Xem mã nguồn của Gioan Bosco

{{wikify|date=tháng 8 năm 2013}}
{{Infobox Saint
|name= Gioan don Bosco
|birth_date={{birth date|1815|8|16|mf=y}}
|death_date={{death date and age|1888|1|31|1815|8|16|mf=y}}
|feast_day= [[31 tháng 1]]
|venerated_in=[[Giáo hội Công giáo Rôma|Công giáo Rôma]], <br />[[Anh giáo]]
|image= Dombosco.jpg
|imagesize=200px
|caption=
|birth_place=<br />[[Castelnuovo d'Asti|Castelnuovo]], tỉnh [[Piémonte|Piémont]], miền Bắc [[Ý]]
|death_place=
|titles= "Thiên Chúa đã ban cho Người một trái tim bao la như đại dương"
|beatified_date=[[2 tháng 6]] năm [[1929]]
|beatified_place=[[Roma]]
|beatified_by= [[Giáo hoàng]] [[Giáo hoàng Piô XI|Pius XI]]
|canonized_date=[[1 tháng 4]] năm [[1934]]
|canonized_place=[[Roma]]
|canonized_by=Giáo hoàng [[Giáo hoàng Piô XI|Pius XI]]
|attributes=
|patronage=người học việc, biên tập, xuất bản, học trò, giới trẻ
|major_shrine=[[Basilica of Our Lady Help of Christians|The Tomb of St John Bosco, Basilica of Our Lady Help of Christians]], [[Torino]], Italy
|suppressed_date=
|issues= 
|prayer=''Most Holy Virgin bloody Mary, Help of Christian, how sweet it is to come to thy feet imploring thy perpetual help. If earthly mothers cease not to remember their children, how can thee, the most loving of all mothers forget me? Grant then to me, I implore thee, thy perpetual help in all my necessities, in every sorrow, and especially in all my temptations. I ask for thine unceasing help for all who are now suffering. Help the weak, cure the sick, convert sinners. Grant through thine intercessions many vocations to the religious life. Obtain for us, O Mary, Help of Christians, that having invoked thee on earth we may love and eternally thank thee in Heaven. Amen.''
|prayer_attrib=St. John Bosco
}}
{{dablink|Các vị thánh khác có tên Gioan được liệt kê ở trang [[Thánh Gioan]].}}
{{chú thích trong bài}}
'''Gioan Bosco''' (1815-1888), hay '''Don Bosco''' (theo [[tiếng Ý]] truyền thống thì chữ "Don" là một từ xưng hô tôn kính) hoặc '''Giovanni Bosco''', là một vị thánh của [[Giáo hội Công giáo Rôma]]. Nổi tiếng là một nhà hùng biện ở Torino, tuy nhiên, ông được biết nhiều nhất với tư cách là người sáng lập ra tu hội [[Salesian]] vào năm [[1852]].

==Thân thế và sự nghiệp==
Ông tên đầy đủ là '''Giovanni Melchiorre Bosco''', sinh ngày [[16 tháng 8]] năm [[1815]] tại làng Becchi, thuộc tỉnh [[Piémont]] miền Bắc [[nước Ý]], trong một gia đình nông dân nghèo. Cha ông là Phanxicô Bosco mất khi ông mới lên hai tuổi. Mẹ ông là bà Magarita. Bà qua đời cuối năm [[1865]].{{fact|date=7-2014}}

Gia cảnh khó khăn, từ nhỏ, để có tiền đi học, ông đã phải làm nhiều việc khác nhau: chăn bò, việc đồng áng, bồi bàn cà phê, may quần áo, may giầy... Năm 11 tuổi, ông mới bắt đầu được đi học, tuy nhiên đến năm 16 tuổi ông đã vào được bậc trung học. {{fact|date=7-2014}}

Tuy vậy, từ nhỏ ông đã có chí nguyện tu hành giúp đời. Vì vậy, năm [[1835]], ông vào [[chủng viện|Đại chủng viện]] [[Torino]], được thụ phong [[linh mục]] 6 năm sau đó, vào ngày [[5 tháng 6]] năm [[1841]] (26 tuổi). Sau khi chịu chức, ông khởi đầu mục vụ tông đồ bằng cách đi thăm các Trại Giáo hóa dành cho các thanh thiếu niên phạm pháp tại Giáo phận Torino.{{fact|date=7-2014}}
 
