Xem mã nguồn của Dalgona

{{Short description|Kẹo hàn quốc}}
{{Infobox food
| name             = Dalgona
| image            = Squid Game dalgona cookies, Santiago de Compostela, Spain, Triplecaña, 2021-10-21.jpg
| image_size       =
| image_alt        =
| caption          =Dalgona sau khi được hoàn thiện 
| alternate_name   = Ppopgi
| type             = [[Kẹo đường]]
| course           = 
| country          = {{KOR}}
| region           = 
| national_cuisine = [[Ẩm thực Hàn Quốc]]
| creator          = 
| year             = 
| mintime          = 
| maxtime          = 
| served           = 
| main_ingredient  = [[đường]], [[Natri bicarbonat|muối nở]]
| minor_ingredient = 
| variations       = 
| serving_size     = 
| calories         = 
| calories_ref     =
| protein          = 
| fat              = 
| carbohydrate     = 
| glycemic_index   = 
| similar_dish     = [[Kẹo tổ ong]]
| cookbook         = 
| commons          = 
| other            = 
| no_recipes       = 
}}
'''''Dalgona''''' ({{Korean|hangul=달고나}}) hay '''''ppopgi''''' ({{Korean|hangul=뽑기}}) là một loại kẹo [[Hàn Quốc]] được làm bằng [[đường]] nóng chảy và [[Natri bicarbonat|muối nở]].<ref>{{Chú thích báo|url=http://www.huffingtonpost.com/asiatoday/korean-cuisine-introduced_b_14491452.html|title=Korean Cuisine Introduced at JNU International Food Festival|last=AsiaToday|date=31 January 2017|work=[[Huffington Post]]|access-date=5 July 2017}}</ref><ref>{{Chú thích báo|url=http://www.koreaherald.com/view.php?ud=20170224000741|title=[Eye Plus] Forgotten past relived at Tongin Market|last=Cho|first=Chung-un|date=24 February 2017|work=[[The Korea Herald]]|access-date=5 July 2017}}</ref> Từng là một [[món ăn đường phố]] nổi tiếng trong thập niên 70 và 80, ngày nay dalgona vẫn được coi là một món ăn vặt truyền thống.<ref name="SMG">{{Chú thích sách|url=https://books.google.com/books?id=tlZ1BgAAQBAJ&pg=PA150|title=Seoul Guide Book|last=Seoul Metropolitan Government|publisher=Gil-Job-E Media|year=2010|location=Seoul|pages=150}}</ref> Khi một ít muối nở được trộn vào [[đường chảy]], chúng sẽ [[phân hủy nhiệt]] thành [[cacbon dioxit]], làm cho đường chảy phồng lên và trở thành kẹo giòn và có vị nhạt khi để nguội và cứng lại.<ref name=":0">{{Chú thích báo|url=http://www.koreaherald.com/view.php?ud=20151203001015|title=Creative, eye-catching goods available at Seoul Design Market|last=Sohn|first=Ji-young|date=3 December 2015|work=[[The Korea Herald]]|access-date=5 July 2017}}</ref> Thông thường, dung dịch đường được đổ lên một bề mặt phẳng sau đó ép phẳng xuống và tạo khuôn với nhiều hình mẫu khác nhau. Thực khách sẽ thử chọc xung quanh viền hình đã được ép khuôn mà không làm vỡ nó.<ref name=":0" /> Nếu có thể tách được hình ra mà không làm vỡ kẹo, người mua nhận được một cây Dalgona miễn phí khác.<ref>{{Chú thích web|date=2021-09-30|title=How to Make Dalgona Candy! Play Ppopgi from Squid Game|url=https://www.honestfoodtalks.com/dalgona-candy-honeycomb-toffee-ppopgi-recipe/|access-date=2021-10-03|website=Honest Food Talks|language=en-GB}}</ref>

