Xem mã nguồn của Albrecht Gấu

{{infobox royalty
| image = Adalbertus Siegel.JPG
| caption = Dấu triệu Albrecht Gấu
| succession  = [[Phiên hầu xứ Brandenburg]]
| reign       = 1157–1170
| successor   = [[Otto I xứ Brandenburg|Otto I]]
| house       = [[Gia tộc Ascania]]
| father = [[Otto xứ Ballenstedt]]
| mother = [[Eilika xứ Saxonia]]
| spouse = [[Sophie xứ Winzenburg]]
| issue = [[Otto I xứ Brandenburg]]<br />[[Hermann I xứ Orlamünde]]<br />[[Siegfried xứ Anhalt|Siegfried thành Bremen]]<br />[[Bernhard xứ Anhalt]]<br />[[Hedwig xứ Brandenburg|Hedwig xứ Meissen]]
| issue-link=#Marriage and children
| issue-pipe = more...
| birth_date = {{circa| 1100}}
| birth_place = 
| death_date = {{death date|1170|11|18|df=y}} (70 tuổi)
| death_place = possibly [[Stendal]]
| burial_place = [[Ballenstedt]]
}}
'''Albrecht I xứ Brandenburg''' (khoảng 1100 – 18 tháng 11 năm 1170), còn có biệt danh là '''Albrecht Gấu''' ({{Lang-de|Albrecht der Bär}}) là [[Bá tước xứ Brandenburg|bá tước đầu tiên của Brandenburg]] từ năm 1157 cho đến khi ông qua đời và là [[Danh sách quân chủ Sachsen|Công tước xứ Sachsen]] trong thời gian ngắn từ năm 1138 đến năm 1170 đến1142.

== Cuộc đời ==
Albrecht là con trai duy nhất của Bá tước [[Otto xứ Ballenstedt]], {{Sfn|Brooke|2019|p=268}} và [[Eilika xứ Sachsen|Eilika]], con gái của [[Magnus xứ Sachsen|Magnus Billung]], [[Danh sách quân chủ Sachsen|Công tước xứ Sachsen]]. Ông được thừa kế gia sản có giá trị của cha mình ở phía bắc Sachsen năm 1123, và sau cái chết của mẹ ông, năm 1142, ông đã kế vị một nửa số đất đai của nhà [[Billung]]. Albrecht là một [[chư hầu]] trung thành với Công tước [[Lothar III của Thánh chế La Mã|Lothar I xứ Sachsen]], người mà từ khoảng năm 1123, đã phong cho ông tước vị [[Markgraf|Phiên hầu]] xứ [[Lusatia]], ở phía đông; và sau khi Lothar trở thành [[Vua La Mã Đức|Vua của người Đức]], ông đã cùng Lothar tham gia một chuyến chinh phạt khốc liệt đến [[Bohemia]] chống lại kẻ mới nổi, Công tước [[Soběslav I xứ Bohemia]] vào năm 1126 trong [[Trận Chlumec|Trận Kulm]], nơi ông bị giam giữ trong một thời gian ngắn.{{Sfn|Chisholm|1911}}

Những vướng mắc của Albrecht ở Sachsen xuất phát từ mong muốn mở rộng tài sản thừa kế của ông ở đó. Sau cái chết của người anh rể, [[Heinrich II xứ Nordmark|Heinrich II, Phiên hầu xứ Nordmark]], một lãnh địa nhỏ trên [[Elbe|sông Elbe]], vào năm 1128, Albrecht vì thất vọng do không nhận được [[thái ấp]] này nên đã tấn công người thừa kế [[Udo IV xứ Nordmark|Udo V, Bá tước xứ Stade]], và do đó bị Lothar tước luôn quyền cai quản lãnh địa Lusatia. Tuy nhiên, ngày 15 tháng 3 năm 1130, Udo đã bị ám sát ở gần [[Aschersleben]], bởi những sát thủ được cho là những người hầu của Albrecht. Mặc dù vậy, vào năm 1132, Albrecht đã  theo đoàn tùy tùng của nhà vua đến [[Ý]], và do đó đã được phong thưởng lãnh địa Nordmark, vốn không có người cai trị, cho sự phục vụ của mình vào năm 1134.{{Sfn|Chisholm|1911}}

