arabia, phát hành nợ và hưởng lợi từ việc chuyển nhượng tài sản nhà nước Saudi.[9]

Năm 2022, 4% cổ phần sở hữu của Saudi Aramco đã được chuyển giao cho PIF, và điều này được lặp lại vào năm 2023 như một phần của kế hoạch tăng tài sản quản lý lên trên 1 nghìn tỷ đô la vào năm 2025. Cổ phiếu cho cổ phần thứ hai làm vào năm 2023 được định giá khoảng 78 tỷ đô la Mỹ. Động thái này nhằm tận dụng giá hydrocarbon cao hơn để tài trợ mục tiêu mở rộng của PIF trong việc đa dạng hóa đầu tư.[16]

Một báo cáo năm 2021 của Global SWF cho biết điểm GSR (Quản trị, Bền vững và Sự ổn định) của PIF đã tăng 12% đạt tỷ lệ tổng cộng 40% (trong số 100%) trong năm đó. Điều này một phần được ghi chú do PIF đã bắt đầu xây dựng một đội ngũ ESG (Môi trường, Xã hội và Bền vững) chuyên dành riêng cho mình.[17]

Dự án đầu tư[sửa | sửa mã nguồn]

PIF nắm giữ 38% cổ phần của Posco Engineering & Construction Co., 5% cổ phần của Uber (trị giá 3,5 tỷ đô la Mỹ), và 5% cổ phần của các công ty trò chơi video CapcomNexon (trị giá 1 tỷ đô la Mỹ).[18] Tháng 3 năm 2016, thông báo rằng quyền sở hữu của Saudi Aramco sẽ được chuyển giao cho PIF và Vương quốc sẽ tìm kiếm niêm yết 5% cổ phần của Aramco vào năm 2017.[19] PIF sở hữu Qiddiya,[20] dẫn đầu dự án Red Sea Project cho các khu nghỉ dưỡng biển sang trọng,[21][22] và sở hữu công ty cổ phần đóng cửa có tên là Neom.[23][24] PIF sở hữu 5,7% cổ phần (trị giá 500 triệu đô la Mỹ) trong công ty phân phối hòa nhạc Live Nation.[25] Năm 2020, PIF mua cổ phần ít về các công ty lớn tại Hoa Kỳ bao gồm Boeing, Meta Platforms (khi đó là Facebook) và Citigroup.[26] PIF tiết lộ cổ phần trị giá 713,7 triệu đô la Mỹ trong Boeing, khoảng 522 triệu đô la Mỹ trong Citigroup, cổ phần 522 triệu đô la Mỹ trong Facebook, cổ phần 495,8 triệu đô la Mỹ trong Disney và cổ phần 487,6 triệu đô la Mỹ trong Bank of America. Nó cũng tiết lộ một cổ phần nhỏ trong Berkshire Hathaway.[27] PIF cũng tiết lộ cổ phần trị giá 827,7 triệu đô la Mỹ trong công ty dầu mỏ BP.[28] Năm 2020, PIF mua cổ phần 2,32% (trị giá 1,5 tỷ đô la Mỹ) Jio Platforms của Ấn Độ,[29][30] cũng giảm cổ phần của mình trong chứng khoán Mỹ xuống còn 7 tỷ USD từ mức 10,1 tỷ USD trong quý 3. Đổi lại, công ty sẽ giữ lại số cổ phần trị giá 2,7 tỷ USD trong Uber..[31]

Năm 2016, Tập đoàn SoftBank và PIF thông báo rằng họ sẽ thành lập Quỹ SoftBank Vision với mục tiêu đầu tư lên đến 45 tỷ đô la trong vòng năm năm vào lĩnh vực công nghệ.[32] Tập đoàn SoftBank xác nhận rằng trong năm tài chính 2019–2020, Vision Fund, mà Saudi Arabia đầu tư 45 tỷ đô la, ghi nhận một khoản lỗ tính toán là 17,7 tỷ đô la, sau khi giá trị đầu tư bị hạ giảm. Những tổn thất liên quan đến đầu tư vào WeWorkUber Technologies Inc. Trong 39 năm lịch sử của SoftBank, các quỹ do Saudi Arabia hỗ trợ đã ghi lại những tổn thất tồi tệ nhất, nơi tổng tổn thất của công ty là 1,36 nghìn tỷ yen (hơn 12,5 tỷ đô la Mỹ).[33]

