Khác biệt giữa bản sửa đổi của “Cộng hòa tự trị Nakhchivan”

Bách khoa toàn thư mở Wikipedia
Duyệt lịch sử tương tác
← Thay đổi trướcThay đổi sau →
Nội dung được xóa Nội dung được thêm vào
Trực quanMã wiki
Cheers!-bot (thảo luận | đóng góp)
5.681.853 sửa đổi
n Bot: az:Naxçıvan Muxtar Respublikası là một bài viết chọn lọc
Không có tóm lược sửa đổi
Dòng 1: Dòng 1:
{{Tóm tắt về quốc gia
{{Tóm tắt về quốc gia
|Tên chính = Nakhchivan Autonomous Republic<br />Naxçıvan Muxtar Respublikası
|Tên chính = Cộng hòa tự trị Nakhchivan<br />Naxçıvan Muxtar Respublikası
|Tên dài = Cộng hòa tự trị Nakhchivan thuộc [[Azerbaijan]]
|Tên dài = Cộng hòa tự trị Nakhchivan thuộc [[Azerbaijan]]
|Tên thường = Nakhchivan
|Tên thường = Nakhchivan
Dòng 12: Dòng 12:
|Biểu tượng khác =
|Biểu tượng khác =
|Bản đồ = Azerbaijan-Nakhichevan.png
|Bản đồ = Azerbaijan-Nakhichevan.png
|Chú thích bản đồ = Địa điểm của Nakhchivan ở khu vực khu vực Caucasus
|Chú thích bản đồ = Vị trí của Nakhchivan ở khu vực Nam Kavkaz
|Bản đồ 2 = Nakhichevan detail map.png
|Bản đồ 2 = Nakhichevan detail map.png
|Chú thích bản đồ 2 = bản đồ Nakhchivan
|Chú thích bản đồ 2 = bản đồ Nakhchivan
Dòng 36: Dòng 36:
|Loại chủ quyền = cộng hòa tự trị thuộc Azerbaijan
|Loại chủ quyền = cộng hòa tự trị thuộc Azerbaijan
|Ghi chú chủ quyền =
|Ghi chú chủ quyền =
|Sự kiện 1 = thành lập trong [[Liên Xô]]
|Sự kiện 1 = thành lập [[Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết tự trị Nakhichevan|CHXHCNXVTT Nakhichevan]]
|Ngày 1 = 9 [[tháng 2]] năm [[1924]]
|Ngày 1 = 9 [[tháng 2]] năm [[1924]]
|Sự kiện 2 = Tự trị trong Azerbaijan
|Sự kiện 2 = Tự trị trong Azerbaijan
Dòng 47: Dòng 47:
|Diện tích dặm vuông = 2,071
|Diện tích dặm vuông = 2,071
|Phần nước = không đáng kể
|Phần nước = không đáng kể
|Dân số ước lượng = 414.900<ref name="Nakhchivan Autonomous Republic">Official portal of Nakhchivan Autonomous Republic :[http://www.nakhchivan.az/portal-en/index-22.htm Nakhchivan Autonomous Republic]</ref>
|Dân số ước lượng = 379.500
|Đứng hàng dân số ước lượng =
|Đứng hàng dân số ước lượng =
|Năm ước lượng dân số = 2007
|Năm ước lượng dân số = 2011
|Dân số =
|Dân số =
|Năm thống kê dân số =
|Năm thống kê dân số =
Dòng 70: Dòng 70:
|Gini_year =
|Gini_year =
|Gini_category =
|Gini_category =
|HDI =
|HDI = {{Steady}}<br/> 0.793<ref name="ReferenceA">Naxçıvan Muxtar Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2012 Fevral Raportu</ref>
|Đứng hàng HDI =
|Đứng hàng HDI = <span style="color:#090">very high</span>
|Năm tính HDI =
|Năm tính HDI = 2010
|Cấp HDI =
|Cấp HDI =
|Đơn vị tiền tệ = Azerbaijani manat
|Đơn vị tiền tệ = [[manat Azerbaijan]]
|Mã đơn vị tiền tệ = AZN
|Mã đơn vị tiền tệ = AZN
|Múi giờ = EET
|Múi giờ = EET
Dòng 89: Dòng 89:
|Ghi chú 7 =
|Ghi chú 7 =
}}
}}
'''Cộng hòa tự trị Nakhchivan''' là một nước [[cộng hòa tự trị]] thuộc [[Azerbaijan]]. Quốc gia này đã được thành lập trong thời [[Liên Xô]] vào ngày 9 [[tháng 2]] năm [[1924]] và giải thể vào ngày 7 [[tháng 11]] năm [[1990]].
'''Cộng hòa tự trị Nakhchivan''' ({{lang-az|Naxçıvan Muxtar Respublikası}}) là một khu vực tách rời [[các quốc gia không giáp biển|không giáp biển]] của [[Azerbaijan|Cộng hòa Azerbaijan]]. Khu vực có diện tích 5.500<ref name="Nakhchivan Autonomous Republic"></ref>&nbsp;km² và có biên giới với [[Armenia]] (221&nbsp;km) ở phía đông và bắc, [[Iran]] (179&nbsp;km) ở phía nam và tây, và [[Thổ Nhĩ Kỳ]] (15&nbsp;km) ở phía tây bắc.
== Địa lý ==
Quốc gia này nằm trong Azerbaijan, có diện tích 5,363 km² và có đường biên với [[Armenia]] (dài 221 km) về phía đông và bắc, Iran (179 km) về phía nam và tây, [[Thổ Nhĩ Kỳ]] (15 km) về phía tây bắc. Thủ đô là [[Thành phố Nakhchivan]], nơi có [[Đại học nhà nước Nakhchivan]].
== Lịch sử ==