Năm 1138, [[Konrad III của Đức|Konrad III]], vị vua Đức của nhà [[Vương tộc Staufer|Hohenstaufen]], đã tước quyền công tước xứ Saxonia của người anh họ và kẻ thù của Albrecht, [[Heinrich X xứ Bavaria|Heinrich Kiêu hãnh]], và hứa trao [[công quốc Saxonia]] cho Albrecht nếu ông có thể chiếm được nó. Sau một số thành công ban đầu trong nỗ lực chiếm hữu, Albrecht bị đánh đuổi khỏi Saxonia, cũng như khỏi lãnh địa Nordmark bởi liên quân của Heinrich và [[Jaxa xứ Köpenick]], và buộc phải ẩn náu ở miền nam nước Đức.{{Sfn|Chisholm|1911}} Heinrich qua đời năm 1139, nhưng mãi về sau, con trai của Heinrich, [[Heinrich Sư tử]], mới được nhận được công quốc Saxonia vào năm 1142. Cùng năm đó, Albrecht từ bỏ yêu sách đối với công quốc Saxonia và nhận các lãnh địa bá tước [[Weimar]] và [[Orlamünde]].

Sau khi thế lực đã vững chắc ở Nordmark, Albrecht đã hướng con mắt thèm muốn vào những vùng đất thưa thớt dân cư ở phía bắc và phía đông. Trong ba năm, ông tham gia vào các chiến dịch chống lại dân Slavic [[Wends]], những người được coi là người ngoại đạo, và việc Cơ đốc giáo hoá là mục tiêu của [[Thập tự chinh xứ Wales|Cuộc thập tự chinh Wendish]] năm 1147 mà Albrecht tham gia. Quân đội của Albrecht là một phần của lực lượng quân sự bao vây [[Demmin]], và khi chiến tranh kết thúc, ông đã giành lại được [[Havelberg]], vốn đã bị mất từ năm 983. Các biện pháp ngoại giao của ông lại càng thành công hơn, và bằng một thỏa thuận với vị vương công Wendish cuối cùng của Brandenburg, [[Pribislaw xứ Brandenburg|Pribislaw-Heinrich]] xứ [[Hevelli]], Albrecht đã có quyền bảo hộ lãnh địa này khi vương công qua đời vào năm 1150. Với danh hiệu "Phiên hầu xứ Brandenburg", ông tiến hành chiến dịch chống lại người Wends, mở rộng khu vực cai quản của mình, khuyến khích người Hà Lan và người Đức ở vùng Elbe-Havel ([[Ostsiedlung]]) đến định cư, thành lập các giáo phận dưới sự bảo hộ của ông, và do đó trở thành người sáng lập của [[Bá quốc Brandenburg]] vào năm 1157, mà những người thừa kế của ông — [[Nhà Ascania]] — nắm giữ cho đến khi dòng tộc này tuyệt tự vào năm 1320.

Năm 1158, mối thù với Heinrich Sư tử, Công tước xứ Sachsen, bị gián đoạn bởi một [[Hành hương (tôn giáo)|cuộc hành hương]] đến [[Đất Thánh|Thánh địa]]. Sau khi trở về vào năm 1160, ông, với sự đồng ý của các con trai mình, Siegfried (không được nhắc đến), đã tặng đất cho hội dòng [[Hiệp sĩ Cứu tế]] để tưởng nhớ vợ ông, Sofia, tại [[Werben]] trên sông [[Elbe]].{{Sfn|Freller|2010|p=40}}{{Sfn|Freller|2010|p=55}}{{Sfn|Lyon|2013|p=35}} Cũng trong khoảng thời gian này, ông đã cho đúc một loại tiền [[Pfennig|xu]] để tưởng nhớ người vợ đã khuất. Năm 1162, Albrecht tháp tùng Hoàng đế [[Friedrich I của Thánh chế La Mã|Friedrich Barbarossa]] tới Ý, nơi ông nổi bật trong trận tấn công [[Milano]]. {{Sfn|Chisholm|1911}}