Trong Diễn đàn CEO Mỹ-Ả Rập Saudi năm 2017, một phần của chuyến công du chính thức của Tổng thống Donald Trump đến Saudi Arabia, PIF thông báo kế hoạch "đầu tư 40 tỷ đô la vào các dự án hạ tầng, chủ yếu là tại Hoa Kỳ." Blackstone, mà CEO và người sáng lập—Stephen A. Schwarzman—là một người ủng hộ hàng đầu của Trump, đã ký một bản ghi nhớ không ràng buộc trong đó PIF cam kết 20 tỷ đô la cho dự án.[34] Trong Diễn đàn CEO Mỹ-Ả Rập, các thương vụ vũ khí đã được công bố, bao gồm cam kết "lắp ráp 150 trực thăng Lockheed Martin Black Hawk" tại Saudi Arabia, đại diện cho 450 việc làm tại Saudi Arabia" như một phần của "giao kèo 6 tỷ đô la Mỹ cho Black Hawks."[35]

Tháng 10 năm 2017, thông báo rằng PIF sẽ tăng cường tài sản quản lý lên hơn 400 tỷ đô la và tạo thêm 20,000 việc làm mới vào năm 2020.[36][37] Al-Rumayyan trình bày một chiến lược đầu tư mới cho quỹ, dựa trên bốn mục tiêu tối đa hóa tài sản, đầu tư vào các lĩnh vực mới, địa phương hóa công nghệ và phát triển đối tác kinh tế.[36] Ông cũng nói rằng PIF sẽ vay mượn một cách thận trọng để tài trợ các tài sản cụ thể và sẽ tìm kiếm thêm các đối tác như BlackstoneSoftBank.[38][39]

Trong tháng 9 năm 2018, Al-Rumayyan công bố bước đầu tiên của PIF trong việc tích hợp các khoản vay và công cụ nợ vào chiến lược dài hạn của mình, với một cơ sở vay 11 tỷ đô la.[40] Trong tháng sau, ông nói rằng quỹ sẽ tăng tỷ lệ tài sản quốc tế trong danh mục từ 10% lên 50% vào năm 2030.[41]

Tại Hội nghị Viện nghiên cứu Milken tại Abu Dhabi vào tháng 2 năm 2019, Al-Rumayyan thông báo rằng PIF sẽ mở văn phòng mới tại London, New YorkSan Francisco, và sẽ tăng số lượng nhân sự từ 450 lên 700 vào cuối năm 2019.[42][43] Ông cũng cho biết quỹ sẽ đầu tư vào các dự án năng lượng tái tạo ở Saudi Arabia, bao gồm việc sản xuất tấm pin mặt trời địa phương.[42]

Tháng 3 năm 2019, được tiết lộ rằng PIF đã trả cho một công ty truyền thông tại New York, Karv Communications, 120,000 đô la mỗi tháng để cải thiện danh tiếng đã bị tổn thương của người Saudi sau khi án mạng Jamal Khashoggi.[44]

Năm 2021, họ mua cổ phần trong các công ty video game Mỹ như Electronic Arts, Take-Two Interactive, và Activision Blizzard. Tháng 5 năm 2022, họ mua 5% cổ phần trong công ty video game Nhật Bản Nintendo,[45] và tháng sau đó, một 8% cổ phần trong Embracer Group với khoản đầu tư 1 tỷ đô la Mỹ.[46]