Nakhchivan có một lịch sử lâu dài từ [[thời đại đồ đá mới]]. Sau một nghìn năm nằm dưới quyền cai trị của người [[Armenia]]<<ref name="Monuments">Ayvazyan, Argam. ''The Historical Monuments Of Nakhichevan'', pp. 10-12. ISBN 0-8143-1896-7</ref>—xem giữa là các thời kỳ cai trị người Ả Rập và người Turk—Nakhchivan trở thành một phần của [[nhà Safavid|triều đại Safavid]] tại [[Ba Tư]] trong thế kỷ 16. Sau [[Chiến tranh Nga-Ba Tư (1826-1828)|cuộc chiến cuối cùng]] giữa Nga và Ba Tư và [[Hiệp định Turkmenchay]], Nakhchivan trở thành vùng đất thuộc sở hữu của [[đế quốc Nga]] vào năm 1828.
== Chính trị ==


Sau [[Cách mạng Tháng Hai]], Nakhchivan và các vùng xung quanh thuộc thẩm quyền quản lý của Uỷ ban Ngoại Kavkaz Đặc biệt thuộc [[Chính phủ lâm thời Nga]] và [[Cộng hòa Dân chủ Liên bang Zakavkaz|Cộng hòa Dân chủ Liên bang Ngoại Kavkaz]] tồn tại ngắn ngủi. Khi CHDCLB Ngoại Kavkaz bị giải tán vào tháng 5 năm 1918, Nakhchivan, [[Nagorno-Karabakh]], Zangezur (nay là tỉnh [[Syunik]] của Armenia), và [[Qazakh (quận)|Qazakh]] trở thành các vùng tranh chấp giữa các nhà nước mới thành lập và tồn tại ngắn ngủi: [[Cộng hòa Dân chủ Armenia]] và [[Cộng hòa Dân chủ Azerbaijan]]. Tháng 6 năm 1918, khu vực bị [[đế quốc Ottoman|Ottoman]] xâm chiếm. Theo các điều khoản của [[Hiệp định đình chiến Mudros]], người Ottoman đã chấp thuận rút quân của họ ra khỏi Ngoại Kavkaz để mở đường cho quân Anh tiến vào chiếm đóng vào lúc kết thúc [[Chiến tranh thế giới thứ nhất]].
== Văn hóa ==


Tháng 7 năm 1920, [[Liên Xô]] đã xâm chiếm khu vực và đến ngày 28 tháng 7 thì tuyên bố thành lập Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Xô viết tự trị Nakhchivan có "quan hệ chặt chẽ" với Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết Azerbaijan, bắt đầu bảy mươi năm Xô viết cai trị khu vực. Vào tháng 1 năm 1990, Nakhchivan tuyên bố độc lập từ Liên Xô để phản đối việcđàn áp các phong trào dân tộc tại [[Azerbaijan]], và trở thành Cộng hòa tự trị Nakhchivan trong thành phần Cộng hòa Azerbaijan một năm sau đó.
== Kinh tế ==


Cộng hòa tự trị Nakhchivan được quốc tế công nhận là một [[khu vực tự trị]] của Azerbaijan, có cơ quan lập pháp được bầu cử. Khu vực tiếp tục chịu ảnh hưởng từ xung đột giữa Armenia và Azerbaijan và về mặt chính trị bị biệt lập với các nước xung quanh. Thủ đô hành chính của nước cộng hòa là [[Nakhchivan (thành phố)|thành phố Nakhchivan]]. Từ năm 1995, [[Vasif Talibov]] là người đứng đầu Cộng hòa tự trị Nakhchivan.<ref name="Hoppe">[[Hans-Joachim Hoppe]]: Nachitschewan – Vorposten Aserbaidschans (Nakhchivan – outpost of Azerbaijan), [http://www.eurasischesmagazin.de/artikel/?artikelID=20110806, in "Eurasisches Magazin" (tiếng Đức), 2 tháng 8 năm 2011]</ref>
== Dân cư ==