Các quán cà phê hiện đại ở Hàn Quốc thường có các đồ uống khác lạ như cà phê hay trà có đá được phủ lên kem được gọi là [[Cà phê dalgona|cà phê Dalgona]]<ref>{{Chú thích báo|last1=Chan|first1=Bernice|date=7 April 2020|title=Story behind dalgona coffee, coronavirus social media craze with roots in South Korea|publisher=South China Morning Post|url=https://www.scmp.com/lifestyle/food-drink/article/3078561/story-behind-dalgona-coffee-coronavirus-social-media-craze|access-date=April 29, 2020}}</ref> cùng nhiều món bánh ngọt khác.<ref>{{Chú thích web|url=https://news.chosun.com/site/data/html_dir/2020/03/10/2020031000064.html|title=띵~ 할만큼 달아서… 코로나 두통이 날아가네|tác giả=이혜운|date=2020-03-10|website=news.chosun.com|language=ko|url-status=live|access-date=2020-04-04}}</ref> Vài quán cà phê cũng có thêm các món huơng vị dalgona như [[bingsu]] và [[Soufflé|souffle]].<ref>{{Chú thích web|last=김|first=나경|date=2021-03-10|title='아내의 맛' 홍현희♥제이쓴, #100억 매출 카페CEO #달고나 수플레의 운명|url=https://www.hankyung.com/entertainment/article/202103109622I|url-status=dead|access-date=2021-05-01|website=한경닷컴|language=ko|archive-date=2021-05-01|archive-url=https://web.archive.org/web/20210501041451/https://www.hankyung.com/entertainment/article/202103109622I}}</ref><ref>{{Chú thích web|last=김|first=경희|title=빙수·스무디·플랫치노 등 이른 더위에 여름 시즌 음료 잇달아 출시|url=http://digitalchosun.dizzo.com/site/data/html_dir/2021/04/28/2021042880082.html|url-status=live|access-date=2021-05-01|website=digitalchosun|language=ko}}</ref>

Dalgona là một thành phần nổi bật trong series phim ''[[Trò chơi con mực]]'' của [[Netflix|Netfilx]], dẫn đến sự nổi tiếng trở lại của món kẹo này ở Hàn Quốc và thế giới.<ref>{{Chú thích web|url=https://www.nytimes.com/2021/10/05/dining/squid-game-netflix-dalgona-candy.html|title=Why Is Everyone Talking About Dalgona Candy?|last=Morales|first=Christina|date=October 5, 2021|work=[[The New York Times]]|access-date=October 5, 2021}}</ref> Gian hàng cung cấp kẹo cho bộ phim đã tăng gấp đôi lượng hàng bán.<ref>{{Chú thích báo|last=Park|first=Minwoo|last2=Cha|first2=Sangmi|date=2021-10-01|title=Seller basks in 'Squid Game' fame of his 'sweet and deadly' treat|language=en|work=Reuters|url=https://www.reuters.com/business/media-telecom/seller-basks-squid-game-fame-his-sweet-deadly-treat-2021-10-01/|access-date=2021-10-03}}</ref> Mọi người cũng đã đăng các thử thách làm món kẹo này tại nhà trên [[mạng xã hội]].<ref>{{Chú thích web|last=Breen|first=Kerry|title=What is the ‘Squid Game’ cookie craze? The viral food challenge explained|url=https://www.today.com/food/what-squid-game-cookie-craze-viral-food-challenge-explained-t232578|url-status=live|access-date=2021-10-03|website=TODAY.com|language=en}}</ref>

== Các tên khác ==
''Dalgona'' ban đầu là một thuật ngữ dùng để chỉ các món kẹo đắt tiền dùng [[glucose]] không có khuôn, trong khi ''ppopgi'' ban đầu là các loại kẹo làm từ [[Đường (thực phẩm)|đường]] và có thể ép khuôn thành ngôi sao và hình tròn. Vì kẹo ''dalgona'' rất ít khi làm bằng khuôn, từ ''dalgona'' bắt đầu đựoc dùng để chỉ ppopgi.<ref>{{Chú thích web|url=https://www.chosun.com/culture-life/food-taste/2021/10/09/34MPX5ILIBAHDE6KTEH7PGKDXY/|title=[아무튼, 주말] 침 바른 이정재는 반칙, 바늘 달군 한미녀가 정답?|publisher=[[Chosun Ilbo]]|date=2021-10-09|author=Kim sung yoon}}</ref><ref name="Joon">{{Chú thích web|url=https://www.joongang.co.kr/article/25012484#home|title=이정재가 핥은건 가짜 달고나? '오징어게임' 속 뜻밖 논란|publisher=Joongang Ilbo|date=2021-10-05|author=Ko seok hyun}}</ref> Nó thường được gọi là 뽑기 (ppopgi) ở [[tỉnh Gyeonggi]] bao gồm [[Seoul]] và [[Incheon]], nhưng nó tên khác nhau ở mỗi vùng.<ref>{{Chú thích web|title=요즘 사람들은 잘 모른다는 '달고나'와 '뽑기' 차이 / 스브스뉴스|trans-title=The difference between 'Dalgona' and 'Ppopgi' that people these days don't know. / SBS News|url=https://www.youtube.com/watch?v=RjIi8f9nKuE}}</ref><ref>{{Chú thích web|date=2015-04-14|title='뽑기' '달고나' 어떻게 부르셨나요?|url=https://news.mt.co.kr/mtview.php?no=2015041413064559052|publisher=Moneytoday}}</ref>