Cuối năm [[1841]], ông nhận nuôi dưỡng Bartôlômêô Garelli, một trẻ em vô gia cư. Dần dà, ông nhận nuôi thêm nhiều trẻ em vô gia cư hoặc mồ côi. Ban đầu, ông quy tụ các em để tổ chức vui chơi, tham dự Thánh Lễ và học giáo lý. Sau khi có nơi ở cố định ở Valdocco, Thành Torinô, ông đã cho xây nhà nội trú, mở các lớp dạy học và các xưởng dạy nghề. Số lượng trẻ em ngày càng đông, khiến nghĩa cử của ông ngày càng vất vả, khiến ông từng ngã bệnh do bị sưng phổi nặng nhưng may mắn qua khỏi.{{fact|date=7-2014}}

Do bấy giờ chính phủ Ý gây nhiều rắc rối, nên ông đã phải nhờ một số tu sĩ đến giúp đỡ trong việc lo cho các trẻ mồ côi. Các tu sĩ này là những hạt nhân đầu tiên của một tu hội mới, ra đời với mục đích chăm lo giáo dục các trẻ em mồ côi nghèo khổ, noi gương Thánh Phanxicô Salê. Chính vì thế, từ năm 1854, các Cộng sự của Gioan Bosco được gọi là "Salêdiêng" (Salésienne).

Năm 1859, Gioan Bosco cùng với các đồng chí của mình chính thức thành lập [[Dòng Salêdiêng Don Bosco|Hội dòng của Thánh Phanxicô Đệ Salê]] (tiếng Latin: ''Societas Sancti Francisci Salesii''), với hàm ý noi gương Đức ái Tông đồ, sự Hiền lành và lòng kiên nhẫn. Ngày [[25 tháng 3]] năm 1855, Micae Rua trở thành tu sĩ đầu tiên thực hiện lời tuyên khấn dòng. Năm 1860, Giuse Rossi trở thành Sư huynh đầu tiên được đón nhận vào Dòng. Sau đó, ngày [[14 tháng 6]] năm 1862, 22 tu sĩ Salêdiêng khác đã thực hiện lời tuyên khấn.

Gioan Bosco cũng đã thành lập [[Dòng Con Đức Mẹ phù hộ]] (còn được gọi là [[Dòng Nữ Salêdiêng Don Bosco]]) vào ngày [[5 tháng 8]] năm 1872. Năm 1876, ông thành lập Hiệp hội Cộng tác viên Salêdiêng. Ba Nhóm này và nhiều Nhóm được thành lập sau này liên kết với nhau thành Gia đình, một tổ chức xã hội Công giáo thống nhất. Vào năm [[1872]], ông tiếp tục lập thêm hai hội dòng khác: Hội Đức Mẹ hằng Cứu giúp để bảo trợ ơn gọi linh mục; Hội Dòng nữ Salésienne nhằm giáo dục các em cô nhi. Các tổ chức này có tầm ảnh hưởng rộng khắp ngay khi ông còn tại thế.

Với những nỗ lực không mệt mỏi của mình, Gioan Bosco kiệt sức, lâm bệnh và qua đời ngày [[31 tháng 1]] năm [[1888]] tại [[Torino]], hưởng thọ 73 tuổi. Ghi nhận những công lao của ông với giáo hội và xã hội, 1909 được phong Á thánh, 2/6/1929 được phong Chân phước và 1/4/1934 [[Giáo hoàng Piô XI]] đã phong ngài lên bậc [[thánh (Kitô giáo)|hiển thánh]] với biệt hiệu: ''CHA'' và ''THẦY'' của thanh thiếu niên.

==Chú thích==
{{tham khảo|30em}}

==Tham khảo==

{{Ngày tháng sống|sinh=1815|mất=1888|tên=Bosco, Giovanni Melchior}}

{{thể loại Commons|Don Bosco}}

[[Thể loại:Thánh Công giáo Rôma]]
[[Thể loại:Linh mục Công giáo Rôma]]
[[Thể loại:Dòng Salêdiêng Don Bosco]]