⚫
{{sơ khai}}
== Tham khảo ==
== Tham khảo ==
{{commonscat-inline|Nakhichevan}}
{{commonscat-inline|Nakhichevan}}
<references />
<references />

⚫
{{sơ khai}}
{{Âu Châu}}
{{Âu Châu}}
{{Commonscat|Nakhichevan}}
{{Phân chia hành chính Azerbaijan}}
{{Phân chia hành chính Azerbaijan}}


Phiên bản lúc 22:14, ngày 24 tháng 9 năm 2012
Thông tin khác
HDI?Giữ nguyên
0.793[1]
Vui lòng
dùng dấu phẩy
thập phân

Cộng hòa tự trị Nakhchivan (tiếng Azerbaijan: Naxçıvan Muxtar Respublikası) là một khu vực tách rời không giáp biển của Cộng hòa Azerbaijan. Khu vực có diện tích 5.500[2] km² và có biên giới với Armenia (221 km) ở phía đông và bắc, Iran (179 km) ở phía nam và tây, và Thổ Nhĩ Kỳ (15 km) ở phía tây bắc.

Nakhchivan có một lịch sử lâu dài từ thời đại đồ đá mới. Sau một nghìn năm nằm dưới quyền cai trị của người Armenia<[3]—xem giữa là các thời kỳ cai trị người Ả Rập và người Turk—Nakhchivan trở thành một phần của triều đại Safavid tại Ba Tư trong thế kỷ 16. Sau cuộc chiến cuối cùng giữa Nga và Ba Tư và Hiệp định Turkmenchay, Nakhchivan trở thành vùng đất thuộc sở hữu của đế quốc Nga vào năm 1828.

Sau Cách mạng Tháng Hai, Nakhchivan và các vùng xung quanh thuộc thẩm quyền quản lý của Uỷ ban Ngoại Kavkaz Đặc biệt thuộc Chính phủ lâm thời Nga và Cộng hòa Dân chủ Liên bang Ngoại Kavkaz tồn tại ngắn ngủi. Khi CHDCLB Ngoại Kavkaz bị giải tán vào tháng 5 năm 1918, Nakhchivan, Nagorno-Karabakh, Zangezur (nay là tỉnh Syunik của Armenia), và Qazakh trở thành các vùng tranh chấp giữa các nhà nước mới thành lập và tồn tại ngắn ngủi: Cộng hòa Dân chủ Armenia và Cộng hòa Dân chủ Azerbaijan. Tháng 6 năm 1918, khu vực bị Ottoman xâm chiếm. Theo các điều khoản của Hiệp định đình chiến Mudros, người Ottoman đã chấp thuận rút quân của họ ra khỏi Ngoại Kavkaz để mở đường cho quân Anh tiến vào chiếm đóng vào lúc kết thúc Chiến tranh thế giới thứ nhất.

Tháng 7 năm 1920, Liên Xô đã xâm chiếm khu vực và đến ngày 28 tháng 7 thì tuyên bố thành lập Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Xô viết tự trị Nakhchivan có "quan hệ chặt chẽ" với Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết Azerbaijan, bắt đầu bảy mươi năm Xô viết cai trị khu vực. Vào tháng 1 năm 1990, Nakhchivan tuyên bố độc lập từ Liên Xô để phản đối việcđàn áp các phong trào dân tộc tại Azerbaijan, và trở thành Cộng hòa tự trị Nakhchivan trong thành phần Cộng hòa Azerbaijan một năm sau đó.

Cộng hòa tự trị Nakhchivan được quốc tế công nhận là một khu vực tự trị của Azerbaijan, có cơ quan lập pháp được bầu cử. Khu vực tiếp tục chịu ảnh hưởng từ xung đột giữa Armenia và Azerbaijan và về mặt chính trị bị biệt lập với các nước xung quanh. Thủ đô hành chính của nước cộng hòa là thành phố Nakhchivan. Từ năm 1995, Vasif Talibov là người đứng đầu Cộng hòa tự trị Nakhchivan.[4]

Tham khảo

Tư liệu liên quan tới Nakhichevan tại Wikimedia Commons

  1. ^ Naxçıvan Muxtar Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2012 Fevral Raportu
  2. ^ a b Official portal of Nakhchivan Autonomous Republic :Nakhchivan Autonomous Republic
  3. ^ Ayvazyan, Argam. The Historical Monuments Of Nakhichevan, pp. 10-12. ISBN 0-8143-1896-7
  4. ^ Hans-Joachim Hoppe: Nachitschewan – Vorposten Aserbaidschans (Nakhchivan – outpost of Azerbaijan), in "Eurasisches Magazin" (tiếng Đức), 2 tháng 8 năm 2011
Lấy từ “https://vi.wikipedia.org/w/index.php?title=Cộng_hòa_tự_trị_Nakhchivan&oldid=8190840”