PIF sở hữu một cổ phần gián tiếp lớn trong Twitter trước khi bị mua lại bởi Elon Musk, mặc dù nhiều người Saudis sử dụng nền tảng này để biểu đạt sự phản đối và hoạt động chính trị bị bắt giữ và giam giữ một cách tùy tiện.[47]

Tháng 11 năm 2023, PIF mua 10% cổ phần tại Heathrow Airport sau khi Ferrovial bán 25% cổ phần của mình.[48] Phần còn lại 15% được Ardian mua lại.[48]

PIF mua 49% cổ phần tại Rocco Forte Hotels vào tháng 12 năm 2023, định giá tập đoàn khách sạn này là 1,4 tỷ bảng Anh.[49]

Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]

  1. ^ “Top 100 Largest Sovereign Wealth Fund Rankings by Total Assets – SWFI”. swfinstitute.org.
  2. ^ “Public Investment Fund (PIF) – Sovereign Wealth Fund, Saudi Arabia – SWFI”. swfinstitute.org. Truy cập ngày 21 tháng 6 năm 2023.
  3. ^ Clark, Simon (1 tháng 11 năm 2016). “Saudi Wealth Fund May Be World's Least Transparent”. The Wall Street Journal (bằng tiếng Anh). ISSN 0099-9660. Truy cập 18 tháng 7 năm 2021.
  4. ^ Kirkpatrick, David D.; Kelly, Kate (10 tháng 4 năm 2022). “Before Giving Billions to Jared Kushner, Saudi Investment Fund Had Big Doubts”. The New York Times (bằng tiếng Anh). ISSN 0362-4331. Truy cập 10 tháng 4 năm 2022.
  5. ^ Montambault Trudelle, Alexis (2022). “The Public Investment Fund and Salman's state: the political drivers of sovereign wealth management in Saudi Arabia”. Review of International Political Economy. 30 (2): 747–771. doi:10.1080/09692290.2022.2069143. ISSN 0969-2290. S2CID 248596678.
  6. ^ a b Montambault Trudelle, Alexis (2023). “Towards a sociology of state investment funds? sovereign wealth funds and state-business relations in Saudi Arabia”. New Political Economy (bằng tiếng Anh). 28 (3): 380–397. doi:10.1080/13563467.2022.2126448. ISSN 1356-3467. S2CID 252424148.
  7. ^ “Newcastle United sold to Saudi consortium amid concerns about human rights abuses”. The Washington Post (bằng tiếng Anh). ISSN 0190-8286. Truy cập 8 tháng 10 năm 2021.
  8. ^ “Saudi Wealth Fund May Be World's Least Transparent”. WSJ (bằng tiếng Anh). 1 tháng 11 năm 2016. Truy cập 7 tháng 1 năm 2023.
  9. ^ a b c “Saudi sovereign wealth fund scrambles for resources”. Financial Times. 2018. Truy cập 8 tháng 9 năm 2021.
  10. ^ “نظام صندوق الاستثمارات العامة” [Public Investment Fund System]. Hội đồng Chuyên gia tại Hội đồng Bộ trưởng. Bản gốc lưu trữ 26 tháng 2 năm 2017. Truy cập 2 tháng 12 năm 2016.
  11. ^ Bianchi, Stefania (25 tháng 5 năm 2016). “The Key Questions Asked About Saudi Arabia's $2 Trillion Fund”. Bloomberg.
  12. ^ Khrais, Rami (26 tháng 4 năm 2016). “Saudis refine blueprint for post-oil economy”. Al-Monitor. Truy cập 2 tháng 12 năm 2016.
  13. ^ “Cabinet Session 23-3-2015 – kingdom of Saudi Arabia”. Ministry of Foreign Affairs. Bản gốc lưu trữ ngày 2 tháng 8 năm 2017. Truy cập 2 tháng 12 năm 2016.