Năm 1164, Albrecht tham gia liên minh các vương hầu được thành lập để chống lại Heinrich Sư tử, và sau khi hòa bình được lập vào năm 1169, Albrecht đã chia lãnh thổ của mình cho 6 người con trai. Ông qua đời vào ngày 18 tháng 11 năm 1170 và được chôn cất tại [[Ballenstedt]].{{Sfn|Chisholm|1911}}

== Tên riêng ==
[[Tập tin:Bär_148-KA1.JPG|nhỏ| Đài tưởng niệm Albrecht tại [[pháo đài Spandau]].]]
Những phẩm chất cá nhân của Albrecht đã khiến ông [[Tên riêng|được mệnh danh]] là ''Gấu''. [[Thomas Carlyle]], người đã gọi Albrecht là "một người đàn ông không ngừng nghỉ, quản lý nhiều và có chiến tranh rộng rãi." <ref name="Carlyle 1869 p. 59-61">{{Chú thích sách|url=https://books.google.com/books?id=QF1HAAAAYAAJ&pg=PA59|title=History of Friedrich II. of Prussia: Called Frederick the Great|last=Carlyle|first=T.|publisher=Chapman and Hall|year=1869|series=History of Friedrich II. of Prussia: Called Frederick the Great|pages=59–61|access-date=2 Jul 2023|issue=v. 1}}</ref> Ông còn được gọi là "Người đẹp trai".<ref name="Carlyle 1869 p. 59-61" />

== Hôn nhân và con cái ==
Albrecht kết hôn vào năm 1124 với [[Sophie xứ Winzenburg]] (mất ngày 25 tháng 3 năm 1160) và họ có những người con sau:

# Bá tước [[Otto I xứ Brandenburg]] (1126/1128–7 tháng 3 năm 1184) {{Sfn|Lyon|2013|p=241}}
# Bá tước Hermann I xứ Orlamünde (mất 1176), {{Sfn|Lyon|2013|p=241}} cha của [[Siegfried III xứ Weimar-Orlamünde]]
# Bá tước [[Siegfried xứ Anhalt]] (mất ngày 24 tháng 10 năm 1184), [[Giám mục Brandenburg]] từ 1173 đến 1180, [[Tổng giám mục Bremen|Vương công-Tổng giám mục Bremen]], vương hầu cấp cao nhất, từ 1180 đến 1184 {{Sfn|Lyon|2013|p=241}}
# Heinrich (mất 1185), một giáo sĩ ở [[Magdeburg]]
# Bá tước Albert xứ [[Ballenstedt]] (mất sau ngày 6 tháng 12 năm 1172)
# Bá tước Dietrich xứ [[Werben]] (mất sau ngày 5 tháng 9 năm 1183) {{Sfn|Lyon|2013|p=241}}
# Bá tước [[Bernhard xứ Anhalt]] (1134–9 tháng 2 năm 1212), [[Danh sách quân chủ Sachsen|Công tước xứ Sachsen]] từ 1180 đến 1212 với tên gọi Bernard III
# [[Hedwig xứ Brandenburg|Hedwig]] (mất 1203), kết hôn với Bá tước [[Otto II xứ Meissen]] {{Sfn|Lyon|2013|p=241}}
# Con gái đã lấy chồng {{Khoảng|1152}} tới Vladislav xứ Olomouc, con trai cả của Công tước [[Soběslav I xứ Bohemia]]
# Adelheid (mất 1162), một nữ tu ở [[Lamspringe]]
# Gertrude, kết hôn năm 1155 với Công tước [[Děpold I xứ Jamnitz|Diepold xứ Moravia]]
# Sybille (chết {{Khoảng|1170}} ), Nữ tu sĩ [[Tu viện Quedlinburg]]
# Eilika