* 띠기 (ttigi): Tên này được sử dụng nhiều nhất ở [[Daejeon]], và nó cũng được dùng ở đa số [[tỉnh Chungcheong]] ngoại trừ [[Cheongju]] và đa số [[tỉnh Jeolla]] ngoại trừ [[Gwangju]]. '띠기(ttigi)' thể hiện đặc điểm giọng địa phuơng của Chungcheong và Jeolla trong đó nguyên âm'ㅔ(e)' được chuyển thành 'ㅣ(i)', và khi chuyển nó thành tiếng Hàn tiêu chuẩn, nó trở thành '떼기(ttegi)'.
* 국자 (gukja): Tên này thường được sử dụng ở [[Daegu]] và [[tỉnh Gyeongsang Bắc]], và tên này được lấy cảm hứng từ từ '국자 (muôi)' vì nó được làm văn ăn trong cái muôi (vá). Thêm vào đó, nó cũng được gọi là '파짜꿍 (pajjakkung)', nhưng từ đó không phổ biến bằng '국자 (muôi).
* 쪽자 (jjokja): Từ này thường được dùng ở [[tỉnh Gyeongsang Nam]], và có thể nó bắt nguồn từ tiếng địa phương của cái muôi, nhưng điều đó chưa được kiểm chứng.
* 오리떼기/오리띠기 (orittegi/orittigi): Từ này thường được dùng ở [[Masan]] và bắt nguồn từ tiếng địa phương của từ '오려서 떼기 (cắt và kéo ra)'.
* 똥과자 (ttonggwaja): Ở [[Busan]], cũng có thể gọi nó là '똥과자 (ttonggwaja)' thay vì '쪽자 (jjokja)'. Nghĩa của tên đó là '똥과자 (bánh quy phân)' vì nó trông giống [[phân]].<ref>{{Chú thích web|title=BÁNH C*T CÓ NGON KHÔNG? |trans-title=Video YouTube giải thích tên bánh Dalgona ở Busan / Woossi TV|url=https://www.youtube.com/watch?v=CKJqam0VGUs}}</ref>
* 떼기 (ttegi): Ở [[Đảo Jeju]], như Chungcheong và Jeolla, nó được gọi là '떼기 (ttegi)' bằng cách dùng tiếng Hàn tiêu chuẩn thay vì '띠기 (ttigi)', một phương ngữ. Ngoài ra, nó còn được gọi là '띠까 (tikka)' ở vài vùng của [[Seogwipo]].

Từ thập niên 70-80 đến đầu những năm 2000, khi sự nổi tiếng của '뽑기 (ppopgi)' đang rất cao, [[Truyền thông đại chúng|truyền thông]] không có ảnh hưởng lớn, nên tên thường khác biệt tùy vùng. Tuy nhiên, trong các thế hệ sau, sự phổ biến của [[điện thoại thông minh]] và sự ảnh hưởng của truyền thông tăng lên, và ảnh hưởng của vùng [[Seoul]]/[[Gyeonggi]], nơi có nhiều phương tiện truyền thông từ trước, đã tăng lên. Từ đó, tên địa phương mất dần ảnh hưởng, và đa số học sinh cấp hai và cấp ba Hàn Quốc giờ gọi chúng là dalgona.

== Thư viện ảnh ==
<gallery>
File:Dalgona.jpg|Dalgona sau khi được tạo hình theo khuôn
File:Making dalgona.jpg|Làm ''Dalgona'' trên ''[[Yeontan]]'' (lò than nướng bánh)
File:Dalgona 1.jpg|Dalgona được tạo hình trái tim
File:Dalgona 2.jpg|Trẻ em đang thử tách hình ra khỏi kẹo Dalgona
File:Cha Dalgona Tea Beverage.png|alt=dagona tea and coffee|Trà đá phủ kem cà phê vị ''Dalgona'' ở một quán cà phê Seoul hiện đại
Dalgona popcorn.jpg|Bỏng ngô (Bắp rang bơ) vị Dalgona
</gallery>

== Tham khảo ==
{{Tham khảo|30em}}

[[Thể loại:Kẹo]]
[[Thể loại:Mứt kẹo Hàn Quốc]]