  14. ^ Kerr, Simeon (9 tháng 5 năm 2016). “The Saudi Reshuffle: five key reforms in Riyadh, May 2016”. Financial Times.
  15. ^ “Full text of Saudi Arabia's Vision 2030”. Al Arabiya. 26 tháng 4 năm 2016.
  16. ^ Malsin, Jared; Said, Summer (16 tháng 4 năm 2023). “Saudi Arabia Transfers Nearly $78 Billion of Aramco Shares to Wealth Fund”. The Wall Street Journal (bằng tiếng Anh). Truy cập 16 tháng 4 năm 2023.
  17. ^ Omar, Abeer Abu (4 tháng 7 năm 2021). “Biggest Gulf Wealth Funds Are Faulted for Lagging on Governance”. Bloomberg. Truy cập 4 tháng 10 năm 2021.
  18. ^ “Saudi acquires 5% stake in Capcom and Nexon gaming firms worth $1bn”. Middle East Monitor (bằng tiếng Anh). 6 tháng 2 năm 2022. Truy cập 7 tháng 2 năm 2022.
  19. ^ Dobson, Paul Warner (2 tháng 10 năm 2016). “Saudi Arabia's Vision 2030”. Headline Hamster. Truy cập 22 tháng 10 năm 2016.
  20. ^ “Qiddiya Investment Company officially established as standalone company”. Arab News. 21 tháng 5 năm 2018. Truy cập 5 tháng 5 năm 2019.
  21. ^ Hoàng tử Thái tử Đại diện công bố Khởi động dự án 'Biển Đỏ' thành địa điểm du lịch quốc tế theo Tầm nhìn 2030 của Vương quốc, Pif.gov.sa, 31 tháng 7 năm 2017, Lưu trữ 2017-08-18 tại Wayback Machine
  22. ^ Rob Hodgetts, Saudi Arabia launches luxury Red Sea beach resorts plan, CNN, 3 tháng 8 năm 2017
  23. ^ “UPDATE 1-Saudi NEOM set up as joint stock company run by state fund...”. Reuters. 29 tháng 1 năm 2019. Truy cập 29 tháng 1 năm 2019.
  24. ^ “Saudi Arabia announces creation of Neom Company”. Arab News. 29 tháng 1 năm 2019. Truy cập 29 tháng 1 năm 2019.
  25. ^ “Saudi fund acquires $500m stake in Live Nation – as the company balances 'doing the right thing' with its $3.8bn cash pot”. 27 tháng 4 năm 2020.
  26. ^ “Saudi sovereign fund discloses stakes in Citi, Boeing, Facebook”. CNBC. 16 tháng 5 năm 2020. Truy cập 17 tháng 5 năm 2020.
  27. ^ “Saudi Sovereign Wealth Fund Buys Stakes in Facebook, Boeing, Cisco Systems”. The Wall Street Journal. 16 tháng 5 năm 2020. Truy cập 17 tháng 5 năm 2020.
  28. ^ “Saudi Arabia's Public Investment Fund invests billions of dollars in Boeing, Disney and Facebook shares”. The National. 16 tháng 5 năm 2020. Truy cập 17 tháng 5 năm 2020.
  29. ^ “Jio-PIF deal: All you need to know about Saudi Arabia's PIF, the latest investor in Jio Platforms”. Money Control. 18 tháng 6 năm 2020. Truy cập 18 tháng 6 năm 2020.
  30. ^ “Reliance Industries' Jio Platforms Has Raised INR 1.16 Lakh Crore Within 9 Weeks Through These 11 Deals”. NDTV Profit. Truy cập 18 tháng 6 năm 2020.
  31. ^ “Saudi Wealth Fund Cuts U.S. Stock Holdings, Holds On to Uber”. BNN Bloomberg. 17 tháng 11 năm 2020. Truy cập 17 tháng 11 năm 2020.
  32. ^ “SoftBank Group Corp. to Establish SoftBank Vision Fund” (Thông cáo báo chí). SoftBank Group. 14 tháng 10 năm 2016. Truy cập 22 tháng 10 năm 2016.