== Chú thích ==
{{Tham khảo}}

=== Trích dẫn ===
* {{chú thích sách |title=A History of Europe 911–1198 |first=Z.N. |last=Brooke |publisher=Routledge |year=2019 }}
* {{chú thích sách | last=Carlyle | first=Thomas | title=History of Friedrich II. of Prussia: Called Frederick the Great | publisher=Chapman and Hall | series=History of Friedrich II. of Prussia: Called Frederick the Great | issue=v. 1 | year=1869 | url=https://books.google.com/books?id=QF1HAAAAYAAJ&pg=PA59 | access-date=2 Jul 2023 | pages=59–61}}
* {{EB1911|wstitle=Albert I. (Brandenburg)|display=Albert I.|volume=1|page=494}}
* {{chú thích sách|last=Freller |first=Thomas |title=The German Langue of the Order of Malta |publisher=Midsea Books |location=Malta |year=2010 |isbn=978-99932-7-299-1 }}
*{{chú thích sách |title=Germanisches Altertum und christliches Mittelalter: Festschrift für Heinz Klingenberg zum 65. Geburtstag |editor-first1=Thomas |editor-last1=Krömmelbein |editor-first2=Bela |editor-last2=Brogyanyi |language=de |publisher=Kovač |year=2002 }}
* {{chú thích sách|last=Lyon |first=Jonathan R. |title=Princely Brothers and Sisters: The Sibling Bond in German Politics, 1100–1250 |url=https://archive.org/details/princelybrothers00lyon |publisher=Cornell University Press |location=New York |year=2013 |isbn=978-0801451300 }}
* {{chú thích sách|last=Mielzarek |first=Christoph |title=Albrecht der Bär und Konrad von Wettin: Fürstliche Herrschaft in den ostsächsichen Marken im 12. Jahrhundert |language=de |publisher=Böhlau Verlag |location=Cologne |year=2020 |isbn=978-3-412-51870-7 }}

=== Tài liệu tham khảo===
* {{Chú thích sách|title=History of Frederick the Great|last=Carlyle|first=Thomas|year=1898}}
* {{Chú thích sách|title=Die Entstehung der Mark Brandenburg: Mit einem lateinisch-deutschen Quellenanhang|last=Partenheimer|first=Lutz|publisher=Böhlau|year=2007|isbn=978-3-412-17106-3|location=Köln}}
* {{Chú thích sách|title=Albrecht der Bär|last=Partenheimer|first=Lutz|publisher=Böhlau Verlag|year=2003|isbn=3-412-16302-3|location=Cologne|language=de}}
* {{Chú thích sách|title=Die Mark Brandenburg: (Bd. I–V in einem Band)|last=Schultze|first=Johannes|publisher=Duncker & Humblot|year=2011|isbn=978-3428134809}}

== Liên kết ngoài ==
* [https://web.archive.org/web/20080516030944/http://carlyle.classicauthors.net/Friedrich/Friedrich14.html Thomas Carlyle, ''Lịch sử của Friedrich ii''] Chương iv: Chú gấu Albert
* Hồ sơ lịch sử: [http://www.historyfiles.co.uk/KingListsEurope/GermanyBrandenburg.htm Những người cai trị Brandenburg]

{{S-start}}
{{S-hou|[[Gia tộc Ascania]]||khoảng 1100|18 tháng 11|1170 tại [[Stendal]]?||name=Albrecht xứ Ballenstedt}}
{{S-reg}}
{{S-bef
| before = [[Otto xứ Ballenstedt|Otto Giàu có]]
}} 
{{S-ttl
| title = [[Bá tước xứ Anhalt]]
| years = 1123–1170
}} 
{{S-aft
| after = [[Bernhard xứ Anhalt|Bernhard]]
}}
{{S-bef
| before = [[Heinrich II xứ Saxonia|Heinrich II]]
}} 
{{S-ttl
| title = [[Danh sách quân chủ Sachsen|Công tước xứ Saxonia]]
| years = 1138–1142
}} 
{{S-aft
| after = [[Heinrich Sư tử|Heinrich III]]
}}
{{S-new}}
{{S-ttl
| title = [[Tuyển hầu xứ Brandenburg|Phiên hầu xứ Brandenburg]]
| years = 1157–1170
}}
{{S-aft
| after = [[Otto I xứ Brandenburg|Otto I]]
}}
{{S-end}}

[[Thể loại:Mất năm 1170]]
[[Thể loại:Sinh thập niên 1100]]
[[Thể loại:Công tước xứ Sachsen]]