  33. ^ “SoftBank Vision Fund Posts $17.7 Billion Loss on WeWork, Uber”. Bloomberg.com. 18 tháng 5 năm 2020. Truy cập 18 tháng 5 năm 2020.
  34. ^ Manchester, Julia (20 tháng 5 năm 2017). “Blackstone, Saudis set to invest $40 billion in primarily U.S. infrastructure”. The Hill. Truy cập 20 tháng 5 năm 2017.
  35. ^ “Saudi-US arms deal includes plans for 150 Lockheed Martin Black Hawk helicopters”. Arab News. Riyadh, Saudi Arabia. 20 tháng 5 năm 2017. Truy cập 20 tháng 5 năm 2017.
  36. ^ a b Riyadh, Deirdre Hipwell. “Saudi Arabia to raise size of state wealth fund to $400bn”. The Times (bằng tiếng Anh). ISSN 0140-0460. Truy cập ngày 25 tháng 3 năm 2023.
  37. ^ “Saudi's PIF commits $20 bln to $40 billion fund with Blackstone”. Reuters (bằng tiếng Anh). 24 tháng 10 năm 2017. Truy cập ngày 25 tháng 3 năm 2023.
  38. ^ “Huge Saudi fund to be conservative borrower, chief says”. Reuters (bằng tiếng Anh). 25 tháng 10 năm 2017. Truy cập ngày 25 tháng 3 năm 2023.
  39. ^ “Saudi Wealth Fund Plans to Borrow to Double Investment Returns”. Bloomberg.com (bằng tiếng Anh). 24 tháng 10 năm 2017. Truy cập ngày 25 tháng 3 năm 2023.
  40. ^ Khan, Sarmad (17 tháng 9 năm 2018). “Saudi Arabia's PIF raises $11bn through maiden syndicated loan facility”. The National (bằng tiếng Anh). Truy cập 25 tháng 3 năm 2023.
  41. ^ “Saudi Public Investment Fund invested in 50-60 firms via SoftBank fund”. Al Arabiya English (bằng tiếng Anh). 23 tháng 10 năm 2018. Truy cập 25 tháng 3 năm 2023.
  42. ^ a b Saadi, Dania (13 tháng 2 năm 2019). “PIF to open offices abroad as it seeks to boost foreign investments”. The National (bằng tiếng Anh). Truy cập 25 tháng 3 năm 2023.
  43. ^ “Saudi Wealth Fund Plans San Francisco Office”. Bloomberg.com (bằng tiếng Anh). 13 tháng 2 năm 2019. Truy cập 25 tháng 3 năm 2023.
  44. ^ England, Andrew (19 tháng 3 năm 2019). “Saudi Arabia fund hires PR firm in the wake of Khashoggi murder”. Financial Times. Lưu trữ bản gốc 25 tháng 3 năm 2019. Truy cập 1 tháng 1 năm 2023.
  45. ^ Plunkett, Luke (18 tháng 5 năm 2022). “Saudi Arabia Now Owns 5% Of Nintendo”. Kotaku (bằng tiếng Anh). Truy cập 18 tháng 5 năm 2022.
  46. ^ Partis, Danielle (8 tháng 6 năm 2022). “Saudi Arabia acquires $1bn stake in Embracer Group”. Gamesindustry.biz. Truy cập 8 tháng 6 năm 2022.
  47. ^ “Saudi woman given 34-year prison sentence for using Twitter”. The Guardian (bằng tiếng Anh). 16 tháng 8 năm 2022. Truy cập 17 tháng 8 năm 2022.
  48. ^ a b Strydom, Martin (29 tháng 11 năm 2023). “Ferrovial sells its 25% stake in Heathrow for £2.4bn” (bằng tiếng Anh). ISSN 0140-0460. Truy cập 29 tháng 11 năm 2023.
  49. ^ Walsh, Dominic (4 tháng 12 năm 2023). “Saudis buy 49% stake in Forte Hotels” (bằng tiếng Anh). ISSN 0140-0460. Truy cập 4 tháng 12 năm 2023.